Morgunblaðið - 14.11.1987, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 14. NÓVEMBER 1987
17
Sýn Konstatíns og hermanna hans fyrir orrustuna
við Milvia brúna.
Kristsmerkið
er hérefstá
hjálminum, rétt
undir fjaðra-
skúfnum.
Þarna bera
augu keisarans
það með sér að
þau eru sýkt.
Konstantín og hermenn hans leggja tíl orrustu við
Maxentíus undir Kristsmerkinu, sem er efst á her-
merkinu og einnig málað á skildi, hjálma og
gunnfána.
reið þá á hvítum gæðingi. Urðu klæði
hans þvi oft blóði drifin. í frægasta
bardaganum hafði Konstantín sigur
yfir Maxentínusi við Milvia-brúna við
ána Tíber, sem fellur um Róm, og
varð um leið keisari vest-rómverska
ríkisins. Konstantín var heiðinn en
sór það síðar, að sigurinn hefði hann
unnið undir vemdarvæng Krists og
gat þess oft að hann hefði fengið
köllun frá Kristi.
Konstantín sagði, að tákn á himni
hefði birst honum og hemum áður
en þeir héldu til bardagans og þar
hefði honum verið heitið sigri. Hann
lýsti tákninu sem samtvinnun grísku
bókstafanna X og P skínandi ofar
sólu (X=K og P=R). Þetta vom tveir
fyrstu stafimir í grísku letri á orðinu
KRistur.
í Opinberunarbókinni 19:12 stend-
ur „. .. og hefir hann nafn ritað, sem
enginn þekkir nema sjálfur hann“. Á
þessu augnabliki var það aðeins
Konstantín, sem skildi merkingu staf-
anna. Enginn rómversku hermann-
anna vissi hvað X og P stóðu fyrir.
Þetta „kristogram", ritað með
grískum bókstöfum, hafði aldrei verið
notað svona fyrir þennan atburð.
Konstantín sór að Kristur hefði
birst honum í svefni nóttina fyrr,
kynnt honum merkið og heitið að
vemda hann í öllum viðskiptum hans
við óvini, en um leið skipað honum
að hafa þetta merki fyrir hemum. í
dögun fól Konstantín gullsmiðum
sínum að búa út nýtt hermerki, þar
sem efst væri kristogram. (í Opin-
bemnarbókinni 19:16 stendur: „Og á
skikkju sinni og lend sinni hefir hann
ritað nafn: Konungur konunga og
Drottinn drotna." Þessi texti hefir
vafist fyrir mönnum, en nýlega hefir
á það verið bent af fræðimönnum,
að þama sé um ranga þýðingu að
ræða úr semitískum texta yfir á
grísku og ætti orðið „hermerki" að
standa þar í stað orðsins „lend“.)
Konstantín gjörði þetta nýja hermerki
að keisaralegu merki sínu í vest-
rómverska ríkinu og síðan árið 324
að merki Rómaveldis.
Konstantín setti stafina K og P á
hjálm sinn áður en hann hélt til bar-
dagans við Maxentínus. Nýlega hefir
fundist mynt frá dögum Konstantíns,
slegin um 318, þar sem merki þetta
er á hjálmi ungs manns, sem greini-
lega er hress stríðsmaður, en Konst-
antín var aðeins 32 ára, er hann lagði
Róm undir sig.
Peningur frá árinu 315 ber mynd
keisarans. Á myntinni er hann miklu
ellilegri að sjá, en aldur hans gefur
tilefni til, því þá hefir hann aðeins
verið 35 ára. Sérstaklega hafa menn
tekið eftir því hve augu hans em
útstæð. Halda menn að þetta sé
vegna þess að hann hafi veikst af
„trakoma", sem var landlægur augn-
sjúkdómur í Miðausturlöndum. Ber
þá aftur að vitna í Opinberunarbók-
ina, 19:12, en þar stendun „En augu
hans eru eldslogi..."
Margt virðist því styðja kenningar
sagn- og myntfræðinga að Konst-
antfn uppfylli forspá Opinberunar-
bókarinnar. Þótt hann væri heiðinn
bar hann stafi Krists á hjálmi sínum
og á hermerki hans trónaði hæst
kristogrammið, sem táknar Konung-
ur konunga og Drottinn drotna.
Christopher Headington
SAGA
TÓNUSTAR
Saga
vestrænnar
tónlistar
ísafoldarprentsmiðja hf. hefur
gefið út bókina Saga vestrænnar
tónlistar eftir Christopher Head-
ington í þýðingu Jóns Ásgeirs-
sonar tónskálds.
í fréttatilkynningu útgefanda
segir: „í bókinni rekur höfundurinn
þróun vestrænnar tónlistar frá upp-
hafi hennar í fomöld og fram á
okkar daga. Hann ræðir um fram-
lag allra helstu tónskálda, margvís-
leg tónlistarform, félagslega og
pólitfska þætti sem haft hafa áhrif
á starfandi tónlistarmenn gegnum
aldimar og rekur þróun hljóðfæra.
Fjölmörg tóndæmi eru notuð til að
skýra textann auk þess sem margar
myndir prýða bókina. Bókin er rituð
á léttu og lipru máli og hentar því
jafnt tónlistarfólki sem áhuga-
mönnum um tónlist."
Bókin er 463 bls.
Matar- og kaffistell
I miklu úrvali...
Híð eftirsótta hvíta stell
frá Tékkóslóvakíu með úrvali fylgihluta.
MokkaboIIamír gylltu...
Hvítír-Svartír-Rauðir-BIeikir-
Dökkbláir-Ljósbláir-Gulir-
Ljósgrænir-Dökkgrænir.
Pökkum öllum pökkum
f glæsilegar gjafaumbúðír.
Póstsendum
um allt land.
N
vtsa
,/l/h
(Qr V \\Jjy
1:O '
c Uj i
f1 / - x 71

V
w*
f-.V-
m
'viijfe
í Kt »pi '* '**><**; ■; I

Kv
i ^

Laukmynstrið sívinsæla
í miklu úrvali.

Opíð í dag frá kl. 10-16
^ljSrtur^ <‘7tieke#v_, k/$
KRISTALL OG POSTULÍNSVÖRUR
TEMPLARASUNDI 3 - SÍMI 19935
Sérvcrslun með áratuga þekkíngu.
"W