Morgunblaðið - 29.03.1994, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 29. MARZ 1994
Metsölublad á hverjum degi!
Án titils - Hreinn Friðfinnsson
eftir Laufeyju
Helgadóttur
íslenskir listviðburðir eru að
verða æ algengari í höfuðborginni
við Signu og virðist ástæðan m.a.
vera sú að áhugi Frakka á því sem
er að gerast í norðrinu fer sívax-
andi. Frakkar eru þekktir fyrir að
vera öðlings gestgjafar þegar góð
listmenning er annars vegar og
geta fáar stórborgir státað af eins
íjölþjóðlegri listaflóru og Parísar-
borg, enda mikill flöldi erlendra
listamanna búsettur og starfandi í
borginni. íslendingar hafa löngum
notið gestrisni Frakka, enda ekki
eins lánsamir að eiga menningar-
miðstöð í París og Svíar, Danir og
Finnar.
í haust var t.d. haldin vegleg
Kjarvalssýning í sýningarsalnum
Le Pavillon des Arts í Halles-hverf-
inu, þar sem Parísabúar gátu séð
í fyrsta skipti einkasýningu á verk-
um Kjarvals. I tengslum við sýning-
una var meðal annars efnt til ljóða-
kvölds þar sem þijú íslensk ljóð-
skáld, Linda Vilhjálmsdóttir, Matt-
hías Johannessen og Sigurður Páls-
son fluttu Ijóð sín við mjög góðar
undirtektir. Athyglin hefur beinst í
auknum mæli að norrænum bók-
menntum og á hverju ári bætast
íslenskir bókatitlar í þann hóp bóka
sem þýddur er og til marks um það
má nefna að í haust kom út hjá
bókaútgefandanum Arléa bókin
Aðventa eftir Gunnar Gunnarsson
í franskri þýðingu Gérards Lem-
arquis og Maríu Gunnarsdóttur, en
Arléa gaf einnig út Svartfugl árið
1992 og fyrir stuttu kom út ljóða-
bók Sigurðar Pálssonar, Ljóð vega
salt, í þýðingu Régis Boyer hjá
Orphée La Difference undir franska
titlinum Poemes des hommes et du
seL /
í mars 1988 var norræna kvik-
myndahátíðin haldin í Rúðuborg í
fyrsta skipti og hefur hún verið
haldinn þar á hveiju ári síðan við
aukna aðsókn. Hugmyndin á bak
við hátíðina var að skapa vettvang
þar sem hægt væri að sjá allt það
besta sem gert væri í norrænni
kvikmyndagerð á Norðurlöndum,
en einnig sterk löngun til að treysta
hin aldagömlu ættartengsl sem
tengja Norðurlöndin og Normandí-
hérað. Forráðamenn hátíðarinnar
ákváðu að efna til nokkurs konar
útibúshátíðar í París í vetur (19.
janúar-1. febrúar) þar sem valdar
voru til sýningar 22 myndir, sem
flestar höfðu verið verðlaunaðar á
hátíðinni. Þar á meðal voru tvær
íslenskar kvikmyndir, Börn náttúr-
unnar eftir Friðrik Þór Friðriksson
og Ryð eftir Lárus Ými Óskarsson.
Af ásettu ráði voru ekki valdar
kvikmyndir eftir þá höfunda sem
voru þegar vel þekktir í Frakklandi
eins og Bille Auguste og Aki Kauri-
smaki. Kvikmyndahátíðin var vel
sótt og kom m.a. fram á fundi, þar
sem áhorfendum gafst kostur á að
hitta og ræða við nokkra af leik-
stjórunum, að mikill áhugi var á
því að fá að sjá norrænar kvikmynd-
ir reglulega í höfuðborginni. Þó að
Rúðuborg sé aðeins í tæplegá
f
(
(
i
(
I
(
I
I
I
Úr franskri sýningarskrá: Erró -
tveggja tíma fjarlægð frá París
finnst Parísarbúum það of löng leið
til að skreppa í bíó, enda góðu
vanir. 9. mars næstkomandi verður
svo 7. hátíðin opnuð og stendur
hún til 20. mars.
Fyrir stuttu opnuðu tveir íslensk-
ir myndlistarmenn sýningar á verk-
um sínum í París, Erró í Palais des
Congres og Hreinn Friðfinnsson í
Galerie Claudine PapiIIon. Palais
des Congres eða Ráðstefnuhöllin
var ekki beinlínis þekkt fyrir list-
sýningar, þegar sá siður var tekinn
upp fyrir rúmu ári, að skipuleggja
þar reglulega myndlistarsýningar
undir umsjón tveggja listfræðinga,
Jeans Daviot og Bernards Marcadé.
Hreinn Friðfinnsson, Rainbow intention, 1989-93.
„Good Morning America“ 300x450 cm.
Sýningarsalurinn er hár og vítt er
til veggja og myndar hann eins
konar anddyri fyrir framan gríðar-
stóran konsertsal, þar sem alls
konar uppákomur fara fram. Erró
sýnir þarna 5 stór málverk frá ár-
unum 1988-1992 og taka þau sig
stórvel út í þessu mikla rými. Bern-
ard Marcadé segir m.a. í sýningar-
skrá: „Erró hræðist ekki myndina
af því hann veit að hún er hvorki
hrein sé saklaus..." Myndir Erró
hafa jú verið samsetningar annarra
mynda allt frá því að hann hóf að
gera klippimyndirnar á fimmta og
sjötta áratugnum og hefur lítil
breyting orðið þar á, nema núna
notfærir hann sér einnig galdra
tölvutækninnar til að ná fram sér-
stökum ryþma í kompósisjóninni.
