Morgunblaðið - 20.04.1999, Blaðsíða 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 20. APRÍL 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Ráðstefna Reykjavíkurlistans um skipulagsmál höfuðborgarsvæðisins
Reykjavík tryggður vöxtur
til norðurs með Sundabraut
Morgunblaðið/Kristinn
RÁÐSTEFNUGESTIR fylgjast af áhuga með inngangserindi Guðrún-
ar Ágústsdóttur, formanns skipulags- og umferðarnefndar Reykjavík-
ur, á ráðstefnu Reykjavíkurlistans um skipulagsmál höfuðborgarsvæð-
isins um helgina.
í HVAÐA átt vex höfuðborgar-
svæðið á næstu árum? Til norðurs
eða til suðurs? Borgar sig að hefja
landfyllingar í Reykjavík og hver
verður framtíð Reykjavíkurflug-
vallar? Þessar spurningar og fleiri
voru ræddar á ráðstefnu Reykja-
víkurlistans sem haldin var í Nor-
ræna húsinu sl. laugardag undir yf-
irskriftinni „Byggðastefna í borg“.
í framsöguerindi Sigfúsar Jóns-
sonar, ráðgjafa og landfræðings,
kom fram að erlendir ráðgjafar
sem vinna að svæðisskipulagi höf-
uðborgarsvæðisins muni leggja
fram meginlínur varðandi skipu-
lagið snemma árs árið 2000. I
svæðisskipulaginu er unnið að
helstu áherslum í samgöngumál-
um, landslagsskipulagi, umhverfís-
málum, skipulagi landnotkunar,
heildaryfirbragði byggða og fleiru,
en átta sveitarfélög standa að
skipulaginu.
Einn eða fleiri „miðbæir“ á
höfuðborgarsvæðinu?
Ráðgjafarnir hafa mismunandi
skipulagskosti til athugunar og má
þar nefna landfyllingar, þéttingu
núverandi byggðar og uppbygg-
ingu á einum eða fleíri „miðbæj-
um“ á svæðinu. Einnig er til at-
hugunar hvort leggja eigi meginá-
herslu á uppbyggingu byggðar til
suðurs með því að flytja Reykja-
víkurflugvöll og byggja brú yfir til
Alftaness, eða til norðurs með því
að byggja Sundabraut og leggja
áherslu á byggð í Álfsnesi og Kjal-
arnesi m.a. Þá skoða þeir hversu
mikla áherslu skuli leggja á græn
svæði sem felur í sér varðveislu
Elliðaárdalsins, Fossvogsins og
strandlengju höfuðborgarsvæðis-
ins og hvaða aðferðum skuli beitt
til að ná fram markmiðum um
sjálfbæra þróun á svæðinu. Blanda
af þessum kostum verður valin
með það markmið að samræma
skipulag sveitarfélaga á höfuð-
borgarsvæðinu eftir fremsta
megni.
FlugvöIIur
í Kapelluhrauni
Umræða um framtíð Reykjavík-
urflugvallar og nauðsyn uppfyll-
inga var áberandi á ráðstefnunni.
Trausti Valsson, skipulagsfræðing-
ur og dósent við Háskóla Islands
kynnti hugmyndir um flugvöll á
uppfyllingu í Skerjafirði sem hann
setti fyrst fram árið 1974. Sagði
hann að svæðið sem rætt er um að
fylla upp fyrir flugvöllinn hefði til
langs tíma verið eyja og því væri
um að ræða endurgerð hennar.
Trausti kynnti einnig hugmyndir
sínar um uppbyggingu flugvallar í
Kapelluhrauni og hafnar í
Straumsvík.
Varðandi vöxt höfuðborgar-
svæðisins til suðurs eða norðurs
sagði Trausti að hann teldi það
sigur hjá Reykjavíkurborg að fá
Sundabraut inn á bráðabirgðaá-
ætlun hjá Vegagerðinni. Sagði
hann að með því hefði borgin
tryggt vöxt sinn til norðurs. Það
væri heillavænlegt fyrir höfuð-
borgina því með því hefði henni
tekist að festa miðpunkt höfuð- :
borgarsvæðisins í sessi innan
borgarmarkanna en ekki í sveitar-
félögum í kring.
