Morgunblaðið - 30.06.1999, Qupperneq 6
6 MIÐVIKUDAGUR 30. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Niðurstaða ríkissaksóknara að ekki verður gefin út ákæra í máli eignarleigufyrirtækisins Lindar
Sama niðurstaða
og hjá bankaráði
RÍKISSAKSÓKNARI hefur í
framhaldi af lögreglurannsókn á
starfsemi eignarleiguiyrirtækisins
Lindar komist að þeirri niðurstöðu
að ekki séu fyrir hendi forsendur
til að gefa út ákæru á hendur
stjómendum fyrirtækisins. Kjart-
an Gunnarsson, varaformaður
bankaráðs Landsbankans, segir
þessa niðurstöðu í samræmi við
það sem hann hafí átt von á og í
samræmi við þá niðurstöðu sem
bankaráð Landsbankans komst að
á árinu 1996.
Bankaráð Landsbankans óskaði
eftir því í lok maí í fyrra að fram
færi rannsókn á því hvort stjóm-
endur Lindar hefðu með athöfnum
sínum við stjórnun fyrirtækisins,
eftir að Landsbanki Islands eign-
aðist meirihluta í íyrirtækinu í lok
ársins 1990, framið eða tekið þátt í
refsiverðri háttsemi.
Ríkislögreglustjóri lauk rann-
sókn sinni 5. maí sl. og hefur ríkis-
saksóknari haft málið til skoðunar
síðan. Hann ritaði málsaðilum bréf
í gær þar sem hann lýsir niður-
stöðu sinni, en þar segir: „Af hálfu
ríkissaksóknara hefur verið gengið
úr skugga um að framangreindri
lögreglurannsókn sé lokið og jafn-
framt hefur verið athugað, hvort
rannsóknin geti leitt til saksóknar
eða ekki. Þykir það, sem kom fram
við lögreglurannsóknina um ætluð
brot þeirra manna, sem nefndir
em hér að ofan og höfðu réttar-
stöðu sakborninga við rannsóknina
[þ.e. framkvæmdastjóra Lindar og
þriggja bankastjóra Landsbank-
ans], ekki nægilegt eða líklegt til
sakfellis, sbr. 112. gr. laga nr. 19,
1991, um meðferð opinberra mála,
og verður því við svo búið látið
standa. Er máli þessu þannig lokið
af hálfu ákæruvaldsins, og hefur
þeim sem rannsókn beindist gegn
venð tilkynnt um málalok."
í 112. gr. laganna sem vísað er
til segir að þegar ríkissaksóknari
hafí fengið gögn máls í hendur
gangi hann úr skugga um að rann-
sókn sé lokið og meti síðan hvort
málsgögn dugi til sakfellis. Ef ekki
láti hann við svo búið standa.
Bankaráðið afgreiddi
málið 1996
Formaður og varaformaður
bankaráðs Landsbankans og
bankastjóri bankans fóm yfir nið-
urstöðu ríkissaksóknara á fundi í
gær. Helgi S. Guðmundsson, for-
maður stjórnarinnar, sagði að það
væri léttir fyrir bankann að þessu
máli væri lokið. Málið yrði rætt á
næsta bankastjórnarfundi, en að
öðm leyti væri því lokið af hálfu
bankans.
Kjartan Gunnarsson sagði að í
ársbyrjun 1996 hefði bankaráðið
fjallað um skýrslu sem endurskoð-
andi Lindar og fyrrverandi stjóm-
arformaður fyrirtækisins gerðu. A
grundvelli skýrslunnar óskaði
bankaráðið eftir að Ríkisendur-
skoðun skoðaði tiltekna þætti í
rekstri Lindar. Eftir að hafa fjall-
að um skýrslu Ríkisendurskoðun-
ar svaraði bankaráðið athuga-
semdum stofnunarinnar og jafn-
framt gerði það viðskiptaráðherra
grein fyrir skýrslu Ríkisendur-
skoðunar.
