Morgunblaðið - 16.08.1988, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. ÁGÚST 1988
17
^ WERBLOÐ
Á FÖSTUDÖGUM

IWínrgmmííIaíSi
- blaé allra landsmanna
Morgunblaðið/Hanna Hjartardóttir
Unnið er að byggingn dagheimilis á Kirkjubœjarklaustri.
Dagheimili á Kirkjubæjarklaustri
Kirkjubækjarklaustri.
HAFIN er bygging dagheimilis á
Kirkjubæjarklaustri. Um er að
ræða 130 fermetra timburhús,
arkitekt hússins er Ásmundur
Harðarson, teiknistofunni Stik-
unni sf., en um byggingarfram-
kvæmdir sér fyrirtækið Hagur
hf. á Kirkjubæjarklaustri.
Það er sannarlega þörf á hús-
næðinu því rekstur dagheimilis hef-
ur verið í leiguhúsnæði frá byijun
eða sl. 17 ár og oft ekki á sama
stað nema eitt ár í senn, því mikill
skortur er á leiguhúsnæði á staðn-
um. Fjöldi bama í dagvistun hefur
verið á bilinu 10—20 á hveijum tíma
og má geta þess í allri umræðu um
skort á plássi fyrir böm á dag-
heimilum að hér hefur aldrei þurft
að neita neinum um pláss.
Stjóm dagheimilisins er á hverj-
um tíma í höndum foreldra, fóstm
og fulltrúa sveitarstjómar. Ef til
vill má segja að rekstur heimilisins
á þessum litla stað hafi einmitt
verið mögulegur vegna þessarar
samvinnu, fólk hefur ekki talið eft-
ir sér að leggja ýmislegt af mörkum
til málefnisins.
Teikning hússins var valin. með
það fyrir augum að góður mögu-
leiki væri á stækkun á ýmsan hátt
og m.a. hefur verið rætt um að fljót-
lega verði byggð viðbót sem yrði
skóladagheimili því sl. vetur var
gerð tilraun með að reka slikt hluta
úr degi og gekk það ágætlega og
meiningin í framtíðinni að geta
boðið öllum slika þjónustu.
Gert er ráð fyrri að taka húsið
í notkun í september en bygginga-
framkvæmdir hófust í júli í sumar.
- HSH
Sala veiðileyfa yrði
nýr skattur á lands-
byggðina að mestu leyti
e/tír Guðlaug Gíslason
Hinn mæti maður, prófessor
Gylfí Þ. Gíslason, fyrrverandi ráð-
herra, hefur að undanfömu ritað
allmargar greinar í Morgunblaðið
um auðlindaskatt eða sölu veiði-
leyfa í sambandi við fískveiðar
landsmanna og nú síðast í Mbl. sl.
þriðjudag 8. þ.m.
Gallinn við hugmynd dr. Gylfa,
sem hann hefur sett fram í þessum
skrifum sínu, er sá að hann reiknar
dæmið alls ekki til enda og hlýtur,
þar af leiðandi að fá alranga niður-
stöðu.
Þegar Verðlagsráð sjávarútvegs-
ins ákveður fískverð hveiju sinni
er grundvöllurinn fyrir niðurstöðum
ráðsins rekstrarútgjöld fískiskipa-
flotans annars vegar og tekjumögu-
leikar fískvinnslunnar hins vegar
miðað við gengi íslensku krónunnar
og markaðsaðstæður hveiju sinni.
Þetta eru þau sjónarmið, sem ávallt
hljóta að verða mest ráðandi um
niðurstöðu Verðlagsráðsins, og er
vandi þess hveiju sinni fólginn í því
að samræma þessi sjónarmið, sem
oft hefur eðli málsins samkvæmt
reynst mjög erfítt, þar sem hags-
munir þessara aðila stangast þama
á.
Öll aukin útgjöld fískiskipaflot-
ans kalla óhjákvæmilega á hærra
fískverð og ef nú ætti að bæta við
þau auðlindaskatti eða kostnaði
vegna kaupa á veiðileyfum hlyti
fískverð að hækka sem því nemur,
sem auðvitað þýddi aukin útgjöld
fyrir fískvinnsluna, sem ekki gæti
velt þessum aukna kostnaði af sér,
þar sem hún er á hveijum tíma háð
verðlagi á erlendum mörkuðum,
eins og allir vita. Þetta yrði því í
raun nýr skattur á fískvinnsluna,
nema í þeim tilfellum, þar sem físk-
ur er seldur beint úr skipum á er-
lendum mörkuðum, eða fluttur út
í gámum til sölu þar. í þeim tilfell-
um myndi auðlindaskatturinn lenda
beint á útgerðinni. Verðlag á inn-
lendum mörkuðum mun alltaf taka
nokkurt mið af lágmarksverði Verð-
lagsráðs og færast þarafleiðandi
einnig yfír á fískvinnsluna.
