Morgunblaðið - 30.06.1999, Qupperneq 2

2 MIÐVIKUDAGUR 30. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Aðeins 60 metrar voru á milli vélar Flugleiða og Air France aðfaranótt mánudags
„Alclrei séð tvær vélar
jafnnærri hvor annarri“
Lá við stórslysi
Boeing 747 flutningavál flugfálagsins Air France og Boeing 757 farþegaþota Flugleiða voru
hættulega nálægt því að rekast saman á John F. Kennedy flugvelli í New York á sunnudaginn.
Hér er rakið hvað gerðist.
John F. Kennedy
alþjóða-
flugvöllur
Jamaica
Flutningavél Air France lendir á flugbraut 22L.
© Farþegaþota Flugleiða er að hefja sig á loft
af flugbraut 22R, um klukkan 21.49 að kvöldi.
0) Á sama tíma keyrir flutningavél Air France í átt að flug-
stöðinni eftir akbraut J, fer yfir flugbraut 22R og ekur
þar með í veg fyrir Flugleiðaþotuna í flugtakinu.
© Flugleiðaþotan flýgur yfir flutningavélina en aðeins eru
þá um 60 metrar á milli vélanna.
Newark
alþjóða-
flug
völlur
/ !/*^YaGua rjía
hMAfÍHMTAN fluavöllur
-?>jr / 7/ B j NASSAU
1 ir/ Áy • OUEENS :
Ur X n JFK-alþjóða-
/0>- brooklyn ^—^ílugvöllur
Atlantshaf
Newsday / Philip Dionisío, Newsday Inc. Copyright
Óljðst hvort Air
France eða flug-
umferðarsljórn
gerði mistök
SAMKVÆMT upplýsingum
Bandaríska loftferðaeftirlitsins
voru aðeins rétt rúmir 60 metrar
lóðrétt á milli þotu Flugleiða og
þotu Air France á Kennedy-flug-
velli aðfaranótt mánudags þegar
síðarnefnda flugvélin ók í veg fyrir
vél Flugleiða sem var í flugtaki
með 185 farþega innanborðs. Þrír
voru um borð í frönsku vélinni.
Bandaríska loftferðaeftirlitið
segir að flugmaður frönsku vélar-
innar hafl fengið fyrirmæli um að
nema staðar en hafí, þrátt fyrir
þau, farið inn á flugtaksbraut ís-
lensku þotunnar. Bandaríska dag-
blaðið Newsday hafði í gær eftir
embættismönnum loftferðaeftir-
litsins að lárétt fjarlægð á milli vél-
anna þegar vél Flugleiða hóf sig á
loft hafi verið um 15 metrar.
Mjög alvarlegur atburður
„Eg hef aldrei séð tvær flugvélar
jafnnærri hvor annarri. Eg vonaði
aðeins að ég myndi ekki heyra
hljóðið sem myndast þegar málm-
ur rekst á málm,“ hefur blaðið eftir
Barrett Byrnes, flugumferðar-
stjóra á Kennedy-flugvelli. Byrnes
segir að þegar þetta var hafi þögn-
in í flugturninum orðið slík að „það
mátti heyra saumnál detta“.
„í hvert skipti sem tvær vélar
nálgast hvor aðra um of teljum við
um alvarlegan atburð að ræða og
við munum rannsaka málið af ná-
kvæmni. Við höfum ekki flokkað
umrætt atvik í tiltekinn hættuflokk
og það verður ekki gert meðan
rannsóknin stendur yfir,“ segir Ar-
lene Salac, talsmaður Bandaríska
loftferðaeftirlitsins, FAA, í New
York, í samtali við Morgunblaðið.
„Sextíu metra [fjarlægð milli
tveggja flugvéla] er eitthvað sem
meðhöndla verður af fullri alvöru,"
hefur Newsday eftir Frank Hatfí-
eld, yfirmanni flugumferðarstjórn-
ar hjá Bandaríska loftferðaeftirlit-
inu í viðkomandi umdæmi, og
kveðst hann skilgreina atvikið sem
„mjög alvarlegt".
Lítilsháttar þoka var á svæðinu
þegar atvikið varð en ekki er talið
að veður hafi haft áhrif á að at-
burðurinn gerðist. Byrnes kveðst
þeirrar skoðunar að ábyrgðin liggi
ekki hjá viðkomandi flugumferðar-
stjóra og bendir á að um helming-
ur af umferð um Kennedy-flugvöll
sé alþjóðleg. Oft á tíðum glími
flugumferðarstjórn og flugmenn
við tjáskiptaörðugleika vegna
ólíkra blæbrigða í tungumálum.
