Morgunblaðið - 20.04.1999, Blaðsíða 20

20 ÞRIÐJUDAGUR 20. APRÍL 1999
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Vinnslustöðin hf. í Vestmannaeyjum með afkomuviðvörun
Meira tap en
reiknað var með
VINNSLUSTÖÐIN hf. í Vest-
mannaeyjum sendi í gærmorgun frá
sér afkomuviðvörun þar sem ljóst er
að afkoma félagsins fyrstu sex mán-
uði rekstrarársins er langt undii-
þeim væntingum sem gerðar voru
til rekstrar þess á tímabilinu. Verð
hlutabréfa í Vinnslustöðinni lækkaði
í gær um 7,7% á Verðbréfaþingi Is-
lands eftir að afkomuviðvörunin var
birt. Sex mánaða uppgjör félagsins
verður birt í næstu viku.
Að sögn Sigurgeirs Brynjars
Kristgeirssonar, framkvæmdastjóra
Vinnslustöðvarinnar, er helsta
ástæða fyrir lakari afkomu félagsins
sú að loðnufrystingin brást algerlega
og einnig gríðarleg verðlækkun sem
orðið hafi á mjöli og lýsi.
I afkomuviðvörun Vinnslustöðvar-
innar er tekið fram að rekstrarleg
uppbygging félagsins sé með þeim
hætti að fyrri hluti rekstrarársins sé
almennt lakari en síðari hluti þess.
Aætianir hafí gert ráð fyrir tals-
verðu tapi fyrir tímabilið, en nú sé
ljóst að rekstrartapið sé mun meira
en þær gerðu ráð fyrir.
Auk áðurnefndra ástæðna fyrir
lakari afkomu er tekið fram að veið-
ar á bolfíski á tímabilinu hafí gengið
verr en áætlanir gerðu ráð fyrir, af-
koma í landvinnslu félagsins sé undir
væntingum, umtalsvert gengistap
hafí orðið á tímabilinu, rekstrar-
kostnaður félagsins á ýmsum sviðum
hafi verið hærri en vonir stóðu til og
fyrirsjáanlegt sé að félagið muni
tapa verulega á samstarfsverkefnum
erlendis á yfirstandandi rekstrarári.
„Getum ekki haldið
svona áfram"
Sigurgeir sagði í samtali við Morg-
unblaðið að áætlanir um afkomu
Vinnslustöðvarinnar fyrstu sex mán-
uði rekstrarársins hefðu ekki verið
gefnar út opinberlega og hann vildi
að svo stöddu ekki fara út í grein-
ingu á því hvernig áætlanirnar hefðu
komið út.
„Stóra frávikið er þó í loðnuveið-
um og loðnuvinnslu. Bæði er það að
skipin náðu ekki öllum kvótanum,
og mjöl og lýsi lækkaði mjög mikið
á þessu tímabili. Við vorum reyndar
það lánsamir að við höfðum selt
talsvert fyrirfram, þannig að það
eru ekki í þessu nein áföll vegna
birgðahalds eða þess háttar," sagði
hann.
Hvað framtíð félagsins varðar
sagði Sigurgeir að það sem skilað
hefði félaginu mestu hingað til væri
loðna og síld. Hann kynni ekki að
spá um ástand loðnustofnsins, en
hins vegar sæi hann ekki fram á
hækkanir á mjöli og lýsi á næstunni
miðað við þær birgðir sem væru til
innanlands og erlendis.
„Við hljótum að verða að endur-
skoða reksturinn því ekki getum við
haldið honum svona áfram. Ég vil þó
ekkert um það segja á þessu stigi
hvort það þýðir einhvern samdrátt í
mannahaldi. Það eru bara þessar al-
mennu aðgerðir sem eru uppi við, en
þegar það er rekstrarvandi þarf að
byrja á því að skoða kostnað og síðan
þarf að skoða einstakar deildir,“
sagði hann.
Hjá Vinnslustöðinni fá samtals um
350 manns gi’eidd út laun vikulega,
en þar er ekki um að ræða full stöðu-
gildi heldur eru margir starfsmann-
anna í hálfsdagsstörfum eða hluta-
störfum.