Efast um
landfyllingar
Trausti Baldursson, sviðsstjóri.
vistfræðisviðs Náttúruverndar rík-
isins kvaðst efins um að landfyll-
ingar á höfuðborgarsvæðinu va;ru
nauðsynlegar. Alfheiður Ingadótt-
ir, líffræðingur, tók í sama streng
og sagði að nauðsynlegt væri að
skoða ítarlega hvaðan efni væri
tekið til uppfyllinga. Hún lagði þó
áherslu á að skoða ætti vel mögu-
leika á uppfyllingum.
Sigurður Guðmundsson, for-
stöðumaður byggðaþróunaiTnála
Þjóðhagsstofnunar benti á mikinn
vöxt mannfjölda á höfuðborgar-
svæðinu og byggðaröskun innan
svæðisins. Sagði hann að mikilvægt
væri að hafa slíkar breytingar í
huga þegar framtíðarskipulag
svæðisins væri skoðað. Ingibjörg
Sólrán Gísladóttir, borgarstjóri,
tók undir þetta með Sigurði og
lagði jafnframt áherslu í samantekt
sinni á að ekki yrði anað að neinu
varðandi framtíðarskipulag svæð-
isins.
Haukur Þór Hauksson, formaður
Samtaka verslunarinnar
Heildsöluálagn-
ing á Islandi ekki
óeðlilega há
JÓN Ásgeir Jóhannesson, forstjóri
Baugs hf., segir í viðtali nú um
helgina að afkomutölur úr heild-
sölu á íslandi séu of háar. Hann
telur að heildsölumarkaðurinn
verði að taka sig á og að miklar
breytingar séu framundan. „Sá
tími er liðinn að menn fái eitthvert
umboð og lifi góðu af fáránlega
hárri heildsöluálagningu," segir
Jón. Smásalan geti ekki borið uppi
heildsölu sem er með 20-25%
álagningu. Haukur Þór Hauksson,
formaður Samtaka verslunarinnar,
segir að heildsöluálagning sé ekki
óeðlilega há.
í viðtalinu, sem birtist í Morg-
unblaðinu á sunnudaginn var, seg-
ir Jón Ásgeir að afkoma í heildsölu
hafi verið tvö- til þreföld á við af-
komu í smásölu. Annars staðar í
hinum vestræna heimi sé hún hins
vegar aðeins fjórðungur af smá-
sölu. Taki heildsölumarkaðurinn
sig ekki á að þessu leyti fari „inn-
kaupabatterí" eins og Baugur að
kaupa erlendis frá.
Haukur Þór Hauksson segir
ummæli Jóns hafa komið sér að
óvörum. „Bæði Hagkaup og Bónus
voru að hluta til byggð upp og fjár-
mögnuð í nánu samstarfi við inn-
flutningsverslunina og heildsala.
Jón veit mætavel að bestu vörum-
ar hans eru vörur sem innflytjend-
ur og heildsalar hafa markaðssett
sjálfir á sinn kostnað og framleið-
enda. Þannig að þetta kemur okk-
ur nokkuð á óvart.
Hótun Jóns um beinan innflutn-
ing er svo sem ekki gild af því að
bæði þessi fyrirtæki hafa í mörg ár
verið með samhliða innflutning á
sambærilegum vörum og sömu
vörum og heildsalar," segir Hauk-
ur. „Ef Baugur vill frekar versla
við norska heildsala þá gerir hann
það og allt markaðsféð verður eftir
í Noregi í stað þess að nýtast á ís-
landi.“
Haukur segii- það enga launung
að hagnaður í heild- og innflutnings-
verslun hafi verið með ágætum.
Hann aftekur þó að hann hafi verið
óeðlilega hár. „í nýjustu tölum Þjóð-
hagsstoftiunar frá 1996 kemur fram
að hagnaður af blandaðri heildsölu
er 3% af veltu sem varla getur talist
óeðlilegt," segir Haukur.
Haukur bendir á að í rannsókn
sem framkvæmd var af Félagsvís-
indastofnun Háskólans, hafi komið
fram framleiðniaukning í heild-
verslun hafi orðið meiri heldur en í
mörgum öðrum greinum á síðustu
árum.
