Morgunblaðið - 28.05.1999, Blaðsíða 37

36 FÖSTUDAGUR 28. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 28. MAÍ 1999 37,
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
STEFNU YFIRL Y SING
NÝRRAR
RÍKISSTJÓRNAR
Stefnuyfírlýsing nýrrar ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks, sem tekur við völdum í dag, hefur
ekki að geyma nein stórtíðindi, enda varla við því að búast.
Flokkarnir hafa starfað saman í ríkisstjórn í fjögur ár og
áherzluatriði þeirra á nýju kjörtímabili komu skýrt fram í
kosningabaráttunni.
Athygli vekja nokkur atriði, sem snúa að skattamálum,
sem benda til þess, að ríkisstjórnin stefni að töluverðum um-
bótum á því sviði. Því er lýst yfir, að skattalöggjöfin verði
endurskoðuð m.a. með það að markmiði að draga úr jaðar-
áhrifum og mismunun innan skattakerfisins. Álagning eign-
arskatts verður samræmd og skattahlutföll lækkuð, þannig
að eignarskattar á íbúðarhúsnæði lækki. Æskilegt hefði auð-
vitað verið að eignarskattar yrðu alveg afnumdir. Þá er
stefnt að því að endurskoða fyrirkomulag fasteignagjalda
íbúðar- og atvinnuhúsnæðis á landsbyggðinni þannig að
skattstofninn endurspegli betur raunverðmæti fasteigna.
Þetta er réttlætismál. Þá er fyrirheit um, að persónuafslátt-
ur maka verði millifæranlegur að fullu hjá hjónum og sam-
býlisfólki. Þetta er líka réttlætismál. Ennfremur er því heit-
ið, að dregið verði úr tekjutengingu í barnabótakerfínu, sem
hefur verið mörgum þyrnir í augum.
Ríkisstjórnin hyggst endurskoða stjórnkerfið og stígur
fyrstu skrefin til þess með því að fella Seðlabanka íslands
undir forsætisráðuneyti, sem er skynsamlegt, og Byggða-
stofnun undir iðnaðarráðuneyti, en sú ráðstöfun orkar frek-
ar tvímælis. Hvers vegna iðnaðarráðuneyti? Hefur það ráðu-
neyti sérstaklega með landsbyggðarmál að gera? Ætla verð-
ur að síðarnefnda ráðstöfunin byggist frekar á pólitísku mati
en efnislegu.
Ríkisstjórnin lýsir yfir vilja til að vinna að sem víðtækastri
sátt um fiskveiðistjórnarkerfið og mun þegar í stað skipa
nefnd til þess að endurskoða lög um stjórn fískveiða með
hagsmuni sjávarútvegs, byggðanna og alls almennings í
landinu fyrir augum. Ganga verður út frá því sem vísu, að
hugur fylgi máli. Forystumenn beggja stjórnarflokkanna
gáfu svo afgerandi yfirlýsingar fyrir kosningar um þetta
efni, að ekki verður aftur snúið. Æskilegt er, að þessu mark-
miði verði náð á fyrri hluta hins nýja kjörtímabils, enda ekki
eftir neinu að bíða að ganga til þessa verks.
Ákvæði stefnuyfirlýsingarinnar um orkumál vekja at-
hygli. Þar er því lýst yfir, að skipulagi orkumála verði breytt
á þann veg, að samkeppni verði innleidd til að auka hag-
kvæmni og lækka orkuverð. Þetta er mikilvæg yfirlýsing,
sem haft getur víðtæk áhrif í atvinnulífi landsmanna á næstu
árum. Jafnframt leggur ríkisstjórnin áherzlu á, að skapa
sátt á milli skynsamlegrar nýtingar auðlinda og náttúru-
verndarsjónarmiða. Þetta er mikilvægt ákvæði í ljósi þeirra
miklu umræðna, sem urðu um málefni hálendisins á síðasta
ári.
Loks fer ekki á milli mála, að kraftur verður settur í frek-
ari einkavæðingu á nýju kjörtímabili með sölu ríkisbanka.
Hins vegar vekur athygli, að sagt er að „hafinn verði undir-
búningur“ að sölu Landssímans. Hvað felst í þessu orðalagi?
Hingað til hefur verið gengið út frá því sem vísu, að Lands-
síminn yrði seldur á næstu misserum. Er þetta orðalag vís-
bending um, að ríkisstjórnin ætli að fara sér hægt í þessu
máli? Það er íhugunarefni. Mikil gerjun er í fjarskiptamál-
um um allan heim en ekki sízt í Evrópu og raunar einnig
hér. Þess vegna er ástæða til að hraða sölu Landssímans,
sem er forsenda þess; að nýtt vaxtarskeið hefjist á þessu
mikilvæga sviði hér á Islandi.
