Morgunblaðið - 22.04.1999, Side 12

12 FIMMTUDAGUR 22. APRÍL 1999
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Stjórnmálamenn á fundi með Samtökum verslunarinnar
Agreiningiir er um
skattlagningu fyrirtækja
ÓLÍK afstaða stjórnmálaflokkanna
til skattlagningar fyi-irtækja kom
fram með skýrum hætti á fundi
sem Samtök verslunarinnar stóðu
fyrir í gær. Finnur Ingólfsson við-
skiptaráðhen-a og Geir Haarde
fjármálaráðherra telja ekki þörf á
að gera breytingar á skattaum-
hverfi fyrirtækja, en Agúst Einars-
son, þingmaður Samfylkingarinnar,
og Steingrímur J. Sigfússon, for-
maður Vinstrihreyfmgarinnar, vilja
hækka skatta á fyrirtæki.
A fundinum voru fulltrúar þeirra
fjögurra flokka sem mælst hafa
með mest fylgi í skoðanakönnunum
beðnir að svara fjórum afmörkuð-
um spurningum sem vörðuðu hags-
munamál verslunarinnar. Fyrsta
spurningin varðaði breytingar á
tollum og vörugjöldum.
Finnur Ingólfsson sagði að vöru-
gjöld og tollar væru að mörgu leyti
barn síns tíma. Petta væri hins veg-
ar mikilvægur tekjustofn fyrir rík-
issjóð, en á síðasta ári skilaði hann
samtals um fimm milljörðum í rík-
issjóð. Það myndi því taka langan
tíma að komast út úr þessu kerfi.
Hann sagðist hins vegar teija að
það myndi gerast m.a. vegna þess
að erfitt yrði að viðhalda því með
tilkomu rafrænna viðskipta.
Geir H. Haarde fjármálaráð-
herra sagði að ekki ætti að gera
breytingar á tollum hér á landi
nema það væri hluti af alþjóðlegum
samningum. Slík tollalækkun geti
orðið hluti af samningum þar sem
við fengjum eitthvað annað í stað-
inn. Hann sagði að vörugjöld hefðu
verið lögð á sem hrein tekjuöflun-
arleið fyrir ríkið og þau hefðu ýmsa
ókosti. Unnið hefði verið að endur-
skoðun ýmissa þátta vörugjalda og
halda þyrfti því verkefni áfram.
Agúst Einarsson, þingmaður
Samfylkingarinnar, sagði að Sam-
fylkingin áformaði ekki að gera
breytingar í þessum málaflokki, en
sagði nauðsynlegt að endurskoða
ýmislegt í sambandi við vörugjöld-
in. Steingrímur J. Sigfússon, for-
maður Vinstri-
hreyfingarinnar,
tók undir þetta
og sagði að
Vinstrihreyfing-
in vildi byggja
áfram á þessum
telgustofnum.
Samfylkingin
boðar hækkun
á sköttum
fyrirtækja
Spurt var um áform flokkanna
um breytingar á sköttum fyrir-
tækja. Geir og Finnur sögðu að
flokkar sínir áformuðu ekki að
gera breytingar á sköttum fyrir-
tækja. Geir sagði að tekjuskattur
fyrirtækja hefði verið lækkaður úr
50% í 30% og sumir hefðu rætt um
að fara með þetta hlutfall niður í
28%, en skiptar skoðanir væru um
það. Finnur sagði að í könnun með-
al 46 iðnríkja hefði komið í ljós að 8
lönd væru með lægra tekjuskatts-
hlutfall fyrirtækja en ísland og
hann teldi ekki ástæðu til að fara
með þetta neðar.
Agúst sagði að Samfylkingin
vildi leggja á auðlindagjald og afla
þannig þriggja milljarða tekna.
