Morgunblaðið - 31.08.1996, Side 1

80 SÍÐUR B/C
197. TBL. 84.ÁRG.
LAUGARDAGUR 31. ÁGÚST 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Sagt að nikótínmagni sé stjórnað á laun
Slysið á Svalbarða
FBI stefnir
tóbaksfyrirtæki
New York. Reuter.
BANDARÍSKA dómsmálaráðu-
neytið hefur hafið rannsókn á
meintum svikum er varða nikótín-
magn í sígarettum, að því er banda-
ríska sjónvarpsstöðin CBS greindi
frá í gær. Hart hefur verið deilt á
tóbaksfyrirtækin að undanförnu og
í liðinni viku ákvað stjórn Bills
Clintons forseta að skilgreina tóbak
sem fíkniefni er skyldi því heyra
undir Matvæla- og lyfiaeftirlitið
(FDA) til að auðvelda baráttu gegn
reykingum barna og unglinga.
Að sögn CBS hefur bandaríska
alríkislögreglan (FBI) birt fram-
kvæmdastjórum tóbaksfyrirtækis-
ins Philip Morris stefnur þar sem
þeim er gert að bera vitni fyrir
kviðdómi í Washington til þess að
skera megi úr um hvort ákærur
skuli birtar. Þá hefur fyrirtækinu
einnig verið gert að láta af hendi
skjöl er varða framleiðslu þess. I
frétt CBS segir að samskonar stefn-
ur kunni að verða birtar öðrum tó-
baksfyrirtækjum innan tíðar.
Sígarettureykingar og meintar
afleiðingar þeirra hafa verið ofar-
lega á baugi hjá bandarískum lög-
fræðingum, en dómsmálaráðuneyt-
ið hefur ekki sinnt þessu máli fýrr
en nú. í frétt CBS segir að birting
stefnanna sé augljóst merki um að
saksóknarar í ráðuneytinu kunni
að hafa í hyggju að birta ákærur.
Ávaninn magnaður?
Ekki kom fram í fréttinni að
hvaða þáttum rannsókn ráðuneytis-
ins mundi beinast í smáatriðum.
Fréttaskýrendur benda hinsvegar á
að í síðasta mánuði höfðaði
Connecticut-ríki mál á hendur tó-
baksfyrirtækjum og gaf þeim að
sök að stjórna á laun nikótínmagni
í sígarettum til þess að magna
ávana neytenda.
Einnig voru þau sögð fela niður-
stöður rannsókna, sem gerðar hefðu
verið á vegum framleiðendanna og
bentu til að nikótín væri ávanabind-
andi, hafa bundist samtökum um
að ná tangarhaldi á börnum með
markaðssetningu sem beint var að
þeim og loks um að stjórna nikótín-
magninu.
Handtak í
Jerúsalem
Reuter
Lebed semur
við Tsjetsjena
Reuter
Kúarekstur
í París
JACQUES Chirac, forseti Frakk-
lands, hét því í gær á fundi með
bændum í París að styðja þá og
styrkja eftir megni en ótti við
kúariðu og ódýr innflutningur
frá Austur-Evrópu hafa valdið
því, að verð á nautakjöti er nú
um 20% lægra en fyrir ári. Um
1.500 bændur frá öllum héruðum
landsins komu saman við Eiffel-
turninn til að mótmæla ástand-
inu og höfðu þeir með sér 26
kýr, sem sumar höfðu verið
reknar allt að 350 km á þremur
vikum. „Við sögðum honum, að
við töpuðum 40.000 kr. á hverj-
um grip en hann kvaðst ekki
geta bætt okkur það allt vegna
fjárlagarammans," sagði Nat-
halie Telemaque, sem tók þátt í
mótmælunum.
Svarti
kassinn
fundinn
Ósló. Morgunblaðið.
NORSK og rússnesk yfirvöld eru
ekki á einu máli um hvernig eigi að
standa að því að finna og bera kennsl
á lík þeirra sem fórust með þotu
rússneska Vnúkovo-flugfélagsins á
Svalbarða á fímmtudag. Norðmenn
vilja flytja líkin til Tromso þar sem
úrskurðað verði um dánarorsök en
Rússar eru því andvígic, telja að það
verði einungis til að gera aðstand-
endum enn erfiðara fyrir.
Flugriti Túpolov-þotunnar, „svarti
kassinn“ svonefndi, sem reyndar er
rauður á litinn, fannst í gær og vona
menn að upplýsingar í honum leiði
í ljós orsök slyssins.
