Morgunblaðið - 26.02.1999, Qupperneq 41

MORGUNBLAÐIÐ
HESTAR
FÖSTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1999 41'
HÓPURINN saniankominn í Dilligsmiihle. Frá vinstri Snorri Snorrason, Drífa Kristjánsdóttir, Hjörtur Einarsson,
Heinz og Maria Olitmar, Arinbjöm Jóhannsson, Ólafur Einarsson, Halldór Sigurðsson og Sverrir Sigurðsson.
Nú var komið að því að sýna okkur
hesta af ýmsum kynjum. Við fengum
að sjá amerískan Saddlebred, Aeg-
iedienberger, Paso Peruano og jafn-
vel blöndu af Aegiedienberger,
Saddlebred og Paso! Feldman er
ekkert heilagt þegar kemur að
blöndun hrossakynja og gerir óspart
tilraunir. Allir þessir hestar voru
sýndir lausir á litlum hringvelli, en
áður hafði hann sýnt okkur mikil-
fenglegan Paso Peruano stóðhest,
Soberbia. Hesturinn var greinilega 1
miklum metum hjá eigandanum,
enda óneitanlega tilkomumikill með
feiknalega miklar og háar fótahreyf-
ingar.
Á eftir voru sýndir nokkrir hestar
í reið, þar á meðal Bjarki von Ald-
enghoor, undan Skarða frá Skörðu-
gili og Brynju frá Möðrudal. Bjarki
varð þýskur meistari í tölti árið 1998
og keppti fyrir Holland á heims-
meistaramótinu 1997. Einnig sýndi
hann Pótta frá Hólum undan Feyki
frá Hafsteinsstöðum og Þöll frá Hól-
um.
Walter Feldmann segist_ alltaf
kaupa eitthvað af hestum frá íslandi,
sjálfur flytur hann lítið inn. Hins
vegar kaupi hann oft af íslenskum
innflytjendum í Þýskalandi. Vitað er
að eigendum íslenskra hesta í Þýska-
landi er að fjölga og hefur verið talað
um að félögum í þýskum íslands-
hestafélögum hafi fjölgað verulega á
síðustu árum. Feldman segist trúa
því að með góðri samvinnu sé hægt
að auka áhugann enn meira. Leggja
þurfi áherslu á að reyna að ná til
þein-a sem ekki eru fyrir í hesta-
mennsku. Of mikil áhersla hefur ver-
ið lögð á að fá fólk sem þegar er í
hestamennsku til að breyta um
hestakyn. Hann telur það ekki virka
vel. Til þess að ná til þessa nýja hóps
þyrftu þeir sem áhuga hafa á að
breiða út íslenska hestinn að taka sig
saman og auglýsa í blöðum sem ekki
fjalla um hestamennsku.
Lítil verslun er í Aegiedienberg
eins og á flestum búgörðum og segja
þau Walter Feldman og kona hans,
Marlies, að það sé mikilvægur þáttur
í rekstrinum. Einnig hefur Feldman
gefið út bækur um tamningu og nú
síðast er nýkomin út bók og mynd-
band um 10 leiðir til betra tölts auk
myndbands um þær gangtegundir
sem til eru á Aegiedienberg.
Spakar og geðgóðar
folaldsmerar í haga
Næst var ferðinni heitið að Is-
landshestabúgarðinum Dilligsmuhle.
Þar búa Heinz og Maria Othmer. I
Dilligsmuhle eru gamlar byggingar
sem þau eru smám saman að gera
upp. I öðru húsinu er íbúð þeirra og
veitingaaðstaða og gistiaðstaða í
hinni. í byggingu sem tengir þessi
tvö hús hefur verið innréttað hest-
hús. Auk þess eru hestar í gerðum
úti við og í stærri girðingum, enda er
landrýmið nóg, um 25 ha. Dilligs-
muhle er í nágrenni bæjanna
Kumbdchen og Simmern í héraði
sem kallað, er Hunsruck og liggur á
milli Rínar og Mósel suður af borg-
inni Koblenz. Þarna er fagurt lands-
lag og góðar útreiðarleiðir. Mikil
áhersla er lögð á kennslu fyrir börn
og er boðið upp á reiðkennslu í öllum
skólafríum á svæðinu. Þau hafa
einnig boðið upp á reiðkennslu fyrir
fötluð börn og börn með geðræn
vandamál. Börnin læra að sækja
hestana sjálf og hugsa um þá.