Hækkun tryggingagjalds ætti að
skila 2,5 milljörðum, en Samfylk-
ingin vildi undanskilja frá þessari
hækkun einyi-kja og smærri fyrir-
tæki. Hann benti á að trygginga-
gjald hérlendis væri einungis um
þriðjungur af því sem það væri er-
lendis. Hann sagði að Samfylkingin
vildi jafnframt leggja á umhverfis-
skatta fyrir 700-900 milljónir. Fyr-
irtækin hefðu haft það gott að und-
anförnu og nú væri komið að fólk-
inu í landinu.
Steingrímur sagðist telja að búið
væri að lækka tekjuskatt fyrir-
tækja mjög mikið og færa mætti
rök fyrir því að gengið hefði verið
of langt í þeim efnum. Það væri
óeðlilega langt bil á milli tekju-
skattshlutfalls fyrirtækja og ein-
staklinga. Það væru viss takmörk
fyrir því hvað
við gætum und-
irboðið aðrar
þjóðir hvað
varðar umhverfi
fyrirtækja.
Steingrímur
sagðist styðja
hugmyndir um
umhverfisgjöld.
Slík skattheimta
yi-ði aukin í
heiminum á
komandi árum og íslensk fyrirtæki
yrðu að búa sig undir hana.
Stjórnarflokkarnir vilja ekki
sérlög um greiðslukort
Þriðja spurning Samtaka versl-
unarinnar var um hvort þörf væri á
sérstakri löggjöf um starfsemi
greiðslukortafyrirtækjanna. Ágúst
sagðist vera til í að setja slík lög.
Hann sagðist líta á deilur um
greiðslukortaviðskipti og kostnað
af þeim sem vaxtarverki nýs kerfís.
Steingrímur sagðist alla tíð hafa
stutt slíka lagasetningu og sagði að
þeir sem staðgreiddu vöru ættu að
njóta þess umfram þá sem borguðu
með korti enda fæli slíkur greiðslu-
máti í sér lánsviðskipti.
Finnur sagðist hafa skipað nefnd
til að fara ofan í þessi mál. Hann
sagðist hafa efasemdir um að þörf
væri á að setja sériög um greiðslu-
kortaviðskipti enda hefði engin
þjóð gert það nema Danir. Betra
væri að fella þetta undir lögin um
lánastofnanir. Við mættum ekki
setja strangari lög um þessi við-
skipti en gert væri í nágrannalönd-
um okkar. Forgangsverkefnið væri
hins vegar að koma greiðslukorta-
fyrirtækjunum undir Fjármálaeft-
irlitið.
Geir sagðist ekki vera sannfærð-
ur um þörf á að setja sérlög um
greiðslukortaviðskipti. Hann sagði
um ágreininginn um kortaviðskipt-
in, að ef við værum að taka upp
greiðslukortaviðskipti í dag ætti að
búa svo um hnútana að kostnaður-
inn af kortanotkuninni yrði borgað-
ur af notandanum. Þessi viðskipti
hefðu hins vegar verið stunduð hér
á landi í 15 ára og kostnaðurinn
væri fyrir löngu kominn út í verð-
lagið.
Viðskiptaráðherra
útilokar ekki að aðrir en ríkið
reki áfengisbúðir
Síðasta spurning Samtaka versl-
unarinnar var um hvort þörf væri
á að breyta fyrirkomulagi sölu
áfengis.
Steingrímur sagðist ekki telja
ástæðu til þess. í þessu máli væri
hann íhaldsmaður. Áfengi væri
sérstök vara sem þyrfti að með-
höndla með sérstökum hætti.
Hann sagðist viðurkenna að af
þessu væri visst óhagræði fyrir
einstaklinga, en það yrði bara að
hafa það.
Finnur sagði að á síðasta flokks-
þingi Framsóknarflokksins hefði
verið gerð sérstök samþykkt um
að áfengi skyldi áfram selt í sér-
stökum áfengisverslunum. Það fæli
hins vegar ekki í sér að það væri
skilyrði að ríkið ræki þessar búðir.
Það kæmi til greina að fela öðrum
að reka þær.