Morgunblaðið/Helgi Ólafsson
Góð aðsókn: Nær 70 íbúar Raufarhafnar sóttu tölvunámskeið sem hald-
ið var í tilefni stofnunar ijarvinnslufyrirtækisins Islenskrar miðlunar.
Ný störf í
fjarvinnslu
Morgunblaöið/Raufarhöfn
• Fjarvinnslufyrirtækið íslensk
miðlun var opnað á Raufarhöfn
á laugardag. Fyrirtækið er
hlutafélag í eigu íslenskrar
miðlunar ehf. og Raufarhafnar-
hrepps. Það byggir starfsemi
sína á fjarvinnslu og starfar
sem útstöð íslenskrar miðlunar
ehf. sem hefur aðsetur í Reykja-
vík. íslensk miðlun Raufarhöfn
hf. tengist beint og vinnur alfar-
ið á þeim gagnagrunni sem
byggður hefur verið upp hjá ís-
lenskri miðlun í Reykjavík. St-
arfsemin byggist á verkefnum
er falla undir símaþjónustu, sem
nær yfir sölumennsku í gegnum
síma, úthringingar, skráningar-
vinnu og fleira. Forsenda fyrir
þessari starfsemi er sú þróun
sem hefur átt sér stað að und-
anförnu T gagnaflutningum með
fjarskiptum í flutningskerfi
Landssímans.
Starfsmenn fyrirtækisins munu
verða alit að 14 og vinna á tví-
skiptum vöktum. Framkvæmda-
stjóri íslenskrar miðlunar Raufar-
höfn hf. hefur verið ráðin Guðrún
Magnúsdóttir. Tæknival hf. og
Smith og Norland hf. sjá um
tæknilegu hlið rekstrarins en
búnaður sá sem notaður er við
reksturinn kemur frá þessum fyr-
irtækjum.
Gunnlaugur Júlíusson sveitar-
stjóri á Raufarhöfn rakti í stuttu
máli á opnunarhátíóinni forsögu
þess hvernig þau tengsl komust
á sem urðu til þess að þessi
starfsemi var sett niður á Raufar-
höfn. Einungis rúmlega 3 mánuð-
ir liðu frá því formleg tengsl
komust á milli aðila og undirbún-
ingur hófst fyrir alvöru þar til fyr-
irtækið var opnað. í tengslum
við stofnun fyrirtækisins var íbú-
um Raufarhafnar boðið upp á 6
daga tölvunámskeió og sóttu
það nær 70 manns. Tilkoma
þessa fyrirtækis til Raufarhafnar
getur haft mikil áhrif inn í samfé-
lagið, bæði hvað varðar að geta
boðið upp á fjölbreyttari atvinnu-
starfsemi og einnig felast miklir
framtíðarmöguleikar í þeirri
þekkingu sem kemur með rekstr-
inum, bæði beint og óbeint.
Almennt hlutafjárútboð í Baugi hf.
Telur verðið of hátt
Breytingar á vísitðlu neysluverðs
Maí 1988 =100 Frá mars til apríl ’99
01 Maturogóáfengardrykkjarvörur(16,8%) Q -0,2%
0115 Olíur og feitmeti (0,4%) \ \ -2,7%
0116 Ávextir (1,0%) I ] -4,8%
02 Áfengi og tóbak (3,3%) | -0,1 %
03 Föt og skór (5,8%) +2,6% || |
031 Föt (4,7%) / m X +2,9% II ]
032 Skór (1,1 %) LJJ 1 i +1,2% □
04 Húsnæði, hiti og rafmagn (17,6%) œœ +1,5% 1 1
042 Reiknuð húsaleiga (8,6%) ■ —1 +3,0% W 1
05 Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. (5,4%) +0,3% 0
06 Heilsugæsla (3,1 %) +0,1% 1
07 Ferðir og flutningar (17,7%) á; +0,7% □
0722 Bensín og olíur (3,8%) y +2,7% EZZI
08 Póstur og sími (1,7%) □ -0,5%
09 Tómstundir og menning (13,2%) +0,3% 0
10 Menntun (1,0%) C >,0%
11 Hótel og veitingastaðir (5,2%) +0,2% Q
12 Aðrar vörur og þjónusta (9,2%) +0,5% □
VÍSITALA NEYSLUVERÐS í APRÍL: 186,4 stig +0,6% i
Yerðbólgan
mælist nú 3,5%
✓
Ibúðaverð hefur hækkað umtalsvert
VÍSITALA neysluverðs miðað við
verðlag í aprílbyrjun 1999 var
186,4 stig og hækkaði um 0,5% frá
fyrra mánuði. Vísitala neysluverðs
án húsnæðis í apríl var 188,3 stig
og hækkaði um 0,3%. Síðastliðna
tólf mánuði hefur vísitala neyslu-
verðs hækkað um 1,8% og vísitala
neysluverðs án húsnæðis um 1,0%.