Ahersla er lögð á að kenna þeim að
umgangast hestana. Vinsælasti hest-
urinn á bænum er Grettir 20 vefra.
María, sem talar svolitla íslensku,
segist hafa mikla ánægju af íslensku
hestunum. Henni finnist sérstaklega
gaman að geta haft spakar og geð-
góðar folaldsmerar í haganum. Þau
eru með um 40 hross og fá um sjö
folöld á ári. Að undanförnu hafa þau
ræktað undan Högna frá Wiesenhof.
Framundan er mikið um að vera í
Dilligsmuhle. Meðal annars er helg-
arnámskeið í tölti undir stjórn Andr-
eas Trappe, reiðnámskeið fyrir börn,
útreiðartúrar, ýmist dagstúrar eða
nokkurra daga ferðir, mæðradags-
reiðtúr fyrir konur og fieira og fleira.
Eins og víða annars staðar reka
þau verslun með reiðtygjum, reið-
fatnaði og fleira og þar rákumst við á
kunnuglega gráa ullarsokka sem
Maria sagði að væru íslenskir og
þeir allra bestu.
Hesthús og hótel í sömu
byggingunni
Ferðinni var haldið áfram að
Mönchhof í jaðri Svartaskógar þar
sem gist var um nóttina og aðstaðan
skoðuð daginn eftir. Mönchhof er í
eigu Fuchtenschnieder-fjölskyldunn-
ar sem rekur þar hótel í bindings-
verkshúsi frá 1723. Húsið hefur allt
verið gert upp og er ákaflega
skemmtilegt. í hluta þess er hesthús,
en aðstaða hefur verið byggð upp allt
í kring í nokkuð brattri fjallshlíð og
sums staðar að hluta til inn í fjallið.
Jens Fuchtenschnieder sýndi okk-
ur bæði aðstöðuna og ýmsa hesta og
kom berlega í ljós að hann hefur
mikil og góð tengsl við ísland og ís-
lenska hestamenn og voru hugmynd-
ir hans kunnuglegar gestunum. Jens
heldur mikið upp á stóðhest sinn
Kolbak frá Sortehaug í Noregi, und-
an Þresti frá Teigi og Kolfreyju frá
Torfastöðum. Þetta er feiknamikill
alhliða hestur, greinilega ekki á færi
allra. Einnig var sýndur Smári frá
Borgarhóli undan Hrafni frá Holts-
múla og Pílu frá Borgarhóli. Annan
stóðhest, Víking frá Wendalinushof,
sem er fallega leirljós fjórgangshest-
ur, sagðist Jens nota til að fá þægi-
leg frístundahross. Hann gefur fal-
leg og geðgóð reiðhross. Víkingur
líktist meira þeim hugmyndum sem
gestirnir gerðu sér um frístunda-
hross en hrossin sem þau sáu til að
mynda í Kronshof.
Jens sagði að þegar fjölskyldan
ákvað að gera upp Mönchhof áiið
1983 hafi hugmyndin verið að vera
aðeins með þær tíu stíur sem hús-
næðið bauð upp á þá. Starfsemin
hefur þó heldur betur undið upp á
sig og nú hafa foreldrar hans byggt
sér einbýlishús og einnig Jens og
Gabi kona hans. Auk þess er búið að
byggja hesthús inn í fjallið sem er
svalt á sumrin með góðri loftræst-
ingu. Um 30 hestar eru þar inni á
nóttunni en þeim er hleypt út á dag-
inn. Hestarnir eru í hólfum úti. Þar
sem steypa þarf hólfin á pöllum í
hlíðinni eru þau öll með gúmmímott-
um og er mokað úr hólfunum á
hverjum degi. Jens segist alltaf hafa
hey hjá hestunum og þrátt fyrir það
séu þeir alveg mátulegir í holdum.
Miklar framkvæmdir eru í gangi á
staðnum því búið er að byggja véla-
geymslu og í byggingu eru bæði nýtt
hesthús og stór reiðhöll.