Geir sagði að um þetta væru
skiptar skoðanir í Sjálfstæðis-
flokknum en flestir vildu auka
fi'jálsræðið og hann væri í þeim
hópi. Hann sagðist vilja fara hægt í
breytingar en teldi að gera ætti til-
raun með að selja áfengi í búðum.
Þetta væri ekki spurning um að
ota áfengi að fólki heldur snerist
málið um þjónustu.
Ágúst sagði eins og Geir og
Steingrímur, að um þetta hefðu
ekki verið gerðar flokkssamþykkt-
ir í sínum flokki. Það væri mikil-
vægt að um breytingar á núver-
andi skipulagi ríkti sæmileg sátt
og að mati Samfylkingarinnar væri
þetta ekki forgangsmál. Sjálfur
sagðist hann telja koma til greina
að selja bjór og léttvín á afmörkuð-
um svæðum í verslunum.
Opinn fundur Félags stjórnmálafræðinga í Ráðhúsi Reykjavíkur
Um hvað
snúast kosn-
ingarnar?
Kosningabarátta komandi alþingiskosn-
inga var meðal þess sem rætt var um á
fundi Félags stjórnmálafræðinga á þriðju-
dagskvöld. Arna Schram var ein þeirra
fjölmörgu sem sóttu fundinn.
.. Morgunblaðið/Jón Svavarsson
FJOLMENNT var á fundi Félags stjórnmálafræðinga á þriðjudags-
kvöid. Fremst á inyndinni má sjá Auði Eddu Jökulsdóttur og Magneu
Marinósdóttur stjórnmálafræðinga, Kjartan Jónsson, fulltrúa Ilúman-
istaflokksins, og Margréti Sverrisdóttur, fulltrúa Frjálslynda flokksins.
ERU stjórnmál innihaldslaus og
kjósendur leiksoppar óprúttinna
stjórnmálamanna? Er þingræði
ríkjandi á íslandi eða kannski það
sem kallað hefur verið peningaræði
og hvað eða hverjir geta haft áhrif á
það að konum fjölgi í ríkisstjórn?
Þessum og fleiri spumingum var
reynt að svara á opnum fundi, sem
Félag stjórnmálafræðinga boðaði til
í Ráðhúsi Reykjavíkur á þriðju-
dagskvöld í tilefni þess að nú eru
rúmar tvær vikur til alþingiskosn-
inganna 8. maí nk. Fjórir stjórn-
málafræðingar, dr. Svanur Ki-ist-
jánsson, prófessor við Háskóla Is-
lands, dr. Stefanía Óskarsdóttir, dr.
Auður Styrkársdóttir og dr. Ólafur
Þ. Harðarson, dósent við Háskóla
íslands, fluttu stutt erindi í upphafi
fundarins. Að því loknu svöruðu
fulltrúar þeirra stjómmálaflokka
sem bjóða fram á landsvísu þeirri
spumingu um hvað verður kosið í
komandi kosningum. Fulltrúarnir
sex, þau Finnur Ingólfsson, fram-
bjóðandi Framsóknarflokksins í
Reykjavík, Margrét Sverrisdóttir,
frambjóðandi Frjálslynda flokksins
í Reykjavík, Kjartan Jónsson, fram-
bjóðandi Húmanistaflokksins í
Reykjavík, Þórunn Sveinbjarnai--
dóttir, frambjóðandi Samfylkingar-
innar á Reykjanesi, Björn Bjarna-
son, frambjóðandi Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík, og Kristín
Halldórsdóttir, frambjóðandi
Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs á Reykjanesi, sátu síðan
fyrir svöram sem og stjórnmála-
fræðingamir fjórir. Dr. Jón Ormur
Halldórsson var fundarstjóri.
Erindi dr. Svans Kristjánssonar
bar heitið Flokkakerfið og þróun
DAGBOK
Kapprædur
á Grandrokk
• ALÞINGISMENNIRNIR Pétur Blön-
dal og Össur Skarphéðinsson mæt-
ast í kappræðum á opnum fundi á
Grandrokk föstudaginn 23. apríl kl.
