Morgunblaðið - 22.04.1999, Blaðsíða 2

2 FIMMTUD AGUR 22. APRÍL 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hæstiréttur hækkar
örorku í 100% úr 75%
Taldi verulegar líkur á því að tjónþola
stæði ekki til boða vinna, sem sanngjarnt
var að ætlast til að hann ynni
SJÓVÁ-ALMENNAR tryggingar
hf. voru í Hæstarétti á miðvikudag
dæmdar tii að greiða sjötugum karl-
manni 1.697.206 krónur í skaðabætur
vegna 100% varanlegrar örorku hans
eftir bifreiðaslys árið 1995.
Manninum höfðu verið dæmdar
bætur í samræmi við 75% varanlega
örorku í héraði þótt örorkunefnd
hefði upphaflega metið varanlega
örorku hans 10%. Eftir niðurstöðu
héraðsdóms áfrýjaði tryggingafé-
lagið málinu til Hæstaréttar og
krafðist aðallega sýknu í málinu.
Maðurinn, gagnáfrýjandi, áfrýj-
aði héraðsdómi og krafðist þess að
aðaláfrýjendur yrðu í sameiningu
dæmdir til að greiða honum
1.839.329 krónur í skaðabætur.
Maðurinn hafði á starfsferli sínum
stundað sjómennsku, unnið við lög-
gæslu, verkamannastörf og verk-
stjóm í fískvinnslu. Árið 1990 gerð-
Lögreglumenn í
Reykjavík funda
Mótmæla
minnkandi
yfirvinnu
FÉLAGSMENN í Lögreglufé-
lagi ReykjaUkur, LR, og Félagi
íslenskra rannsóknarlögreglu-
manna, sem funduðu í gær, lýsa
mikilli óánægju með minnkandi
yfirvinnu og telja að árstekjur
lögreglumanna hafí dregist sam-
an um 150-200 þúsund krónur.
Þeir telja einnig að samdráttur-
inn komi niður á löggæslu.
Fundurinn samþykkti ályktun
þar sem breytingunum er mótr
mælt og verðm' hann afhentur
lögreglustjóra í dag.
Óskar Bjartmarz, formaður
LR, segir að yfirvinnutímum
lögreglumanna hafi samtals
verið fækkað um tólf á mánuði
að jafnaði í tveimur áfongum
frá febrúar sl. Hann segir að yf-
irvinnan hafi verið mikilvægur
hluti af launakjörum lögreglu-
manna.
í fréttatilkynningu frá LR
segir að lögreglumenn í
Reykjavík séu „ævareiðir“
vegna þessa „á sama tíma og
góðæri á að ríkja í landinu og
launaskrið er hjá hópum opin-
berra starfsmanna".
Telpa datt
milli stiga
FJÖGURRA ára gömul stúlka
hlaut alvarleg höfuðmeiðsl þeg-
ar hún datt um tvo metra niður
milli stiga í húsi í Grafarvogi
um klukkan 18 í gær.
Samkvæmt upplýsingum frá
Sjúkrahúsi Reykjavíkur hlaut
stúlkan mar á heila en ekki er
fullljóst enn hver áhrif þess
ist hann bensínafgreiðslumaður á
bensínstöð Olíuverslunar íslands hf.
í Keflavík og gegndi því uns hann
slasaðist í bifreið annars manns sem
átti ábyrgðartryggingu hjá Ábyrgð
hf. en Sj óvá-Almennar tóku við rétt-
indum og skyldum þess trygginga-
félags og voru því bótaskyldar.
Var ófær um að vinna sömu eða
svipuð störf frá slysinu
í dómi Hæstaréttar kom fram
niðurstaða álitsgerðar örorkunefnd-
ar um að allt frá slysinu hefði mað-
urinn verið ófær um að vinna sömu
eða svipuð störf og hann gegndi
fram að slysinu. Þá kom fram í áliti
Flugmað-
urinn
talsvert
slasaður
MAÐUR um fimmtugt slasaðist tals-
vert mikið þegar eins hreyfils flugvél
af gerðinni Super Cup PA-18 brot-
lenti skammt frá fiugvellinum á
Tungubökkum í Mosfellsbæ um
klukkan 14.30 í gær. Maðurinn, sem
var einn í vélinni, festist í brakinu og
þurfti að kalla til tækjabíl slökkviliðs
til að losa hann.
Vélin, sem er í eigu flugklúbbs
Mosfellssveitar og bar einkennisstaf-
ina TF-FKM, lagði upp frá flugvell-
inum í Tungubökkum. Hún kom nið-
ur í kargaþýfi norðan við Leirvogsá,
skammt frá bænum Fitjum, sam-
kvæmt upplýsingum frá lögreglu.
