Morgunblaðið - 09.05.1995, Blaðsíða 26
26 ÞRIÐJUDAGUR 9. MAÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
íþróttakennaraskólinn vaxi inn-
an Uppeldisháskóla Islands
KRAFAN um leng-
ingu náms til íþrótta-
kennaraprófs hefur
lengi verið uppi. Víst
er að þörfin er orðin
brýn á þeirri lengingu
og fleiri atriðum er lúta
að faglegum j)áttum
náms við Iþrótta-
kennaraskóla Islands
svo sem fjölgun náms-
brauta vegna þjálfunar
og heilsuræktar.
Svo virðist sem
' hreyfing hafi komist á
þessi mál eftir að nefnd
á vegum menntamála-
ráðuneytisins sem
fjallað hefur um stofnun Uppeldis-
háskóla skilaði af sér fyrir nokkru.
íþróttakennaranámið á Laugar-
vatni er nú metið til 62 eininga
háskólanáms. Allt frá árinu 1991
hefur skólinn starfað eftir samskon-
ar skipulagi varðandi námskeiðs-
uppsetningu og einingamat og tíðk-
ast við Kennaraháskóla íslands og
fleiri háskóla. Síðan þá hefur færst
í vöxt að skólinn ráði til sín stunda-
kennara, sem eru að kenna sam-
bærileg námskeið í Háskóla íslands
eða KHÍ til kennslu einstakra nám-
skeiða. Allt starf skólans er orðið
opnara, ekki er lengur kennt eftir
fastri stundaskrá heldur breytilegri
töflu frá viku til viku. Faglegar
kröfur til kennara hafa aukist við
þessar breytingar auk þess sem
kröfur til aukins sjálfsnáms nem-
enda hafa vaxið.
Það er viðurkennt_ af forráða-
mönnum bæði í KHÍ og ÍKÍ að
aukið samstarf skólanna komi báð-
um að verulegu gagni. 0g þegar
málið er skoðað ofan í kjölinn sést
að verulegt hagræði fæst með því
að ganga enn lengra í þessa átt og
sameina allar uppeldismenntastofn-
anir landsins undir einni stofnun
með deildaskiptingu inná þau sér-
svið sem þær mennta nú til. í þess-
ari umræðu sem hefur átt sér; stað
Kári Jónsson
undanfarin þijú ár er
ekki talað um að leggja
niður skóla eða flytja
skóla, Þess gerist engin
þörf, við nútíma fjar-
skiptamöguleika skipta
vegalengdir litlu sem
engu niáli, sími fax-
tæki og tölvufjarskipti
gera það að verkum að
boð berast hratt og
auðveldlega á milli
fjarlægustu staða.
En hvað er það sem
kallar á þessa samein-
ingu?
I fyrsta lagi faglegar
kröfur, kennurum og
nemendum er nauðsynlegt að taka
þátt í umræðum um einstök fagleg
atriði sem einnig er verið að fjalla
um í hinum skólunum, fleiri sjónar-
mið nást inn og fagleg einangrun
rofnar. Skólar á.borð við KHÍ, ÍKÍ,
Þroskaþjálfaskólann og Fósturskól-
ann geta með því að tilheyra einni
stofnun nýtt betur sérfræðinga sem
til eru innan þeirra þar sem ljóst
er að samskonar námskeið eru
kennd innan þeirra í mörgum náms-
greinum. Námsframboð til nem-
enda eykst þar með stórlega við
sameininguna. Þróunarstarf getur
tengst á mun virkari hátt og virkar
þannig hvetjandi fyrir einstakar
deildir. Rannsóknarstarf þarf að
efla til muna í hinum nýja uppeldis-
háskóla, þar mætti tengja Rann-
sóknarstofnun uppeldismála inn
sem sérstaka deild.
í öðru lagi er mikilvægt að geta
nýtt stoðkerfi skólanna t.d. bóka-
söfn, margskonar sérhæfða vinnu-
aðstöðu kennara og nemenda.
