Morgunblaðið - 23.01.1998, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
FÖSTUDAGUR 23. JANÚAR 1998 21
Oopinber ævisaga Gordons Browns fjármálaráðherra talin hafa skaðað samskipti hans við Blair
BRESK blöð virðast sammála
um að Gordon Brown, fjár-
málaráðherra Bretlands,
hafi sýnt dómgreindarskort er
hann veitti blaðamanninum Paul
Routledge samþykki og aðstoð við
að rita óopinbera ævisögu ráðherr-
ans. I bókinni kemur fram hörð
gagnrýni á Tony Blair forsætisráð-
herra og ljóst er að umræður um
innihald bókarinnar hafa haft slæm
áhrif á samskipti ráðherranna.
Menn eru hins vegar ekld sammála
um hverjar afleiðingar þess verða
en dálkahöfundur Spectator er
sannfærður um að með uppákom-
unni hafi Brown séð til þess að Bla-
ir láti hann víkja. Annað sé óhjá-
kvæmilegt.
Hin óopinbera ævisaga Brown
er rituð með samþykki hans og
fullyrt er að hann sé í raun helsti
heimildarmaðurinn, þótt Routled-
ge segi eldri bróður hans, „John“,
vera heimildarmanninn. Vegna
þessa hefur Brown ítrekað verið
líkt við Díönu prinsessu og
Routledge við Andrew Morton,
sem skrifaði fræga bók um hana.
Reiði vegna baráttuaðferða
stuðningsmanna Blairs
Bókin er tæpast ævisaga í venju-
legum skilningi, hún byggist aðal-
lega á reiði Browns vegna fram-
komu Blairs er þeir öttu kappi um
hvor yrði eftirmaður Johns Smiths,
leiðtoga Verkamannaflokksins sem
féll frá árið 1994. I bókinni kemur
berlega í ljós að því fer fjarri að
Brown hafi fyrirgefið Blair fram-
komu hans en Brown virðist hafa
talið að hann ætti stöðuna vísa og
Vatíkanið
Biblíuþýð-
ingar á
bannlista
Róm. Reuters.
VATÍKANIÐ opnaði í gær skjala-
söfn hins alræmda Rannsóknarrétt-
ar, og veitti þar með fræðimönnum
heimild til að rannsaka eitthvert um-
deildasta tímabil í sögu rómversk-
kaþólsku kirkjunnar. Meðal þess
sem unnt verður að rannsaka eru
skjöl er lúta að málum stjörnufræð-
ingsins Galileos, sem Rannsóknar-
rétturinn fordæmdi fyrir að halda
því fram að jörðin snerist um sólina,
og Giordanos Brunos, munks er
brenndur var á báli fyrir villutrú á
Campo dei Fiori-torgi í Róm árið
1600.
Kirkjan gaf Galileo opinberlega
upp sakir árið 1992. Talsmenn Vatík-
ansins segja að skjölin, sem eru frá
árunum 1542-1902, muni leiða margt
athyglisvert í ljós. Meðal þeirra
skjala sem gerð voru opinber í gær
var hin alræmda „Skrá yfir bannað-
ar bækur“, bækur sem kaþólskir
máttu hvorki lesa né eiga að við-
lagðri bannfæringu.
í ljós kemur, að jafnvel Biblían
var á bannlista, þ.e.a.s., þýðingar á
Biblíunni voru bannaðar, vegna þess
að latína var hið opinbera mál kirkj-
unnar og henni var illa við að leik-
menn væru að hnýsast í helgirit án
leiðsagnar kirkjumanna. Þýðingar
voru því brenndar ásamt öðrum
„villutrúarritum“.
Skrá yfir bannaðar bækur og allai-
bannfæringar henni tengdar voru
opinberlega afturkallaðar 1966.
Rannsóknarrétturinn var stofnaður
af Gregoríusi páfa IX árið 1233 í því
augnamiði að stemma stigu við villu-
trú. Umsvif réttarins náðu hámarki á
16. öld er honum var beitt gegn sið-
bótinni.
Samkvæmt upplýsingum Vatík-
ansins eru nú um 4.500 bindi í skjala-
söfnunum, sem geymd eru í tveim
herbergjum. Mörg skjöl hafa týnst í
aldanna rás, og hefð var fyrir því að
brenna viðkvæmustu skjölin er
snertu villutrú. Megnið af skjalasafni
Rannsóknarréttarins var brennt er
Páll páfi IV lést 1559.
Sögð vera dæmi um
dómgreindarskort
nyti stuðnings Blairs.
Þá gætir reiði í herbúðum
Browns vegna baráttuað-
ferða stuðningsmanna Bla-
irs, sem sagt er að hafi ýtt
undir orðróm um að Brown
væri samkynhneigður, auk
þess sem fram kemur lítil
hrifning fjármálaráðherrans
á nokkrum samráðherrum.
Þeir sem honum mun helst í
nöp við eru Robin Cook ut-
anríkisráðherra, John
Prescott, aðstoðarforsætis-
ráðherra, og Peter Mandel-
son, ráðherra án ráðuneytis
og einn helsti ráðgjafi og
hugmyndasmiður Blairs.
