Morgunblaðið - 23.01.1998, Blaðsíða 12

12 FÖSTUDAGUR 23. JANÚAR 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ný skýrsla um kostnað við flugafgreiðslu á 36 flugvöllum í Evrdpu, Asíu og Ameríku
Kostnaður
í Keflavík í
meðallagi
Keflavík þriðji dýrasti völiurinn þegar
gjöld Flug'málastjórnar eru meðtalin
KOSTNAÐUR við flugafgreiðslu á
Keflavíkurflugvelli er í meðallagi
miðað við kostnað á 36 öðrum flug-
völlum í Evrópu, Ameríku og Asíu,
sem ný könnun á vegum Evrópu-
samtaka flugfélaga nær til. Sam-
keppnisstofnun hefur haldið því
fram að gjaldskrá Flugleiða, sem
haft hafa einkarétt á afgreiðslu
farþegaflugvéla í Keflavík, sé ein
sú hæsta sem fyrirfinnist í ná-
grannalöndunum.
í skýrslunni, sem brezki háskól-
inn Cranfíeld College of Aeronaut-
ics gerði fyrir Evrópusamtök far-
þegaflugfélaga, AEA, eru af-
greiðslu- og flugvallargjöld á 36
flugvöllum borin saman. Skýrslu-
höfundar gefa sér að meðalkostn-
aður flugfélaga vegna greiðslu
Vegið meðaltai kostnaðar við flugafgreiðslu
Dökkar súiur: Flugvellir þar sem
einkaleyfi er á flugafgreiðslu. 1Ö0
Róm, Fiumicino
Munchen
Vín
París, de Gaulle
London, Heathrow
Frankfurt
Zurich
Aþena
Kaupmannahöfn
Búdapest
Lissabon
06
Dublin
Stokkhólmur
Ljubljana
Lúxemborg
Amsterdam
London, Gatwick
Malta
San Francisco
Osló, Fornebu
Brussel
Manchester
Istanbul
Prag
Belgrad
Meðalkostnaður
á evrópskum
flugvöllum = 100
Fimmtung-
ur verka
fyrir er-
lend félög
UM HELGINA á að Ijúka skoðun
á Boeing 757-200 þotu fyrir hol-
lenska flugfélagið Air Holland
sem fram hefur farið í viðhalds-
stöð Flugleiða á Keflavíkurflug-
velli. Verður þá tekin inn ein af
þotum félagsins í reglubundna
skoðun og fer nýja 757 þotan,
sem Flugleiðir hafa fengið, inní
áætlunarflugið í staðinn. Um
fimmtungur verkefna viðhalds-
stöðvarinnar er vegna erlendra
verkefna.
Viktor Vigfússon, deildarstjóri
á tæknisviði, greindi frá starf-
semi viðhaldssstöðvarinnar þeg-
ar efnt var til móttökuathafnar
þar í tilefni af komu nýju þot-
unnar. í viðhaldsstöðinni starfa
kringum 200 manns, þar af um
140 flugvirkjar. Sinna þeir
reglubundnum skoðunum og við-
haldi á vélum Flugleiða og dag-
legu eftirliti og fara til þess ár-
lega kringum 200 þúsund vinnu-
stundir. Auk þess sér stöðin um
skoðun fyrir vélar erlendra flug-
félaga. Sagði Viktor að þrátt fyr-
Morgunblaðið/Rax
NÆG verkefni eru hjá viðhaldsdeild Flugleiða en um fímmtungur þeirra er fyrir erlend flugfélög.
ir að félagið hefði nýverið mátt
þola riftun samnings við sænskt
fiugfélag væri verkefnastaðan
góð enda hefði orðið að vísa
beiðnum um þau efni frá að und-
anförnu.
