Morgunblaðið - 02.03.1988, Qupperneq 68
68
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. MARZ 1988
VAXTARRÆKT / MR. OLYMPIA
Morgunblaðið/lngólfur Guðmundsson
Lm Haney sigraði í Mr. Olympia
flórða árið í röð. Myndin hér til hliðar
sýnir keppendur á sviðinu. Heimsmeist-
arinn f vaxtarækt, Peter Henscel hnykl-
ar vöðvana fyrir miðju.
Lee Haney sigraði
fiórða árid í röð
ÁRLEGT stórmót vaxtarrækt-
armanna, Mr. Olympia, var
haldið í Gautaborg í Svíþjóð í
haust. Það var haldið fyrst árið
1965 eða fyrir 23 árum. Kepp-
endur nú komu frá 7 löndum,
Bandaríkjunum, Englandi,
Þýskalandi, Hollandi, Líbanon,
Svfþjóð og Kanada.
Alls voru keppendur að þessu
sinni 18 og voru þeir allir
mjög góðir enda þurftu þeir að
hafa náð ákveðnum árangri í öðrum
mótum á árinu til
Ingólfur að öðlast þátttöku-
Guðmundsson rétt í þessari keppni.
skrifar Svíinn Ulf Larsson
er fyrstu Norður-
landabúinn sem tekur þátt í þessari
keppni en örugglega ekki sá síðasti
því á Norðurlöndunum eru margir
efnilegir vaxtarræktarmenn sem
við fáum vonandi að sjá, því til
stendur að halda Norðurlandamót
í vaxtarrækt hér á landi nú í ár.
Þegar dæmt er í keppni af þessu
tagi þarf að taka tillit til geysi-
margra þátta, svo sem stærð vöðva
(massa), samræmi milli einstakra
vöðva, hversu vel vöðvar og vöðva-
skil sjást undir húðinni (skurður),
stöður (,,pósur“), húðar og fram-
komu, svo eitthvað sé nefnt. Keppn-
in um efstu sætin var geysihörð og
skemmtileg en að lokum var Lee
Haney, 26 ára, frá Bandaríkjunum
dæmdur sigurinn eins og þrjú
sfðastliðin ár og fékk hann í sinn
hlut 55.000 dollara og stendur hann
þá næstur Amold Schwarzenegger
í fjölda sigra, en hann hefur unnið
þessa keppni sjö sinnum, þar af sex
sinnum í röð, árin 1970-1975, og
svo í sjöunda sinn árið 1980.
í öðru sæti varð Rich Caspari og
fékk 25.000 dollara fyrir. I þriðja
sæti varð Lee Labrada, og fékk
hann 13.000 dollara. Elstur í þess-
ari keppni var hinn ótrúlegi Albert
Beckles, 54 ára gamall, og í stöð-
ugri framför. Ótrúlegt en satt.
Keppnin var haldin í Scandinavium
íþróttahöllinni í Gautaborg og náð-
ist upp geysigóð stemmning en þó
ætlaði ailt um koll að keyra þegar
Svíinn Ulf Larsson steig á sviðið,
en hann lenti í 16. sæti.
íslandsmótið
íslandsmótið í vaxtarrækt verður
haldið þann 27. mars á Hótel Is-
landi, en til stendur að bijóta svo-
lítið upp formið á þessari keppni
með því að halda svokallað B-mót
6. marz á Broadway þar sem nýir
keppendur spreyta sig og öðlast
þátttökurétt á A-mótinu. Einnig
verður unglingaflokkunum fjölgað
og skiptingin á þeim verður sú sama
og í karlaflokkunum, -70 kg, -80
kg, -90 kg og +90 kg. Einum nýjum
flokki verður bætt inn, öldunga-
flokki fyrir 40 ára og eldri. Kvenna-
flokkamir haldast óbreyttir, -52 kg,
-57 kg og +57 kg.
Búist er við skemmtilegu og fjöl-
mennu móti í ár og verður allt gert
til að gera það sem veglegast.
Meira um dómaramál
eftir Kjartan
Steinbach
Föstudaginn 26. febrúar sl.
birtist á íþróttasíðu Morgun-
blaðsins grein um dómgæslu og
dómaramál eftir Viggó Sigurðs-
son. Ekki er hægt að láta hjá Ifða
að svara Viggó, enda hef ég ekki
séð aðra eins þvælu um dómara-
mál lengi.
Rétt er að taka fram, fyrir þá
sem ekki þekkja til, að Viggó Sig-
urðsson hefur allan sinn keppnis-
og þjálfaraferil átt í útistöðum við
dómara, og oft á tíðum sýnt fá-
dæma dónaskap og virðingarleysi
gagnvart dómurum, og hefur
jafnvel farið út í það sem flokka
mætti undir lfkamsárás að mínu
mati.
Hvað varðar grein Viggós er
þessu til að svara.