Þrátt fyrir að svolítið sé þröngt
um byggingarnar í Mönchhof er allt
umhverfið mjög fallegt og reiðleiðir
góðar. Þeir sem horfðu á þýska sjón-
varpsmyndaflokkinn „Fest im
Sattel" muna kannski eftir staðnum,
því þátturinn var einmitt tekinn upp
í Mönchhof. Það er einstaklega
þægilegt andrúmsloft í þessu gamla
húsi. Menn voru eitthvað að velta
fyiár sér reimleikum fyrst þegar
hópurinn sá húsið blasa við, uppljóm-
að í myrkrinu. En ekkert bar á því,
aðeins mikilli gestrisni og notalegu
viðmóti Fuchtenschnieder-fjölskyld-
unnar.
Starfsemin á búgarðinum byggist
mikið á alls kyns þjónustu við hesta-
menn fyrir utan ræktun og tamning-
ar, svo sem reiðkennslu og nám-
skeiðahaldi. Böm sem koma á sum-
arreiðnámskeið búa og borða á hót-
elinu á meðan á námskeiðunum
stendur. Einnig er boðið upp á
hestaleigu og lengri ferðir. Síðast en
ekki síst hefur fólk hestana sína á
Mönchhof og ríður þaðan út.
Jens segist vera óánægður með þá
neikvæðu umræðu sem mismunandi
dómar í Þýskalandi og Islandi bjóða
upp á. Hann segir mikilvægt að
breyta þessu og reyna að samræma
dómana. Til þess að ná þessu fram
væri hægt að breyta reglum þannig
að dómarar færu á milli landa og
dæmdu, einn erlendur dómari með
innlendu dómurunum. Hann segir
einnig mikið vanta upp á að nauðsyn-
legum upplýsingum um tamningu og
þarfir íslenska hestsins sé komið á
framfæri við fróðleiksþyrsta hesta-
eigendur. Hann segir hestatímarit
leggja allt of mikla áherslu á hvaða
hestur vinnur hvaða keppni. Það
skipti miklu minna máli en fræðslu-
efni og leiðbeiningar.
Yfír fjögnr hundruð íslensk
hross á einu búi
Skammt frá Mönchhof er Wiesen-
hof, einn stærsti Islandshestabúgarð-
ur í heimi. Þar eru við stjórn þau
Bruno og Helga Podlech. í Wiesen-
hof eru 420 hross og þar af eru 120 í
eigu annarra. Alls eru 40 ræktunar-
hryssur og sjö stóðhestar á búinu og
um 35-40 folöld fæðast á ári. Fast-
ráðnir starfsmenn eru 23 og 2-4 laus-
ráðnir. Wiesenhof stendur á 220
hekturum lands og bæði hagar og
byggingar vel skipulagðar.
En það er ekki bara staðurinn sem
er skipulagður, heldur allt starfið og
óhætt að segja að hugmyndir þeirra
Brunos og Helgu séu að mörgu leyti
sérstakar. Bruno segist ekki hafa
áhuga á að hlaupa á eftir tískusveifl-
um í ræktuninni heldur vilji hann
stöðugleika. Til þess að ná honum
reyni hann að nota gamla stofna og
flokkar alla hesta í vissar gerðir.
Þetta ræktunarkerfí byggist á eigin-
leikum íslenska hestsins og hvernig
hann þróast í náttúruúrvali. Með því
að sækja í þessa gömlu stofna sé auð-
veldara að skilja af hverju hestarnir
hafa mismunandi eiginleika.
Eins og gefur að skilja er mikið um
að vera á Wiesenhof og þegar við
vorum þar var þar fjöldi manns kom-
inn til að ríða út þrátt fyrir 15° frost.
Frá Wiesenhof eru seld um 80 hross
á ári, mest frístundahestar, en lík-
lega er reiðskólinn yfirgripsmestur
því í hverri viku komma 220-230
reiðskólanemendur á Wiesenhof.
Reiðskólinn er skipulagður þannig að
aðeins 8 nemendur eru í hóp. Gífur-
legan fjölda hrossa þarf til að nota í
skólann og segjast þau Bruno og
Helga halda gæðum hestanna með
ákveðnu kerfi meðal annars til þess
að þefr verði ekki leiðir. Þau nota
ekki yngri en 8-9 vetra gamla hesta í
reiðskólann, helst fulimótaða fjór-
gangshesta. Þau segja að þess konar
hestar séu ómetanlegir.