Þegar á heildina er litið mótast stefnuyfirlýsing ríkis-
stjórnarinnar af traustri málefnalegri afstöðu og ábyrgð.
Hún markast líka af því góðæri, sem ríkir í landinu. Þar er
hins vegar tæpast að finna vísbendingar um hvernig eða
hvort ríkisstjórnin hyggst grípa til sérstakra aðgerða til
þess að slá á þensluna í efnahagslífinu eða vinna gegn hættu
á vaxandi verðbólgu. Vera má, að stjórnarflokkarnir telji, að
þær hættur séu ofmetnar. Þó munu stjórnarflokkarnir
standa frammi fyrir spurningum um þetta efni um leið og ný
ríkisstjórn hefur tekið við völdum og Alþingi hefur komið
saman.
Stefnuyfírlýsing ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks
I fremstu röð
á nýrri öld
HÉR fer á eftir í heild stefnuyfírlýsing ríkis-
stjórnar Sjálfstæðisflokks og Framsóknar-
flokks sem samþykkt var af flokksráði og
þingflokki Sjálfstæðisfiokksins og þingflokki
og miðstjórn Framsóknarflokksins
í gærkvöldi:
Morgunblaðíð/Árni Sæberg
UM 260 manns eiga sæti í flokksráði Sjáifstæðisflokksins sem kom sam-
an til fundar í Valhöll í gærkvöldi til að fjalla um endurnýjun stjórnar-
samstarfsins með Framsóknarflokknum og fyrirliggjandi stefnuyfirlýs-
ingu ríkisstjórnarinnar.
Morgunblaðið/Þorkell
MIÐSTJÓRN og þingflokkur Framsóknarflokksins fjölluðu um endur-
nýjun stjórnarsamstarfsins og stefnuyfirlýsingu ríkisstjómarinnar í
Borgartúni 6 í gærkvöldi. Um 170 manns eiga sæti í miðstjórn Fram-
sóknarflokksins.
RÍKISSTJÓRN Sjálfstæðis-
flokks og Framsóknar-
flokks mun vinna áfram í
anda þeirra meginsjónar-
miða sem lýst er í stefnuyfirlýsingu
flokkanna frá 23. apríl 1995. Með
samstarfi flokkanna hófst mikil
framfarasókn þjóðarinnar. Við alda-
hvörf verða undirstöður velferðar
landsmanna treystar enn frekar og
sköpuð skilyrði fyrir bættri afkomu
þeirra. Stjórnarflokkamir leggja
áherslu á samheldni og eindrægni
Jijóðarinnar, samvinnu vinnuveit-
enda og launþega, dreifbýlis og þétt-
býlis. Með því að virkja framtak ein-
staklinga í þágu aukinnar verð-
mætasköpunar verður áfram stuðlað
að hagsæld, félagslegum umbótum,
afkomuöryggi einstaklinga og fjöl-
skyldna, ekki síst þeirra sem höllum
fæti standa.
Ríkisstjómin vill auka veg
menntunar og rannsókna sem eru
forsenda fyrir nýsköpun í atvinnu-
lífinu. Áfram verður unnið að mark-
aðssókn fyrir íslenskar vömr og
þjónustu á erlendum mörkuðum.
Efnt verður til samstarfs við erlend
fyrirtæki og þjóðir og hvatt til fjár-
festingar erlendra aðila á íslandi.
Með markvissum ráðstöfunum
verða undirstöður byggðar í landinu
treystar. Ný upplýsingatækni verð-
ur nýtt í þágu efnahagslegra fram-
fara og uppbyggingar í atvinnulíf-
inu, vísindarannsókna, menntunar,
lista og hvers kyns menningarmála
um land allt.
Á árinu 2000 fagnar þjóðin þúsund
ára afmæli kristnitöku og landa-
funda í Vesturheimi. Kristin trú og
gildi hafa mótað mannlíf í landinu og
verið þjóðinni ómetanlegur styrkur.
Þessa verður minnst með margvís-
legum hætti, m.a. sérstökum hátíða-
höldum á Þingvöllum. Með aðgerð-
um sínum á kjörtímabilinu hyggst
ríkisstjórnin byggja á þeim grunni,
sem fyrri kynslóðir lögðu með þraut-
seigju og eljusemi, og skapa skilyrði
þess að ísland verði í fremstu röð
meðal þjóða heims sem land tæki-
færa, efnahagslegra og menningar-
legra framfara á nýrri öld.
