Morgunblaðið - 27.08.1996, Blaðsíða 56
#
RoC
v v
l/CMARKSORvÆVa
ENQNIIMEFN
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBUSCENTRUM.IS / AKUREYRI: KA UPVANGSSTRÆTl 1
ÞRIÐJUDAGUR 27. AGUST 1996
VERÐ I LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Sameimng
Reykjavíkur og
Kjalarness rædd
OFORMLEGAR viðræður hafa
farið fram milli Reykjavíkurborgar
og Kjalarneshrepps um samein-
ingu byggðanna. Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir borgarstjóri segir að
Reykjavíkurborg sé tilbúin til þess
að skoða þetta mál frekar. Pétur
Friðriksson, oddviti Kjalarnes-
hrepps, segir engar viðræður í
gangi um þetta nú.
Rætt var um sameiningarmál
eftir fund um hugsanleg kaup
Reykjavíkurborgar fyrr í sumar á
samningi um sorpurðun í Alfs-
nesi. Boðað var til þess fundar að
frumkvæði Kjalnesinga sem buðu
Reykjavíkurborg forkaupsrétt á
samningnum. Ekki varð af kaup-
unum.
Ekki formlegar viðræður
Pétur segir að uppi hafi verið
alls kyns hugmyndir á fundi með
fulltrúum Kjalnesinga og Reykvík-
inga þótt ekki hafi verið um form-
legar viðræður að ræða. Hann
segir að Kjalnesingar hafi hafnað
hugmyndum í þessa veru mjög
afgerandi fyrir þremur árum.
Ingibjörg Sólrún segir að mis-
munandi forsendur og hagsmunir
lægju í því af hálfu Reykjavíkur-
borgar annars vegar og Kjalarnes-
hrepps hins vegar ef slík samein-
ing færi fram.
„Kjalnesingar nytu náttúrulega
góðs af stærð og styrk Reykjavík-
ur. Ég sé það fyrir mér að í tengsl-
um við framtíðarþróun Reykjavík-
ur gæti sameining verið ákjósan-
leg þótt menn sjái kannski ekki
beinan hag í því alveg í nánustu
framtíð. Það gæti hins vegar verið
mjög hagstætt fyrir Reykjavík til
lengri tíma litið. Þá er ég að horfa
til byijunar næstu aldar og að
þróun byggðarinnar yrði meðfram
strandlengjunni," sagði Ingibjörg
Sólrún.
Sameiningarmál viðkvæm
Hún kveðst vita að samein-
ingarmál séu yfirleitt mjög við-
kvæm fyrir smærri sveitarfélögin.
Litlu sveitarfélögin þurfi því sjálf
að eiga talsvert frumkvæði í svona
málum.
„Við erum tilbúin í slíkar við-
ræður en það er fyrst og fremst
Kjalnesinga að meta það hvort
þeir hafi beinan hag af samein-
ingu. Þótt fjárhagsstaða Kjalnes-
inga sé slæm þá breytir það ekki
neinu í heildarmyndinni hjá
Reykjavíkurborg þótt það geti
skipt þá miklu máli,“ sagði Ingi-
björg Sólrún.
Skuldir sveitarsjóðs Kjalarnes-
hrepps námu í maíbyrjun tæpum
280 milljónum króna.
Flutningnr grunnskólans til sveitarfélaga
41 starfsmaður
fór á biðlaun
ALLS fór 41starfsmaður á biðlaun
til 6-12 mánaða við flutning grunn-
skólans til sveitarfélaganna 1. ágúst
síðastliðinn. Þar af eru 38 starfs-
menn fræðsluskrifstofa og þrír
kennarar. Af 71 starfsmanni
fræðsluskrifstofanna misstu 33 rétt
til biðlauna þegar þeir fóru í önnur
störf, samkvæmt upplýsingum Sig-
urðar Helgasonar deildarstjóra í
menntamálaráðuneytinu.
