Morgunblaðið - 25.04.1995, Blaðsíða 39
MORGUNBLAÐIÐ
að vera hjá ömmu og afa að Brekk-
um. Þar fengum við tækifæri til
að vera með afa við bústörfin í
sveitinni, jafnframt því kenndi
hann okkur að lesa en amma sá
um pijónakennsluna og höfum við
systur búið vel að kennslu þeirra
hjóna æ síðan.
Eftir að afi hætti búskap að
ömmu okkar látinni, dvaldi hann
um skeið á heimili foreldra okkar
í Kópavoginum. Við systurnar,
lífsglaðar og gáskafullar, bárum
sérstaka lotningu fyrir afa og þeim
sérstaka heimi sem opnaðist okkur
þegar við komum inn í herbergið
hans. Við forvitnar systurnar
drukkum í okkur sögur hans, fróð-
leik og visku en afí var mikill
áhugamaður um íslenskar bók-
menntir og kunni íslendingasög-
unum betri skil en flestir aðrir.
Afi hafði einnig mikinn áhuga
á ættfræði og gat oft rakið ættir
margra um marga ættliði og þegar
hann hitti ókunnuga var hann oft
spurull um átthaga og ætterni.
Afi var fulltrúi aldamótakynslóð-
arinnar sem byggði upp og skapaði
það velferðarþjóðfélag sem okkur
þykir sjálfsagt og eðlilegt nú á tím-
um. Þrátt fyrir skamma skóla-
göngu var hann vel menntaður
maður, víðlesinn, með ljóð þjóð-
skáldanna, ættfræði og íslendinga-
sögurnar á hraðbergi. Hann var
fulltrúi þeirrar kynslóðar sem færði
okkur þjóðararfínn í hendur á þann
lifandi og innilega hátt sem var
einkenni samtímafólks hans. Þökk
sé afa og hans kynslóð sem veitti
okkur innsýn í forna menningu
þjóðarinnar.
Afí var glaðlyndur og félagslynd-
ur, rólyndur og dagfarsprúður en
þó ákveðinn og staðfastur. Alltaf
var gaman að koma til hans og fór
maður alltaf ríkari af hans fundi
en maður kom. Hann átti auðvelt
með að tala um lífíð og tilveruna
og lá ekki á áliti sínu ef hann var
inntur eftir því. Hann var úrræða-
góður og alltaf var hægt að treysta
þeim ráðum er hann gaf.
Við horfum á eftir afa með sökn-
uði en samt er okkur efst í huga
þakklæti. Þakklæti fyrir náin kynni
og veganesti út í lífíð. Þakklæti
fyrir hve vel hann hélt utan um
ijölskyldu sína alla tíð. Þökk sé afa
fyrir fallegar minningar sem við
geymum vel í hjarta okkar.
Jónína og Guðbjörg.
„Sá sáðmaður, gekk út að sá...
En sumt féll í góða jörð og bar
ávöxt, sumt hundraðfaldan, sumt
sextugfaldan, en sumt þrítugfald-
an.“ (Matteusar guðspjall.)
Ofanritaður hluti úr texta Matt-
eusar guðspjalls finnst mér eiga
vel við um afa. Hann fór ekki var-
hluta af ólgusjó lífsins, en lét aldr-
ei bugast, þar sem hann bjó yfír
miklum mannkostum sem ein-
kenndust af æðruleysi, hógværð
og jákvæðni. Það var gott að deila
með honum hugleiðingum, sem ég
geymi með mér til þess að auðga
mína eigin lífssýn. Samræður okk-
ar opnuðu méj dyr að víðari sjón-
deildarhring. Ég fékk oft fróðleiks-
mola um sögu þjóðar okkar og
skynjaði, hve mikla áherslu afi
lagði á að við varðveittum hana
og menninguna. Afí hafði ríka rétt-
lætiskennd og dró ekki dul á skoð-
anir sínar um stöðu bóndans. Hann
var ekki alltaf ánægður með þá
stefnu, sem ríkti í landbúnaði og
fannst menn stundum gleyma mik-
ilvægi hans, ekki bara fyrir sveit-
irnar, heldur ekki síður fyrir þétt-
býlisstaði, sem byggja afkomu sína
á landbúnaði.
Afí sagði mér að rækta mig eins
og ég væri og hafa heiðarleika
ávallt í fyrirrúmi. Það bæri ríkuleg-
asta ávöxtinn. Ég hef oft sann-
reynt það á tímamótum í lífi mínu.
