Morgunblaðið - 11.03.1997, Blaðsíða 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 11. MARZ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Árni Sæberg
FORUSTUMENN Alþýðusambands íslands og ráðherrar ríkisstjórnarinnar hittust i Ráðherrabústaðnum i gær þar sem
kynntar voru skattalækkanir á næstu fjórum árum.
Ríkissljórnin kynnir verkalýðshreyfingunni skattalækkanir
Tekjuskattur lækkar
um 4% til ársins 2000
FORUSTA Alþýðusambandsins
og formenn þeirra landssambanda
ASÍ sem gerðu kjarasamninga í
gærmorgun gengu á fund ráð-
herra ríkisstjórnarinnar í gær þar
sem Davíð Oddsson forsætisráð-
herra kynnti skattalækkanirnar.
Davíð kynnti ákvörðun ríkis-
stjórnarinnar fyrir fréttamönnum
á eftir og sagði að þegar undir-
búningur kjarasamninga hófst á
síðasta ári hefði ASÍ óskað eftir
að ríkisvaldið kæmi að málum,
enda myndu menn leitast við að
halda efnahagsmarkmiðum samn-
inganna þannig að verðbólga yrði
hófleg, og stöðugleiki héldist svo
vextir mættu lækka.
Davíð sagði að þótt nú hefði
ekki verið samið á einu borði við
aðila vinnumarkaðar þá teldi
ríkisstjórnin að þær vísbendingar,
sem komnar væru í kjarasamning-
um, væru þess eðlis að líklega
yrði hægt að halda efnahagsþró-
uninni innan
ramma stöðugleik-
ans, þótt þar væri
teflt á tæpasta vað-
ið. Því hefði verið
ákveðið að kynna
skattalækkanir í gær.
Afturvirk skattalækkun
Tekjuskattur ríkisins lækkar í
áföngum til ársins 2000 um 4%,
úr 41,98% í 37,98%. Frá 1. janúar
sl. lækkar skattprósentan um
1,1% og kemur sú lækkun til
framkvæmda 1. maí næstkom-
andi. Skattalækkun vegna mán-
aðanna janúar til apríl verður
gerð upp á næsta ári við álagn-
ingu skatta.
Tekjuskattur lækkar síðan um
1,5% til viðbótar 1. janúar 1998
og jafnframt mun ríkisstjórnin
beita sér fyrir að útsvar sveitarfé-
laganna lækki um 0,4% frá því
sem nú er. Sagði Davíð að í gær
hefðu hafist könnunarviðræður
við Samband íslenskra sveitarfé-
laga um þetta. Loks lækkar tekju-
Ríkisstiómin kynnti forystu Alþýðusam-
*
bands Islands í gær skattalækkanir sem
fyrirhugaðar em á næstu fjórum ámm. Jafn-
framt boðaði ríkisstjómin að bætur til ellilíf-
eyrisþega og öryrkja muni hækka í sam-
ræmi við launahækkanir kjarasamninga.
Skattleysis-
mörk hækka
um 2,5% á ári
næstu þrjú ár
skattur ríkisins um 1% frá 1. jan-
úar 1999.
Skattleysismörk hækka um
2,5% 1. janúar 1998, aftur um
2,5% 1. janúar 1999 og enn aftur
um 2,5% 1. janúar 2000. Er þetta
í samræmi við þær forsendur sem
aðilar vinnumarkaðarins hafa gef-
ið sér um verðlagsþróun í kjölfar
kjarasamninganna, og eiga skatt-
leysismörk þannig að halda í við
ætlaða verðbólgu.
Sérstakur hátekjuskattur
verður hækkaður úr 5% í 7%
frá 1. janúar 1998 en jafn-
framt verða mörk skattsins
hækkuð úr 234 þúsundum
hjá einstaklingi og 468 þús-
Hátekjuskatt-
ur hækkaður
úr 5% í 7% 1.
jan. nk.
undum hjá hjónum í 260 þúsund
og 520 þúsund.