Auk framangreindra meginatriða
eru helstu markmið ríkisstjómar
Sjálfstæðisflokks og Framsóknar-
flokks á kjörtímabilinu þessi:
• Að tryggja stöðugleika í efna-
hagsmálum, skapa skilyrði fyrir
áframhaldandi hagvöxt og auka
þjóðhagslegan sparnað. Stöðugt
verðlag og bætt samkeppnisstaða ís-
lensks atvinnulífs er forsenda nýrra
starfa til að mæta auknu framboði
vinnuafls. Stefnan í gengis- og pen-
ingamálum svo og í fjármálum ríkis-
ins miðist við að ná fram þessum
markmiðum.
• Að viðhalda jafnvægi í ríkisfjár-
málum og lækka skuldir ríkissjóðs
með markvissum hætti. Beitt verði
aðhaldssamri hagstjóm og gætt
samræmis milli þjóðarútgjalda og
þjóðartekna. Ríkissjóður verði rek-
inn með umtalsverðum afgangi til að
sporna gegn viðskiptahalla.
• Að vinna áfram að nýskipan í rík-
isrekstri, m.a. með auknum útboð-
um, sameiningu stofnana, þjónustu-
samningum og aukinni ábyrgð
stjórnenda. Stefnt verði að meiri
hagkvæmni við opinberar fram-
kvæmdir og kostir einkafram-
kvæmdar nýttir í auknum mæli.
Ríkisrekstur verði gerður einfald-
ari, skilvirkari og þjónustan bætt.
Stefnt verði að því að auka kostnað-
arvitund stjómenda og starfsmanna
í þjónustu ríkisins og stuðla að auk-
inni ráðdeild í meðferð opinberra
fjármuna. Eðlilegar arðsemiskröfur
verði gerðar til fyrirtækja ríkisins.
• Að efna til markvissra aðgerða til
þess að auka almennan sparnað.
Áhersla verði lögð á að örva al-
menning til að verja auknum fjár-
munum til lífeyrissparnaðar. Þá
verði skattalegum ívilnunum áfram
beitt vegna fjárfestinga í hlutabréf-
um. Við sölu hlutabréfa ríkisins
verði jafnframt hugað að því að sal-
an hafi í för með sér aukinn sparnað
almennings.
• Að endurskoða lög um Stjórnar-
ráð íslands, skipan ráðuneyta og
verkefni þeirra, þar sem hliðsjón
verði höfð af breyttum aðstæðum í
þjóðfélaginu. í því samhengi munu
stjómarflokkarnir taka til endur-
skoðunar verkaskiptingu sín á milli.
Fyrsta verkefnið verði að færa
Byggðastofnun undir iðnaðarráðu-
neyti og sameina atvinnuþróunar-
starfsemi á vegum þess, svo og að
fella Seðlabanka íslands undir for-
sætisráðuneyti sem efnahagsráðu-
neyti.
• Að endurskoða skattalöggjöfina
með það að markmiði m.a. að draga
úr jaðaráhrifum og mismunun inn-
an skattkerfisins og stuðla þannig
að aukinni skilvirkni þess. Álagning
eignarskatts verði samræmd og
skatthlutföll lækkuð þannig að
eignarskattar á íbúðarhúsnæði
lækki. Að breyta skattlagningu fyr-
irtækja og gera hana einfaldari til
að tryggja samkeppnisstöðu ís-
lensks atvinnulífs. Hugað verði að
því að skattareglur verki hvetjandi
til rannsókna, þróunar og almennr-
ar nýsköpunar í atvinnulífinu.
Breytingar á skattalögum verði við
það miðaðar að þær ýti ekki undir
þenslu í hagkerfinu.