Nú þegar afi hefur verið burt
kallaður finn ég tómarúm, en ég
veit að hvíldin er kær, því ævistarf-
inu var lokið og sáningu hætt þegar
sjónin dapraðist, þá tók biðin við.
Ég sendi innilegar samúðarkveðjur
til nánustu ættingja. Megi eilífur
friður og guðs blessun fylgja afa.
Valgerður Rut biður fyrir hinstu
kveðju til langafa síns og þakkar
innihaldsríkar samverustundir.
Nína Edda Skúladóttir.
Eins og vorið vekur mestan
vonararð úr dýpstu hjami.
Sárust minning getur gefíð
gróða mestan tregans bami.
(Matthías Jochumsson.)
Nú þegar vorið er á næsta leiti
lagði bóndinn Guðni frá Brekkum
upp í sína hinstu för, hann lést að
morgni föstudagsins langa tæplega
97 ára að aldri. Hann var fæddur
og uppalinn að Brekkum í Hvol-
hreppi, foreldrar hans voru merkis-
hjónin Guðbjörg Guðnadóttir og
Guðjón Jóngeirsson bóndi þar. Þau
eignuðust níu börn. Það segir sig
því sjálft að allir hafa mátt léggja
sitt fram til að vinna heimilinu það
gagn sem aldur og þroski framar-
lega leyfðu og þá ekki síst þau
elstu. Guðni var annað barn þeirra
hjóna.
Það var á þeim árum sem ég sem
þetta skrifa kynntist þeim hjónum
og bömum þeirra er ég kom með
manni mínum, bróður Guðna, og
settist að á heimili tengdaforeldra
minna, sem þá voru orðin öldruð
og hugðist veita þeim aðstoð. Við
bjuggum þar í þijú ár.
Oft var þröng á þingi á Brekkum,
heimili Guðna þungt og börnin
mörg, þrotlaus vinna og dugnaður
var lífsnauðsyn ef komast átti af.
í þá daga þekktust ekki styrkir né
bamabætur, þá urðu allir að bjarg-
ast af sínum búum einir og óstudd-
ir. Lítill tími var til að blanda geði
og kynnast svo náið sem skyldi.
Það var löngu seinna sem ég kynnt-
ist mannkostum og sálarþreki
Guðna. Hann var greindur maður
og fróður vel um margt frá liðinni
tíð. Hann mundi tvenna tímana og
kunni að segja vel frá. Hann las
mikið á meðan sjón entist og ekki
kæmi mér á óvart þó eftir hann
lægi' eitthvað skrifað sem betur
væri geymt en gleymt.
Konu sína missti hann hinn 16.
júní 1969 eftir fímm ára þrotlaust
veikindastríð við banvænan sjúk-
dóm, en þá höfðu þau hjón orðið
fyrir þeirri sáru raun að missa son
sinn Júlíus af slysfömm í blóma Hfs-
ins aðeins 35 ára að aldri. Áður
misstu þau dótturdóttur sína Önnu
fjögurra ára, en hún hafði mestan
hluta sinnar stutttu ævi dvalið á
Brekkum hjá afa sínum og ömmu,
hún lést einnig af slysförum. Svona
er lífið stundum, hart og óvægið.
Þau tóku áföllum sínum saman með
stillingu og reisn.
Eftir lán Jónínu var orðið hljótt
á Brekkum, börnin flest farin til
búskapar eða annarra starfa, hann
brá því búi og flutti á Selfoss.
Þeim hjónum til aðstoðar í veikind-
um Jónínu var systir mín Guðný
og honum síðar á Selfossi. Það er
ef til viil vegna þess hvað allt það
fólk, hjónin, börn þeirra og tengda-
börn reyndust henni vel allt til
enda að ég rifja upp þessa löngu
liðnu tíð með innilegu þakklæti
fyrir hennar hönd og mína. Hennar
sem farin var að heilsu, en vildi
gera sitt besta svo lengi sem unnt
var.
Lífíð hafði ekki rétt Guðna öll
áfóll ævinnar. Hann mátti þola að
missa dóttur sína Ágústu 52 ára
með sviplegum hætti, yngsta son
sinn Þorgeir 47 ára með hörmuleg-
um hætti, og nú síðast 28. febrúar
síðastliðinn fylgdi hann syni sínum
Hafsteini til grafar. Öll sín áföll bar
hann með æðruleysi og stillingu og
virtist vaxa með hverri raun. Hann
taldi sig vera mikinn gæfumann
þrátt fyrir allt. Hann átti góð börn
sem allt vildu fyrir hann gera,
tengda- og barnabörn sem glöddu
hann og gættu.