Dregið úr jaðaráhrifum
Þá verða frá og með næstu
áramótum gerðar breytingar á
barnabótum og vaxtabótum til að
draga úr jaðaráhrifum þeirra.
Þessar breytingar eiga hins vegar
ekki að hafa aukin útgjöld í för
með sér fyrir ríkissjóð.
Barnabætur og barnabótaauki
verða sameinuð í eitt barnabóta-
kerfi sem verður alfarið tekju-
tengt. Jafnframt verða tekju-
skerðingarhlutföll lækkuð úr 6%
í 5%, með tveimur börnum úr 11%
í 9% og með þremur börnum úr
15% í 11%. Við þetta lækka jaðar-
áhrif um 1-4%.
Þetta þýðir að þeim fjölgar sem
fá tekjutengdar barnabætur og
þær hækka hjá fjölskyldum með
meðaltekjur eða lægra. Ekki feng-
ust nákvæmar upplýsingar í gær-
kvöldi um við hvaða tekjumörk
barnabætur falla niður. Að auki
er ráðgert að hækka barnabætur
um 2,5% á ári 1998-2000.
Tekjutenging vaxtabóta verður
lækkuð úr 6% í 3%, sem þýðir að
3% af tekjum dragast frá vaxta-
gjöldum í stað 6%. Þá verður
eignatenging afnumin. í staðinn
kemur frádráttur frá
vaxtagjöldum, sem
nemur 1,5% af fast-
eignamati. Þá eiga
vaxtabætur að hækka
um 2,5% á ári 1998-
2000.
Fram kom að með þessu væri
einkum komið til móts við fólk
með miðlungstekur, einstaklinga
með allt að um 150 þúsund krónur
og fjölskyldur með um 300 þúsund
krónur.
Þanþol ríkisbúskapar
Davíð Oddsson sagði ríkis-
stjórnina telja þessa ákvörðun á
ystu nöf og reyna á þanþol ríkis-
búskaparins. Hins vegar treystu
menn því að þær forsendur sem
menn hafa gengið út frá, í þeim
samningum sem þegar hafa verið
gerðir, verði lagðar til grundvallar
frekari samningum.
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra sagði að hvert prósent í
lækkun tekjuskatts kostaði ríkis-
sjóð um 1,3 milljarða króna og
því næmi kostnaðurinn alls um
4,5 milljörðum hjá ríkissjóði og
um 0,5 milljörðum hjá sveitarfé-
lögunum, þegar lækkunin kæmi
að fullu til framkvæmda.
Þessi skattalækkun þýddi
væntanlega að fólk hefði meira
fé miili handa og því myndi ríkið
fá eitthvað til baka í formi óbeinna
skatta. Áfram væri stefnt að jöfn-
uði á ríkissjóði, þannig að ef tekj-
ur ríkisins rýrnuðu verulega við
þetta yrði að mæta því með lækk-
un útgjalda.
Friðrik minnti á að enn ætti
eftir að semja við verulegan hóp
launþega, þar á meðal starfsmenn
ríkisins og því væri ekki hægt að
meta endanlega kostnað ríkisins
fyrr en þetta lægi fyrir.
ASÍ þarf tíma
Grétar Þorsteinsson forseti ASÍ
sagðist ekki vera tilbúinn að meta
þær skattalækkanir sem ríkis-
stjórnin boðaði í gær og
sagði að Alþýðusam-
bandið þyrfti að fá tæki-
færi til að skoða málið
áður en það lýsti opinber-
lega skoðun á því að hve
miklu leyti stjórnvöld væru að
koma til móts við kröfur ASÍ hvað
þetta varðaði.
Halldór Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra sagði að óskir ASÍ um
nýtt skattþrep í tekjuskatti þýddu
umtalsverðar, tímafrekar og
kostnaðarsamar breytingar á
skattkerfinu. Ef fara ætti að slík-
um hugmyndum gætu skatta-
lækkanir ekki átt sér stað fyrr
en árið 1998.