Námsráðgjöf til nemenda færðist á
eina hendi, auðveldara yrði að meta
nemendur milli deilda innan eins
skóla en milli margra og svo mætti
áfram telja.
Þriðja atriði er lýtur að stjórnun
skólanna mun skila sér i einföldun
yfirstjómar, einni fjármálastjóm,
Alhliða starfsemi ó sviði upplýsinga-,
f jölmiðlunar og auglýsinga
VíStæk þjónusta Myndbæjar hf. gerir þaS að verkum
aS fyrirtækiS getur tekið að sér heildarverkefni á
sviði kynninga fyrir viðskiptavini sína:
d Kvikmynda- og myndbandagerð
Framleiðsla heimildar-, kynningar- og
fræðslumynda.
o Auglýsingagerð
Sjónvarpsauglýsingar, dagblaða- og
tímaritaauglýsingar.
O Sjónvarpsrás á hótelum
Vönduð sjónvarpsdagskrá með fræðandi og
hagnýtum upplýsingum fyrir erlenda ferðamenn.
0 Útgáfa
Umsjón með gerð fréttablaða og bæklinga.
0 Útvarpsstöðin Sígilt FM 94,3
Sígild og vönduð tónlist allan sólarhringinn.
© Almenningstengsl
Skipulegar aðgerðir sem skila markvissum
árangri.
myndbærhf
Suðurlandsbraut 20. Símar 553 5150 og 553 1920.
Fax 568 8408.
faglegri kröfum til starfsmanna,
einni ráðningarskrifstofu o.s.frv.
Hér er aðeins drepið á nokkur
atriði í starfsemi skólanna sem
bætir starfsemi þeirra og þjónustu,
þá er ótalið að möguleikar á nýt-
ingu mannvirkja og annarra fjár-
festinga aukast til muna.
Hvers vegna er nauðsynlegt að
lengja starfsnám til íþróttakennara-
prófs frá því sem nú er?
Iþróttakennaraskóla íslands er í
dag samkvæmt lögum ætlað að
mennta íþróttakennara fyrir skóla-
kerfið og hina frjálsu félagastarf-
semi. Skólinn er sá eini sinnar teg-
undar á landinu og útskrifar um
þijátíu nemendur á ári. Kröfur á
hendur almennum kennurum hafa
farið vaxandi undanfarin ár sem
berlega kom fram í nýafstaðinni
kjarabaráttu þeirra. Þessar kröfur
eiga ekki síður við um íþróttakenn-
ara en aðra og sumir segja enn
frekar. íþróttakennari fær starfs-
réttindi frá ÍKÍ á öllum skólastigum
Nefnd á vegum mennta-
málaráðuneytis hefur
fjallað um hugsanlega
stofnun Uppeldishá-
skóla íslands. Kári
Jónsson fjallar hér
um framtíð Iþrótta-
kennaraskólans á
Laugarvatni í tengslum
við þá hugmynd.
til íþróttakennslu. Hann er fag-
kennari í sinni grein. Fagið er orðið
vísindagrein og kröfur til þekkingar
verða stöðugt meiri auk þess sem
íþróttagreinum íjölgar og mikilvægi
þeirra vex sem forvarnir gegn alls-
konar óáran sem á börn og ung-
linga heijar. Allar kannanir og
rannsóknir sína að íþróttir og þjálf-
un verður sífellt mikilvægari hvað
þetta varðar. Tíminn fyrir það
námsefni sem kenna þarf er einfald-
lega orðin of stuttur.
Kröfur nútímans aukast stöðugt
um vel menntaða og hæfa íþrótta-
kennara til að sinna mikilvægu
uppeldistarfi fijálsrar félagastarf-
semi og líkamsræktarstöðva fyrir
almenning. Námsleiðir til þessa inn-
an IKÍ eru nú fremur fátæklegar
og á almennum nótum. Með leng-
ingu námsins og færslu hans undir
einn uppeldisháskóla skapast færi
á að auka námsframboð á þessu
sviði.