Síðustu árin bjó hann á Hrafn-
istu í Hafnarfirði, eignaðist þar
vini og undi vel sínum hag. Nú er
öllu þessu lokið og Guðni er kom-
inn heim til vina sem bíða hans á
ströndinni bak við gröf og dauða.
Blessuð sé minning Guðna Guð-
jónssonar.
Ragnheiður Ólafsdóttir.
______________________________________ÞRIÐJUDAGUR 25. APRÍL1995 39
MIIMIMIIMGAR
INGIBJÖRGINDÍANA
JÓNSDÓTTIR
+ Ingibjörg Indí-
ana Jónsdóttir
fæddist að Bakka í
Brekkudal, Dýra-
firði, 22. apríl 1919.
Hún lést á Borgar-
spitalanum að
morgni föstudags-
ins langa, 14. apríl
sl. Foreldrar henn-
ar voru Lilja
Björnsdóttir, skáld-
kona, d. 1971, og
Jón Erlendsson,
sjómaður, d. 1948.
Hún var elst í hópi
níu systkina þeirra
hjóna, tvö létust í bernsku , en
sjö komust upp. Systkinin eru:
Jóhannes, vélstjóri, f. 16.4.
1925, d. 2.11.1989, Pétur Björn,
skipherra, f. 26.6. 1927, d. 6.3.
1969, Hreiðar, múrari f. 8.6.
1929, d. 2.3 1991, ÚlfUótur,
stýrimaður og starfsmaður
Rafmagnsveitu Reylq'avíkur, f.
1.7. 1930, d. 11.5. 1992, Bjarni
Vilmundur, vélvirki, f. 8.12.
1932, og yngst Gíslína, f. 2.10.
1937, d. 30.5. 1981. Ingibjörg
ólst upp í Dýrafirði, fyrst á
Bakka en síðar á Þingeyri. Hún
flutti til Reykjavík-
ur í lok 4. áratugar-
ins. Hún eignaðist
tvær dætur með
Óskari Jónssyni frá
Vopnafirði, Lilju, f.
29.1.1943, gifta Sig-
urði Kr. Jóhanns-
syni, og Kristinu, f.
25.2. 1945, gifta
Þorsteini Hörgdal.
Bamabörnin eru
alls sjö og barna-
barnabömin era
orðin fimm. Árið
1951 giftist Ingi-
björg Valdimar
Traustasyni, sjómanni frá
Grímsey, og fluttist þangað. Þar
átd hún heima til 1962 . Þau
slitu samvistir. Frá 1962 hefur
Ingibjörg búið í Reykjavík. Hún
var í sambúð með Finnboga
Þorbergssyni frá Efri-Miðvík í
Aðalvík um langt skeið eða allt
til þess er Finnbogi lést 9.6.
1991. Þau bjuggu að Hátúni 10.
Síðasta æviárið dvaldi Ingibjörg
á Hrafnistu í Reykjavík.
Ingibjörg verður jarðsungin
frá Askirkju í dag, 25. apríl,
og hefst athöfnin kl. 13.30.
UM 12 ár eru síðan ég kynntist
Ingu tengdamóður minni. Mér duld-
ist ekki, að þessi myndarlega kona
hafði mátt reyna margt á lífsleið-
inni og fannst mér því fyrir vikið
hún nokkuð alvarleg á svipinn, er
hún heilsaði upp á væntanlegan
tengdason sinn. Stutt reyndist þó í
brosið og hláturinn, ef upp komu
slík tilvik eða verið var að rifja upp
kynni hennar af skemmtilegu fólki,
en það þekkti hún margt í gegnum
tíðina, ekki síst í eigin ættlegg.
Á 3. áratuginum voru berklar
landlægir á íslandi og lögðu þeir
að velli tvö yngri systkyni hennar
í bemsku. Sjálf fékk hún berkla,
þegar hún var fjögurra ára gömul
og þurfti að dveljast langdvölum á
sjúkrahúsinu á ísafirði. Þangað
heimsótti móðir hennar hana oft
og fór þá gangandi í nokkur skipti
frá Þingeyri yfír til ísafjarðar yfír
tvær heiðar að fara. Þar endur-
speglaðist sú seigla og dugnaðúr,
sem þessu vestfirska fólki var í blóð
borin og óblíð náttúruöflin höfðu
meitlað í huga og hönd.