Reiðskólinn gengur vel, enda segja
þau að góðir reiðskólar séu alltaf full-
ir. Hefðbundnir reiðskólar ganga
hins vegar ekki lengur. Minni áhugi
er á tækninni en aðaláhersla er lögð
á að finna knapa og hest sem passa
hvorir öðrum. Einnig er lögð áhersla
á að nota hestinn til að tengja mann-
inn við náttúruna og eru stjórnunar-
skólar famir að senda forstjóra fyrfr-
tækja til Wiesenhof í þeim tilgangi.
Þá hafa nemendur í fósturskóla farið
á námskeið til að læra hvemig þeir
bregðast við ákveðnum aðstæðum og
er hesturinn notaður sem miðill. Þau
Bruno og Helga segja þetta áhuga-
verða vinnu og segja áhugann á slík-
um tengslum hafa aukist mikið í kjöl-
far bókarinnar og myndarinnar um
hestahvíslarann og hugmynda sem
þar koma fram. Þau nota einnig sjálf
slíkar aðferðir við tamningar svo sem <,
að temja hross í hringgerði og fá
hrossið til að sætta sig við tamninga-
manninn sem sanngjaman leiðtoga.
Að þeirra mati fer árangur í hesta-
mennsku ekki eftir því sem hægt er
að mæla á íþróttamótum, heldur
hvernig knapi og hestur vinna sam-
an.
A Wiesenhof er stundaður lífrænn
heyskapur og ekki eru notuð fúkka-
lyf. Bmno segir að aðeins séu notuð
náttúmleg efni og reynt sé að leita að
sálrænum ástæðum veikinnar jafnt
sem líkamlegum. Hann segir þetta
gefast vel, enda sé Ijóst að ef veiki ,
verður krónísk ráði dýralæknar yfir-
leitt ekkert við hana og þjónusta
þeirra sé dýr.
Bruno og Helga segjast kaupa
hesta alls staðar að, en mest þýsk-
fædd hross. Hann segir þjálfunina á
Islandi ekki henta í Þýskalandi.
Nauðsynlegt sé að hestarnir bíði eftir
merki frá knapanum. Þau segjast
vera tilbúin að kaupa fleiri hross frá
Islandi ef tryggt er að tamningin sé
miðuð við þarfir markaðarins í
Þýskalandi.
Á Wiesenhof fengum við að sjá
nokkra hesta í reið. Þar á meðal Gust
frá Grund sem þau keyptu frá Islandi
fyrir nokkrum árum og segja má að
hann sé flaggskip búsins og Hrafns-
spor frá Bjargshóli, sem hét Fengur i '
þegar hann var hér á landi. Hann er
dóttursonur Hrafns frá Kröggólfs-
stöðum sem enn er til á Wiesenhof,
32 vetra gamall. Hann hefur haft
mikil áhrif á ræktunina á Wiesenhof
enda hestamir margir faxprúðir og
svolítið kjálkamiklfr. Gustur stingur
nokkuð í stúf, með sinn fíngerða
haus.
Hér hefur aðeins verið stiklað á
stóru um það sem fyrir augu bar í
þessari ferð. Ferðalangarnir voru
sammála um að hún hefði verið ákaf-
lega fróðleg. Bæði hefði verið fróð- ^
legt að skoða hestakostinn, allan að-
búnað hrossanna, hvaða starfsemi fer
fram og hrossahald almennt. Margt
kom á óvart en ljóst er að Þjóðverjar
og íslendingar geta lært margt
hverjir af öðrum. Þrátt fyrir að þess-
ar þjóðir séu miklir keppinautar bæði
á heimsmeistaramótum og í mai'k-
aðsmálum er ljóst að áhuginn á að
auka samskiptin em mikill. Það kom
bæði fram hjá gestunum og gestgjöf-
unum í þessari ferð.
Nánar verður fjallað um ferðina
síðar, svo sem álit gestgjafanna á
sumarexemi og fleira.
SNJOBRETTI
BRETTAFATNAÐUR
BRETTASKÓR
BRETTAHANSKAR
BRETTA GLERA UGU
BRETTAPOKAR
Bretti með bindingum, tilboð,
kr. 26.200, stgr. 24.890
Barnabretti með bindingum,
verð frá kr. 6.900
Brettaskór frá kr. 9.400
Hgj; Armúla 40,
símar S53 5320
568 8860
Ein stærsta sportvöruverslun
I Iferslunin |
JH J|| Æm
rslun landsins ^MyflPiC HTI
WF SbP®8® 81 mk 81 ml WmmW