Á Laugarvatni er nú til staðar
frábær íþróttaaðstaða sem byggst
hefur upp á undanförnum árum,
húsrými í eigu ríkisins er nægilegt
til að sinna skólanum þó hann leng-
ist og nemendum fjölgi úr sextíu í
hundrað. Fjárfestingar ríkisins á,
Laugarvatni geta ekki skilað meiri
arði í þjóðarbúið en með því að þjóna
og efla hið mikilvæga uppeldis- og
forvarnarstarf sem fólgið er í starfi
íþróttakennara um allt land.
Höfundur er kennari við
íþróttakennaraskóla íslands á
Laugarvatni.
Voru kjósendur stjórn-
ar flokkanna í Reykja-
neskjördæmi blekktir?
Formenn stjórnarflokk-
anna, segir Guðmund-
ur Oddsson, hafa báðir
sýnt kjósendum flokka
sinna í Reykjaneskjör-
dæmi fádæma
lítilsvirðingu.
ÞAð ER sannarlega
sorglegt til þess að
vita, að í þingmannaliði
núverandi stjómar-
flokka í Reykjaneskjör-
dæmi, skuli ekki vera
einn einasti þingmaður
sem telst hæfur til að
gegna ráðherraemb-
ætti. Þetta er a.m.k.
dómur þeirra Davíðs
Oddssonar og Halldórs
Ásgrímssonar. Auðvit-
að er þetta harður
dómur, en hann hefði
átt að liggja fyrir áður
en kosið var. Kjósendur
í Reykjaneskjördæmi
áttu fulían rétt á að
vita um þessa skoðun flokksform-
annanna fyrir kosningar og mér
finnst að kjósendur hafi verið
blekktir. Þessir flokkar fengu alls
7 þingmenn kjörna í þessu næst
fjöímennasta kjördæmi landsins og
rúmlega 25.000 kjósendur létu sig
hafa það að kjósa þessa þingmenn,
sem nú hafa verið dæmdir og létt-
vægir fundnir af sínum flokksfor-
mönnum. Hvílik smán - hvílík
blekking!
Skiptir máli hveijir eru
í framboði?
Sjálfstæðisflokkurinn fékk rúm-
lega 16.400 atkvæði í kjördæminu,
en það eru um 27% af heildarat-
kvæðum flokksins. Framsóknar-
flokkurinn hins vegar fékk um
8.800 atkvæði, sem eru um 23%
af heildaratkvæðum flokksins.
Frambjóðendur beggja flokkanna í
Reykjaneskjördæmi hafa því aflað
vel fyrir sína flokka. Það hlýtur að
hafa verið mat kjósenda í þessu
kjördæmi, sem kusu þessa fram-
bjóðendur, að þeir væru hæfir.
Davíð Oddsson ákveður að sýna
þessum 27%, sem kusu Sjálfstæðis-
flokkiun á landsvísu, að þeir hafi
einfaldlega verið að kjósa fólk á
þing, sem ekki var treystandi til
að sitja í ríkisstjóminni. Hið sama
gerir Halldór Ásgrímsson gagnvart
þeim 23% sem kusu Framsóknar-
flokkinn. Formenn stjómarflokk-
anna hafa því báðir sýnt kjósendum
flokka sinna í Reykjaneskjördæmi
fádæma lítilsvirðingu að ekki sé
talað um skoðun þeirra á þingmönn-
um sínum í kjördæm-
inu. Það skiptir því
engu máli hér eftir
hvaða skoðun kjósend-
ur þessara flokka hafa
á frambjóðendum, því
þeir verða fyrst að vita
hvort þeir eru þóknan-
legir fiokksformönn-
unum.
Hvers vegna ekki
Ólafur Garðar?
