Morgunblaðið - 22.04.1999, Page 6

6 FIMMTUDAGUR 22. APRÍL 1999
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Árni Sæberg
GUNTIS Ulmanis, forseti Lettlands, heimsótti Eimskip og BYKO í
gær, en bæði fyrirtækin hafa verið í viðskiptatengslum við Lettland. A
svæði Eimskips við Kleppsbakka fyigdist forsetinn með losun úr Brú-
arfossi og akstri með gáma.
Opinberri heimsókn forseta Lettlands lokið
Samskipti landanna
aldrei jafn náin
SAMSKIPTI íslands og Lettlands
hafa aldrei verið jafn náin og nú,
þetta eru tvö fámenn og lrtíl lönd,
sem hafa mikinn skilning á mikil-
vægi þess að viðhalda sérkennum
smurn, svo sem menningu og
tungu. Þetta sagði Guntís Ulman-
is, forseti Lettlands, í viðtali við
Morgunblaðið áður en hann hélt
af landi brott, en opinberri heim-
sókn hans hér á landi lauk í gær.
Ulmanis sagðist búast við auk-
inni samvinnu þjóðanna á ýmsum
sviðum, t.d. sjávarútvegi og
timburiðnaði. Forsetinn heimsótti
Eimskip og BYKO í gærmorgun
og kynnti sér starfsemi þeirra, en
bæði fyrirtækin hafa verið í við-
skiptatengslum við Letta. Þá var
Hallgrímskirkja skoðuð en eftir
það hélt forsetafrúin í Kringluna
og skoðaði helstu verslunarmið-
stöð íslendinga. í hádeginu hitti
forsetinn forystumenn í íslensku
atvinnulífi í matarboði í boði Eim-
skips og BYKO í Perlunni.
Eins og áður hefur komið fram
stendur nú yfir vinna að gerð lett-
nesk-íslenskrar og íslensk-lett-
neskrar orðabókar í Lettlandi. Það
AINA Ulmane forsetafrú skoðaði Kringluna, stærstu verslunarmið-
stöð Islendinga, í gær.
LETTNESKU forsetahjónin
skoðuðu Hallgrímskirkju í gær
áður en þau héldu áleiðis til
Washington þar sem fram fer
afmælisfundur NATO.
eru aðilar beggja megin hafs sem
koma að gerð bókarinnar, en for-
setinn sagði þessa vinnu bera vitni
um hversu náin löndin væru orðin,
en haim sagðist búast við því að
bókin yrði gefin út innan skamms.
Ulmanis sagðist hafa átt góðar
stundir á Islandi og notið þess að
vera hér og skoða landið. Þá sagði
hann það hafa verið skemmtilega
reynslu að ganga um sögusvið Is-
Iandsklukkunnar, skáldsögu Hall-
dórs Laxness, á Bessastöðum.
Héðan heldur forsetinn til Was-
hington þar sem fram fer afmælis-
fundur Atlantshafsbandalagsins.
Aðspurður hvaða væntíngar hann
gerði til fundarins sagðist forset-
inn fyrst og fremst vonast eftir
gagnlegum umræðum um ástandið
í Kosovo og helst af öllu vildi hann
að deilan yrði leyst með einhveiju
mótí. Þá sagðist hann einnig von-
ast til þess að rætt yrði af alvöru