• Að halda áfram einkavæðingu
ríkisfyrirtækja, einkum þeirra sem
eru í samkeppni við fyrirtæki í eigu
einkaaðila. Hlutabréf í ríkisbönk-
unum verði seld með það að mark-
miði að ná fram hagræðingu á fjár-
magnsmarkaði en tryggja um leið
virka samkeppni á markaðnum til
að ná fram ódýrari þjónustu. Við
söluna verði þess gætt að ríkið fái
hámarksverð fyrir eign sína í bönk-
unum. Hafinn verði undirbúningur
að sölu Landssímans. Við sölu hans
verði þess gætt að tryggja góða
þjónustu á sem hagstæðustu verði
við byggðir landsins og einnig að
tryggja virka samkeppni á fjar-
skiptamarkaði. Stefnumörkun á
sviði einkavæðingar fari fram í ráð-
herranefnd um einkavæðingu en
undirbúningur og framkvæmd
verkefna á þessu sviði verði í hönd-
um framkvæmdanefndar um einka-
væðingu. Áður en sala einstakra
ríkisfyrirtækja hefst verði lögð
fram í ríkisstjórn áætlun um tíma-
setningu, fyrirkomulag og ráðstöf-
un andvirðis af sölu þeirra. Tekjun-
um verði varið til að greiða niður
skuldir ríkissjóðs, til að fjármagna
sérstök verkefni í samgöngumálum
og til að efla upplýsingasamfélagið.
• Að auka fjölbreytni atvinnulífs og
útflutningsgreina, ekki síst með efl-
ingu þeirra vaxtarsprota sem byggj-
ast á menntun og þekkingu, svo sem
í tónlistar- og kvikmyndagerð og
ýmiss konar sérhæfðri þjónustu.
Vaxandi alþjóðasamkeppni kallar á
aukna markaðsvæðingu á fjár-
magnsmarkaði. Því verði leitað allra
leiða til aukinnar hagræðingar og til
að lækka fjármagnskostnað fyrir at-
vinnulíf og fjölskyldur. Bætt sam-
keppnisstaða íslensks atvinnulífs
byggist ekki síst á aukinni fram-
leiðni sem m.a. skapar aðstæður fyr-
h’ sveigjanleg starfslok og styttri
vinnutíma fólks án þess að skerða
heildarlaun.
• Að örva starfsemi lítilla og meðal-
stórra fyrirtækja og styðja frum-
kvöðla í atvinnulífinu. Settar verði
skýrar reglur um vernd eignarréttar
á einkaleyfum og hagnýtingu hug-
verka með það að markmiði að
styrkja stöðu íslenskra frumkvöðla
og hönnuða.
• Að treysta undirstöður byggðar í
landinu í samræmi við nýsamþykkta
þingsályktun um það efni. Kraftmik-
ið og fjölbreytt atvinnu- og menning-
arlíf, aðgangur að góðri menntun og
velferðarþjónustu ásamt lægri orku-
kostnaði og góðum samgöngum eru
forsendur blómlegs mannlífs í land-
inu öllu. Stuðningur við atvinnuþró-
un á landsbyggðinni verði felldur að
öðru nýsköpunar- og atvinnuþróun-
arstarfi stjómvalda. Endurskoðað
verði fyrirkomulag fasteignagjalda
íbúðar- og atvinnuhúsnæðis á lands-
byggðinni þannig að skattstofninn
endurspegli betur raunverðmæti
fasteigna. Opinberar aðgerðir miði
m.a. að því að á landsbyggðinni verði
sterkir byggðakjarnar sem bjóði upp
á fjölbreytta atvinnu, menntun, vel-
ferðarþjónustu og góð búsetuskil-
yrði.
• Að vinna að sem víðtækastri sátt
um fiskveiðistjórnunarkerfið.
Markmiðum um skynsamlega nýt-
ingu og bætta umgengni um auð-
lindir sjávar verði þó ekki fórnað né
heldur raskað hagkvæmni og stöð-
ugleika í greininni. Nefnd verði
þegar skipuð til að endurskoða lög
um stjórn fiskveiða með hagsmuni
sjávarútvegsins, byggðanna og alls
almennings í landinu fyrir augum.
Eftir því sem afkoma leyfir taki
sjávarútvegurinn í auknum mæli
þátt í kostnaði við eftirlit, þjónustu
og hvers kyns rannsóknir í hans
þágu en þær eru forsenda skynsam-
legrar stjórnar fiskveiða.
• Að efna til víðtæks samráðs
stjómvalda við bændur og samtök
þeirra um framtíðarskipulag ís-
lensks landbúnaðar til að tryggja
hagkvæmni í greininni og skapa
þeim sem landbúnað stunda sem
besta afkomu. Jafnframt því verði
tekið tillit til aukinnar samkeppni.
Þær aðgerðir sem ráðast verður í,
eru m.a. gerð nýs búvörusamnings
við sauðfjárbændur og sérstakt átak
í alþjóðlegri markaðsfærslu og sölu
á landbúnaðarvörum með áherslu á
hollustu og hreinleika íslenskra af-
urða. Unnið verði að gróðurvemd og
landgræðslu í því skyni m.a. að
stöðva landeyðingu. Áherslm- í land-
græðslu og skógrækt miðist sem
fyrr við að auka hlut bænda í fram-
kvæmdum.