12. Fundinum verður útvarpað beint
á Bylgjunni og er Snorri Már Skúla-
son stjórnandi umræðna.
Þetta er fyrsti fundurinn af þrem-
ur sem Grandrokk efnir til í aðdrag-
anda alþingiskosninganna í maí.
Þar munu frambjóðendur Samfylk-
ingar og Sjálfstæðisflokksins
takast á um kosningamálin og verð-
ur öllum fundum útvarpað á Bylgj-
unni.
Pétur Blöndal, Sjálfstæðisflokki
og Össur Skarphéðinsson, Samfylk-
ingu, munu einkum ræða um ríkis-
fjármál og umhverfismál auk þess
sem vikið verður að öðrum hitamál-
um kosningabaráttunnar. Gestum
fundarins bjóðast veitingar á vægu
verði.
Kosningavef-
ur Framsókn
arflokksins
• FRAMSÓKNARFLOKKURINN hefur
opnað sérstakan kosningavef á
slóðinni http://www.xb.is
„Þar má m.a. finna kosninga-
stefnuskrá flokksins fyrir komandi
kosningar, greinargerð um loforð og
efndir á síðasta kjörtímabili og upp-
lýsingar um alla frambjóðendur
flokksins. Heimasíða Framsóknar-
fiokksins er hinsvegar áfram á slóð-
inni www.framsokn.is.," segir í
fréttatilkynningu frá Framsóknar-
flokknum.
Vinstrihreyfingin
- grænt framboð
Fundur um
fjölskylduna j
• VINSTRIHREYFINGIN - grænt
framboð boðar til fundar á vegum
Grænu smiðjunnar í kvöld kl. 20.30
á Suðurgötu 7 í Reykjavík og verður
fjallað um börn og fjölskylduvænt
umhverfi. Frummælendur eru Sigrún
Helgadóttir líffræðingur og Óskar
Dýrmundur Ólafsson tómstundaráð-
gjafi. Olga Guðrún Árnadóttir verður
með upplestur.
-------------------------------
þess og gerði hann auglýsingar
stjórnmálaaflanna m.a. að umtals-
efni. Sagði hann m.a. að stjórnmála-
flokkum væri hvergi leyft í þing-
ræðisríkjum nema á Islandi að
kaupa ótakmarkaðar auglýsingar í
sjónvarpi. „Það er einsdæmi í þing-
ræðisríkjum að stjórnmálaflokkar
og frambjóðendur þeirra geti keypt
sjónvarpsauglýsingar í ótakmörk-
uðum mæli,“ sagði hann og benti á
að yfirieitt væru slíkar sjónvarps-
auglýsingar bannaðar og ef þaer
væru leyfðar væri það innan ákveð- Si
inna marka. Ástæðan væri sú að
Vesturlandabúar vildu lýðræði en
ekki peningaræði; vald hinna ríku.
Persónur taka ákvarðanir
Dr. Stefanía Óskarsdóttir fjallaði í
erindi sínu um stöðu stjórnmála-
flokkana á hinum hugmyndafræði-
lega ási og sagði m.a. að Framsókn-
ai'flokkurinn væri enn sem fyrr vel
staðsettur á miðju íslenskra stjórn-
mála. „Meginbreytingin í stjórnmál- P
um er hins vegar sú að Alþýðuflokk-
urinn býður ekki lengur fram og
Samfylkingin, sem tekið hefur við af
Alþýðuflokknum, leitar meira til
vinstri en Alþýðuflokkurinn gerði á
undanfórnum áram.“
Konur og kosningar eru umfjöll-
unarefni sem dr. Auði Styi'kársdótt-
ur hefur löngum verið hugleikið og
fjallaði hún m.a. um þá þætti sem
gætu haft áhrif á hlut kvenna í
stjórnmálum. Hún benti á að form-
gerð stjómmálanna, eins og til
dæmis prófkjör, hefði vissulega