um stækkun bandalagsins, en Lett-
ar sækjast eftir aðild og njóta þar
m.a. stuðnings Islendinga.
Ný forn-
leifanefnd
MENNTAMÁLARÁÐHERA
hefur skipað fornleifanefnd til
næstu fjögurra ára. „Forn-
leifanefnd starfar samkvæmt
þjóðminjalögum og er hlut-
verk hennar að veita leyfi til
allra staðbundinna og tíma-
bundinna fornleifarannsókna.
Jafnframt er nefndin Þjóð-
minjasafni íslands til ráðgjaf-
ar um fornleifavörslu, forn-
leifaskráningu og fornleifa-
rannsóknir. Háskóli Islands,
Félag íslenskra fornleifafræð-
inga og þjóðminjaráð tilnefna
fulltrúa í nefndina en mennta-
málaráðherra skipar formann
og varaformann úr hópi nefnd-
armanna. Þjóðminjavörður,
eða fulltrúi hans, situr fundi
nefndarinnar með málfrelsi og
tillögurétt," segir í fréttatil-
kynningu frá menntamála-
ráðuneytinu.
Fornleifanefnd er nú þannig
skipuð: Margrét Hallgríms-
dóttir, borgarminjavörður, til-
nefnd af Háskóla Islands, for-
maður, Valborg Þ. Snævarr,
lögfræðingur, tilnefnd af þjóð-
minjaráði, varafoi-maður, og
Garðar Guðmundsson, forn-
leifafræðingur, tilnefndur af
Félagi íslenskra fornleifafræð-
inga. Varamenn eru Bjarni F.
Einarsson, fornleifafræðingur,
Sigurður Steinþórsson, pró-
fessor, og Kristinn Magnús-
son, fornleifafræðingur.
Kjararannsóknarnefnd um launabreytingar á almenna
markaðinum milli 4. ársfjórðungs 1997 og 1998
Dagvinnulaim hækkuðu
um 6,5% að meðaltali
Dagvinnulaun eftir starfsstéttum
á 4. ársfjórðungi 1 998
r-—ii, ~ KARLAR
KONUR
ALLIR
i vmiv ca tímakaupi Fjöldi Kr./tlmann meðaltal Fjöldi Kr./tímann meðaltal Fjöldi Kr./tímann meðaltal
Almennt verkafólk 1.009 548 573 539 1.582 545
Véla- og vélgæslufólk 473 697 53 551 526 683
Sérhæft verkafólk 587 659 670 574 1.257 615
Iðnaðarmenn 922 881 - - 931 876
Þjónustu-, sölu- og afgr.fólk 470 633 867 501 1.337 540
Skrifstofufólk 95 686 287 598 382 623
Tæknar og sérm. starfsfólk 95 803 60 789 155 795
P<Slk á KARLAR KONUR ALLIR
rv/m d mánaðariaunum Fjöldi Kr./á mán. meðaltal Fjöldi Kr./á mán. meðaltal Fjöldi Kr./á mán. meðaltal
Almennt verkafólk 166 106.019 90 96.396 256 101.908
Véla- og vélgæslufólk 261 124.965 26 95.720 287 121.425
Sérhæft verkafólk 157 139.736 101 93.539 258 124.940
Iðnaðarmenn 227 193.664 - - 229 193.152
Þjónustu-, sölu- og afgr.fólk 426 142.241 481 95.531 907 117.993
Skrifstofufólk 292 127.665 1.351 106.279 1.643 110.106
Tæknar og sérm. starfsfólk 259 205.796 306 150.593 565 180.707
Sérfræðingar 215 293.600 61 228.994 279 277.112