Viktor sagði að stærð við-
haldsstöðvarinnar væri 8.500
fermetrar og væri rúmmál henn-
ar svipað og fjögurra Laugar-
dalshalla í Reykjavík. Undir
stöðinni er vatnsgeymir sem er
álíka stór og sundlaugin í Laug-
ardal. Stórskoðanir á þotum
sagði hann taka tvær til fjórar
vikur. Flugleiðir eiga vara-
hlutalager að verðmæti um 1,8
milljarðar króna og tæknihand-
bækur sem notaðar væru vegna
flugflotans mældust um 300
hillumetrar.
þessara gjalda á flugvöllum í Evr-
ópu sé 100. Fram kemur í skýrsl-
unni að gjöld á bandarískum flug-
völlum séu almennt miklu lægri en
á flugvöllum í Evrópu.
KeflavíkurflugvöIIur þriðji
dýrastur að gjöldum
Flugmálasljórnar meðtöldum
Þegar tekinn er hefldarkostnað-
ur, þ.e. flugvallargjöld og af-
gi'eiðslugjöld samanlögð, er Kefla-
víkurflugvöllur þriðji dýrasti völl-
urinn með töluna 138. Með öðrum
orðum er þessi kostnaður 38% yfír
meðaltali evrópskra flugvalla. Ein-
ungis er dýrara fyrir flugfélög að
nota flugvellina í Ljubljana í Sló-
veníu og í Vín í Austurríki. I Kefla-
vík er það Flugmálastjórn, sem
leggur á flugvallargjöld.
Sé hins vegar eingöngu kostnað-
ur við flugafgreiðslu skoðaður, er
Keflavíkurflugvöllur nálægt meðal-
talinu, með 106. Til þessa eru það
Flugleiðir, sem hafa innheimt gjald
fyrir flugafgreiðslu í Keflavík. Dýr-
asti völlurinn er Fiumicino við
Róm, með töluna 144, en næst
koma Múnchen, Vín og Charles de
Gaulle við París. A öllum dýrustu
völlunum er ennþá ríkiseinkaleyfí á
flugafgreiðslu, en einkaleyfissamn-
ingar eru nú orðnir ólöglegir í ríkj-
um Evrópska efnahagssvæðisins.
Röng staðhæfíng
Samkeppnisstofnunar
Einar Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri stefnumótunar- og
stjórnunarsviðs Flugleiða, segir að
skýrslunnar hafí verið beðið með
eftirvæntingu hjá evrópskum flug-
félögum. „Við erum mjög sáttir við
niðurstöðuna, vegna þess að hún
styður það, sem við höfum haldið
fram varðandi afgreiðslugjöld
hér,“ segir Einar. „í fyrsta lagi er
afgreiðsla Flugleiða á Keflavíkur-
flugvelli ekki dýr. Hún er mjög ná-
lægt meðallagi evrópskra flug-
valla. I öðra lagi teljum við að
gjöldin séu alveg í réttu lagi miðað
við flugvelli, sem era á svipuðu
kostnaðarsvæði og ísland. í þriðja
lagi eru gjöldin mjög sanngjörn ef
litið er til þeirrar lágu nýtingar,
sem er á öllu á Keflavíkurflugvelli
og gerir hverja framleiðslueiningu
dýrari fyrir þá, sem starfa á vellin-
um.“
Einar segir að Flugleiðir hafí
ekki fengið að sjá þau gögn, sem
Samkeppnisstofnun byggi á þá
staðhæfingu sína að afgreiðslu-
gjöld Flugleiða í Keflavík séu með
þvi hæsta, sem þekkist í nágranna-
löndunum. „Þessi skýrsla er unnin
á nokkuð löngum tíma af einni
virtustu menntastofnun, sem fjall-
ar um flugmál í Evrópu. Við telj-
um að hún færi okkur heim sann-
inn um að þessi staðhæfing stofn-
unarinnar, sem var í margfrægri
skýrslu hennar, sé beinlínis röng,“
segir Einar.