Undanfarna þrjá mánuði hefur
vísitala neysluverðs hækkað um
0,9% sem jafngildir 3,5% verðbólgu
á ári.
Vísitala neysluverðs í api-íl 1999,
186,4 stig, gildir til verðtryggingar
í maí 1999. Vísitala fyrir eldri fjár-
skuldbindingar, sem breytast eftir
lánskjaravísitölu, er 3.680 stig fyrir
maí 1999.
„Stærstu breytingar á vísitölu
neysluverðs felast í breytingum á
markaðsverði húsnæðis," segir
Rósmundur Guðnason, deildar-
stjóri vísitöludeildar hjá Hagstofu
Islands, en hækkun á markaðs-
verði húsnæðis var 3,0% og olli
0,25% hækkun vísitölunnar. „Bens-
ínhækkun og seinustu áhrif þess að
nú eru fataútsölur hættar eru hinir
stóru liðimir í þessari hækkun vísi-
tölunnar," segir Rósmundur, en
verðhækkun á fötum og skóm um
2,6% leiddi til 0,15% hækkunar á
vísitölu neysluverðs, og 2,7%
hækkun á verði bensíns og olíu
hafði í för með sér 0,10% hækkun
vísitölunnar.
Aukið vægi GSM-símtala
Grunnur vísitölunnar hefur verið
endurskoðaður. „Utgjöld vegna
bíla- og símaútgjalda hafa vei’ið
endurmetin í neyslukörfunni. Sam-
setning þeirra liða er ný þar sem
teknar eru inn nýjar gerðir bíla og
tillit tekið til þess hve bílainnflutn-
ingur hefur aukist mikið, auk þess
sem GSM-símtöl fá aukið vægi í
símtalshluta neysluvogarinnar,"
segir Rósmundm-.
Verðbólga í EES-ríkjunum frá
febrúar 1998 til febrúar 1999,
mæld á samræmda vísitölu neyslu-
verðs, en þar er ekki tekið tillit til
verðs á eigin húsnæði, var 1,0% að
meðaltali. A sama tíma var verð-
bólga á Islandi samkvæmt sömu
vísitölu 0,5% en 1,2% í helstu við-
skiptalöndum Islendinga, en
verðbólgan mældist 0,1% í
Þýskalandi og 0,2% í Svíþjóð á
sama tíma.
Slippstöðin hf. á Akureyri
með 12 milljónir í hagnað 1998
Aukning’ í slipp-
tökum á árinu
„VERÐLAGNING á hlutabréfum í
Baugi er að mínum dómi vei’ulega
há,“ segir Albert Jónsson, forstöðu-
maður verðbréfamiðlunar hjá Fjár-
vangi, um verðlagningu á 10% hluta-
fjár í Baugi hf. að nafnverði 100 millj-
ónir króna á genginu 9,95, en almennt
útboð á hlutabréfum í Baugi hf. hófst
í gær. Markaðsverð bréfanna er því
995 milijónir króna og markaðsvirði
félagsins tæpir 10 milijarðar. Söluað-
ilar í útboðinu eru Fjárfestingarbanki
atvinnulífsins, Kaupþing og Eignai’-
haldsfélagið Hof sf.