Inga átti alla tíð eftir að búa við
afleiðingar berklaveikinnar og var
nokkuð fötluð upp frá því, þó svo
að hún næði í rauninni undraverðum
bata. Hennar leið lá, eins og fjöl-
margra annarra ungra stúlkna á
þessum árum í vist til Reykjavíkur
um tvítugsaldurinn. Skömmu síðar
fluttu foreldrar hennar til Reykjavík-
ur og hjá þeim átti hún öruggt at-
hvarf í húsinu Litlalandi við Sund-
laugarveg. Faðir hennar, Jón Er-
lendsson, var reyndar langdvölum á
sjónum, sem matsveinn á vitaskipinu
Hermóði, en móðir hennar, Lilja
Bjömsdóttir annaðist bamahópinn,
mannvænlega pilta, sem allir fóm
til sjós strax og aldur leyfði og
yngstu dótturina, sem þá var enn á
bamsaldri. Má geta nærri, að oft
hefur verið þröng á þingi. Þegar
Inga eignaðist dætur sínar vom þær
að sjálfsögðu boðnar velkomnar í
hópinn og fengu sitt uppeldi að
nokkm hjá ömmu sinni og móður-
systkinum. Ekki síst féll það í hlut
yngsta bróðurins, Bjama Vilmund-
ar, að gæta litlu stúlknanna. Þama
var sannkallað menningarheimili
byggt á vestfírskri arfleifð sjósókn-
ara aftur í aldir samfara mótandi
sýn á uppbyggingu borgarsamfé-
lagsins. Lilja móðir Ingu var afar
virk í félagsstarfí einkum í Laugar-
nessókn, auk þess sem hún var kunn
fyrir kvæði sín við ýmis tímamót
bæði þegar gleði og sorg knúðu
dyra.
Inga átti ánægjuleg ár í Grímsey
með eiginmanni og dætmm og tók
þar þátt í því samblandi sjósóknar
og búskapar, er hver einasta fjöl-
skylda í Grímsey stundaði á þeim
árum. Þessi ár munu og oft hafa
verið viðburðarík, ekki síst þegar
síldarsöltun var við lýði í eynni og
fjöldi skipa lágu á Grímseyjarsundi
og slegið var upp balli í gamla
skólahúsinu. Hún var meðaí stofn-
enda Kvenfélagsins Baugs í Gríms-
ey og fyrsti formaður þess.
Árin hennar í Hátúni 10 vom
henni einnig á margan hátt ánægju-.
leg, þó að oft hafí slegið í baksegl-
in varðandi heilsu hennar. Hún vann
um margra ára skeið á Múlalundi
og síðar hjá vinnustofu Örtækni í
Hátúni. Ætíð var gott að sækja þau
heim, hana og Finnboga og reynd-
ist hann henni afar vel, enda ein-
staklega hjálplegur og dagfarsprúð-
ur maður. Missti hún mikils, er
hann féll frá 1991. Skömmu fyrir
jólin 1993 fékk Inga áfall og eftir
það gat hún ekki búið ein. Hún flutti
því á hjúkranardeild á Hrafnistu
Reykjavík í apríl 1994 og dvaldi
þar til dánardægurs. Ég vil fyrir
hönd ættingja hennar þakka starfs-
fólki E-2 á Hrafnistu fyrir skilning
og velvilja í hennar garð.
Hvíli hún í friði.
Þorsteinn Hörgdal.
Þig, ljómi guðs dýrðar, mig langar að sjá,
er lífið að síðustu kveðja ég á.
Ó, lyft mér í bæn yfir blekking og þraut,
svo berist ég vonglöð í fóðurins skaut.
(Lilja Björnsdóttir)
Mig langar til að setja á blað
nokkur kveðju- og þakkarorð til
kærrar vinkonu, Ingibjargar Jóns-
dóttur. Við andlát hennar koma
fram í hugann margar góðar minn-
ingar frá liðnum árum, en þau em
orðin allmörg árin, sem kynni okkar
hafa staðið, þar bar engan skugga~
á. ,
Ég tengdist Ingibjörgu er ég gift-
ist Hreiðari, bróður hennar. Strax
við fyrstu kynni mín af fjölskyld-
unni varð ég þess vör að mikil sam-
heldni var á milli systkinanna og
þau tengd sterkum böndum.
Ingibjörg var elst níu systkina,
þar af komust sjö til fullorðinsára.