„í framhaldi af því tók banka-
ráðið þá ákvörðun að það væri
ástæðulaust að efna tÖ frekari
rannsóknar á þessu máli. Það lægi
allt ljóst fyrir hvað gerst hefði í
fyrirtækinu. Þó að fyrirtækinu
hefði gengið mjög illa og stjómun
þess verið mjög ábótavant væri
ekkert í málsgögnum sem benti til
þess að um refsiverða háttsemi
hefði verið að ræða. Ríkisendur-
skoðun skrifaði bankaráðinu bréf
og tók undir þessi sjónarmið og
lýsti því yfír að hún myndi ekki að-
hafast frekar.“
Kjartan sagði að ástæðan fyrir
því að bankaráð Landsbankans
hefði í maí 1998 ákveðið að óska
eftir rannsókn á málinu hefði verið
sú að mjög harðar umræður hefðu
farið fram um þetta mál á Alþingi.
Menn hefðu vefengt þá niðurstöðu
sem bankaráðið komst að árið
1996 og því hefði ekki verið um
annað að ræða en að láta fara fram
óháða rannsókn á málinu.
Fyrirtækinu illa stjórnað
„Niðurstaðan sem nú er fengin
er í fullkomnu samræmi við þær
ákvarðanir sem við tókum 1996.
Niðurstaðan er sú að það hafi ekki
verið um neitt refsivert athæfi að
ræða. Ég vek athygli á að því er
ekki borið við að þetta sé fyrnt
heldur segir einfaldlega að ekki
hafi verið tilefni til ákæru. Ég
fagna þessu mjög og það er einnig
fagnaðarefni fyrir þá einstaklinga
sem eiga í hlut. Það liggur fyrir
hvaða árangri fyrirtækið skilaði. A
því er auðvitað óskaplega mikill
munur hvort fyrirtæki gengur illa
og verður gjaldþrota vegna raða af
mistökum og raða af óhöppum eða
hvort menn hafa gerst sekir um
hegningarlagabrot eða brotið af
sér í opinberu starfí, eins og hefði
getað verið um að ræða,“ sagði
Kjartan.
Var ekki tilefni til rannsóknar
Halldór Guðbjarnason, fyrrver-
andi stjórnarformaður Lindar,
sagði að þessi niðurstaða væri
fyllilega í samræmi við það sem
hann átti von á. Hann sagði að það
hefði alla tíð legið fyrir að ekkert
refsivert hefði átt sér stað í þessu
máli. Rannsókn hefði hins vegar
hafíst á því vegna pólitískra deilna.
Varaformaður bankaráðs Lands-
bankans hefði raunar vísað til
þessara pólitísku deilna þegar
hann rökstuddi ákvörðun banka-
ráðs á blaðamannafundi í maí 1998
um að óska eftir rannsókn á því.
„Það kom jafnframt fram hjá
Kjartani að hann átti ekki von á að
það kæmi neitt út úr þessari rann-
sókn. Maður spyr sig þá hvort það
sé nóg að efnt sé til pólitískra
deilna um tiltekið mál til þess að
því sé vísað til ríkissaksóknara. Ég
tel að það hafi aldrei verið tilefni
til að óska eftir þessari rannsókn
enda hafa efnisatriðin aldrei verið
aðalatriði í þessu máli,“ sagði Hall-
dór.
Eignarleigufyrirtækið Lind var
stofnað 1987 og voru stærstu eig-
endur þess Samband íslenskra
samvinnufélaga og franski bank-
inn Banque Indosuisse. Lands-
bankinn eignaðist félagið í árslok
1990. Þegar fyrirtækið hætti starf-
semi árið 1994 eftir að hafa komist
í þrot hafði það tapað 700-800
milljónum króna.
Morgunblaðið/Þorkell
sarsoí0
1
Frábær útivistarferð til San
Feliciano viö Trasimeno-vatn
í hjarta Ítalíu 28. égúst
til 4. september
Samvinnuferðir
Landsýn
Á veröi fyrir þigl
Fyrsta upp-
skipun við
nýjan hafn-
arbakka
SKIP lagðist í fyrsta skipti í gær
að nýjum hafnarkanti í Hafnar-
fjarðarhöfn með farm til upp-
skipunar. Þetta var norska skipið
Reksnes sem hingað kom með
6.000 tonn af graníti sem Hlað-
bær-Colas ætlar að nota í malbik-
unarframkvæmdir.