Ekki er vitað með vissu hvað leiddi
til slyssins, en þó er talið að vélin
hafi verið að reisa sig þegar eitthvað
fór úrskeiðis með þeim afleiðingum
að hún hrapaði til jarðar.
Tilkynnt var um slysið um fimmt-
án mínútur fyrir þrjú í gærdag. Lög-
regla, sjúkra- og slökkvibð og full-
trúar frá rannsóknarnefnd flugslysa
VILHJÁLMUR Egilsson, fram-
bjóðandi Sjálfstæðisflokksins, sagði
á kappræðufundi, sem áhugahópur
um auðlindir í almannaþágu efndi til
í gær með frambjóðendum stjórn-
málaflokkanna, að hið háa verð sem
væri á aflaheimildum væri umhugs-
unarefni. Ekki fælist þó nein hætta í
því fyrir sjávarútveginn í heild. Vil-
hjálmur benti hins vegar á að þefr
sem væru að fjárfesta, sérstaklega í
varanlegri aflahlutdeild, fengju litla
meirihluta dómkvaddra mats-
manna, sem lagt var fram i héraði,
að maðurinn væri ófær um að sinna
störfum sem krefðust líkamlegrar
áreynslu.
Komst Hæstiréttur því að þeirri
niðurstöðu að fallast yrði á það með
manninum að „í ljósi aldurs hans,
heilsufars, menntunar og starfs-
reynslu hefðu verið verulegar líkur
á því að honum stæði ekki til boða
vinna, sem sanngjarnt var að ætlast
til að hann starfaði við,“ að því er
segir í dóminum. Hefði tryggingafé-
lagið ekki leitast við að hrinda þeim
líkum með gögnum um framboð á
atvinnu á því svæði þar sem maður-
fóru strax á vettvang. Flugmaðurinn
var með meðvitund þegar að var
komið og var talinn talsvert mikið
slasaður. Ekki tókst að flytja hann af
vettvangi fyrr en um fimmtán mínút-
ur fyrir fjögur, eða um klukkutíma
eftir að slysið var tilkynnt.
Flugmaðurinn var fluttur á slysa-
deild til rannsóknar. Hann mun ekki
vera í lífshættu samkvæmt upplýs-
ingum frá slysadeild, en er m.a. brot-
inn við ökkla og brotinn á einum mjó-
ávöxtun á fjárfestingu sína.
Ágúst Éinarsson, frambjóðandi
Samfylkingarinnar, sagði að stefna
hennar um að leigja til eins árs á
uppboði 5-10% viðbót árlega af út-
hlutuðum kvóta hefði verið málamiðl-
un þeirra sem stæðu að Samfylking-
unni. Lagði hann áherslu á að þetta
væri framkvæmanlegt og raskaði
ekki um of því starfsumhverfi sem
fyrirtæki og fólk byggi við í sjávarút-
vegi. Fram kom í máli hans að stefna
inn býr, eða með því að leiða í ljós
að hann gæti hafið vinnu aftur hjá
Olís við léttari störf en hann gegndi
fyrir slysið. Komst Hæstiréttur því
að því að leggja yrði til grundvallar
að örorkustig mannsins skv. 5. gr.
skaðabótalaga vegna afleiðinga
slyssins væri 100%.
„Þetta er að mínu mati mjög mik-
ilvægur dómur varðandi túlkun á
skaðabótalögunum og hann snýst
um túlkun 2. mgr. 5. gr. skaðabóta-
laga þar sem segir að þegar tjón
vegna örorku er metið skal líta til
þeirra kosta sem tjónþoli á til að
afla sér tekna með vinnu sem sann-
gjarnt er að ætlast til að hann starfi
við. Það hefur borið nokkuð á því
við mat á varanlegri örorku að horft
hafi verið framhjá þessari grein og
þannig var það í þessu máli,“ segir
lögmaður mannsins, Vilhjálmur H.
Vilhjálmsson hæstaréttarlögmaður.
bakslið, auk þess að vera með ýmsa
áverka aðra. Hann mun gangast und-
fr aðgerð vegna meiðsla sinna í dag.
Flugvélin er talin mikið skemmd,
hugsanlega ónýt. Að sögn Skúla
Jóns Sigurðarsonar rannsóknar-
stjóra flugslysa er orsök slyssins
ókunn, en rannsóknarnefnd flug-
slysa, sem leitar orsaka slyssins, tók
hreyfil vélarinnar og mun hefja
rannsókn á honum með sérfræðing-
um eftir helgina.