Óll hafa þessi systkini kvatt á góð-
um aldri og er nú Bjami Vilmundur
einn eftir og án efa em það honum
þung spor að fylgja systur sinni
síðasta spölinn. - -
Ung og óreynd kom ég inn í
þessa fjölskyldu með tvær litlar
telpur og em mér enn í fersku minni
þær móttökur sem ég fékk hjá Ingu.
Frá fyrstu tíð sýndi hún mér kær-
leika og vináttu. Dætmm mínum
tók hún opnum örmum og var aldrei
annað að fínna, en þær væm henni
jafntengdar og systir þeirra, sem
yngri var, enda þótti þeim afar
vænt um hana. Önnur þeirra sagði
við mig fyrir nokkmm dögum: „Mér
fannst Inga alltaf vera eins og
amma okkar.“ Sannarlega hafði
Ingibjörg djúpan skilning á manns-
sálinni og var ákaflega fordómalaus
kona.
Ingu var mjög annt um fjölskyldu
sína, dæturnar Lilju og Kristínu og
þeirra fjölskyldur, systkini mín og
þeirra fólk. Hún hélt ættingjunum
saman, var ein skonar „miðpunkt-
ur“. Oft var fjölmennt hjá henni og
Finnboga í Hátúninu um helgar og
á frídögum. Þar hittust íjölskyldu-
meðlimir og var þá gjaman glatt á
hjalla. Það var líka notalegt að líta
inn til hennar í önn dagsins, þiggja
kaffísopa og spjalla við hana. Alltaf
fór ég hressari af hennar fundi, því
að Inga hafði sérstakt iag á að sjff
björtu hliðamar á lífínu, þrátt fyrir
að hafa átt við margvíslega erfið-
leika að stríða og lífíð ekki verið
dans á rósum.
Ég er þakklát fyrir að hafa feng-
ið að njóta þeirrar umhyggju, sem
Inga bar fyrir sínum nánustu. Um
árabil töluðumst við við í síma
mörgum sinnum í viku og oftar en
ekki var það hún sem hringdi,
spurði um líðan og hagi fjölskyld-
unnar og sýndi einlægan áhuga á
því sem hver og einn var að fást við
í það sinnið. Inga veitti mér styrk,
hlýju og vináttu á erfiðum stundum
og einhvern veginn finnst mér að
ég hafi aldrei getað tjáð henni þakk-
ir mínar sem skyldi.
Ingibjörg átti við mikla vanheilsu
að stríða síðustu árin, en umvafín
ást og umhyggju dætra sinna og
fjölskyldu, hélt hún ávallt reisn
sinni, var björt og falleg sem fyrr.
Að lokum vil ég fyrir hönd dætra
minna, Lilju Margrétar, Guðnýjar
og Steinunnar, flytja Ingu hjartans
þakkir fyrir alla þá ástúð og áhuga,
er hún ætíð sýndi þeim, það veitti
öryggi og gleði inn í bemskuárin
og hefur yljað æ síðan.
Innilegar samúðarkveðjur send-
um við Lilju, Kristínu og fjölskyld-
um svo og Bjama og Margréti.
Jóna Lára Pétursdóttir.
ERFIDRYKKJUR
FERLAN
sími 620200
Handrit afmælis- og minningargreina
skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða
tölvusctt. Sé handrit tölvusett er æski-
legt, að disklingur fylgi útprentuninni.
Auðveidust er móttaka svokallaðra
ASClI-skráa, öðru nafni DOS-texta-
skrár. Ritvinnslukerfin Word og Word-
perfect eru einnig auðveld í úrvinnslu.
Senda má greinar til blaðsins á netfang
þess Mbl@centrum.is en nánari upplýs-
ingar þar um má lesa á heimasiðum.
Það eru vinsamleg tilmæli að lengd
greina fari ekki yfir eina og hálfa örk
A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega
iínulengd — eða 3600-4000 slög. Höf-
undar eru beðnir að hafa skfrnarnöfn
sln en ekki stuttnefni undir greinunum.
Skilafrestur vegna
minningargreina
Eigi minningargrein að birtast á útfarardegi (eða í sunnudagsblaði
ef útför er á mánudegi), er skilafrestur sem hér segir: í sunnudags-
og þriðjudagsblað þarf grein að berast fyrir hádegi á föstudag. í
miðvikudags-, fimmtudags-, föstudags- og laugardagsblað þarf
greinin að berast fyrir hádegi tveimur virkum dögum fyrir birtingar-
dag. Berist grein eftir að skilafrestur er útrunninn eða eftir að út-
för hefur farið fram, er ekki unnt að lofa ákveðnum birtingardegi. >