Morgunblaðið - 14.03.1995, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 14. MARZ 1995 27
AÐSENDAR GREIIMAR
Öryggi
borgaranna
í STÚTTRI forustugrein
Morgunblaðsins þriðjudaginn 7.
mars sl. var ijallað um öryggi borg-
aranna. Þar er spurt hvort ekki sé
orðið tímabært að athuga hvort
ekki þurfi að herða aðhald, eftirlit
og viðurlög í ljósi tíðra afbrota hér
á landi. Almenningur, löggjafinn
og löggæslan þurfi að leggjast á
eitt um að tryggja öryggi fólks. í
þeim efnum dugi engin vettlinga-
tök. (Tilvitnun lýkur).
Svarið er í raun einfalt. Það er
löngu orðið tímabært, ekki bara að
athuga, heldur og að herða þegar
í stað allt aðhald, eftir-
lit og viðurlög þar sem
afbrotamenn eru ann-
ars vegar. Lögreglan
hefur um langan tíma
reynt að sannfæra hlut-
aðeigandi aðila um
nauðsyn þessa, en yfir-
leitt talað fyrir daufum
eyrum. Þegar fulltrúar
hennar hafa t.d. haldið
því fram að nauðsyn-
legt sé að huga sérstak-
lega að ungum afbrota-
mönnum, ekki endilega
með það fyrir augum
að loka þá inni í fang-
elsum, heldur miklu
fremur með það fyrir
augum að beita öllum
mögulegum úrræðum til að hjálpa
þeim aftur inn á rétta braut í líf-
inu, og að síbrotamönnum verði
gefinn kostur á skilvirkari meðferð
í refsivörslukerfinu, hafa viðkom-
andi annað hvort þagað þunnu
hljóði eða verið að agnúast út í þá
einstaklinga sem hafa tjáð sig um
þessi mál. Oftar en ekki hafa svör-
in verið þau að umfjöllunin hafi
verið byggð á miss kilningi eða
vanþekkingu, sbr. grein í riti lög-
fræðinga um athugasemdir vegna
ummæla aðalvarðstjóra um þessi
mál. Þar eru ábendingar hans um
nauðsyn úrbóta hunsaðar en þess
í stað farið út í dæmigerða hártog-
un á skilgreiningu hugtaka. Lítil
viðleitni virðist hafa verið til að
skoða þessi mál, hvað þá að bæta
úr því sem úrbóta þarf við. Þó má
segja að héraðsdómur hafi sýnt já-
kvæða viðleitni og dómsmálaráðu-
neytið hefur m.a. lagt grunninn að
kerfisbreytingum er auðvelda ættu
virkari meðferð mála, auk þess sem
það hefur undirbúið úrbætur í fang-
elsismálum og sýnt áhuga á að efla
forvarnastarf hjá lögreglu. Líklegt
er þó að afbrot og ofbeldi eigi enn
um sinn eftir að aukast hér á landi
í náinni framtíð ef ekki verður frek-
ar brugðist við á næstunni.
Þeir sem vinna að forvarnamál-
um hafa lengi varað við hinni nei-
kvæðu þróun, sem verið hefur í tíðni
innbrota og þjófnaða undanfarin
ár, aukinni landasölu til unglinga,
vímuefnaneyslu og auknum fjölda
tilkynntra líkamsmeiðinga. Jafnan
hefur og verið ber.t á leiðir til úr-
bóta við misjafnar undirtektir. Það
er eins og ávallt þurfi að bíða eftir
svo áþreifanlegum sönnunargögn-
um að ekki verði undan því komist
að gera eitthvað í málunum. Og hið
sárgrætilega við þetta allt er sú
staðreynd að fjölmörg þessara af-
Ómar Smári
Ármannsson
brota eru í dag framin af tiltölulega
fáum mikilvirkum einstaklingum,
sem ekki virðist vera hægt að
stöðva við núverandi aðstæður. Með
öflugri löggæslu, góðum stuðningi
almennings og virku refsivörslu-
kerfi væri auðveldlega hægt að
draga verulega úr afbrotum þessara
manna sem og annarra.
Þróun afbrota- og ofbeldismála
í mörgum öðrum löndum heims er
orðin geigvænleg. Hún er reyndar
komin á svo hættulegt stig sums
staðar að baráttan gegn vandamál-
um þeim tengdum er orðin eitt
helsta baráttumál
stjórnmálamannanna,
þeirra sömu og í raun
bera mikla ábyrgð á
hvernig komið er.
Hér á landi eru allar
aðstæður fyrir hendi
svo hafa megi þessi
mál eins og best verð-
ur á kosið. Við erum
fámenn og samhent
þjóð í litlu landi, höf-
um eigið tungumál,
njótum góðs af sam-
eiginlegum menning-
ararfi, nýbúum hefur
gengið vel að aðlagast
aðstæðum hér og
landið býður upp á
mikla möguleika. Áf-
brotatíðni hér á landi er þrátt fyrir
allt enn hlutfallslega miklum mun
lægri en í nágrannalöndum okkar,
en víst má telja að ef við verðum
ekki á varðbergi á næstunni gerist
Líklegt er að afbrot
og ofbeldi, segir Omar
Smári Armannsson,
eigi enn um sinn
eftir að aukast.
nákvæmlega það sama hér og er
að gerast þar. Eðli og tegund af-
brota hér á landi verða í framtíð-
inni með þeim hætti sem við sjálf
eigum skilið. Ástand þeirra mála
hlýtur að einhveiju leyti að ráðast
af því hvernig við högum uppeldi
unga fólksins, hvaða aðhaldi við
beitum það á hveijum tíma, hveija
möguleika við sköpum því, hveijar
fyrirmyndir það hefur, hversu gott
fordæmi hinir fullorðnu gefa,
hvernig stutt ér við þá sem stuðning
þurfa og hve góð samhæfing og
samstaða verður með þeim er
bregðast eiga við þegar eitthvað fer
úrskeiðis og hvaða úrræðum er þá
hægt að beita.
Þrátt fyrir allt verður ávallt mik-
ið undir þátttöku, háttsemi og
áhuga fólks komið hversu gott
ástandið er á hveijum stað. Og fólk,
sem stendur vel að sínum málum
hlýtur að geta gert ríkar kröfur til
þeirra er gæta eiga hagsmuna þess,
vernda eigur þess og tryggja öryggi
í samfélaginu.
Höfundur er
nðstoðaryfírlögregluþjónn.
Mobira Cityman 250 ferslmi (réttri stærð.
Mobira Cityman 250 NMT farsíminn er
eitt léttasta og handhægasta öryggistæki sem
völ er á til ferða innanlands.
Hvar sem þú ert innan gamla NMT farsíma-
kerfisins getur þú náð sambandi við byggð
ef eitthvað kemur fyrir og þörf er á aðstoð.
Mobira Cityman 250 vegur aðeins
275-330 g, með rafhlöðu sem endist allt
að 16 klst. og það tekur aðeins um 1 klst.
að endurhlaða hverja rafhlöðu - í bílnum
eða heima.
Mobira Cityman er víðáttugóður farsími
sem veitir öryggi bæði þeim sem ferðast
og heima sitja.
Víðáttugódur farsími
fyrir gamla MMT kerfið
- Ekki GSM.
It
Hátæknlhf.
-Hafðu samband!
nn í framtíðina með Novell NetWare 4.1
N O V E L L |
NetWare 4.
Mest selda netstýrikerfið
í heiminum í dag.
NetWare frá Novell.
Tæknival
Skeifunni 17 - S(mi 568-1665 - Fax 568-0664