Gæti reynst stjórninni
hættuleg
Tony Blair
Gordon Brown
band Browns og Blair sé
mun nánara en flestra ann-
arra og að vart líði sú
klukkustund, að þeir ræði
ekki saman í síma.
Leiðarahöfundur The
Times hefur hins vegar
nokkrar áhyggjur af því að
samskipti forsætisráðherr-
ans og fjármálaráðherrans
hafi kólnað mjög vegna máls-
ins og að þess kunni að sjá
stað í stefnu stjómarinnar er
fram líða stundir. Trúnaðar-
brestur tveggja áhrifamestu
ráðherranna sé nóg til að
veikja undirstöðu hvaða rík-
isstjómar sem er.
„Ekkert af þessu kemur þing-
mönnum, blaðamönnum og öðrum
sem tengjast þinginu á óvart,“ seg-
ir í The Economist. „En bókin get-
ur hins vegar reynst hættuleg af
tvennum sökum. I fyrsta lagi kann
hún að ýta undir þá skoðun manna
að Brown bíði þess að koma fram
hefndum með því að ryðja Blair úr
veginum. . . I öðm lagi er hættan
sú að bókin dragi fram í dagsljósið
allt slúðrið um Blair, Brown og fé-
laga á sama hátt og bók Mortons
um Díönu prinsessu upplýsti á svo
skaðlegan hátt um ástina, hatrið og
öfundina innan konungsfjölskyld-
unnar.“
Hins vegar kunni sú innsýn, sem
kjósendur fái í baktjaldamakkið og
átökin innan Verkamannaflokksins
að skaða flokkinn, líkt og varð til
þess að koma Ihaldsmönnum frá
völdum fyrir tæpu ári. I tímaritinu
er hins vegar minnt á það að sam-
Brown enn „í fýlu“?
Dálkahöfundur Spectator furðar
sig á því hvers vegna Brown hafi
fallist á ritun bókarinnar. Hefur
hann eftir vinum Browns að ástæð-
an sé „fýla“ Browns [vegna fram-
komu Blairs] sem hafi óhjákvæmi-
lega leitað upp á yfirborðið. Kemur
það dálkahöfundinum sérkennilega
fyrir sjónir að Brown skuli hafa
talið að hann hefði unnið leiðtoga-
kjörið í Verkamannaflokknum,
hefði hann ekki vikið fyrir Blair.
Það hljóti hins vegar að hafa verið
öllum ljóst, nema Brown, að Blair
hlyti að vinna leiðtogakjörið.
Er Smith lést var Blair þegar
farinn að vinna að þeim breyting-
um á Verkamannaflokknum, sem
hann kom í gegn er hann settist í
leiðtogasætið. Brown var hins veg-
ar talsmaður flokksins í efnahags-
málum án þess að flokkurinn hefði
raunverulega stefnu í þeim málum
og því á brattann að sækja.
Leiðarahöfundur The Times
segir upprifjun Browns á leiðtoga-
skiptunum vera „sjaldgæft og
óheppilegt dæmi um það er fómar-
lambið snýr aftur til staðarins þar
sem glæpurinn var framinn". Það
sama sé að segja um þá skoðun
sumra stuðningsmanna Browns að
hann sé í raun „forsætisráðherra"
og Blair „forseti". Kjósendur hafi
sýnt hug sinn í síðustu kosningum
og Brown sé vissast að virða það.
Blair lætur
á engpi bera
Ekki leikur nokkur vafi á því að
bókin hefur vakið litla kátínu í for-
sætisráðherrabústaðnum. Blair
hefur ekki látið á neinu bera en
stuðningsmenn hans hafa hins veg-
ar lýst vanþóknun sinni á dóm-
greindarskorti Browns, sem skaði
alla ríkisstjórnina. Gaf einn þeirra
til kynna að geðheilsa Brown væri
ekki í lagi.
Blair hefur hins vegar reynt að
bæta skaðann með yfirlýsingum
um að Brown sé „algerlega fram-
úrskarandi ráðherra „ og að hann
taki „mikið tillit, bæði pólitískt og
persónulega," til Browns.
Örfá verðdæmi
SMÁTÆKI verð frá kr. HEIMILISTÆKI verð frá kr.
Brauðristar 1.590 Zanussi þvottavél 1200 sn. 54.900
Samlokugrill 1.890 Zanussi uppþvottavélar 43.900
Matvinnsluvélar 4.900 Zanussi þurrkarar 29.900
Handþeytarar 2.290 Zanussi kæliskápar 29.900
Djúpsteikingapottar 4.990 Creda þurrkari 19.900
Kaffivélar 990 Teba ofn með helluborði 32.500
Hárþurrkur 790 Teba keramik heliuborð 29.900
Gufustraujárn 2.290 Zanussi eldhúsvifta 6.800
Hitateppi 990 Zanussi frystikistur 1501 32.900
Baðvogir 690 Teba ofn með 2 hellum 15.900
Opið virka daga frá kl. 9.00-18.00, laugardag frá kl. 10.00-16.00
Raðgreiðslur
SUÐURLANDSBRAUT 16, 108 REYKJAVÍK
Sími 588 0500
Raðgreiðslur