Sú skoðun Erik Elías, formanns
dómaranefndar IHF, að íslenskir
dómarar séu ekki nógu góðir til
að dæma á Olympíuleikum, og
Viggó er sammála, er ansi skond-
in. Hann hefur ekki séð dómara-
par nr 1, þá Gunnar og Rögnvald,
dæma leik í 3 ár þegar ákvörðun
er tekin um hveijir eiga að dæma
í Seoul. Hins vegar var hann eftir-
litsmaður á leik, sem þeir dæmdu
f Svíþjóð f febrúar og hældi þeim
í hástert fyrir frammistöðuna, en
þá var búið að taka ákvörðunina.
Það vekur því athygli að sai Erik
Elias skuli standa fyrir því að
bæði íslensku milliríkjadómara-
pörin, Gunnar/Rögnvaldur og
Gunnlaugur Hjálmarsson/Óli P.
Olsen skuli valin til að dæma í 8
liða úrslitum í Evrópukeppninni.
Þá má og geta þess að íslenskum
dómurum hafa borist svo mörg
verkefni undanfarin 2 til 3 ár að
ekki hefur verið hægt að sinna
þeim öllum. Það segir a.m.k.
hvernig þær þjóðir sem bjóða þeim
heim meta frammistöðu þeirra.
Hvað varðar það hvort stefna
„mín“ eða HSÍ eins og Viggó orð-
ar það, hafi beðið skipbrot, þá er
því vísað til föðurhúsanna. Sú
stefna sem ræður í dómaramálum
er ekki einkastefna mín_ heldur
stefna dómaranefndar HSÍ og þar
með handknattleikssambandsins.
Stefnan er og verður að hafa sem
flesta og hæfasta dómara á hveij-
um tíma, ásamt því að koma þeim
á framfæri erlendis, sem hefur
tekist mjög vel undanfarin ár þó
svo að ekki hafi þeir komist á
OL að þessu sinni.
Greinilegt er að Viggó hefur
alrei heyrt getið um eftirlits-
mannakerfí dómaranefndar og
HDSÍ, en 11 eftirlitsdómarar eru
starfandi og eru allir fyrrverandi
milliríkjadómarar, 1. deildar dóm-
arar og/eða fyrrverandi leikmenn.
Þessir eftirlitsmenn meta frammi-
stöðu dómara og gefa þeim stig
fyrir, og eru þau stig lögð til
grundvallar er dómarar eru valdir
til að dæma í fyrstu deild.
Hvað varðar þá staðhæfíngu
að ég og þéir sem dæma í fyrstu
deild, líti á dómaramálin sem okk-
ar einkamál, þá er það varla
svaravert. Þó er rétt að benda þér
á Viggó, að gefnu tilefni, að dóm-
aranefnd og HDSÍ og sú nefnd
sem starfar að niðurröðun dómara
á leiki, láta hvorki þjálfara né
stjómir handknattleiksdeilda
segja sér fyrir verkum né ákveða
sjálfír hvaða dómarar dæma hjá
þeim eða ekki.
Viggó segir í grein sinni að
flestir þeirra dómara sem dæma
í fyrstu deild hafí ekki leikið hand-
knattleik. Annan eins rakalausan
þvætting hef ég ekki heyrt. Stað-
reyndin er nefnilea sú að allir
þeir dómarar er dæma nú að stað-
aldri í fyrstu deild, utan einn,
hafa leikið handknattleik, og leika
margir hveijir enn. í þessum hóp
eru menn sem hafa leikið með
landsliði, unglingalandsliðum,
menn með þjálfaramenntun og
jafnvel starfandi þjálfarar.
Ljóst er að Viggó hefur ekki
hugmynd um hvaða menn eru að
dæma og hversu mikið sem hann
segir að ég forðist að láta þá fé-
laga að norðan, Ólaf og Stefán,
dæma. Þeir dómarar sem dæma
í fyrstu deild eru með nokkum
veginn sama leikjafjölda yfír vet-
urinn og er þetta því enn ein þvæl-
an í grein Viggós.
Varðandi það að dómurum sé
víxlað innbyrðis, þá kemur oft upp
sú staða að menn geta ekki dæmt
þá leiki sem þeim em ætlaðir.
Fyrir því eru ýmsar orsakir, s.s.
vinna, veikindi, meiðsli o.fl. Þá
komum við að því vandamáli, að
ef um heila umferð er að ræða
þann daginn í fyrstu deild ásamt
allt að 10—15 öðrum leikjum, að
þeir sem sjá um röðun dómara á
leiki eiga einskis annars úrkosta
en að nýta alla þá sem eru klárir.