Albert nefnir nokkrar ástæður
fyrir skoðun sinni. I skýringum FBA
og Kaupþings hafí verið vísað til
þess að verðlagningin væri byggð á
sjóðstreymi Baugs hf. en veltufé frá
rekstri nam 529 milljónum króna ár-
ið 1998. Albert bendir á að nú sé al-
mennt talið að Islendingar séu í
toppi hagsveiflunnar, og mætti ef til
vill gera ráð fyrir einhverri niður-
sveiflu í framtíðinni.
Albert segh’ að erfítt sé að bera
Baug saman við svipað fyrirtæki
hérlendis en tekur Samherja hf. sem
dæmi, en bæði eru í fararbroddi á
sínu sviði. „Fjármunamyndun frá
rekstri Samheija var um 1.400 millj-
ónir á síðasta ári, en 529 milljónir hjá
Baugi hf. A sama tíma er mark-
aðsvirði Samherja um 14 milljarðar
en markaðsvirði Baugs um 10 millj-
arðar. Ef maður ber saman þessa
tvo kosti íyrir aðila sem ætti í hvor-
ugu fyrirtækinu ætti hann frekar að
kaupa í Samherja en í Baugi, sam-
kvæmt þessum forsendum, þótt
þetta séu ekki sambærileg fyrirtæki
þar sem sjávarútvegsfyrirtæki eru
almennt talin sveiflukenndari en
matvörufyrirtæki,“ segir Albert.
Albert bendir einnig á að fjárfest-
ingar hafí verið 1.477 milljónii' króna
á síðasta ári, og voru fjármagnaðar að
verulegu leyti með skammtímalánum,
en fjárfestingar voru 449 milljónir
samanlagt næstu tvö ár þar á undan,
og fór fjárfesting síðasta árs að miklu
leyti í fasteignir, innréttingar og ann-
að slíkt. „Það virðist hafa kostað tölu-
vert að setja verslanirnar í þennan
búning og maður hlýtur að velta fýrir
sér hvort það komi fram í aukinni
framlegð," segir Albert.
Aðspurður segir Albert að miðað
við áætlaðan hagnað og sjóðstreymi
fyrirtækisins finnist honum ekki
óeðlilegt að verðmæti Baugs liggi á
bilinu 5-6 milljai’ðar, sem vísar á
gengi milli 5 og 6 samkvæmt hans
forsendum, en að sjálfsögðu skipti
þar miklu máli vaxtarmöguleikar
fyrirtæksins til lengri tíma litið.
SLIPPSTÖÐIN hf. á Akureyri
skilaði 12 milljóna króna hagnaði
árið 1998, en það er fímmta árið í
röð sem hagnaður verður af starf-
seminni. Heildai’velta félagsins var
758 milljónir króna, rekstrargjöld
námu um 734 milljónum króna og
hagnaður fyrir skatta var 16,8
milljónir króna, að því er fram
kemur í fréttatilkynningu.
Meginþættir í starfsemi félagsins
voni sem fyrr slipptökur og al-
mennar viðgerðir og viðhald físki-
skipa, ásamt smíði og uppsetningu á
fiskvinnslubúnaði. Ekkert var unnið
við nýsmíðai’ skipa á árinu. Minna
var um stór breytingaverkefni á
skipum en árið áður, en fyrirtækið
vann á árinu í nokkrum stórum
verkefnum í stóriðju og virkjunum.
Verkefnastaðan var talsvert erf-
ið framanaf en glæddist þegai’ leið
á árið. Samdráttur var í verkefnum
fyrir erlenda aðila á milli ára, en
Slippstöðin á Akureyri hélt hlut
sínum fyllilega innanlands og var
aukning milli ára í slipptökum og
almennri skipaþjónustu.
Eignir Slippstöðvarinnar í árs-
lok 1998 námu um 487 milljónum
króna og heildarskuldir voru um
282 milljónir. Eigið fé var um 205
milljónir króna og hafði aukist um
7,3%, og var eiginfjárhlutfall 42% í
lok ársins 1998.
í fréttatilkynningu frá félaginu
segir að verkefnastaðan sé ágæt
um þessar mundir og séu horfur
nokkuð góðar fyrir komandi mán-
uði.