Meðalbreyting launa piii 4. ársf j. 1997 0 g 4. ársfj. 1998
Parað úrtak flokkað eftir starfsstéttum, kyni og búsetu
Sérhæft verkafólk J 8,9%
Iðnaðarmenn i ] 6,7%
Almennt verkafólk
Þjónustu-, sölu- og afgr.fólk
Véla- og vélagæslufólk
ALLIR

BBB
6,6%
6,6%

Karlar
Konur \ "
Höfuðborgarsvæði
Landsbyggð

6,5%
6,3%
6,9%
6,7%
DAGVINNULAUN á almennum
vinnumarkaði hækkuðu að meðal-
tali um 6,5% frá 4. ársfjórðungi
1997 til 4. ársfjórðungs 1998, sam-
kvæmt niðurstöðum úr launa-
könnun Kjararannsóknarnefndar.
Vísitala neysluverðs hækkaði um
1,2% á sama tíma þannig að kaup-
máttur dagvinnulauna jókst um
5,2%.
Dagvinnulaun sérhæfðs verka-
fólks hækkuðu að meðaltali um
8,9%, að því er fram kemur í frétta-
tilkynningu Kjararannsóknar-
nefndar. Dagvinnulaun véla- og
vélgæslufólks hækkuðu að meðal-
tali um 3,9%. Laun annarra stétta
hækkuðu um 6,6% og 6,7%. Á tíma-
bilinu hækkuðu laun samkvæmt al-
mennum kjarasamningum um 4%.
Sú hækkun átti sér stað 1. janúar
1998. Þá tók jafnframt gildi ákvæði
kjarasamninga um 70.000 kr. lág-
markslaun fyrir launafólk 18 ára
og eldra sem unnið hafa hjá sama
launagreiðanda í lágmark fjóra
mánuði.
Laun kvenna hækkuðu lítið eitt
meira en laun karla
Fram kemur í könnuninni að
meðaldagvinnulaun kvenna hækk-
uðu lítið eitt meira en meðallaun
karla á almennum vinnumarkaði á
tímabilinu eða um 6,9% saman-
borið við 6,3% hækkun meðal
karla. Dagvinnulaun á höfuðborg-
arsvæðinu hækkuðu að meðaltali
um 6,7% en um 6,3% á lands-
byggðinni.
Munur á dagvinnulaunum
kynjanna
Þrátt fyrir að meðaldagvinnu-
laun kvenna hafi hækkað meira en
laun karia á tímabilinu voru dag-
vinnulaun kvenna þó lægri en laun
karla í öllum starfsstéttum sem
könnunin náði til á seinasta fjórð-
ungi ársins 1998. Byggjast niður-
stöður könnunarinnar á upplýsing-
um um laun rúmlega 13.000 starfs-
manna.
Launaupplýsingar um tímakaup
starfsstéttanna leiða m.a. í Ijós að
meðal almenns verkafólks var
greitt tímakaup karla 548 kr. að
meðaltali en tímakaup kvenr.a 545
kr. Tímakaup karla í hópi þjón-
ustu-, sölu- og afgreiðslufólks í
dagvinnu var 633 kr. en meðaltíma-
kaup kvenna í sömu starfsstétt var
501 kr. og á sama tíma var meðal-
tímakaup tækni- og sérmenntaðra
karla 803 kr. en 789 kr. meðal
kvenna í sömu starfsstétt.
Föst mánaöarlaun almenns
verkafólks 102 þúsund
Skv. niðurstöðum könnunarinn-
ar voru fóst mánaðarlaun álmenns
verkafólks fyrir dagvinnu tæplega
102 þúsund kr. að meðaltali á 4.
ársfjórðungi seinasta árs. Umtals-
verður launamunur er á milli kynj-
anna þegar launaupplýsingar um
föst mánaðarlaun fyrir dagvinnu
eru skoðuð. Föst mánaðarlaun
karla í hópi almenns verkafólks
voru rúmlega 106 þús. kr. en konur
í sömu starfsstétt höfðu að meðal-
tali rúmar 96 þús. kr. Föst mánað-
ai'laun iðnaðarmanna fyrir dag-
vinnu voru 193 þús. kr. að meðal-
tali skv. könnuninni.
Mikill munur var á föstum mán-
aðarlaunum karla og kvenna í
nokkrum starfsstéttum sem könn-
unin náði til. Þannig voru t.d. föst
mánaðarlaun karla í þjónustu-,
sölu- og afgreiðslustörfum rúmlega
142 þús. kr. en fóst mánaðarlaun
kvenna í sömu starfsstétt voru á
sama tíma rúmlega 95 þúsund kr.
Föst mánaðarlaun karla með
tækni- eða aðra sémenntun að
baki voru tæp 206 þús. kr. á sein-
asta ársfjórðungi ársins 1998 en
konur í sömu starfsstétt voru með
rúmlega 150 þús. kr. í fost dag-
vinnulaun skv. niðurstöðum könn-
unar Kjararannsóknamefndar.