Morgunblaðið - 25.04.1995, Blaðsíða 28

28 ÞRIÐJUDAGUR 25. APRÍL 1995
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREIIMAR
Hagsmunir barna eða kennara?
í MORGUNBLAÐ-
INU 6. apríl sl. veltir
Laufey Jónsdóttir
kennari því fyrir sér
hvers vegna verið sé
að fjölga kennsludög-
um í grunnskólum og
fækka sk. starfsdögum
kennara á skólatíma.
Hún telur að líklega sé
verið „að koma til móts
við kröfur fámenns
þrýstihóps innan sam-
takanna Heimili og
skóli“. Laufey hefur
áhyggjur af því að for-
eldrar séu á rangri
braut að vilja fá meiri
samfellu í skólastarfið
því það sé ekki gott fyrir blessuð
börnin að dúsa í skólanum daginn
út og inn. Ýmislegt í grein hennar
má túlka sem áfellisdóm yfir skóla-
starfmu og þykir mér slæmt ef
kennarar hafa svona lítið álit á því
starfi sem þeir eiga þó mestan þátt
í að móta.
Nokkurs misskilnings gætir í
málflutningi Laufeyjar. í fyrsta lagi
er ekki um það að ræða í nýsam-
þykktum grunnskólalögum að
lengja skólaárið, það verður áfram
9 mánuðir, frá 1. sept til 31. maí.
Það er hins vegar stefnt að því að
fjölga kennsludögum upp í a.m.k.
172 á ári innan þess tímabils, m.a.
með því að nota íil skipulagsstarfa
daga sem nemendur áttu áður frí
í skólum.
Starfsdagar kennara (án nem-
enda) hafa verið allt að 12 á starfs-
tíma skóla í 9 mánaða skólum, þar
af 3 í upphafi skólaárs og 3 í lok
skólaársins í maí. Sl. haust hófu
skólar á Akureyri og á Selfossi t.d.
ekki kennslu fyrr en viku af septem-
ber vegna þess að kennarar þurftu
fyrstu dagana til að undirbúa sig.
Almenningur (m.a. 9.000 foreldrar
í Heimili og skóla) hefur ekki skilið
hvers vegna það mikilvæga undir-
búningsstarf sem þama þarf að
vinna getur ekki átt sér stað í lok
ágúst, þ.e að kennarar komi til
starfa fyrr á haustin. Sama máli
gegnir um frágang og skýrslugerð
sem hægt væri að sinna í byijun
júní svo nemendur fái kennslu út
maí og læri t.d. meira í náttúru-
fræði en nú tíðkast. Breytingar eru
Unnur
Halldórsdóttir

þú gerast
stuðningsforeldri
götubarns á Indlandi?
Fyrir aðeins 1450 krónur á
mánuði getur þú gefið nauðstöddu
götubarni feði, kfeði, menntun,
feknishjálp og heimili.
Auajk
Venkateswaramma Tadiparti 8 ára
munaðarlaus indversk stúlka, eitt af
styrktarbörnum ABC hjálparstarís.
HJALPARSTARF
Sigtúni 3 • 105 Rvk • Sími 561 6117
þó í vændum því í
nýgerðum kjarasamn-
ingum kennara og rík-
is voru 6 af þessum
starfsdögum færðir út
fyrir skólaárið. Laufey
er þá líklega að gæta
hagsmuna kennara en
ékki barna ef hún tel-
ur það af hinu vonda
að kennarar hefji störf
fyrr að haustinu.
Eftir standa 5-6
starfsdagar á starfs-
tíma skóla og er ætl-
unin að kennarar vinni
hér eftir að undirbún-
ingi skólastarfsins á
dögum sem hvort sem
er eru frídagar nemenda, þ.e. 1.
desember og öskudag. Þetta eru
ekki frídagar kennara og ljóst að
þeir hafa vinnuskyldu þessa daga
þótt þeim hafi hingað ti! verið í
sjálfsvald sett hvernig, hvar og
hvenær þeir sinntu henni. Að öllum
líkindum verða áfram 3 starfsdagar
kennara á skólatíma og enn um
sinn fá börnin frí þessa daga og
geta unað sér ein heima meðan
foreldramir vinna fyrir húsbréfun-
um.
Laufey telur að nemendur á
Norðurlöndum fái lengra páskafrí
og jólafrí en íslensk böm en það
er ekki rétt. Hvað Svíþjóð varðar
er páskafrí annaðhvort dymbilvikan
eða dagarnir eftir páska, mismun-
andi eftir sveitarfélögum, og svipað
er á hinum Norðurlöndunum.