• Að breyta skipulagi orkumála
þannig að samkeppni verði innleidd
til að auka hagkvæmni og iækka
orkuverð. Um leið verði unnið að
jöfnun orkuverðs og gæði þjónust-
unnar jafnframt aukin. Þá verði
áfram unnið að þróun og rannsókn-
um á sviði umhverfisvænna orku-
gjafa, svo sem vetnis, metanóls o.fl.
Haldið verði áfram uppbyggingu
orkufreks iðnaðar og leitað sam-
starfs við erlenda jafnt sem innlenda
fjárfesta um fjármögnun.
• Að auka veg ferðaþjónustu m.a.
með öflugu kynningarátaki á helstu
mörkuðum. Þannig verði nýtt þau
sóknarfæri sem gefast í þeirri grein,
ekki síst á sviði menningar- og
heilsutengdrar ferðaþjónustu. Unnið
verði að lengingu ferðamannatímans
um land allt og betri nýtingu fjár-
festingar í greininni.
• Að efla upplýsingaiðnað þannig
að til verði ný störf um allt land
sem höfða ekki síst til ungs fólks.
Sköpuð verði skilyrði fyrir tilraunir
og framkvæmd nýstárlegra hug-
mynda þar sem upplýsinga- og fjar-
skiptatækni gegna lykilhlutverki.
Unnið verði að áframhaldandi vexti
í útflutningi hugbúnaðar, v'élbúnað-
ar, þjónustu og ráðgjafar á þessu
sviði. Fjarskiptaþjónusta verði
áfram í fremstu röð. Valmöguleikar
og samkeppni verði tryggð, rekstr-
arskilyrði bætt og nýsköpun efld á
fjarskiptamarkaði.
• Að vinna að því að framsækin at-
vinnuþróunarstefna geti byggst á
frjóu rannsóknar- og nýsköpunar-
umhverfi. Til að það nái að dafna
verði opinber þjónusta við atvinnu-
lífið samræmd. Dregið verði úr
skrifræði í samskiptum við stjórn-
völd og óþarfa laga- og reglugerða-
ákvæði afnumin. Haldið verði áfram
að sníða þjónustu ríkisins að nútíma
tækni, t.d. með nettengingu þjón-
ustustofnana og rafrænum viðskipt-
um. Tryggt verði að eftirlitsaðilar
íþyngi fyrirtækjum ekki að óþörfu.
Starfsemi þeirra opinberu aðila,
sem sinna alþjóðlegu kynningar- og
markaðsstarfi fyrir íslenskt at-
vinnulíf, verði einnig sameinuð eða
samræmd í þeim tilgangi að bæta
þjónustu og auka skilvirkni.
• Að tryggja öllum jöfn tækifæri til
náms án tillits til búsetu og efna-
hags. Þörfum einstaklinga fyrir end-
urmenntun og fullorðinsfræðslu
verði sinnt bæði fyrir faglært og
ófaglært fólk. Skólastarf verði áfram
eflt, einkum starfsnám og verk-
menntun á framhaldsskólastigi.
Menntun á háskólastigi verði efld
auk þess sem enn ríkari áhersla
verði lögð á rannsóknir og vísindi.
Fjarkennsla og fjarnám verði aukin í
samvinnu við þá skóla sem nú eru
starfandi á framhalds- og háskóla-
stigi þannig að sem flestir fái notið
slíkrar kennslu.
• Að standa vörð um íslenska tungu
og þjóðmenningu og stuðla eins og
kostur er að öflugu lista- og menn-
ingarlífi sem aðgengilegt sé öllum
landsmönnum. Menningarstarf á
landsbyggðinni verði treyst með
samkomulagi við fulltrúa einstakra
landshluta eða sveitarfélaga.
• Að tryggja öllum landsmönnum
greiðan aðgang að góðri heilbrigðis-
þjónustu. Skoðaðir verði möguleik-
ar á breyttu rekstrarformi ein-
stakra þjónustuþátta eða stofnana
heilbrigðisþjónustunnar til að
tryggja landsmönnum góða þjón-
ustu en auka jafnframt ábyrgð
stjórnenda á rekstrinum. Kannaðir
verði möguleikar á auknu samstarfi
og verkaskiptingu sjúkrastofnana
þannig að nýjungar og fjölbreytni í
þjónustu fái notið sín og faglegur
metnaður aukist. Skilja þarf á milli
hlutverks ríkisins sem kaupanda
þjónustu annars vegar og veitanda
hennar hins vegar í því skyni að
auka ráðdeild. Mikilvægt er að
virkja áfram hugvit og þekkingu
starfsfólks í greininni þannig að
aukinni ábyrgð fylgi ódýrari og
betri þjónusta. Upplýsingatækni og
fjarþjónusta verði nýtt í auknum
mæli, ekki síst til að bæta þjónustu
við landsbyggðina. Ráðist verði í
aðgerðir til að bæta þjónustu við
sjúk börn og ungmenni.