Nýi hafnarkanturinn er 200
metra langt viðlegurými og er
hluti af stórfelldri stækkun á
Hafnaríjarðarhöfn sem staðið
hefur yfir frá því í fyrravor. Með
tilkomu þessa nýja hafnarbakka
færast grófir og mengandi flutn-
ingar framar í höfnina og verða
aðskildir frá fiskflutningum við
eldri höfnina á Óseyri.
Bréf ríkissaksoknara vegna Lindar
Málinu lokið
af hálfu
ákæruvalds
BOGI Nilsson ríkissaksóknari rit-
aði í gær málsaðilum í máli eignar-
leigufyrirtækisins Lindar bréfíð,
sem hér fer á eftir:
„Ríkissaksóknara hefur borist
bréf efnahagsbrotadeildar ríkislög-
reglustjórans, dagsett 5. f.m.,
ásamt rannsóknargögnum, varð-
andi meint brot fyrrum stjórnenda
fj ármögnunarleigufyrirtækisins
Lindar hf., Halldórs Guðbjama-
sonar, stjórnarformanns félagsins,
fyrir brot í opinberu starfi, og
Þórðar Ingva Guðmundssonar,
framkvæmdastjóra þess, fyrir
auðgunarbrot.
Tilefni rannsóknarinnar var
rannsóknarbeiðni bankaráðs
Landsbanka Islands í bréfí dag-
settu 29. maí 1998, þar sem þess
var óskað að rannsakað yrði „hvort
stjórnendur fjármögnunarieigufyr-
irtækisins Lindar hf. hafí með at-
höfnum sínum við stjórnun fyrir-
tækisins eða athafnaleysi, eftir að
Landsbanki Islands eignaðist meiri
hluta í fyrirtækinu í lok ársins
1990, framið eða tekið þátt í refsi-
verðri háttsemi."
Með lögreglurannsókninni, sem
fram fór, var jafnframt kannað
hvort bankastjórar Landsbanka
íslands, þeir Björgvin Vilmundar-
son og Sverrir Hermannsson,
kynnu að hafa gerst sekir um refsi-
verð brot í opinberu starfí, aðallega
í sambandi við kaup Landsbanka
íslands á hlutum í fjármögnunar-
leigufyrirtækinu, enda kom fram
við upphaf rannsóknar að veruleg-
ar skyldur gagnvart lánardrottn-
um fyrirtækisins höfðu færst yfír á
bankann við kaupin. Rannsóknin
beindist m.a. að því að leiða í ljós
hvort þeir hefðu gert bankaráði
grein fyrh’ upplýsingum, sem þeir
bjuggu yfír um rekstrarafkomu og
eiginfjárstöðu fyrirtækisins, áður
en bankaráð samþykkti kaup bank-
ans á hlutum í því þann 29. nóvem-
ber 1990.
Með sama hætti beindist rann-
sóknin að kaupum bankans á hlut-
um í félaginu þann 12. nóvember
1992, og þá jafnframt gegn Hall-
dóri Guðbjarnasyni sem tók við
stöðu bankastjóra þann 1. janúar
1991. Loks var rannsakað hvort
bankastjóm hefði haft heimild
bankaráðs eða hefði borið að afla
heimildar þess til að gefa út
ábyrgðaryfirlýsingu í þágu fjár-
mögnunarleigufyrirtækisins þann
31. desember 1993, að fjárhæð 200
miUjónir króna.
Af hálfu ríkissaksóknara hefur
verið gengið úr skugga um að
framangreindri lögreglurannsókn
sé lokið og jafnframt hefur verið
athugað hvort rannsóknin geti leitt *
til saksóknar eða ekki. Þykir það,
sem komið hefur fram við lögreglu-
rannsóknina um ætluð brot þeirra
manna sem nefndir eru hér að ofan
og höfðu réttarstöðu sakborninga
við rannsóknina, ekki nægilegt eða
líklegt til sakfellis, sbr. 112. gr.
laga nr. 19, 1991 um meðferð opin-
berra mála, og verður því við svo
búið látið standa. Er máli þessu
þannig lokið af hálfu ákæruvalds
og hefur þeim sem rannsóknin
beindist gegn verið tilkynnt um
málalok.