„Kartöfluupptökufrí" að hausti
tíðkast ennþá í Noregi og Dan-
mörku en þar vaxa þó engar kart-
öflur upp úr malbikinu frekar en
hér. Kennsludagar á Norðurlöndun-
um eru fleiri en hér á landi en aldrei
hef ég heyrt norræna foreldra eða
börn tala um vinnuþrælkun í skól-
um. Vetrarfrí em ágæt hugmynd
en páskafríið okkar kemur að
nokkm leyti í staðinn fyrir það.
Löng helgi, frá fimmtudegi til
þriðjudags, t.d. í byrjun nóvember
myndi eflaust falla í góðan jarðveg
hjá nemendum í grunn- og fram-
haldsskóla og einhveijir foreldrar
gætu betur nýtt þá daga til sam-
vista við böm sín en núverandi frí-
daga á stangli.
Eg er hjartanlega sammála Lauf-
eyju um að vinnuálag er alltof mik-
ið á íslensku fjölskyldufólki og að
það þyrfti að geta varið meiri tíma
með bömum sínum. Eg hef hins
vegar efasemdir um rósbleika
drauma um valhoppandi börn í
fijálsum leik á grænu engi og tel
þá í litlu samhengi við íslenskan
raunvemleika. Hversu mörg böm
eru það sem eiga kost á því að
hafa foreldra sína heima í þijá
mánuði á sumri? Hvað kostar það
Full búð
af íallegum fötum
ogskóm
| - Fótin sem böinin vilja -1
EN&LABÖRNÍN
BBcmkastiœti 10 sími 552-2201 |
***********
(JNKX4
FQAM
EUROBATEX
PÍPU-
EINANGRUN
í sjálflímandi rúllum,
plötum og hólkum.
Þ. ÞORGRÍMSSON & CO
ÁRMÚLA 29 - REYKJAVÍK - SÍMI 38640
Foreldrar myndu ekki
slá hendinni á móti skól-
um, segir Unnur Hall-
dórsdóttir, sem hefðu
dans, tónlist og myndlist
á stundaskrá.
fjölskylduna í fé og fyrirhöfn að
brúa bilið milli sumarleyfis barn-
anna og foreldranna? Hver eru æf-
inga- og keppnisgjöld, búninga- og
skókostnaður fyrir 10 ára krakka
í fótbolta? Þetta þurfa allflestar fjöl-
skyldur í þéttbýíi að takast á við á
hveiju sumri. Vissulega hafa marg-
ir foreldrar, einkum í dreifbýli, tak-
markaðan áhuga á því að lengja
skólaárið, sérstaklega ef það á að
byggjast á meira bóknámi. Þeir
efast um að skólar muni breyta
áherslum sínum í takt við árstíma,
t.d. í þá átt að börnin fari út úr
skólastofum. Laufey virðist sjálf líta
á skólann sem skrudduskóla, þar
sem börn eru látin sitja inni og
læra vor og haust.
Þeir sem hafa kynnt sér mál-
flutning Heimilis og skóla í þessu
efni vita væntanlega að samtökin
hafa alltaf iagt áherslu á að taka
þarf tillit til aðstæðna á hverjum
stað. Fjölgun daglegra kennslu-
stunda hlýtur að skapa möguleika
á fjölbreyttara skólastarfi en nú
tíðkast. Það er óiíklegt að íslensk
böm þurfi ekki álíka margar
kennslustundir á ári og jafnaldrar
þeirra í nágrannalöndum og væri
gaman að heyra sjónarmið íslenskra
kennara á skólaskipulagi t.d. í Hol-
landi eða Bretlandi. Víst er að for-
eldrar myndu ekki slá hendinni á
móti skólum þar sem öll börn fá
tækifæri til að læra dans, tónlist
og myndlist innan hefbundinnar
stundaskrár.
Vissulega er það æskilegt að
vinnuveitendur sýni því skilning að
foreldrar þurfa að sinna börnum
sínum og skólagöngu þeirra. Mér
finnst þeir raunar hafa gert það í
sambandi við starfsdaga og for-
eldradaga í skólum að ekki sé
minnst á fjarstýringu upgeldis í
gegnum vinnustaðasíma. Eg veit
líka að margir foreldrar veigra sér
við að biðja um frí vegna starfsdaga
í skólum þegar harðnar á vinnu-
markaði og margir eru um hvert
starf. Nægar eru ljarvistirnar samt
vegna annarra forfalla s.s. veikinda
bama.