• Að endurskoða almannatrygg-
ingakerfið svo og samspil þess við
skattkerfið og lífeyrissjóðakerfið
með það að markmiði að umfang og
kostnaður við stjórnsýslu verði sem
minnstur og framkvæmd verði ein-
földuð og samræmd til hagsbóta fyr-
ir bótaþega. Áhersla verði lögð á að
tryggja sérstaklega hag þeirra ör-
yrkja, fatlaðra og aldraðra sem
lægstar tekjur hafa.
• Að styrkja fjölskylduna sem
hornstein þjóðfélagsins og treysta
samheldni hennar og velferð. Meðal
annars verði dregið úr tekjuteng-
ingu í barnabótakerfinu, t.d. með
útgáfu sérstakra barnakorta eða
öðrum sambærilegum aðgerðum.
Persónuafsláttur maka verði milli-
færanlegur að fullu hjá hjónum og
sambýlisfólki. Jöfn tækifæri karla
og kvenna verði tryggð í hvívetna
svo sem með því að lengja fæðing-
arorlof og jafna rétt mæðra og
feðra til töku þess. Stuðningur við
íþrótta- og æskulýðsstarf verði auk-
inn og hlúð að öðrum skilyrðum
heilbrigðs fjölskylduh'fs.
• Að gera áætlun um sérstakt átak
í baráttunni gegn fíkniefnavandan-
um í samstarfi við foreldra og skóla,
frjáls félagasamtök á sviði forvarna
og meðferðarúrræða auk sveitarfé-
laga, íþrótta- og ungmennafélaga.
Þeir meginþættir, sem unnið verði
að, eru auknar forvarnaaðgerðir,
samræming starfsemi lögreglu og
tollgæslu og fjölgun meðferðarúr-
ræða fyrir unga fíkniefnaneytend-
ur.
• Að efla náttúruvernd, stuðla að
öflugum mengunarvörnum og vernd
lífríkisins. Nauðsynlegt er að skapa
sátt milli skynsamlegrar nýtingar
auðlinda og náttúruverndarsjónar-
miða með hliðsjón af hagsmunum
komandi kynslóða. Ljúka þarf gerð
rammaáætlunar til langs tíma um
nýtingu vatnsafls og jarðhita sem
tekur tillit til verndargildis ein-
stakra landsvæða. Hvetja þarf ein-
staklinga til aukinnar ábyrgðar
gagnvart umhverfi sínu. Fyrirtæki
marki sér umhverfisstefnu á grund-
velli sjálfbærrar þróunar til að
draga úr sóun og auka verðmæta-
sköpun. Hrint verði af stað um-
hverfisátaki þar sem einstaklingar,
fyrirtæki og sveitarfélög verði hvött
til að endurnýta efni og flokka úr-
gang. ísland gerist aðili að Kyoto-
bókuninni þegar fyrir liggur ásætt-
anleg niðurstaða í sérmálum þess.
• Að ísland verði áfram virkur
þátttakandi í samstarfi við aðrar
þjóðir á vettvangi Atlantshafs-
bandalagsins, Öryggis- og sam-
vinnustofnunar Evrópu og Samein-
uðu þjóðanna. Varnarsamstarfið við
Bandaríkin verði áfram þungamiðja
öryggisstefnu þjóðarinnar. Sem
fyrr verði lögð rækt við samstarf
norrænna þjóða á vettvangi Norð-
urlandaráðs. Samskiptin við Evr-
ópusambandið verði áfram treyst á
grundvelli samningsins um Evr-
ópska efnahagssvæðið og annarra
samninga sem ísland á aðild að.
Áfram verði náið fylgst með þróun
Evrópusambandsins með framtíð;
arhagsmuni íslands að leiðarljósi. í
utanríkismálum mun ríkisstjómin
leggja sérstaka áherslu á viðskipta-
hagsmuni þjóðarinnar, hafréttar-
mál, aukna þátttöku í þróunarstarfi
og baráttu fyrir viðurkenningu al-
mennra mannréttinda.