Vandamálið er nefnilega það að
illa gengur að fá menn til starfa
sem dómara, og er það aðallega
vegna þess skítkasts og dóna-
skapar, ásamt sleggjudómum
ýmissa aðila í fjölmiðlum. Þar er
Viggó Sigurðsson framarlega í
flokki. Þá hafa félögin, flest hver,
ekki staðið við skyldur sínar, en
þau eiga að tilkynna ákveðinn
Qölda dómara fyrir hvem flokk
sem þau senda til keppni. Rétt
er þó að taka fram að til eru nokk-
ur félög sem sinna þessu mjög vel,
Þegar lengra er lesið í grein
Viggós opinberar hann enn þekk-
ingarleysi sitt á því hvemig að
máium dómara er staðið. Hann
talar um „einhver skrifleg dóm-
arapróf frá HSÍ sem hvaða páfa-
gaukur getur náð“. Það er því
rétt að upplýsa Viggó um það
hvemig þessu er varið.
1. Ifyrst verða menn héraðs-
dómarar og öðlast þau réttindi
að afloknu 20 klst. námskeið,
sem lýkur með skriflegu prófí,
þar sem próftakar þurfa að
skila 80% árangri og að því
loknu fara menn í verklegt
próf.
Kjartan Stalnbach
2. Til þess að öðlast landsdóm-
araréttindi þurfa menn að hafa
dæmt í a.m.k. 3 ár sem héraðs-
dómarar og vera orðnir 21 árs
að aldri. Þá fara menn aftur í
skriflegt próf, verklegt próf og
síðan þrekpróf allt að afloknu
25 tíma námskeiði. Þegar þeim
áfanga er náð þurfa menn í
flestum tilfellum nokkurra ára
reynslu sem landsdómarar,
áður en þeir komast í hóp
þeirra er dæma í fyrstu deild.
3. Dómaranefnd tilnefnir þá sem
bestir eru að hennar mati og
mati eftirlitsmanna til IHF og
verða menn þá svonefndir B-
IHF dómarar. Til þess að öðl-
ast A-IHF réttindi þurfa menn
að fara á viku námskeið hjá
dómaranefnd IHF og ljúka
skriflegum prófum auk þess
að dæma 3 landsleiki undir
eftirliti prófdómara IHF.
4. Kröfur hér eru meiri en IHF
gerir um árangur í prófum.
Er þar sérstaklega átt við að
menn fá styttri tíma til að Ieysa
skrifleg próf og verða að gera
það einir en vinna tveir og tveir
saman að lausn skriflega verk-
efna hjá IHF.
5. Sem dæmi um alla pfagaukana
sem fóru í gegn á síðasta dóm-
aranámskeiði þá eru það birt
þér til fróðleiks Viggó, að af
19 manns sem sóttu námskeið-
ið, féllu 5 í skriflegum prófum
og 3 í verklegum prófum, það
er u.þ.b. 42% fall.
Ég vil taka fram að með þess-
um skrifum er ég ekki að halda
fram að dómarar séu óskeikulir,
þeir gera mistök sem aðrir. Það
er samt leitt að vita að þeir sem
gefa sig í þetta skulu sífellt geta
átt von á skömmum og svívirðing-
um frá mönnum sem ég leyfi mér
að fullyrða, að kunni ekki leikregl-
ur í handknattleik til hlítar.
í ágúst 1985 tóku nýjar leik-
reglur gildi, og höfðu orðið nokkr-
ar breytingar frá síðustu útgáfu
þar á undan. Dómaranefnd HSÍ
sendi öllum félögum innan HSÍ
bréf þar sem boðist var til að
koma til fundar með leikmönnum,
þjálfurum og forráðamönnum fé-
laganna til þess að kynna nýju
leikreglumar og þær breytingar
sem orðið höfðu. Aðeins 3 félög
sáu ástæðu til þess að kynna
sér nýju reglumar. Þegar svo
dómarar fóru að dæma eftir þess-
um nýju reglum urðu ýmsir alveg
æfír og úthúðuðu dómurunum.
Það er rétt hjá Viggó að mikil
uppsveifla hefur orðið í íslenskum
handknattleik undanfarin ár. Hins
vegar er ég ekki sammála Viggó
um það að dómaramir hafi setið
eftir. Ég er þeirrar skoðunar að
þetta haldist í hendur og að þeir
dómarar sem dæma hér í fyrstu
deild séu fullboðlegir í hvaða landi
sem er. Þetta ætti Viggó að geta
vitnað eftir dvöl í bæði Þýska-
landi og á Spáni. Ég bjó sjálfur
í Danmörku í 4 ár og dæmdi þar
og lék sjálfur handknattleik, og
er ég hræddur um að upp hæfist
mikið rammakvein ef við þyrftum
að búa við þá dómgæslu sem ég
varð vitni að þar í landi.
Að lokum vil ég skora á Viggó
Sigurðsson að mæta í próf hjá
dómaranefnd og sýna fram á
kunnáttu sína með því að fara í
gegnum „páfagaukaprófið".
Kveðja.
Höfundur er formaður dóm-
aranefndar Handknattleiks-
sambands íslands