Morgunblaðið - 14.06.1988, Page 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, VlDSKIPn/AIVlNNULÍF ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚNÍ 1988
Tölvur
Afgreiðslutími farmskrár
hjá Eimskip styttist
- með tengingu við tölvu SKÝRR
URVINNSLUTIMI á farmskrám frá Eimskip hefur styst úr rúmum
sólarhring niður i örfáar mínútur, frá því að fyrstu t.ilraunir voru
gerðar með skil á þeim í tölvutæku formi, þ.e.a.s. ef farmskráin var
villulaus, að sögn Skúla Kjartanssonar, rekstrarhagfræðings i tölvu-
deild Eimskipafélags Islands.
„Samkvæmt toilalögum má ekki tollafgreiða vöru fyrr en búið er
að leggja fram farmskrá til tolIyfirvalda,“ segir Karl Garðarsson,
yfirmaður rekstrarsviðs tollstjóra, „en til að auðvelda tölvuvædda
tollafgreiðslu var farið að gera tilraunir með móttöku farmskráa á
disklingum fyrir tveimur árum. Stærstu flutningafyrirtækin tóku þátt
í þeim tilraunum."
Skrifstofa tollstjóra er í samband
við tölvu SKÝRR og var farið þang
að með disklingana og unnið úr þein
í tölvunni en með aukinni tækn
hefur afgreiðslunni verið flýtt og húi
einfölduð.
„Farmskrárnar eru í raun unna
á skrifstofum okkar erlendis," segi
Skúli Kjartansson, „en vinnsla reikn
inga fer fram hér heima, svo o|
skrásetning komudags skipanna, er
útreikningar á gengi eru miðaðir vic
komudaginn. Þessar breytingar höf-
'^im við fært í tölvum um árabil en
nú eru þessar færslur hluti af farm-
skránni á tölvutæka forminu.
Hugbúnaður í tölvu Eimskipafé-
lagsins og tölvu SKÝRR sér um villu-
leit í sendingu farmskránna þannig
að ekki eiga að koma til tafir á toll-
afgreiðslu vegna villna í farmskrá."
Hægt er að taka dæmi af upp-
skiptingu farmskírteina. Til að spara
pappírsvinnu í erlendum bönkum og
umtalsverða peninga setja innflytj-
endur mikið magn vöru á eitt og
sama farmbréfið. Bílainnflytjandi
flytur ef til vill inn 200 bíla sem
hann selur síðan á nokkrum vikum
eða mánuðum. Það er hins vegar
dýrt fyrir hann að leysa alla bílana
úr tolli í einu og skiptir hann því
bréfinu upp í eitt farmbréf fyrir
hvern bíl. Uppskiptingin þarf sam-
þykki tollstjóra og þegar farm-
skrárnar eru sendar til tölvu SKÝRR
lætur hugbúnaðurinn vita ef ekki
er komið leyfi fyrir uppskiptingunni.
Fleiri atriði eru athuguð og þeim
farmbréfum sem eitthvað er athuga-
vert við er hafnað, þau athuguð,
leiðrétt og síðan send aftur til tölvu
SKÝRR.
Hjá SKÝRR er annars konar villu-
leit sem tekur til upplýsinga um
komudag skipá og hvort skipið er á
skrá. Þar er einnig athugað hvort
gefin er upp rétt þyngd á hlutunum,
hvort stykkjafjöldinn er réttur og
fleira í þá veruna.
„Tenging okkar tölvu við tölvu
SKÝRR sparar mikinn tíma, svo og
villuleitarbúnaðurinn," segir Skúli
Kjartansson. „Meðan við vorum með
farmskrárnar á disklingum gat villa
í farmskránni tafið tollafgreiðslu um
tvo til þijá daga. Ef farmskráin var
villulaus var unnt að afgreiða hana
degi eftir að hún var send til SKÝRR
en nú tekur afgreiðslan ekki nema
örfáar mínútur."
Karl Garðarsson sagði að Eim-
skipafélagið væri eini aðilinn sem
ennþá nýtti sér þessa aðferð við
skil á farmskrám en hann bjóst við
að fleiri stórir farmflytjendur bættut
í hópinn innan skamms, því tíma-
spamaðurinn væri mikill.