Erró hefur alltaf verið myndfíkill
og notið þess að láta myndflötinn
úa og grúa af gerólíku myndefni
sem hann sækir í teiknimyndirnar,
listasöguna, pólitík, vísindi, auglýs-
ingar o.s.frv. Síðan teflir hann
þessu öllu saman á tvíræðinn og
beinskeyttan hátt, þannig að öll
tímaskeið renna saman, frásagn-
irnar verða ótalmargar og útkoman
verður margslungið myndmál,
þessi þverstæðukenndi heimur, sem
við þekkjum orðið öll og köllum
Erróískan myndheim.
Þó Erró og Hreinn eigi það sam-
eiginlegt að sýna báðir reglulega i
París og hafa báðir verið valdir sem
fulltrúar íslands á Tvíæringinn í
Feneyjum, Erró árið 1986 og
Hreinn síðastliðið sumar, eru
myndheimar þeirra eins ólíkir og
svart og hvítt.
Á meðan Erró „ofhleður" mynd-
flötinn, sker Hreinn við nögl og
tjáir sig með margvíslegum efnivið-
um á „sparsaman" og mínímalískan
hátt. Pappír, pappakassar, viður,
gullblöð, steingervingur, litblýant-
ar, stálþráður... allt fær þetta í
meðferð Hreins nýja merkingu þar
sem tærleikinn og ljóðrænan sitja
í fyrirrúmi. Regnboginn hefur oftar
en einu sinni ert hugarflug Hreins
og er fallegasta verk sýningarinnar
að þessu sinni tileinkað regnbogan-
um, — Rainbow intention (1989-
1993). Verkið er eins og þrír fljúg-
andi diskar, samsansett úr plexí-
gleri, áli og speglum. Diskarnir eru
holir að innan með hringlaga opi
að ofan, þannig að áhorfandinn sér
ilitlu hvítu bækurnar sem listamað-
urinn hefur komið fyrir á botnw'
verksins ásamt gulum, rauðum og
bláum litblýöntum, — í hillingum í
gegnum opið. Það virkar eins og
bækurnar fljóti í lausu lofti í miðju
gatinu. Ef nota mætti eitt orð til
að lýsa sýningu Hreins, yrði það —
fágun.
Sýningu Errós lýkur 22. apríl
og sýningu Hreins 5. mars.
Björk Guðmundsdótir söngkona
hefur verið mjög mikið í sviðsljós-
inu hér í Frakklandi síðan geisla-
diskurinn Début kom út í haust og
hefur hún alls staðar fengið frá-
bærar viðtökur og gagnrýni. Dag-
blaðið Le Monde, vandaðasta og
virðulegasta dagblað Frakka, birti
hálfsíðu viðtal við Björk 25. nóvem-
ber undir fyrirsögninni Söngur
heimskautastjörnunnar, tímaritið
Actuel var með ljósmynd af Björk
á forsíðu í des./janúar-heftinu,
rokktímaritið Inrockuptile valdi
hana sem konu ársins, Télérama
talar um héluðu eskimóastúlkuna,
snædrottninguna frá köldu basal-
teyjunni í norðrinu með barnslegu
röddina, sem blaðamaðurinn líkir
við tæra uppsprettu. Mörg önnur
blöð hafa birt greinar og viðtöl við
Björk og er áberandi að í flest skipt-
in er mikið talað um sérkenni og
persónuleika Bjarkar með lýsingar-
orðum sem lýsa um leið hinu sér-
staka og „exótíska“ heimalandi
hennar, Islandi. Björk reynir líka
sjálf að koma landinu á framfæri
í viðtölum eins og t.d. í viðtalinu
við blaðamann Le Monde þar sem
hún talar m.a. um það „hvernig
Íslendingar voru einangraðir áður
fyrr og hvernig þeim tókst á ör-
stuttum tíma að verða eitt af nútí-
malegustu þjóðfélögum heims“.
Vissulega er þetta góð landkynning
fyrir ísland því varla er til það
dagblað sem talar ekki um Björk,.
en hún var með tónleika í Elyseé
Montmartre 17. og 18. febrúar sl.
íslenskir óperusöngvarar eru
líka víðförlir og gefst Parísarbúum
tækifæri til að hlusta á söng Krist-
ins Sigmundssonar, sem mun
syngja í óperu R. Strauss, Die Frau
olme Schatten (Skuggalausa kon-
an) í Chatelet-söngleikhúsinu 7.,
10., 13., 17. og 20. mars. Að lokum
má geta þess að Edda Erlendsdótt-
ir píanóleikari, sem búsett er í Par-
ís, verður með einleikstónleika í
Auditorium Saint-Germanin 4.
mars og Hallgrímur Helgason
myndlistarmaður með einkasýn-
ingu í Galerie Alain Gutharc, Rue
de Lappe, í maí næstkomandi.
Ilöfundur cr listfræðingur og býr
í París.
CHANT
LE
DE lETOILE P0LAIRE
VILLE6___
UIONTLAR*0«[-
EftLlN. MARSEILLE.
UOER..-
4EILLEURS VCEUX
>ES ÉTOILES :
GOY ROP, OiORX«
01LLY IDOL, ETC.
UES BATAILLES DE
LAnNOUSlÉCLE.
LES AMÉRICAINS
VONT-ILS POSSÍOER
NOS OÉNES ?
BíorR
EJuSI LC on mafKiw vcrtu Wzr-4<i 1 ioraUti rAríglctéffft
L’Esquimaude givree
Leslesenre
slenskir listvið-
burðir í París