Um 1.100 vélar hefja sig á loft eða
lenda á Kennedy-flugvelli á sólar-
hring.
ÓUóst hvar ábyrgðin liggur
Flugvélarnar sem í hlut áttu
voru annars vegar Boeing 747-risa-
þota í farmflutningum, flug 6498 á
vegum Air France, og hins vegar
Boeing 757-farþegaþota, flug 614 á
vegum Flugleiða. Samkvæmt upp-
lýsingum frá Arlene Sarlac, tals-
manni Bandaríska loftferðaeftir-
litsins, var atburðarásin á Kenn-
edy-flugvelli á sunnudag með eftir-
farandi hætti:
Vél Air France lenti á flugbraut
22L á Kennedy-flugvelli og fékk
þær leiðbeiningar frá flugumferð-
arstjórn að aka af þeirri braut og
inn á braut J, sem ætluð er til að
aka flugvélum á milli flugbrautar
og flugstöðvar. Þar átti vél Air
France að bíða og fékk að sögn
Salac fyrirmæli um að fara ekki yf-
ir á flugbraut þá sem umferð var
um, 22R, en hún liggur samhliða
22L. Flugmaður frönsku vélarinn-
ar hélt áfram þrátt fyrir þessi fyr-
irmæli og fór yfir flugbraut 22R. Á
sama tíma var vél Flugleiða að
hefja sig á loft frá flugbraut 22R og
var þegar komin í loftið þegar vél
Air France ók þvert í veg fyrir
hana. Lóðrétta fjarlægðin á milli
þeirra var tæplega 61 metri, þ.e.
þegar vél Flugleiða fór yfir vél Air
France.
„Bandaríska loftferðaeftirlitið er
nú að rannsaka þetta atvik, en á
þessari stundu höfum við ekki sleg-
ið föstu hvort ábyrgðin liggi hjá
flugmanni Air France-þotunnar
eða flugumferðarstjóranum. Við
höfum óskað eftir hljóðupptökum
af samskiptum flugtums og flug-
manna og munum sömuleiðis taka
skýrslur af flugmönnunum, flug-
umferðarstjóranum og yfirmanni
hans á viðkomandi vakt. I kjölfarið
verður reynt að ákvarða hjá hvor-
um þeirra sökin liggur og af hverju
þetta atvik átti sér stað,“ segir
Salac.
„Við teljum að flugumferðar-
stjóm hafi gefið flugmanni Air
France fyrirmæli um að nema
staðar í stað þess að fara yfir flug-
brautina, en spurningin sem við
þurfum að svara er af hverju hann
hélt áfram. Var um að ræða óljósar
leiðbeiningar flugumferðarstjór-
ans, misskilning af hálfu flug-
mannsins eða sambland af báðum
þessum ástæðum?"
Einar Sigurðsson, aðstoðarfor-
stjóri Flugleiða, sagði í samtali
við Morgunblaðið í fyrradag að
stjórnendur Flugleiðavélarinnar
hefðu farið í einu og öllu að fyrir-
mælum flugumferðarstjórnarinn-
ar í flugtakinu. Umferðarstjórnin
hefði algjörlega verið í hennar
höndum. Salac staðfestir réttmæti
þessa skilnings, en bendir á að
þegar mistök af umræddu tagi
séu gerð verði að rannsaka málin
til að athuga hvort flugumferðar-
stjórinn hafi gert mistökin eða
flugmaðurinn. Hún geti ekki tjáð
sig um hvaða vísbendingar liggi
fyrir fyrr en rannsókninni er lok-
ið.
Nokkrar vikur í niðurstöðu
„Rannsókn af þessu tagi tekur
yfírleitt fáeinar vikur og það er
ekki ljóst nákvæmlega á þessari
stundu hvenær niðurstöður liggja
fyrir,“ segir hún.
Salac bendir á að ummæli Bym-
es við Newsdny komi frá starfs-
manni sem tilheyri verkalýðsfélagi
flugumferðarstjóra og séu þau ekki
opinber yfirlýsing um atvikið af
hálfu Bandaríska loftferðaeftirlits-
ins. „Hann er fulltrúi Landssam-
bands flugumferðarstjóra og ekki
opinber talsmaður Bandaríska loft-
ferðaeftirlitsins," segir hún.