Reykjavík, 28. maí 1999
Framsóknarmenn fallast á tillögur
Halldórs Asgrímssonar
Siv og Guðni
verða nýir
ráðherrar
Á ÞINGFLOKKSFUNDI Framsókn-
arflokksins, sém lauk seint í gærkvöldi,
vai’ ákveðið hvaða ráðherraefni flokks-
ins taka sæti í næstu ríkisstjórn Fram-
sóknarflokks og Sjálfstæðisflokks.
Mun Halldór Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra áfram stýra utanríkisráðu-
neytinu, sömuleiðis Finnur Ingólfsson
iðnaðar- og viðskiptaráðuneytinu og
Ingibjörg Pálmadóttir heilbrigðisráðu-
neyti og Páll Pétursson félagsmála-
ráðuneyti.
Nýir ráðherrar í Framsóknarflokki,
sem taka við ráðuneytum Guðmundar
Bjarnasonai’ fi’áfarandi ráðherra
Framsóknarflokks, eru Guðni Ágústs-
son, sem tekur við landbúnaðarráðu-
neyti, og Siv Friðleifsdóttir, sem verð-
ur umhverfisráðherra. Hún mun jafn-
framt taka að sér að gegna emþætti
samstarfsráðherra Norðurlanda, sem
Halldór Ásgrímsson hefur gegnt.
Valgerður Sverrisdóttir félags-
málaráðherra á síðari stigum
Aðspurður sagði Halldór Ásgríms-
son í samtali við Morgunblaðið eftir
fundinn í gær, að hann myndi gera til-
lögu á síðari stigum þess efnis að Val-
gerður Sverrisdóttir þingmaður Fram-
sóknarflokks kæmi inn í ríkisstjómina
en ekki lægi fyrir hvenær það yrði.
„Hún hefur mikið fylgi til þess innan
þingflokksins,“ sagði Halldór. „Ég á
frekar von á því að hún taki við félags-
málum á síðari stigum og líklegt að
hún leysi Pál Pétursson af. Það lýtur
þó ekki að heilsufari Páls, hann er við
ágæta heilsu. Við erum að halda áfram
í sama stjómarsamstarfi og við vomm
í og það er ekkert óeðlilegt við það þó
að ráðherraskipti fari fram á einhverj-
um mismunandi tímapunkti," sagði
Halldór.
Halldór sagði að Framsóknarflokk-
urinn hefði óskað eftir því að byggða-
mál yrðu sett undir iðnaðarráðuneytið.
„Það var niðurstaða flokkanna að
það væri mikilvægt íyrir þennan mála-
flokk að sameina kraftana á einum stað
og að það ætti að geta orðið til góðs
fyrir þá þróun.“
Kom ekki á óvart
Finnur Ingólfsson, sem áfram mun
verða iðnáðar- og viðskiptaráðherra,
sagði við Morgunblaðið eftir þing-
flokksfundinn í gærkvöld, að niður-
staða fundarins, þar sem nýir ráðherr-
ar flokksins hefðu verið valdir, hefði
ekki komið á óvart, enda hefði formað-
ur flokksins undirbúið tillögu þess efn-
is mjög gaumgæfilega.
„Hann [Halldór Ásgrímsson] vissi um
hug þingmanna til þessara einstaklinga
sem þarna em og gerði síðan tillögu á
gmndvelli þess og fékk víðtækan stuðn-
ing, þannig að það kemur mér ekkert á
óvart í þeim efnum,“ sagði Finnur.
Hann sagði að sér hefði hins vegar
komið niðurstaða Sjálfstæðisflokks á
óvart þar sem ráðherraval flokksins
var kunngjört í gærkvöld.
„Ég átti kannski von á því að Hall-
dór Blöndal yrði áfram samgönguráð-
hema, en hann er búinn að vera ráð-
herra í átta ár og það þarf þá kannski
ekki að koma á óvart. En ég held að
þetta sé samstæð sveit sem þama hef-
ur valist frá báðum flokkum og það
skiptir miklu máli vegna þess að við
höfum verið að ná gríðarlega góðum
árangri á síðasta kjörtímabili. Við höf-
um endurnýjað umboð til að vinna á
sama grunni og við höfum unnið að.“
Aðspurður sagði Finnur að hinir
nýju ráðherrar Framsóknarflokks
myndu falla vel að því mynstri sem
skapast hefði á síðasta kjörtímabili
enda hefðu þau Siv Friðleifsdóttir og
Guðni Ágústsson góða aðlögunarhæfni
og góða reynslu af stjómmálum.