Ef athugaðar eru skýrslur Fiski-
félags íslands kemur í ljós að 93%
af heildarafla landsmanna er landað
á landsbyggðinni, en aðeins 7% á
Guðlaugur Gíslason
„Hér yrði því um nýjan
skatt á landsbyggðar-
fólkið að ræða að mestu
leyti, ekki einasta á
f iskvinnslu og útgerð,
heldur einnig á það
verkafólk, sem að verk-
un aflans vinnur.“
Reykjavíkursvæðinu og eru þá
Hafnarfjörður og Kópavogur með-
taldir. Hér yrði því um nýjan skatt
á landsbyggðarfólkið að ræða að
mestu leyti, ekki einasta á fisk-
vinnslu og útgerð, heldur einnig á
það verkafólk, sem að verkun afl-
ans vinnur, því það liggur í hlutar-
ins eðli, að öll aukin útgjöld físk-
vinnslustöðvanna gera þeim erfíð-
ara fyrir að greiða hærri laun, sem
allir eru þó sammála um að full
nauðsyn sé á, enda vart sæmandi
að það fólk, sem vinnur að verkun
sjávaraflans, sem er undirstaðan
að því velferðarþjóðfélagi, sem við
lifum í, sé fjölmennasti láglauna-
hópurinn í landinu.
Og hér er um engan smáskatt
að ræða, sem ætlað er að renna í
ríkissjóð. Heyrst hafa í þessu sam-
bandi nefndar tölur eins og 3 til 5
milljarðar króna, eða 10 til 20 krón-
ur á hvert kíló af hinum verðmæt-
ari físktegundum.
Fyrir . auðlindaskattinum . hafa
verið færð þau rök, af talsmönnum
hans, að fískimiðin kringum landið
séu sameign allrar íslensku þjóðar-
innar, og því beri þeim sem þau
nýta að greiða sérstakan skatt fyr-
ir afnot þeirra. Vissulega viður-
kenna allir að fiskimiðin hafa alltaf
verið, eru og mun ávallt verða sam-
eign þjóðarinnar. En það er vissu-
lega margt fleira, sem er sameign
þjóðarinnar og sem aðeins hluti
þegnanna hefur aðgang að eða
nýtir án þess að vera krafínn um
gjald fyrir. Má þar t.d. nefnda Há-
skóla íslands. Það fólk, sem þangað
sækir, aflar sér svo sannarlega
verðmæta með námi sínu, sem svo
síðar gefur því aðstöðu til hærri
launa en almennt gerist. Aldrei
hefur þó heyrst að nokkrum hafi
dottið í hug að leggja sérstakan
auðlindaskatt í háskólaborgara,
enda væri það jafn fjarstæðukennt
og hugmyndin um auðlindaskatt á
þá þegna landsins sem standa að
öflun þess gjaldeyris, sem gerir ís-
land byggilegt og íslendingum fært
að lifa eðlilegu menningarlífí í landi
sínu.
Ég held að öllu athuguðu ættu
þeir, sem gagnteknir hafa orðið af
hugmyndinni um auðlindaskatt eða
sölu veiðileyfa, að hugsa ráð sitt
betur og gera sér fulla grein fyrir,
að landsbyggðarfólkið mun aldrei
sætta sig við að verða á þann veg
skattlagt sérstaklega umfram aðra
þegna landsins.
Höfundur er fyrrverandi alþingis-
maður Sjálfstæðisflokksins.
mSOf.t
BETRILIÐANIBETRISKOM
Ertu þreytt í vinnunni? Betri skór gætu hjálpað. Við höfum fengið nýja sendingu
af amerískum hjúkrunarskóm sem eru sérstaklega lagaðir fyrir pær sem þurfa
mikið að ganga eða standa í vinnunni. Skórnir eru níðsterkir, handsaumdðir úr
mjúku leðri og fást í mörgum litum. Sendum í póstkröfu
Remedía hf.
BORGARTÚNI 20, SÍMI 27511.
Útsala-Útsala
20-50% afsláttur
Glugginn,
Laugavegi40,
Kúnsthúsinu.