Skinnaiðnaður á
Akureyri
37 starfs-
mönnum
sagt upp
Akureyri. Morgunblaðið.
STJORN Skinnaiðnaðai' hf. á Akur-
eyri hefur ákveðið að segja upp 37
starfsmönnum frá og með deginum í
dag, 30. júní, og taka flestar upp-
sagnimar gildi í október. Að sögn
Bjarna Jónassonar framkvæmda-
stjóra miða þessar aðgerðir fyrst og
fremst að því að minnka birgðahald
og fjárbindingu í birgðum. Eftir að
uppsagnimar taka gildi verða starfs-
menn fyrirtækisins 55 en voru flestir
eftir endurreisn fyrirtækisins um 150
árið 1996.
Bjarni sagði það þungbær skref
fyrir stjórn og stjórnendur félagsins
að þurfa að grípa til þessara ráðstaf-
ana. „Það er sárt að þurfa senn að sjá
á bak fjölda traustra og góðra starfs-
manna sem hafa unnið af dugnaði og
trúmennsku hjá félaginu á undan-
fómum ámm. Niðurstaðan er engu
að síður sú að hjá þessu verður ekki
komist.“
Bjöm Snæbjömsson, formaður
Verkalýðsfélagsins Einingar-Iðju,
sagði þessar uppsagnir mikið áfall og
það sé í raun skelfilegt að svona skuli
komið. „Það eru gefnar ákveðnar
ástæður fyrir þessum aðgerðum og
við vitum að þetta hefur verið erfitt.
En maður var að vona að ekki kæmi
til uppsagna og þetta em ákveðin
vonbrigði og mikið áfall og ekki síst
fyrir þetta fólk sem hefur starfað hjá
fyrirtækinu lengi,“ sagði Björn.
Tekist að halda
markaðshlutdeild
Bjarni sagði að aðstæður á mörk-
uðum félagsins væm svipaðar og
greint var frá í apríl sl. „Við stöndum
einfaldlega frammi fyrir því að laga
rekstur félagsins sem best að þeim
markaðsaðstæðum sem ríkja.“
Heimsmarkaður fyrir mokkaskinn
hefur dregist vemlega saman sl. ár
miðað við árin 1995-1997 en á þess-
um tíma hefur Skinnaiðnaði tekist að
halda markaðshlutdeild sinni á öllum
helstu mörkuðum. Þrátt fyrir fyrir-
sjáanlegan samdrátt haustið 1998 var
ákveðið að kaupa inn hrágærur frá
öllum innlendum birgjum fyrirtækis-
ins í trausti þess að markaðir myndu
taka við sér á ný innan nokkurra
missera. Ætlunin var að selja hluta af
þessum skinnum á yfirstandandi
rekstrarári en að hluti þeirra yrði
hálfunninn til fullvinnslu og sölu síð-
ar og er þessari vinnu nú að ljúka.
Minna keypt af gærum í haust
í apríl sl. var ljóst að markaðir
væm seinni að taka við sér en ráð var
fyrir gert, sem gerir það að verkum
að birgðir af hálfunninni vöm hjá fé-
laginu em meiri en gert var ráð fyrir
í upphafi rekstrarársins. Ekki er
talið réttlætanlegt að auka þessa
birgðasöfnun meira en orðið er.
Bjarni sagði að innflutningi á gærum
yrði hætt og að ekki lægi fyrir á
þessari stundu hversu mikið yrði
keypt af innlendum gæmm sem falla
til við slátmn á komandi hausti en
ljóst að það verður minna magn en
undanfarin ár.
Sérblöð í dag

m*) um
'Smsm
n umu
' JHorauul
^ i ÚR VER/A m
-——--------------
► I verinu í dag er meðal annars greint frá humarveiðum,
sem gengið hafa ágætlega það sem af er sumri, en nú er
farið að síga á seinni hluta vertíðarinnar. Veiði hefur verið
treg að undanförnu. Búist er við að hún glæðist í júlíbyijun.
ÍÞRÓfflR
Knattspyrnudeild KA skuldar
20 milljónir / B1
Tvö mörk Morkore kaffærðu
Keflvíkinga / B3
Fylgstu
með
nýjustu
f réttum
www.inbí.is