Eina breytingin sem
gerð er á ráðherrum
Sjálfstæðisflokksins er
Guðmundur að Ólafur Garðar
Oddsson menntamálaráðherra
er settur af og Bjöm
Bjamason er gerður að mennta-
málaráðherra í hans stað. Hvers
vegna? Er hún gerð vegna þess að
Ólafur Garðar hafi staðið sig illa í
embætti eða er einhver önnur
ástæða? Sem skólamaður get ég
fullyrt, að Ólafur Garðar hefur um
margt verið góður menntamálaráð-
herra. Hann hefur víða látið til sín
taka og læt ég nægja að nefna ný
lög um leik- og grunnskóla. Hann
hefur hins vegar þurft að skera
niður fjárveitingar til þessara mála,
en þar er hann að framfylgja stefnu
ríkisstjómarinnar. Niðurskurður í
einstökum málaflokkum er alltaf
óvinsæll, en að kenna það einstök-
um ráðhermm er vitaskuld barna-
skapur, því hér er um ákvörðun
ríkisstjórnar að ræða. Ef þetta er
ástæða þess að Ólafur Garðar er
látinn hætta, er hér verið að hengja
bakara fýrir smið. Mér finnst miklu
líklegra, að með þessari breytingu
sé Davíð Oddsson einfaldlega að
sýna vald sitt í flokknum og lítils-
virða þingmenn flokksins í Reykja-
neskjördæmi.
Þingmennirnir eru allir sáttir
Það er kannski fulldjúpt í árina
tekið, þegar sagt er að Davíð Odds-
son hafi lítilsvirt þingmenn flokksins
í Reykjaneskjördæmi, því þeir hafa
allir lýst sig sátta við þá breytingu
sem gerð var á ráðherraliðinu. Þeir
höfðu að vísu lýst því yfír, áður en
formaðurinn talaði við þá, að þeir
gerðu mjög ákveðna kröfu um ráð-
herrastól fyrir Ólaf Garðar, en svo
talaði formaðurinn einslega við
hvern og einn og þá varð þetta niður-
staðan. Getur það virkilega verið,
að formaður Sjálfstæðisflokksins
hafi slíkt vald yfír þingmönnum
flokksins, að þeir tapi allri sjálfsvirð-
ingu í viðtölum við hann. Þingmenn
sem fyrir viðtal lýstu kokhraustir
yfír vilja sínum og ætluðu að tryggja
að a.m.k. einn ráðherra yrði úr
Reykjanesi, koma nú fram fyrirþjóð-
ina og lýsa sig sátta við þá niður-
stöðu sem varð. Kannski veit for-
maður Sjálfstæðisflokksins hve mik-
ið er að marka þetta fólk, og því
hefur hann valið eins og hann gerði.
Þetta eru bara ekki meiri bógar en
þetta, og því sætta þeir sig við það
sem formaðurinn segir þeim. Það
er gott fyrir kjósendur að vita þetta
fyrir næstu kosningar.
Hvers á Reykjanes að gjalda?
Það er ekki aðeins að þingmenn
Sjálfstæðisflokksins á Reykjanesi
hafí lýst sig sátta við þessa niður-
stöðu, því hinir ungu nýju þingmenn
Framsóknar í kjördæminu hafa einn-
ig lýst sig sátta við þann framgang
sem þeir hafa fengið hjá sínum for-
manni. Þessir nýju þingmenn, sem
héldu að hægt væri að breyta stefnu
Framsóknarflokksins í sjávarútvegs-
málum, hafa nú fengið kynnast því,
að sitt er nú hvað í póiitíkinni, gæfa
eða gjörvileiki. Kannski hefur Hall-
dór Asgrímsson lagt sömu mælistiku
á þingmenn flokksins á Reykjanesi
og Davíð Oddsson. Hvað sem því
líður, þá er hlutskipti Reykjaneskjör-
dæmis heldur dapurlegt í núverandi
ríkisstjóm. Hvers á þetta kjördæmi
eiginlega að gjalda?
Höfundur er bæjarfulltrúi
Alþýðuflokksins í Kópavogi.