Biðlaunaréttur skapast þegar
stofnanir eða stöður eru lagðar niður
en samkvæmt nýjum lögum um rétt-
indi og skyldur kennara og
stjórnenda grunnskóla skulu kennar-
ar og skóiastjórnendur sem starfað
hafa hjá ríki fyrir flutninginn halda
öllum starfsréttindum sínum
óbreyttum eftir flutning, þar með
töldum réttindum sem byggjast á
starfs- og þjónustualdri. Þannig fel-
ur flutningurinn ekki í sér niðurlagn-
ingu á stöðu, a.m.k. ekki í skilningi
nýju laganna, að sögn Sigurðar.
Mál höfðuð í september
Nokkrir kennarar hafa gert at-
hugasemdir, þar sem þeir sætta sig
ekki við þessa túlkun laganna. Guðni
Á. Haraldsson hæstaréttarlögmaður
rekur mál tveggja kennara sem telja
sig eiga rétt á biðlaunum, þar sem
það sé í raun ekki sambærilegt að
starfa hjá ríki og sveitarfélagi. Mál
kennaranna verða væntanlega höfð-
uð í september, að sögn Guðna.
Hann segir að þessi mál verði próf-
mál fyrir um tuttugu kennara og
geti átt eftir að skipta miklu máli
fyrir þá.
Morgunblaðið/Aðalheiður Högnadóttir
SIGURVEIG Þórhallsdóttir hjúkrar branduglunni í bílskúrnum
hjá afa á Hellu, en fær hvæs eitt að launum.
Fundu
ófleyga
branduglu
við Þjórsá
Hellu. Morgunblaðið.
ÞEIM brá heldur betur í brún,
þeim Sigurveigu Þórhallsdótt-
ur og Sigurði Asgeirssyni refa-
skyttu í Gunnarsholti, sem voru
í göngutúr úti við Þjórsá sl.
föstudag, er þau heyrðu
bægslagang mikinn. Reyndist
fyrirgangurinn koma frá
branduglu sem barðist um á
árbakkanum, en virtist ekki
geta flogið eða á nokkurn hátt
bjargað sér og reyndist þeim
því ekki erfitt að handsama
hana.
Að sögn afa Sigurveigar,
Svavars Kristinssonar á Hellu,
voru Sigurveig og Sigurður á
rölti við svokallað Nautavað
skammt frá bænum Þjórsár-
holti þegar þau urðu uglunnar
vör. „Sigurður náði að hand-
sama ugluna, en við héldum að
hún væri vængbrotin. Við nán-
ari skoðun kom í ljós að önnur
klóin var illilega flækt í öðrum
vængnum og tókst okkur að
losa flækjuna. Þrátt fyrir hjálp-
ina gat hún ekki flogið, svo við
tókum hana með okkur heim í
þeirri von að hún mundi jafna
sig og geta tekið flugið á ný.
Hún hefur góða matarlyst og
þiggur hrátt kjöt og vatn.“
Branduglan friðuð
alltárið
Að sögn Ólafs Níelssonar
fuglafræðings hjá Náttúru-
fræðistofnun er branduglan
frekar sjaldgæfur fugl hérlend-
is. „Branduglan er strjáll varp-
fugl, sem verpir víðs vegar um
landið en þó mest á NA-landi.
Hingað til lands flæktist brand-
uglan sunnan úr löndum, en
varp hennar fannst fyrst í upp-
hafi aldarinnar. Hún er alfrið-
uð, en hér verpa aðeins nokkrir
tugir para.“
Greiðslur atvinnuleysisbóta fyrstu sex mánuði þessa árs lægri en í fyrra
GREIÐSLUR úr atvinnuleysis-
tryggingasjóði vegna bótagreiðslna
og átaksverkefna voru 312 milljón-
um króna lægri fyrstu sex mánuði
ársins en á sama tímabili í fyrra,
að því er fram kemur í bráðabirgða-
rekstraryfirliti sjóðsins.