Samfylkingarinnar um úthlutun
byggðakvóta fæli í sér að ef sá hluti
sem úthlutað væri til ákveðinna
byggðarlaga yrði boðinn upp gætu
eingöngu aðilar í byggðarlaginu boð-
ið í þann kvóta en lokað yrði fyrfr að-
gang aðila utan þess að honum.
Steingrímur J. Sigfússon, formaður
Vinstrihreyfingarinnar - græns fram-
boðs, sagðist vilja að leiguviðskipti
með aflamark innan fiskveiðiárs hyrfu
út úr fiskveiðistjómunai-kerfinu.
Járniðnaðarmenn
heQa undirbúning
kjarasamninga
Gagnrýna
samninga
opinberra
starfsmanna
JÁRNIÐNAÐARME NN hafa haf-
ið undirbúning nýrra kjarasamn-
inga, en gildandi samningar renna
út í febrúar á næsta ári. Á félags-
fundi í fyrrakvöld voru kjarasamn-
ingar sem opinberir starfsmenn
hafa gert gagnrýndir og lögð
áhersla á að við gerð nýrra samn-
inga verði byggt á áframhaldandi
stöðugleika og lítilli verðbólgu.
I ályktun fundarins segir að ýms-
ir hópar, m.a. hjá ríki og sveitarfé-
lögum, hafi gert samninga um mikl-
ar launahækkanir án þess að hag-
ræðing komi á móti. Þetta séu
samningar sem feli í sér miklu meiri
hækkantr en félagsmenn í ASI hafi
fengið. Slíkir samningar, sem opin-
berir aðilar beri ábyrgð á, leiði til
skuldasöfnunar og eða hækkunar
þjónustugjalda og verðbólgu sem
dragi niður kaupmátt þeirra sem
sömdu á „skynsamlegum nótum“.
„Ljóst er að í komandi samning-
um munu margir hópar í opinbera
geiranum og á almennum markaði
horfa til þess að ná fram strax í
upphafi sömu prósentuhækkun
launa og þeir sem mest hafa feng-
ið. Ef ekki er innstæða fyrir þeim
hækkunum eða samsvarandi fram-
leiðniaukning möguleg munu slíkir
samningar um tugprósenta upp-
hafshækkun almennra launa leiða
til aukinnar verðbólgu. Stjórnvöld
og sveitarfélög sem í reynd hafa
allt aðra launastefnu uppi gagn-
vart sumum hópum opinberra
starfsmanna en fólk á almennum
markaði bera ábyrgð á þeirri þró-
un.
Járniðnaðarmenn telja mikil-
vægt að áherslur í næstu kjara-
samningum verði á áframhaldandi
stöðugleika, vaxandi kaupmátt og
sérstaka hækkun lágmarkstaxta.
En þeir muni ekki una við að drag-
ast aftur úr öðrum hópum í launa-
hækkunum og munu hafa samráð
við önnur félög innan Samiðnar til
að koma í veg fyrir það,“ segir í
ályktun Félags járniðnaðarmanna.
---------------
3.000 sagt sig úr
gagnagrunninum
UM 3.000 einstaklingar hafa sent
landlæknisembættinu beiðni um úr-
sögn úr gagnagrunni á heilbrigðis-
sviði, samkvæmt upplýsingum
Matthíasar Halldórssonar aðstoðar-
landlæknis.
Kári Stefánsson, forstjóri Is-
lenskrar erfðagreiningar, segir að
þetta séu miklu færri úi-sagnir en
hann hafi búist við. Hann benti á að
aðeins um 1% þjóðarinnar hefði sagt
sig úr gagnagrunninum. Þetta væri í
reynd mjög lág tala í ljósi þess
hversu mikið hefði verið róið í fólki
að segja sig úr grunninum. Þá hefði
ákveðinn hópur lækna snúið upp á
hendurnar á sjúklingum og ýtt á að
þeir sendu tilkynningu um úrsögn.
Eins hreyfíls flugvél brotlenti í Mosfellsbæ
Morgunblaðið/Sverrir
FULLTRÚAR frá flugslysanefnd könnuðu vettvang brotlendingarinn-
ar í gær og stendur rannsókn á orsökum slyssins yfir.
Lítil ávöxtun af kvótakaupum
Viðskiptablað
Morgunblaðsins
Sérblað um viðskipti/atvinnulíf
Sjá FH-ingum fyrir örv-
hentum leikmönnum / E8
••••••••••••••••••••••••••••••
Taugastríðið í hámarki
á Suðurnesjum / E3