Morgunblaðið - 11.03.1993, Síða 11

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. MARZ 1993
11
Þrðstur Leó Gunnarsson, Edda Heiðrún Backman og Pétur Einars-
son.
Leikfélag Reykjavíkur
Tartuffe frumsýnd-
ur á stóra sviðinu
SKOPLEIKURINN sígildi Tartuffe eftir „konung gamanleikjanna",
Jean Baptiste Poquelin Moliére, verður frumsýndur á Stóra sviði
Borgarleikhússins í kvöld.
Tartuffe, eða Svikarinn, hefur
löngum verið álitið eitt snjallasta
verk Moliére. Leikfélag Reykjavíkur
átti hlut að frumsýningu leiksins hér
á landi 1931, en þá léku Anna Borg
og Poul Reumert hluta verksins í
Iðnó, ásamt leikurum félagsins.
Verkið er skrifað í bundnu máli, en
Pétur Gunnarsson hefur snúið texta
Moliére á hversdaglegt talmál sem
hæfir betur okkar tímum fyrir þessa
nýju sviðsetningu Leikfélagsins.
Tartuffe er með síðustu verkum
Moliére og var honum dýrt. Sem
hirðskáld Lúðvíks 14da og leiðtogi
leikhóps við hirðina átti hann undir
högg að sækja. Klerkavald kirkjunn-
ar tók ádeilu verksins til sín og beitti
sér af hörku gegn Moliére. Leikurinn
var bannaður og skáldið sett á svart-
an lista. Það kom í hlut síðari tíma
leikhúsmanna að hefja verkið á þann
stall sem það hefur skipað síðan.
Það er Þór Tulinius sem setur
verkið á svið að þessu sinni og brýt-
ur túlkun hans á Tartuffe óneitan-
lega blað í sýningarsögu verksins.
Aðstoðarleikstjóri er Hafliði Am-
grímsson, en leikmynd hannar Stíg-
ur Steinþórsson. Búninga gerir Þór-
unn E. Sveinsdóttir en tónlist a#nast
Ríkharður Örn Pálsson. Ögmundur
Þór Jóhannesson lýsir sýninguna en
hreyfimyndir fyrir hana gerir Inga
Lísa Middleton.
Ellefu manna leikhópur stendur
að sýningunni. Það eru Ari Matthías-
son, Edda Heiðrún Backman, Ellert
A. Ingimundarson, Guðmundur
Ólafsson, Guðrún Ásmundsdóttir,
Helga Braga Jónsdóttir, Ingrid Jóns-
dóttir, Pétur Einarsson, Sigurður
Karlsson, Steinn Ármann Magnús-
son og Þröstur Leó Gunnarsson, sem
leikur titilhlutverkið.
Tartuffe lýsir atvikum á heimili
Orgons, vel stæðs borgara og fjöl-
skyldu hans, ungrar eiginkonu og
barna af fyrra hjónabandi, vanda-
manna og þjónustufólks. Þar er líka
að fínna gistivin húsbóndans, siða-
predikarann Tartuffe, sem vill
breyta lífsháttum fjölskyldunnar í
glaumi allsnægta. Gegn ráðum hans
snýst brátt allt heimilisfólkið, nema
húsbóndinn sem öllu ræður.
Frumsýning á Tartuffe er klukkan
20. (Fréttatilkynning)
LOSTI f OSLÓ
Bókmenntir
Jóhann Hjálmarsson
Vigdis Hjort: Franskur leikur.
Skáldsaga. Ásgeir Ásgeirsson
þýddi. Almenna bókafélagið 1993.
Vigdis Hjort er norskur rithöfund-
ur á fertugsaldri. Með skáldsögu
sinni, Frönskum leik, eins og sagan
kallast í prýðilegri þýðingu Ásgeirs
Ásgeirssonar, kemur hún til móts
við ríka þörf lesenda fyrir spennu,
ekki síst kynferðislega forvitni.
Þeir sem aftur á móti eru einung-
is að leita klúrra lýsinga verða lík-
lega fyrir einhveijum vonbrigðum
því að Vigdis Hjort hefur með
Frörtskum leik sett saman sögu um
óljósa heimsmynd, ruglingslegt líf
nútímafólks.
Lára Buvik vinnur að gerð út-
varpsþátta. Hún hittir verkfræðing-
inn Henning og umsvifalaust hefja
þau náin kynni þar sem hann er
stjórnandi. Sambandið má flokka
undir öfughneigðir eftir því hvernig
á það er litið. Að minnsta kosti hef-
ur það ýmis einkenni kvalalosta.
Lára leikur hlutverk þolandans af
mikilli innlifun vægast sagt, Henn-
ing er andlitslaus maður sem fær
það sem hann vill.
í svona sögum eru ýkjur nauðsyn-
legar. Það bitnar ekki aðeins á sköp-
un persónugerðar Láru og Hennings
heldur einnig þriðju persónunni,
Hönnu, vinkonu Láru. Hanna gegnir
veigamiklu hlutverki í sögunni þótt
framan af virðist hún einkum þvæl-
ast fyrir framvindu sögunnar og
textanum. Það er hún sem hrífst
með í maraþonhlaupi í Osló og skrif-
ar Láru kostulegt bréf um þá
reynslu. Og það er hún sem segir
Vigdis Hjort
Láru frá grimmilegum kattaástum
að næturlagi. Læða Láru verður hún
sjálf í frásögninni og hinn rudda-
fengni högni er Henning.
Slíkar frásagnir og líka vitnis-
burður hlustenda í þætti Láru spegla
og skerpa samband þeirra Hennings
og drauma Hönnu. Listrænn og hug-
myndalegur grunnur sögunnar er
þar með fenginn og hún verður allt
annað en venjuleg afþreyingarsaga.
Endir sögunnar er óvæntur, en
varla siðferðilegur eins og mætti þó
halda. Hann er nægilega tvíræður
til að forða sögunni frá of einfaldri
lausn.
Vigdis Hjort skrifar vel án þess
að vera stórbrotinn rithöfundur.
Meðal kosta sögu hennar er að hún
er lítið fyrir málalengingar, en veik-
leiki að dæmin úr útvarpsþáttunum
eru ekki alltaf nógu markviss. Þau
hefði að ósekju mátt stytta. Brúar-
smíðin hefur sína merkingu, en er
ofa.ukið.
í viðtali hefur Vigdis Hjort sagt
að konur þrái jafnræði í samböndum
sínum við karlmenn, en komist að
því að slíkt sé ómögulegt. Karlmaður
sé til dæmis ekki vanur því að líta
á sjálfan sig sem kyntákn. Kannski
geta þessi orð greitt fyrir skilningi
á Frönskum leik?

595,
pr. m
GISELA
mptT/íV/irfl
breidd lðo’sm, 100% bómull
295,-pr m
JANE metravara,
breidd 150 sm,
100% bómull
Mánud. - föstud. kl. 10-18.30
Laugardaga frá kl. 10-16
Sunnudaga lokað
195,-
RUTIG viskustykki,
6 í pakka
KRINGLUNNI 7 • SIMI 91-686650
390,-
ONYX púðar,
45x45 sm,
margir litir
fyrir fólkið í landinu
Veínaðarvöru-
dagar í IKE A
Það er líf í tuskunum hjá IKEA á
vefnaðarvörudögum. Komdu og gerðú góð kaup á
metravöru á ótrúlegu verði.