Sigurður P. Sigmundsson, fjár-
málastjóri Vinnumálaskrifstofu fé-
lagsmálaráðuneytisins, segir
meginskýringu á lækkun bóta-
greiðslna vera þá að dregið hefur
úr atvinnuleysi, sérstaklega úti á
landi. Meðalatvinnuleysi fyrstu sex
mánuði ársins 1995 var 5,7% en
4,8% fyrstu þrjá mánuðina í ár. Að
sögn Sigurðar þýðir 1% minnkun á
atvinnuleysi á ársgrundvelli um 720
milljóna kr. lækkun heildargreiðslu
bóta.
Greiðslur vegna
átaksverkefna minnka
Samtals voru greiddar rúmlega
1.585 millj. kr. í atvinnuleysisbætur
á umræddu tímabili í ár en tæplega
1.830 millj. kr. höfðu verið greiddar
1. júlí í fyrra. Greiðslur vegna
átaksverkefna hafa farið snar-
minnkandi og eru nú um helmingi
312 milljónum
minni útgjöld
lægri en á sama tímabili í fyrra.
Fyrri hluta ársins í fyrra voru
greiddar rúmar 135 millj. kr. en
rúmar 67 millj. kr. í ár. Greiðslur
til átaksverkefna renna að lang-
stærstum hluta til Reykjavíkur-
borgar.
Sigurður segir að sveitarfélögin
virðist ekki treysta sér í sama mæli
og áður að ráðast í atvinnuskapandi
verkefni og skýri það best lækkun
greiðslna vegna átaksverkefna.
„Sveitarfélögin þurfa að jafnaði
að leggja fram um helming heildar-
kostnaðar vegna átaksverkefna til
að greiða fyrir skipulagningu, verk-
stjórn eða efniskostnað. Þegar
átaksverkefnin byijuðu var þrýst-
ingur frá fólki að komast í átaks-
verkefni vegna þess að það stóð í
þeirri trú að framhald yrði á átaks-
verkefnum. Aftur á móti kom í ljós
að í langflestum tilvikum var ein-
göngu um að ræða tímabundin
átaksverkefni. Nú er svo komið að
fólk hefur minni áhuga á að taka
þátt í átaksverkefni í fáeina mán-
uði sem leiðir ekki til breytinga á
högum þess. Þetta leiðir aftur til
þess að þrýstingur þessa fólks á
viðkomandi bæjaryfirvöld er ekki
jafnmikill og áður,“ segir hann.
Atvinnuleysisbætur eru greiddar
út á tvennan hátt. Annars vegar
er stærstur hluti bóta greiddur til
úthlutunarnefnda stéttarfélaga víða
um land. Hins vegar greiðir Vinnu-
málaskrifstofan beint inn á banka-
reikninga einstaklinga sem ýmist
eru utan stéttarfélaga, sjálfstætt
starfandi, opinberir starfsmenn,
starfsmenn sveitarfélaga eða félag-
ar í Kennarasambandi íslands.
Að sögn Sigurðar hefur upphæð
atvinnuleysisbóta sem afgreiddar
eru beint til bótaþega hækkað frá
fyrra ári. Skjólstæðingar Vinnu-
málaskrifstofunnar eru um þessar
mundir um eitt þúsund manns.
Greiðslur til
félaga í KÍ aukist
Ef litið er á greiðslur til ein-
stakra hópa kemur í ljós að greiðsl-
ur atvinnuleysisbóta_ til félaga í
Kennarasambandi íslands hafa
aukist úr tæplega 4,9 millj. kr. í
um 8,7 millj. kr. á þessu tímabili.
Greiðslur til bótaþega sem voru
sjálfstætt starfandi hækka enn-
fremur úr um 38 millj. kr. í 41
millj. kr. Sigurður telur að hækkun
greiðslna til þeirra sé ekki fyllilega
marktæk þar sem þessi hópur hefur
nýlega öðlast bótaréttindi. Nærtæk-
ari skýring sé að fleiri úr þessum
hópi hall gert sér grein fyrir því
að þeir ættu kost á bótum.