„Ég verð alveg áreiðanlega ekki ráð-
herra til eilífðamóns,“ sagði Páll Pét-
ursson félagsmálaráðhema aðspurður ■
um hvort hann myndi láta af embætti
sínu fyrir lok kjörtímabilsins sem nú er
að hefjast. „Ég var nú reyndar nærri
dauður um daginn, þannig að maður
veit aldrei sína ævina fyrr en öll er, en
endanlegar ákvarðanir hafa ekki verið
teknar.“
Guðni Ágústsson sagði að miðað við
úrslit kosninganna og störf sín hefði
það ekki komið sér á óvart að fá stöðu
landbúnaðarráðherra. „Meginverkefn-
ið verður að ekki verði gjá milli þétt-
býlisins og sveitanna því þau þurfa
hvort á öðru að halda, milli þeirra á að
ríkja vinskapur."
Guðni sagði að nokkur átök hefðu
orðið um ráðherrastóla Framsóknar-
flokksins. „Það er alltaf barátta," sagði,
hann, en taldi þó að hún myndi ekki
skilja eftir sig nein sár til frambúðar.
Hann sagði að mikil samstaða hefði
verið um endanlega niðurstöðu en
greinilega kom þó fram í máli hans og
Sivjar Friðleifsdóttur að ekki greiddu
allir þingmenn atkvæði samkvæmt til-
lögu formanns.
Þau Siv voru einnig sammála um að
það sem hefði ráðið úrslitum í valinu
milli Valgerðar Sverrisdóttur og Sivjar
hefði verið hinn fjölmenni kjósenda-
hópur Framsóknarflokksins í Reykja-
neshjördæmi.
Vægi umhverfismála eykst
„Framsóknarflokkurinn fékk fleiri
atkvæði í Reykjaneskjördæmi en í
nokkru öðru kjördæmi,“ sagði Siv.
„Við höldum inni tveimur þingmönnum
tvö kjörtímabil í röð, í fyrsta sinn í
sögu kjördæmisins. Þetta er því
þokkalegur árangur, þó að við höfum
aðeins fallið í fylgi milli kosninga. Við
erum að fara inn í nýjan tíma sem
verður ekki umflúinn. Hann felur í sér
að á suðvesturhominu verða þrjú kjör-
dæmi sem kjósa 33 þingmenn í næstu
kosningum, það er að segja meirihluta
þingmanna. Það var því mjög eðlilegt
fyrir Framsóknarflokkinn að velja tvo
ráðherra af þessu svæði. Þetta stað-
festir það að Framsóknarflokkurinn er
breiður miðjuflokkur sem höfðar bæði
til þéttbýlis og landsbyggðar. Hann er
ekki gamaldags, heldur framsækinn.“
Siv sagði að búast mætti við ein-
hverjum áherslubreytingum í um-
hverfismálunum, eins og kæmi fram í
stjórnarsáttmálanum. Einnig mætti
búast við því að vægi umhverfismála
myndi aukast þar eð hún sinnti ein-
göngu þessu ráðuneyti.
Er sátt við niðurstöðuna
„Þetta er niðurstaðan, við stóðum að
henni svona og ég er sátt við hana,“
sagði Valgerður Sverrisdóttir, þing-
maður Framsóknarflokksins, er hún
var innt álits á kjöri nýrra ráðherra
flokksins. „Og ég veit að breytingar'
verða á kjörtímabilinu og geng út frá
því að þá komi ég inn í ríkisstjórn.“
Valgerður kvaðst aðspurð ekki vilja
tjá sig um hvort hún kæmi inn í stað
Páls Péturssonar sem félagsmálaráð-
herra, hvenær það myndi verða eða
hvort samkomulag hefði verið gert um
það atriði innan þingflokksins. Hún
sagði tillögu Halldórs Ásgrímssonar,
formanns Framsóknarflokksins,
ganga út á það hverjir verði ráðherrar
nú en hann hafi látið í það skína að
hún kæmi inn síðar. „Það var mjög
mikil samstaða um þessa tillögu for-.
mannsins, meiri en maður á að venj-
ast,“ sagði Valgerður. Hún hefur verið
formaður þingflokks Framsóknar-
flokksins og verður það að öllum lík-
indum áfram. „Ég lít líka á það sem
mikilvægt verkefni ef ég verð kjörin
formaður þingflokksins, að skipu-
leggja starf hans og þar held ég að
reynsla mín geti reynst mjög vel.T
sagði Valgerður að lokum.