Samtök foreldra þrýsta stöðugt
á yfirvöld varðandi hámarksfjölda
í bekkjardeildum og einnig að það
sé metið sem fullt starf að annast
eina bekkjardeild með öllu sem því
tilheyrir. Kennarar hafa öflugt
stéttarfélag með kröftugri forystu
sem berst fyrir bættum kjörum
kennara og vonandi koma þeir
tímar brátt að kennarastarfið verð-
ur eftirsóknarvert varðandi kjör og
ekki síður vinnuskilyrði. A iands-
fundi foreldra í Reykholti í fyrra-
haust var ályktað að það væri
grundvallaratriði að endurskoða
kjarasamninga kennara frá grunni
bæði með tilliti til vinnutíma kenn-
ara og kjara þeirra þannig að
tryggja megi hæfa starfskrafta sem
geta helgað sig kennslustarfínu.
Við Laufey erum væntanlega sam-
mála um að það eigi að borga kenn-
urum góð laun og gera faglegar
kröfur til þeirra í samræmi við
það.
Margir hafa bent á að skóla-
tíminn sé alltof naumur til þess að
sinna þeim fjölmörgu verkefnum
sem skólum er ætlað að sinna og
hefði því mátt búast við að kennar-
ar yrðu fegnir að fá fleiri stundir
með nemendunum. Óskir foreldra
um góðan skóla byggjast á hags-
munum barna enda er menntun
þeirra sem eiga að erfa landið lykil-
atriði fyrir framtíð þjóðarinnar. Ef
foreldrar mega ekki gera kröfur um
að skólatími taki mið af breyttum
þjóðfélagsaðstæðum án þess að
vera sakaðir um að vera einungis
að heimta meiri gæslu fyrir börnin
sín er ekki von að neitt þokist í
skólamálum þessarar þjóðar.
Höfundur er formaður Heimilis
og skóla.
Ekkí benda á mig
ÞÁ ERU kosningar
að baki og Framsókn-
arflokkurinn var sigur-
vegari þeirra. Flokkur-
inn tjaldaði nú nýjum
formanni og lagði
mikla áherslu á að þar
færi duglegur, traust-
ur og umfram allt heið-
arlegur maður. Sú
ímynd sem búið er að
draga upp af þessum
nýja formanni Fram-
sóknarflokksins hefur
án alls efa skilað
flokknum einhveijum
atkvæðum. Seint verð-
ur þó sagt um Halldór
Ásgrímsson að hann
geisli af gleði og hressileika, því
maður- inn er einstaklega dauflegur
a.m.k. þegar hann birtist á skján-
um. Allt um það, þá lofaði þessi
nýi formaður landsmönnum betri
tíð og bjartri framýíð ef hann kæm-
ist í ríkisstjórn. Á meðan Halldór
var bara varaformaður, tamdi hann
sér að tala sem minnst og gefa
þannig þá mynd af sér að hann
byggi yfír óhemjumikilli visku. Eft-
ir að hann tók við formennsku í
flokknum, hefur hann þurft að tala
meira og þá hefur okkur birst allt
önnur mynd af honum, sem er mikl-
um mun síðri. Þegar þetta er ritað
bendir allt til að næsta ríkisstjórn
verði skipuð framsóknar- og sjálf-
stæðismönnum og því skulum við
sjá hvemig þessi nýi formaður
Framsóknarflokksins efnir þau lof-
orð sem hann gaf fyrir kosníngarn-
ar.
Fyrsta loforðið þegar svikið
Hinn trausti og heiðarlegi Hall-
dór Ásgrímsson hefur nú þegar
sýnt á sér hlið hins óheiðarlega
foringja. Hann sveik það loforð, sem
liann marg sinnis gaf í kosninga-
baráttunni, að byrja á því að ræða
stjórnarsamstarf við Alþýðubanda-
lag og Kvennalista. Hann iét ein-
ungis nægja að hringja í talsmenn
þessara flokka og segja þeim að
þeir hefðu ekki þingstyrk tii að
mynda stjórn og því þyrfti hann að
hugsa um Framsóknarflokkinn.
Hann sagðist að vísu hafa rætt við
Jón Baldvin, en hann mæti stöðuna
svo eftir það samtal, að Alþýðu-
Guðmundur
Oddsson
flokkurinn væri ekki
tilbúinn í neitt sam-
starf við ofannefnda.
