Morgunblaðið - 08.06.1989, Page 52
MERKI UM GÓEAN ÚTBÚNAÐ
VE1ÐIHJÓL OG STANGIR
SAGA CLASS
Fyrir þá sem eru aðeins
á undan
FLUGLEIDIR
FIMMTUDAGUR 8. JÚNÍ 1989
VERÐ í LAUSASÖLU 80 KR.
Afkoma Sambandsins í maí:
Ottast að tapið sé
yfir 100 milljónir
SAMBAND íslenskra samvinnufélaga reynir nú að selja eignir í stórum
stíl, til þess að bæta fjárhagsstöðu sína. Ólafur Sverrisson, formaður
stjórnar Sambandsins sagði í samtali við Morgunblaðið í gær að meðal
þeirra eigna sem Sambandið reyndi nú að selja, væri Prentsmiðjan
Edda, en ekkert tilboð hefði borist, sem talist gæti þess virði að það
yrði skoðað nánar. Forsvarsmenn Sambandsins hafa miklar áhyggjur
af því að tap fyrirtækisins í maímánuði hafí verið slæmt. Jafíivel er
talið að tapið geti verið eitthvað á annað hundrað milljónir, samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins.
Ólafur sagði að enn hefði ekkert
gerst varðandi kaup Osta- og smjör-
sölunnar á hlut Sambandsins í því
fyrirtæki, þar sem mikið bæri á milli
aðila um kaupverð. Sambandið vill
fá 120 milljónir fyrir sinn hlut, en
Osta- og smjörsalan telur að hlutur
Sambandsins sé ekki meira en 40
milljón króna virði. „Það varð því
niðurstaðan, að setja þriggja manna
gerðardóm," sagði Ólafur, „til þess
að úrskurða um hvert kaupverðið
eigi að vera. Osta- og smjörsalan
tilnefndi Arnór Eggertsson, löggiltan
endurskoðanda sem sinn fulltrúa og
Sambandið tilnefndi Geir Geirsson,
endurskoðanda Sambandsins í dóm-
Sjálfstæðisflokkurinn
Reykjavík:
inn og síðan þurfa aðilar að ná sam-
komulagi um þ_að hver verði odda-
maður," sagði Óiafur. Hann sagðist
eiga von á því að úrskurður gerðar-
dóms yrði kveðinn upp, eigi síðar en
í næsta mánuði. Ólafur er formaður
stjórna beggja fyrirtækjanna og
sagðist hann af þeim sökum ekki
koma nálægt þessu máli.
„Auðvitað höfum við miklar
áhyggjur af útkomunni í maímánuði.
Það var gengisfelling í þessum mán-
uði, eins og kunnugt er og það þýðir
mikið gengistap fyrir okkur hjá Sam-
bandinu, sem skuldum geysilega
mikið í erlendri mynt. Við erum því
miður mjög svartsýnir á afkomu
maímánaðar,“ sagði Ólafur.
Sjá Af innlendum vettvangi: Guð-
jón vann þessa orrustu, en bíður
hans styijöld? bls. 18.
Morgunblaðið/Sverrir
Litbrigði sumarsins
Tún og trjágróður taka nú óðum við sér eftir harðan vetur og græni liturinn færist yfir höfuð-
borgina. Fleiri litbrigði í gróðurríkinu selja nú svip sinn á Austurvöll, þar sem þessar blómarósir
úr bæjarvinnunni plöntuðu sumarblómum í vikunni. Ef vel er að gáð er sumarliturinn líka farinn
að sjást framan í stúlkunum eftir fyrstu sólardaga sumarsins.
Fjármálaráðherra leggur í dag fram tillögur til að rétta af hallann á ríkissjóði:
Skattahækkun, niðurskurð-
ur og’ aukin innlend lántaka
ÓLAFUR Ragnar Grímsson fíármálaráðherra mun í dag leggja fyrir
ríkissljómina tillögur um það hvemig rétta megi af fyrirsjáanlegan
3,5 milljarða halla á ríkissjóði á árinu. Hann segist munu leggja fram
tillögur um aukna skattheimtu, niðurskurð og auknar lántökur innan-
lands. Hins vegar verði forðazt að taka erlend lán til þess að rétta af
Rætt um forval
fulltrúaráðsins
fyrir prófikjör
Fulltrúaráð sjálfstæðisfélag-
anna í Reykjavík kom saman til
fíindar í gær í Valhöll þar sem
ræddar vóra ýmsar hugmyndir
um það hvern veg skyldi staðið
að vali frambjóðenda flokksins við
borgarstjóraarkosningar og al-
þingiskosningar í Reykjavík.
Formaður fulltrúaráðsins, Baldur
"^ouðlaugsson, sagði við Morgunblaðið
að meðal hugmynda sem til umræðu
og athugunar væru í fulltrúaráðinu
væri sú að fyrst færi fram forval
innan fulltrúaráðsins, sem skipað er
1.400 fulltrúum, um frambjóðendur
í prófkjöri, sem bundið yrði við
flokksmenn. Fulltrúaráðið myndi
þannig velja ákveðinn fjölda fram-
bjóðenda, sem flokksmenn röðuðu
síðan upp. Til þess að þessi hugmynd
nái fram að ganga þarf að breyta
prófkjörsreglum flokksins, sem mið-
stjórn og landsfundur hafa sett.
hallann.
„Ástæðan fyrir þessum halla er
sú að á undanförnum vikum hafa
verið teknar ákvarðanir um ýmis við-
bótarútgjöld og ýmsir aðrir hlutir
verið að koma í ljós,“ sagði Ólafur
Ragnar í samtali við Morgunblaðið.
