Morgunblaðið - 12.12.1998, Blaðsíða 64

2*64 LAUGARDAGUR 12. DESEMBER 1998
SKOÐUN
MORGUNBLAÐIÐ

.
Taktu þátt í leik á mbl.is og þú getur þú látið þig
dreyma um miða á Hvaða draumar okkar vitja
(What Dreams May Come), margmiðlunardisk um
myndina eða glæsilegt
amerískt draumarúm
frá Kósý húsgögnum.
3i *
Dramatíska stórmyndin
What Dreams May Come
eða Hvaða draumar okkar
vitja er frumsýnd um þessar
mundir. Myndin fjallar um
ást sem nær yfir landamæri
lífs og dauða og skartar stórleikurunum
Robin Williams, Cuba Gooding, Jr. og Annabella Schiorra.
Taktu þátt í leiknum og láttu þig dreyma um vinning!
Simmons Beautirest
heílsudýna frá Kósý húsgögnum
Síðumúla 28.
r 1 1
HÁSKÓLABÍÓ
||>mbl.is
-j\LL.TAf= G/TTH\S>\£> IS/ÝT7
VOÐASKOT
FORSTJÓRA
NÝSKÖPUN-
ARSJÓÐS
PÁLL Kr. Pálsson
verkfræðingur skrifar
grein í Morgunblaðið 5.
desember sl. sem hann
nefnir „Að skjóta sig í
fótinn". í grein sinni
fjallar Páll um rétt-
mæti þess að veita einu
iyrii'tæki sérleyfi til
uppbyggingar gagna-
grunns á heilsufarsupp-
lýsingum. Niðurstaða
Páls er sú að „hefting
samkeppni með sérleyfi
eða einkarétti yrði
slæm niðurstaða bæði
fyrir markaðinn og fyr-
irtækið sjálft“. Grein
Páls er byggð á mis-
skilningi um eðli þess verkefnis sem
íslensk erfðagreining vill hrinda í
framkvæmd, og að því er virðist á
nokkurri vanþekkingu á alþjóðleg-
um líftæknimarkaði. Petta er mér
bæði undrun og áhyggjuefni, þar eð
Páll er forstjóri Nýsköpunarsjóðs
atvinnulífsins, þótt hann láti þess
ekki getið í grein sinni. Er mér bæði
ljúft og skylt að benda á nokkrar
brotalamir í röksemdafærslu hans.
Möguleg verðmætasköpun,
nauðsynleg fjárfesting og
fjárfestingarvernd
Heilsufarsgögn þjóðarinnar á því
formi sem þau eru í dag, þ.e. í hund-
ruðum aðskildra skráa á rafrænu-
og pappírsformi, hafa lítið gildi. Með
gerð miðlægs gagnagrunns er gildi
þessara gagna hámarkað. Áætlað er
að nauðsynleg fjárfesting til að
skapa þessi verðmæti nemi allt að
20 milljörðum króna. Fráleitt er að
ætla að forstjóri Nýsköpunarsjóðs
eða nokkur annar fjárfestir sé reiðu-
búinn að leggja fé til þessa verks, ef
hver sem er getur í ábataskyni nýtt
sér þau kerfi (e. infrastructure) sem
gerð verða, án þess að þurfa að taka
þátt í fjármögnun.
Forstjóri Nýsköpunarsjóðs gefur
í skyn að óeðlilegt sé að veita fyrir-
tæki einkarétt nú á tímum einka-
væðingar enda „dytti sjálfsagt eng-
um í hug að veita Landssímanum
aftur sérleyfi“. Heldur forstjóri Ný-
sköpunarsjóðs að Landssíminn
hefði nokkru sinni ráðist í að leggja
símalínur um land allt, eða að Hval-
fjarðargöngin hefðu nokkurn tím-
ann verið lögð, ef hver sem er hefði
getað selt aðgang að
þessum kerfum í sam-
keppni við Landssím-
ann og Spöl, án nokk-
urs endurgjalds fyrir
notkun kerfanna?
Staðreyndin er sú, að
ef ekki er veittur tíma-
bundinn einkaréttur á
gerð og viðskiptalegri
notkun gagnagrunnsins
mun hann ekki verða
að veruleika, og ein-
stakt tækifæri rennur
úr greipum okkar fs-
lendinga.
Einkaleyfisvernd
lyfjafyrirtækja
Forstjóri Nýsköpunarsjóðs segir
að ekki fái staðist að líkja einkarétti
á gerð gagnagrunns við lyfjaþróun,
enda fái lyfjafyrirtæki ekki einka-
leyfi á þvi að ráðast í tilteknar rann-
sóknir, heldur á niðurstöðum rann-
sókna að þeim loknum. íslensk
erfðagreining getur að sjálfsögðu
unnið að gagnagrunninum án einka-
réttarvemdar ef fyrirtækið gerði
Er Nýsköpunarsjóður
tilbúinn að fjármagna
gerð gagnagrunnsins
með hlutafé, hefði hann
bolmagn til? spyr Jón
Gunnar Bergs, ef ekki,
virðist forstjóri hans
hafa skotið sig í fótinn.
slíkt í algjörri einangrun í húsa-
kynnum sínum, líkt og lyfjafyrir-
tæki stunda rannsóknir sínar, og án
þess að íslenskt heilbrigðiskerfi eða
vísindasamfélag nyti nokkurs góðs
af. Pannig yrði ekki vel með fé farið
og það stendur ekki til.
Forstjóri Nýsköpunarsjóðs
gleymir því, að meginástæðan fyrir
einkarétti til leyfishafa, er sú að
aðrir geti ekki nýtt sér fjárfesting-
una í viðskiptalegum tilgangi, frek-
ar en gengið inn á rannsóknarstofur
lyfjafyrirtækja og notað þaðan nið-
urstöður. Þetta er nákvæmlega
sama ástæða og liggur til grundvall-
Jón Gunnar
Bergs
MEST LESfJA BÓK í NORÐUR-ATLAHTSHAFI

JOLAGJOF
SJÓMANNSINS

Skerplu
með yfir800 skípamyndum og
óðra fjölbreytilegu efní.
► SÉRTILBOÐ
KRONUR TIL ARAMOTA
skzrpia