Að sögn Karls er von á fleiri nýj-
ungum varðandi tollafgreiðsluna og
í því sambandi benti hann á hraðari
tollafgreiðslu fyrir innflytjendur. „í
framtíðinni geta þeir skilað toll-
skýrslum í tölvutæku formi, til dæm-
is á disklingi úr PC-tölvu fyrirtækis-
ins.“
Sjávarútvegur
40 milljón króna hagnaður
hjá Vinnslustöðinni í Vestmannaeyjum
VINNSLUSTÖÐIN í Vestmanna-
eyjum skilaði tæplega 40 milljón
króna hagnaði á síðasta ári. Fisk-
vinnsla fyrirtækisins var rekin
með tæplega 34 milljóna króna
hagnaði og hlutdeild Vinnslu-
stöðvarinnar í hagnaði útgerðar-
fyrirtækisins Samtogs var tæpar
6 milljónir.
Samtals tók Vinnslustöðin á móti
liðlega 11 þúsund tonnum af fiski á
síðasta ári og fór mest af honum í
frystingu en einnig voru flutt út tæp
þúsund tonn af saltfiski og síld fyrir
um 10 milljónir króna að því er kem-
ur fram í Vestmannaeyjablaðinu
Fréttum.
A aðalfundi fyrirtækisins var
stjóm þess endurkjörin en hana
skipa Bjami Sighvatsson, stjómar-
formaður, Haraldur Gíslason, vara-
formaður og Leifur Ársælsson, Ric-
hard Sighvatsson og Guðmundur I.
Guðmundsson meðstjórnendur. í
varastjórn vom kjömir Guðmundur
Sveinbjörnsson og Matthías Oskars-
son.
Erlent
Yfirvöldí
A-Þýskalandi vilja
auka einkaframtakið
Vestur-Berlín, frá Ketilbirni Trygjfvasyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
AF YFIRLÝSINGUM viðskiptaráðuneytisins í Austur-Berlín má ráða
að yfirvöld þar í landi séu að breyta eitthvað afstöðu sinni gagn-
vart einkaframtaki í landinu. í viðtali við einn af yfirmönnum ráðu-
neytisins, sem birtist i vestur-þýskum fjölmiðlum, kemur fram að á
næstu árum sé ætlunin að styrkja meira einkarekstur í smávöruversl-
og veitingahúsarekstri í landinu og þá sérstaklega fjölskyldu-
rekstri.
Til að koma þessu til leiðar er
ætlunin að breyta skattalöggjöfinni
einkarekstri í vil og einfalda kerfi
það sem notað hefur verið fyrir
veitingu atvinnurekstrarleyfa. Með
þessum aðgerðum og með beinum
fjárhagslegum stuðningi vonast
yfirvöld til þess að einkarekstur
veiti aðlaðandi atvinnutækifæri og
borgarar landsins leiti meir út í
þannig rekstrarform.
ur, að einkareksturí Austur-Þýska-
landi er langt frá því að vera eitt-
hvað í líkingu við einkarekstur eins
og hann þekkist á Vesturlöndum
og er því einungis um smáleiðrétt-
ingu á viðskiptaháttum sósíalism-
ans að ræða.
EINKAREKSTUR — Stjómvöld í A-Þýskalandi virðast
ætla að styrkja meira einkarekstur í smávöruverslun og veitingahúsa-
rekstri í landinu á næstu árum en verið hefur, og þá sérstaklega fjöl-
skyldurekstri. Mikill skortur á vörutegundum hefur verið m.a. í veitinga-
húsarekstri.
NIB opnar
skrifstofu í
Kaupmannahöfn
NORRÆNI fjárfestingarbankinn
(NIB) hefur ákveðið að opna
fyrstu skrifstofu sína utan Finn-
lands og verður hún í Kaup-
mannahöfn. Áætlað er að starf-
semin hefjist í lok ársins, að því
er kemur fram í frétt frá bank-
anum.
Aðalstöðvar NIB eru í Helsinki.
Starfsemi bankans fer sífellt vax-
andi og í fyrra jukust heildarútlán
um rúmlega 30% og nema nú um
118 milljörðum íslenskra króna. Um
fjórðungur lánanna hefur farið til
Danmerkur og hafa rúmlega 75%
af þeim lánum farið til umfangs-
mikilla orkuverkefna í Danmörku.
Hefur NIB t.d. veitt lán til bygging-
ar danska gasveitukerfisins og
nema þau samtals um 1,9 milljörð-
um danskra króna.
Hagstæð efnahagsþróun íPortúgal
- eftir inngöngu í Efnahagsbandalagið
fréttaritara Morgunblaðsins.