Hann sagði að stærstu liðirnir í hall-
anum væru 600 milljónir í auknar
niðurgreiðslur á landbúnaðarafurð-
um, sem lofað hefði verið í kjara-
samningum, 600 milljónir í trygg-
ingabætur og auknar greiðslur til
ellilífeyrisþega, og aukning upp á
300 milljónir króna í útflutningsupp-
bætur á landbúnaðarafurðir. Ýmis-
legt annað sagði ráðherra að kæmi
til. Meðal annars væru inni í þessari
tölu ýmis aukaútgjöld vegna atvinnu-
mála, þar á meðal framlag til launa-
greiðslna vegna sumarstarfa sumar-
fólks. Talað hefur verið um að 200
milljónir þyrfti í það verkefni.
Ráðherra var spurður hvort sú
staðreynd, að gert var ráð fyrir 600
milljóna tekjuafgangi á íjárlögum og
að á fyrsta ársfjórðungi kom 800
milljónum meira í ríkiskassann en
gert var ráð fyrir, þýddi ekki að
ríkisútgjöld væru samtals komin 4,9
milljarða fram yfir það, sem áætlað
var í ijárlögum. „Það fer nokkuð
eftir því hvernig það er reiknað,"
sagði ráðherra. Hann sagði að íjár-
lögin sem slík hefðu staðizt nokkuð
vel, en sagðist telja réttara að telja
til hallans þau sérstöku útgjöld sem
bætzt hefðu við undanfarið. „Ut-
gjaldaauki vegna aukinna launa-
greiðslna í tengslum við kjarasamn-
inga, sem tekjuauki kemur á móti,
er dálítið annars eðlis," sagði hann.
Ólafur Ragnar sagðist myndu
leggja til aukinn niðurskurð á öðrum
sviðum en þeim, sem útgjöld hefðu
nú verið aukin til, og aukna tekjuöfl-
un innanlands. „Þótt skattar séu
ekki vinsælir og margir séu sann-
færðir um það að hér séu háir skatt-
ar, sem er þó rangt í samanburði við
önnur lönd, verða menn auðvitað að
horfast í augu við það að það eru
ekki auknar niðurgreiðslur, ekki
hækkaðar tryggingabætur og ekki
lagðir fram flármunir í atvinnulífið
án þess að þeir komi einhvers staðar
að,“ sagði ráðherra. „Þriðja leiðin
er svo innlend lánsíjáröflun til þess
að reyna að leysa þennan vanda á
lengri tíma. En það síðasta og versta
væri að fara að auka erlendu lántök-
urnar. Það er bara tilkynning um
það að börnin okkar eigi að borga
okkar eigin eyðslu.“
Svavar Gestsson menntamálaráð-
herra og flokksbróðir fjármálaráð-
herra lýsti því yfir fyrir skemmstu
að skattþol almennings væri á þrot-
um. Ólafur Ragnar var spurður hvort
hann teldi þá ályktun ranga. Hann
svaraði því til að það væri alveg rétt
að skattageta láglaunafólks og fólks
með miðlungstekjur væri ekki mikil.
„Hins vegar eru sem betur fer ýmsir
aðrir, bæði hátekjufólk, eignamenn
og ijármagnseigendur, sem greiða
mun lægra hlutfall af sínum launum
en í mörgum löndum." Ólafur Ragn-
ar sagði að þegar litið væri á skatt-
greiðslur eignamanna og hátekju-
manna, tekjuskatt á fjármagnstekjur
og gróðafyrirtæki, væri sú skatt-
heimta ýmist minni hér á landi en
erlendis eða engin.
Komur skemmtiferðaskipa:
Stefiiir í fleiri farþega en áður
FYRSTA skemmtiferðaskip
sumarsins, Fedor Dostojewskij,
kom í Reykjavikurhöfh í gærdag
en sigldi áleiðis til Akureyrar
undir kvöldið. Að sögn Ólafíu
Sveinsdóttur, deildarstjóra hjá
Atlantik-ferðum sem hefúr skip-
ið á sínum snærum eins og þorra
skemmtiferðaskipa sem hingað
sigla í sumar, stefnir í metár
hvað farþegafjölda varðar. Gera
má ráð fyrir að um 12.500 ferða-
langar, fíestir þýskir, komi hing-
að til lands með skemmtiferða-
skipum í sumar. Þeir voru um
9.300 talsins í fyrra að sögn Birg-
is Þorgilssonar ferðamálastjóra.
Alls er von á um 22 skipakomum
af þessu tæi í sumar, þar af eru 17
á vegum Atlantik-ferða. Ólafía seg-
Fedor Dostojewskij kom til Reykjavíkur í gær.
Morgunblaðið/Júlíus
ir tvær aðalástæður fjölgunar far-
þega þær að olíuverð hafi ekki
hækkað svo að áhrif hafi á verð
siglinganna, og eftir fremur mildan
vetur í Evrópu sæki fólk í frí norð-
ur á bóginn. Þá segir hún að ijölg-
un ferðamanna sem koma með
skipum haldist í hendur við fjölgun
flugfarþega sem koma til landsins.
Um borð í Fedor Dostojewskij
eru 450 farþegar, flestir þýskir, en
Þjóðveijar leigja skipið af Rússum.
Þetta er fljótandi lúxushótel og á
hálfs mánaðar siglingu geta far-
þegar stundað leikfimi og sund eða
setið á börum og veitingahúsum.
Að sögn Ólafíu eru þijú af ellefu
skemmtiferðaskipum sem koma á
vegum Atlantikferða í eigu Þjóð-
veija. Rússar eiga átta skip og
leigja þau öll, eitt til Breta en öll
hin til Þjóðveija. Segir Ólafía að
ástæða þess að Þjóðveijar kaupi
ekki skipin sé að mun ódýrara sé
að reka þau með rússnesku starfs-
fólki.