Hvað það var í samtal-
inu við Jón Baldvin,
sem olli því að hann
ályktaði sem hann
gerði, er nú varðveitt
eins og ríkisleyndar-
mál í hugskoti hins
trausta og heiðarlega
formanns Framsókn-
arflokksins.
Ætlaði alltaf með
Davíð
Það er nú orðið öll-
um ljóst, að Halldór
Ásgrímsson, hinn
trausti og heiðarlegi, meinti aldrei
neitt af því sem hann sagði fyrir
kosningarnar um væntanlegt
stjórnarsamstarf. Hann ætlaði sér
alltaf í stjórn með Davíð, og þeir
félagar voru búnir að undirbúa það
samstarf löngu fyrir kosningar.
Þessi trausti og heiðarlegi formaður
Framsóknarflokksins var þá ekki
merkilegri en þetta. Svona fram-
koma er að sönnu mjög í anda
Davíðs Oddssonar, en hann þóttist
vera að semja við Alþýðuflokkinn,
þegar hann í raun var búinn að
semja við Framsóknarflokkinn. Það
hallast því ekki á í heiðarleika þess-
ara tveggja formanna.
Hræðsla eða getuleysi
Hinn nýi formaður brá sér af bæ
um páskana og dvaldi í sumarbú-
stað sínum. Þangað heimsótti Davíð
hann, og sagði honum að hann
hefði fengið vísbendingu um að
Alþýðubandalagið væri tilbúið í
samstarf með Sjálfstæðisflokknum
og því þyrfti Halldór að svara því
strax hvort Framsókn væri til í
samstarf. Hinn trausti, heiðarlegi
og umfram allt nýi formaður Fram-
sóknarflokksins trúði því sem Davíð
Oddsson sagði honum og þarna í
sumarbústaðnum handsöluðu þeir
félagar stjómarsamstarfíð og hinn
trausti og heiðarlegi formaður
Framsóknarflokksins lofaði Davíð
því, að hann myndi ekki fyrir nokk-
urn mun ræða við aðra flokksleið-
toga. Þessi sigurvegari kosning-
anna var svo hræddur um að missa
Sjálfstæðisflokkinn frá sér, að hann
Formaður Framsóknar-
flokksins reyndist
kjarklaus, segir
Guðmundur Oddsson,
og brást þeim sem höfðu
trú á honum.
færðist undan því að hitta talsmenn
Alþýðuflokks, Alþýðubandalags og
Kvennalista í fyrstu, en mannaði
sig loks og haldinn var einn fundur
þessara aðila. Þar opinberaðist ótti
eða getuleysi þessa trausta og heið-
arlega formanns á að sýna hvað í
honum býr.
Ekki benda á mig
Á þennan fund komu talsmenn
flokka, sem ásamt Framsóknar-
flokki eru með meirihluta þings á
bak við sig, og buðu formanni
Framsóknarflokksins að mynda
með honum ríkisstjórn. Þeir sögðust
tilbúnir að benda á þennan trausta
og heiðarlega formann til að fá
stjórnarmyndunarumboðið þegar
þeir gengju á fund forseta lýðveldis-
ins. Hvað gerðist? í stað þess að
fagna því trausti sem honum var
sýnt, virðist hinn trausti og heiðar-
legi sigurvegari kosninganna hafa
orðið hræddur og óskað eindregið
eftir að ekki yrði bent á hann við
forseta. Halldór Ásgrímsson, sem
þóttist hafa lausnir á flestum
vandamálum þjóðarinnar fyrir
kosningar, þorði ekki að sýna hvers
hann er megnugur og taka að sér
stjórnarmyndun. Hann þorði ekki
að axla ábyrgðina heldur kaus að
gerast taglhnýtingur Davíðs Odds-
sonar. Þannig hefur nú komið í ljós,
að hinn duglegi, trausti og heiðar-
legi formaður Framsóknarflokks-
ins, reyndist kjarklaus þegar á
reyndi. Svo hefur hann brugðist
þeim sem höfðu einhverja trú á
honum, að honum verður tæpast
trúað fyrir stjórnarmyndun aftur.
Hér eftir munu allir landsmenn
benda á hann sem heldur lítinn
karl, sem lítið sé treystandi á.
Höfundur er bæjarfulltrúi
Aiþýðufl. í Kópavogi.