Nauðsynleg leiðrétting
á viðskiptaháttum
sósíalismans
Í sambapdi við þessar yfirlýsing-
ar frá Austur-Berlín hafa ýmsir
vestrænir sérfræðingar um málefni
Austur-Þýskalands látið hafa það
eftir sér að þessi þróun sé nauðsyn-
leg leiðrétting á viðskiptaháttum
þar í landi. Hin stóru ríkisfyrirtæki
ná ekki lengur og hafa reyndar aldr-
ei náð að svara aliri eftirspurn í
landinu. Ein af mörgum orsökum
er lélegt upplýsingastreymi innan
þunglamalegra ríkisfyrirtækja sem
verður til þess að það er alltaf skort-
ur á einhvejum vörutegundum ein-
hvers staðar í landinu. Mest hefur
þetta verið áberandi í smávöruversl-
un við sölu á vörutegundum sem
ekki flokkast undir nauðsynjavöru
og í veitingahúsarekstri. Þessi
ákvörðun stjórnvalda miðast að því
að létta á ríkisbákninu til að auka
ög bæta framboð í landinu.
Hitt er annað mál, segir ennfrem-
Vestur-Berlín, frá Ketilbirni Trygg^vasyni,
EFNAHAGUR Portúgals hefur
frá inngöngu landsins í Efna-
hagsbandalag Evrópu í árs-
byijun 1986 þróast í hagstæða
átt eftir því sem fram kemur í
nýútkominni skýrslu OECD um
Portúgal.
Samkvæmt skýrslunni hefur
vöxtur á þjóðarframleiðslu lands-
ins þróast úr 3,3% frá árinu 1985
uppí 5% fyrir árið 1987 og er þar
með orðin einn sá mesti innan
aðildarlanda OECD. Atvinnuleysi
hefur einnig þróast í hagstæða átt
og mælist hlutfall milli atvinnu-
lausra og atvinnufærra manna í
dag vera um 7,3% en var 8,7%
árið 1985. Verðbólga í landinu
þróaðist úr 18,9% ársins 1985 í
9,5% fyrir árið 1987 og fer lækk-
andi. Viðskiptajöfnuður varð hag-
stæður á seinasta ári og náðist
með því móti að minnka erlendar
skuldir og knýja fram hagstæðari
lán.
OECD ráðleggur hertar
ef nahagsaðgerðir
Samkvæmt sérfræðingum
OECD er ekki hægt að heimfæra
þessa hagstæðu þróun alfarið til
inngöngu í EB og þeirra bættu
markaðsskilyrða sem við það unn-
ust. Ýmsir aðrir áhrifavaldar hafa
þar haft hönd í bagga svo sem
lækkandi heimsmarkaðsverð á olíu
og gengissig bandaríkjadollara.
Annar veigamikill áhrifavaldur
sem bent er á í skýrslunni er
halla- og þenslupólitík portúgölsku
ríkisstjórnarinnar. Þessar efna-
hagsaðgerðir gagnrýna sérfræð-
ingar OECD mikið, segja þær hafa
falsað efnahagsástand seinustu
ára og séu ekki raunhæfar til
lengri tíma litið.
Helstu aðgerðir sem OECD ráð-
leggur stjórnvöldum er sparnaður
og betra eftirlit með ríkisútgjöld-
um sem vaxið hafa gífurlega á
seinustu tveimur árum, skatta-
hækkun til að mínnka skuld hins
opinbera og aukið eftirlit með pen-
ingaþenslu í landinu.
I skýrslunni kemur fram að það
er álit sérfræðinga OECD að ef
tryggja eigi markaðsstöðu Portú-
gals innan Evrópubandalagsins
verði áfram að lækka verðbólguna
í landinu þar til hún er komin nið-
ur að meðalverðbólgu annarra EB
landa. Sömuleiðis sé nauðsynlegt
að lækka áfram gengi portúgalska
gjaldmiðilsins (Escudo) ef tryggja
eigi samkeppnisgrundvöll útflutn-
ings. Að síðustu benda sérfræðing-
ar OECD á það að á seinustu árum
hafi fjárfestingar í Portúgal ekki
verið markvissar og þeim ekki allt-
af verið stýrt til þeirra atvinnu-
vega sem eru arðbærastir. Til að
tryggja arðvænar fjárfestingar í
framtíðinni sé nauðsynlegt að ríkið
dragi sig útúr atvinnulífinu og
styrki einkavæðingu í Iandinu.