Guðmundur Gunnarsson for-
maður Rafiðnaðarsambandsins
sagði að sér litist vel á útspil ríkis-
stjómarinnar þótt nokkuð vantaði
á frekari útfærslu. Þegar Guð-
mundur var spurður um áhrif þessa
á afgreiðslu nýgerðra kjarasamn-
inga Rafiðnaðarsambandsins, sagði
hann að skattalækkanirnar myndu
án efa greiða fyrir þeim.
Hlýtur að
hafa um-
talsverð
áhrif
FORUSTA Landssambands versl-
unarmanna var síðdegis í gær að
fara yfir kjarasamning Verslunar-
mannafélags Reykjavíkur og vinnu-
veitenda en hafði ekki tekið afstöðu
til hans. „Ég veit ekki hvaða áhrif
þetta hefur á okkar samningamál
en þau hljóta að verða umtalsverð,"
sagði Ingibjörg R. Guðmundsdóttir
formaður LV.
Hún sagðist ekki sjá annað en
samningur VR færi mjög nærri
kröfum félagsins. Landssamband
verslunarmanna hefur hins vegar
lagt aðrar áherslur en VR í samn-
ingaviðræðunum vegna ólíkra að-
stæðna verslunarmanna í Reykjavík
og á landsbyggðinni, þar sem víða
er eingöngu greitt samkvæmt laun-
atöxtum.
Ingibjörg sagði að einkum væru
aðrar áherslur á kjör skrifstofufólks
í kjarasamningi VR en LV hefur
verið með. í VR samningnum væru
laun þess samkvæmt töxtum 73-78
þúsund krónur, en krafa LV væri
um 85 þúsund króna lágmarkslaun
í upphafi.
Gagnrýni á vinnubrögð
Ingibjörg gagnrýndi vinnubrögð
vinnuveitenda um helgina. Hún seg-
ir að LV hafi átt fund með Vinnu-
veitendasambandinu og Vinnu-
málasambandinu á föstudag og
ætlað að halda áfram viðræðum á
sunnudag.
„Við biðum þá eftir þeim í tvo
tíma þar til þeir upplýstu að þeir
væru að reyna að finna nýjan flöt
á sveigjanlegum vinnutíma. Síðan
var fundinum frestað til kl. 11 á
mánudagsmorgun og svo heyrðum
við næst í útvarpinu að búið væri
að gera samning," sagði Ingibjörg.
Boðaður hefur verið fundur með
VSÍ og LV hjá ríkissáttasemjara
kl. 10 í dag.
------♦ ♦ ♦-----
Kjara-
stefna ASI
þverbrotin
BJÖRN Grétar Sveinsson, formaður
Verkamannasambandsins, segir að
með kjarasamningum þeim sem
VR, Rafiðnaðarsambandið og Iðja
annars vegar og vinnuveitendur
hins vegar undirrituðu í gær sé
þverbrotin sú kjarastefna sem lögð
var upp_ á síðasta þingi Alþýðusam-
bands Íslands.
„Þar var gerð ákveðin samþykkt
um krónutöluhækkanir launa og
sérstaka hækkun lægstu launa en
í þessum nýju samningum er farin
prósentuhækkunarleiðin. Síðan eru
önnur atriði í þessum samningum
sem hefur verið mjög mikil and-
staða við hjá okkur en við förum
bara yfir þetta i rólegheitunum. Við
erum að skoða okkar mál betur í
tengslum við þá sem eiga eftir að
semja,“ segir Björn Grétar.
Hann kveðst telja Verkamanna-
sambandið hafa verið komið í mjög
sterka stöðu í samningaviðræðun-
um en segist viðurkenna það að hún
sé ekki eins sterk eftir samninga
gærdagsins og áður.
Spurður um viðbrögð við þeim
skattalækkunarpakka sem ríkis-
stjórnin kynnti í gær segist hann
enn ekki hafa séð pakkann nema í
fréttum, þar sem hann hafi ekki
verið á fundinum og því geti hann
ekki mikið um hann sagt. „Mér
sýndist að þarna hefðu bara verið
þeir sem eru búnir að semja, ásamt
forsetum Alþýðusambandsins,"
segir hann.