Ástæðuna fyrir þessari fram-
leiðniaukningu kvað Haukur vera
skilvirkni. „Menn hafa lengi spáð
þessum klassíska heildsala illa en
það hefur ekki gengið eftir vegna
þessarar skilvirkni sem knúin er
fram af samkeppni. Heildsalan er
„dýnamísk" grein og lagar sig að
markaðsaðstæðum og hún hefur
verið mjög dugleg við að koma inn
nýjungum, bæði í sambandi við
tækni og lífsháttabreytingar. Við
vonum að Baugur og aðrir smásal-
ar vilji vera áfram í samstarfi við
okkur við að koma nýjungum til
neytenda."
Haukur telur að áhyggjur neyt-
enda og bii-gja ættu að beinast að
smásölukeðjum með markaðsyfir-
burði. „Varðandi þróun í verslun
er vert að benda á að t.d. Bretar
hafa miklar áhyggjur af því að 4
stórar keðjur hafi þar náð yfir 50%
af markaðinum og telja að hvorki
neytendur né birgjar njóti góðs af
því hagræði sem þessar keðjur
njóta. En svo vil ég bara óska Jóni
til hamingju með sína velgengni.
Við í versluninni sjáum engum of-
sjónum yfir henni,“ segir Haukur.
Morgunblaðið/Kristinn
Verðlaun afhent í mynda-
samkeppni fréttaritara
ALLS fengu sautján fréttaritarar
og ljósmyndarar Morgunblaðsins
á landsbyggðinni verðlaun og við-
urkenningar í samkeppni um
bestu ljósmyndir frá árunum 1997
og 1998. Verðlaun voru afhent við
athöfn í anddyri Morgunblaðs-
hússins síðastliðinn laugardag, í
tengslum við aðalfund Okkar
manna, félags fréttaritara Morg-
unblaðsins.
Okkar menn og Morgunblaðið
efndu til Ijósmyndasamkeppni í
Ijórða sinn. Að þessu sinni tóku 23
fréttaritarar þátt og sendu inn
liðlega 720 myndir. Dómnefnd
veitti verðlaun og viðurkenningar
fyrir 30 myndir alls, í níu efnis-
flokkum, og hafa myndirnar verið
settar upp á sýningu í anddyri
Morgunblaðshússins. Myndirnar
verða þar til sýnis á afgreiðslu-
tírna til 6. maí næstkomandi.
Hátt uppi, mynd sem Guðlaug-
ur Wíum, fyrrverandi fréttaritari
Morgunblaðsins í Ólafsvík, tók
uppi í loftnetsmastrinu á Gufu-
skálum, var valin mynd keppninn-
ar og afhenti Hallgrímur Geirs-
son, framkvæmdastjóri Árvakurs
hf., útgáfufélags Morgunblaðsins,
Guðlaugi aðalverðlaunin.
Á stærri myndinni sjást höfund-
ar verðlaunamyndanna, frá
vinstri: Ingimundur Ingimundar-
son í Borgarnesi, Svavar B. Magn-
ússon á Olafsfirði, Theodór Kr.
Þórðarson í Borgarnesi, Jón Sig-
urðsson á Blönduósi, Guðlaugur
Wíum frá Ólafsvík, Hafdís E.
Bogadóttir á Djúpavogi, Sigurður
Aðalsteinsson á Vaðbrekku,
Hrönn Hafliðadóttir, sem tók við
viðurkenningu bróður síns, Guð-
mundar Þórs Guðjónssonar á
Ólafsfirði, Anna Ingólfsdóttir á
Egilsstöðum, Eyjólfur M. Guð-
mundsson úr Vogum, Sigurður
Sigmundsson í Hrunamanna-
hreppi, Jónas Erlendsson í Fa-
gradal, Egill Egilsson á Flateyri,
Atli Vigfússon á Laxamýri og AI-
bert Kemp á Fáskrúðsfirði. Tveir
höfundar verðlaunamynda voru
ekki viðstaddir, Halldór Svein-
björnsson á Isafirði og Pétur Kri-
stjánsson á Seyðisfirði.