Ekki er að fullu Ijóst hversu marg-
ir voru um borð, en talið er að þeir
hafi verið 140 eða 141. í gær var
sagt að 69 farþegar hefðu verið frá
Ukraínu og hinir hefðu verið Rúss-
ar. Lýst var yfir þjóðarsorg í Úkra-
ínu í gær vegna slyssins.
Rússar sendu í gær tvær flutn-
ingavélar til Longyear-bæjarins til
að flytja líkin til Rússlands og með
vélunum komu einnig björgunar-
menn og þjálfaðir fjallgöngumenn.
Afar erfítt er að komast að braki
og iíkamsleifum er lentu að hluta til
í bröttum klettahlíðum.
■ Aðflugið/22
Eplaveisla
hjá öpunum
Tókýó. Reuter.
UM 100 apar, sem lifa villtir
vestur af Tókýó, hafa tekið upp
á því að ræna eplum frá bænd-
um í grennd við borgina. Aður
létu dýrin sér nægja að hnupla
kartöflum og gulrótum.
Eplin þykja mikið hnossgæti
og seljast fyrir sem svarar 180
kr. stykkið. „Nokkrir apar sáust
í júlí hafa á brott með sér epli
í plastpokum," sagði embættis-
maður á svæðinu.
Samkvæmt shinto-trú Jap-
ana eru apar heilagir sendiboð-
ar guðanna og því ekki ráðlegt
að skjóta þá.
PALESTÍNSKUR drengur í fylgd
föður síns grípur í byssuhlaup hjá
ísraelskum landamæraverði í
gamla borgarhlutanum í Jerúsal-
em í gær. Yasser Arafat, forseti
heimastjórnarinnar, kallaði Pal-
estínumenn til bænahalds í gær
til þess að mótmæla stefnu Isra-
ela varðandi Jerúsalem og land-
nám gyðinga á Vesturbakkanum.
Israelska lögreglan var með sér-
stakan viðbúnað og hindraði
menn í að komast inn í borgina.
Fundur fulltrúa ísraelsstjórnar
og Palestínumanna um ágrein-
ingsmálin á fimmtudag bar engan
árangur.
um að fresta sjálfstæðinu
Khasavjúrt í Dagestan, Moskvu. Reuter.
ALEXANDER Lebed, yfirmaður öryggisráðs
Rússlands, náði í gærkvöldi samningum við helsta
stríðsleiðtoga uppreisnarmanna í Tsjetsjníju, Asl-
an Maskhadov, um að frestað yrði ákvörðun um
fullt sjálfstæði Kákasushéraðsins þar til í lok
ársins 2000. Viktor Tsjernomyrdín, forsætisráð-
herra Rússlands, sagði fyrr í gær að Borís Jelts-
ín forseti hefði lagt blessun sína yfir friðarhug-
myndir Lebeds sem kom á vopnahléi Rússa og
Tsjetsjena fyrir skömmu.
Samningafundurinn fór fram í Dagestan,
grannhéraði Tsjetsjníju. „Við vorum að undirrita
yfirlýsingu og þar er kveðið á um grundvallar-
atriði í sambúð Rússneska ríkjasambandsins og
Tsjetsjenska lýðveldisins,“ sagði Lebed er hann
ræddi við fréttamenn í gærkvöldi. „Þetta er búið,
stríðinu er lokið. Síðan munum við, af fullri skyn-
semi, rólega og með raunsæi í fyrirrúmi, koma
samskiptum okkar í lag.“
Lebed, sem Jeltsín fékk víðtæk völd til að binda
enda á stríðið, hætti viðræðum um pólitíska lausn
á deilunni um síðustu helgi til að ræða lagalegar
hliðar hennar við stjórnina og tryggja sig gagn-
vart ónefndum andstæðingum sínum í Moskvu.
Tsjernomyrdín forsætisráðherra kvaðst hafa
átt langt samtal við forsetann í síma í gær og
gæti því staðfest, að hann hefði fallist á áætlun
Lebeds. /tar-Tass-fréttastofan sagði að Lebed
hefði rætt við Jeltsín í síma fyrir brottförina til
Dagestan og staðfesti hinn fyrrnefndi það en
sagði ekkert um hvað þeim hefði farið á milli.
Stríðið í Tsjetsjníju hefur staðið í 20 mánuði
og kostað meira en 30.000 manns lífið. Rúss-
neski herinn hefur beðið margan auðmýkjandi
ósigur fyrir aðskilnaðarsinnum sem réðu að mestu
yfir höfuðstaðnum Grosní er samið var vopnahlé.