Formaður stjórnar Innkaupastofnunar um ummæli franska viðskiptafulltrúans
Utboðsreglur
ekki brotnar
MAGNÚS Pétursson, ráðuneytisstjóri fjár-
málaráðuneytisins, segist ekki geta dæmt
um það hvort útboðsreglur hafi verið brotnar
gagnvart evrópsku fyrirtækjunum í útboði
Reykjavíkurborgar á hverfílsamstæðum
vegna Nesjavallavirkjunar sem fram fór á
síðasta ári þar sem kæra þess efnis hafí ekki
borist fjármálaráðuneytinu. I sama streng
tekur Páll Sigurðsson prófessor og formaður
kæranefndar útboðsmála. Alfreð Þorsteins-
son, formaður Innkaupastofnunar Reykja-
víkurborgar, hafnar því að reglur hafí verið
brotnar.
Viðskiptafulltrúi franska sendiráðsins,
Dominique Pledel Jónsson, heldur því hins
vegar fram í frétt Morgunblaðsins á mið-
vikudag að útboðsreglur Evrópska efnahags-
svæðisins (EES) hafí verið þverbrotnar í út-
boðinu þar sem tveimur tilboðsgjöfum,
japönsku fyrirtækjunum Mitsubishi og
Sumitomo, hafi verið gefínn kostur á að
breyta tilboðum sínum eftir á en aðrir til-
boðsgjafar, franskt og ítalskt fyrirtæki, hafi
ekki fengið tækifæri til þess. Dominique
kveðst þó ekki eiga von á því að franska fyr-
irtækið GEC Alsthom leggi fram kæru,
hvorki til fjármálaráðuneytisins né Eftirlits-
stofnunar EFTA (ESA) þar sem það sam-
ræmist ekki vinnureglum þess.
Alfreð Þorsteinsson, formaður stjómar
Innkaupastofnunar Reykjavíkur, hafnar aft-
ur á móti ummælum Dominique um brot á
útboðsreglum og segir þau á misskilningi
byggð. „Við opnun útboða á vélasamstæðun-
um fyrir Nesjavallavirkjun, munaði um 150
milljónum króna á tilboði franska fyrirtækis-
ins og tilboðum Japananna. Af þeirri ástæðu
einni vora hæstbjóðendur, franska og ítalska
fýrirtækið, þar með útilokaðir," segir hann.
Alfreð tekur auk þess fram að í viðræðum
við japönsku fyrirtækin hafí verið farið eftir
alþjóðlegum staðli sem kallaður er FIDIC.
Segir hann að samkvæmt þeim staðli væri
beinlínis gert ráð fyrir því að teknar væra
upp viilræður við bjóðendur um tiltekin at-
riði. „Ég vil líka vekja athygli á því að engar
athugasemdir vora gerðar af hálfu Frakk-
anna við þessi vinnubrögð né neitt annað.
Jafnframt var öllum þeim athugasemdum
sem bárast svarað,“ segir hann.
Eðlilega staðið að Thomcast málinu
hjá ráðuneytinu
Magnús Pétursson ráðuneytisstjóri segist
ekki telja það rétt sem kom fram í viðtali
Morgunblaðsins við Dominique á miðvikudag
að hið svokallaða Thomcast mál hafi fengið
ófaglega umfjöllun í fjármálaráðuneytinu.
Magnús segir að franska fyrirtækið
Thomcast hafi kært niðurstöðu útboðs um
langbylgjusendi til Eftirlitsstofnunar EFTA
(ESA) árið 1996 og að þar hafí ekki verið tal-
in ástæða til að aðhafast nokkuð. Þegar mál-
ið hafi svo komið til kasta fjármálaráðuneyt-
isins mánuði síðar hafi verið fjallað um það á
ítarlegan hátt í álitsgerð. Eftir það hafi verið
komist að þeirri niðurstöðu að ekki bæri að
kæra ákvörðun um samþykkt tilboðsins.
Magnús andmælir þar með því að málið hafi
fengið ófaglega umfjöllun í ráðuneytinu.