Morgunblaðið - 30.06.1999, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
MIÐVIKUDAGUR 30. JÚNÍ 1999 4'i
SÆMUNDUR RAGNAR
ÓLAFSSON
+ Sæmundur
Ragnar Ólafs-
son fæddist í
Reykjavík 16. ágúst
1939. Hann lést á
hjartadeild Sjúkra-
húss Reykjavíkur
20. júní síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Lára Sæ-
mundsdóttir, f. 28.
september 1913, og
Ólafur Hinrik Guð-
laugsson, f. 8. ágúst
1917, d. 23. desem-
ber 1995.
Sæmundur ólst
upp í Reykjavík hjá móður
sinni og stjúpföður, Gísla Odds-
syni, f. 5. september 1912, d.
23. mars 1987. Systkini Sæ-
mundar sammæðra eru: Dýrley
Sigurðardóttir, Sigríður Gísla-
dóttir, Oddur Gíslason, Unnur
Gísladóttir og Gunnar Gíslason.
Systkini hans samfeðra eru:
Þórarinn Ingi Ólafsson, Erling
Ólafsson, Oddný Ólafsdóttir og
Óli Sævar Ólafsson.
Sæmundur kvæntist Jónínu
Magnúsdóttur árið 1970, eign-
uðust þau fjögur börn. Þau eru:
1) Magnús Þór, f. 18. mars
1970, börn hans eru Gunnar
Karl, f. 5. nóvember 1993, og
Beth, f. 21. október 1998. 2)
Ólafur Freyr, f. 22.
mars 1972. 3) Lára,
f. 13. febrúar 1976,
hennar dóttir er
Ástrós Vera Haf-
steinsdóttir, f. 12.
mars 1999. 4) Þór-
laug, f. 7. janúar
1983.
Sæmundur og
Jónína slitu sam-
vistir árið 1992.
Síðastliðin tvö ár
bjuggu Sæmundur
og Margrét Rögn-
valdsdóttir saman í
Vesturbergi 78 í
Reykjavík.
Sæmundur stundaði nám við
Héraðsskólann á Laugarvatni
og lá leið hans síðan í Bænda-
skólann á Hólum, þar sem hann
útskrifaðist sem búfræðingur
árið 1959.
Sæmundur stundaði sjó-
mennsku og landbúnaðarstörf
jöfnum höndum. Hann bjó
ásamt fjölskyldu sinni á Vals-
hamri á Skógarströnd á Snæ-
fellsnesi um tíu ára skeið. Sæ-
mundur hafði mikið yndi af
hestum og stundaði tamningar
og ræktun hrossa alla tíð.
Útför Sæmundar fer fram
frá Háteigskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Hver minning dýrmæt perla að liðnum lífs-
ins degi,
hin Ijúfu og góðu kynni af alhug þakka þér.
Þinn kærleikur í verki var gjöf sem gleym-
ist eigi
og gæfa var það öllum, er fengu að kynnast
þér.
(Ingibj. Sig.)
Þegar ég frétti af láti míns góða
vinar, Sæmundar R. Ólafssonar, þá
komu þessar fallegu ljóðlínur upp í
huga mér, því þær segja svo mai’gt.
Sæmundur R. Ólafsson lést eftir
stutt en erfið veikindi. Enn einu sinni
sannast það hve ótrúlega stutt getur
verið milli lífs og dauða. Laugardag-
inn 12. júní sl. kom Sæmundur í
heimsókn til mín, en því miður var ég
ekki heima. Hitti hann þar eiginkonu
mína og yngri dóttur okkar. Var
hann hress eins og hann var ætíð.
Þurfti hann að ná tali af mér og sagði
konan mín honum að hringja í mig,
sem hann og gerði. Var þetta okkar
síðasta samtal, því daginn eftir fékk
hann hjartaáfall. Mín fyrstu kynni af
Sæmundi voru árið 1972 er við eign-
uðumst okkar fyrstu íbúðir í Vestur-
bergi 78 hér í borg. Hafa þessi vin-
áttubönd alltaf verið góð og náin síð-
an. Sæmundur var einstaklega hjálp-
legur og greiðvikinn maður, hann var
sannur vinur vina sinna og vildi öllum
gott gera. Skapgóður var hann og
skemmtilegur og hrókur alls fagnað-
ar á góðum stundum. Gaman var að
heimsækja Sæmund, því hann var
mjög gestrisinn. Mér eru margar
heimsóknir í fersku minni. Sérstak-
lega var gaman að koma að Vals-
hamri á Skógarströnd, en þar bjó
hann í sjö ár ásamt eiginkonu sinni
Jónínu Magnúsdóttur og fjórum
bömum þeirra. Auk þess að búa á
Valshamri og í Reykjavík bjuggu
hjónin einnig í Hafnarfirði. Á heimil-
um þeirra ríkti ávallt hlýja og góðvild
í garð þeirra er þangað komu. Sæ-
mundur og Jónína slitu samvistir.
Síðastliðin þrjú ár hefur Sæmund-
ur verið í sambúð með Margréti
Rögnvaldsdóttur kennara og hafa
þau búið í Vesturbergi 78. Bauð hann
mér þangað og sá ég vel hvað honum
líkaði að vera kominn aftur í þetta
góða hús, enda íbúð þeirra bæði hlý-
leg og falleg.
Sæmundur hafði mikið yndi af
hestum, enda kunni hann vel með þá
að fara. Hann var búfræðingur frá
Hólum í Hjaltadal. Voru hann og
Margrét með góða gæðinga hér í
Reykjavík sér til yndis og ánægju.
Oll störf Sæmundar einkenndust
af stakri snyrtimennsku. Allt vildi
hann hafa í röð og reglu. Sæmundur
gerði ekki miklar kröfur til lífsins en
átti gott bú og fór vel með sínar
skepnur. Að lifa á því sem landið gef-
ur átti vel við hann. Það var virkilega
ánægjulegt að vera innan um hesta
með honum og hugsaði hann einstak-
lega vel um þá eins og allir sáu sem
komu í hesthúsin til hans. Á góðum
hesti var hann kóngur í ríki sínu og
auðséð að samspil beggja var gott.
Hann hafði næma tilfinningu fyrir
hestinum og notaði sinn eigin stíl í
þeim efnum, sem fór honum vel.
Sæmundur var tilfinningaríkur
maður en dulur að eðlisfari og ekki
var allra að kynnast honum. Skop-
skyn hafði hann gott og sá hann
gjarnan spaugilegu hliðarnar á til-
verunni.
Ekki var Sæmundur alltaf heill
heilsu, því í nokkur ár hafði hann
glímt við eina tegund af gigt sem
þjáð hefur marga. En aldrei kvartaði
hann.
Áður en Sæmundin- gerðist bóndi
á Valshamri vann hann ýmis störf,
m.a. var hann lengi starfandi á
Guðnabakka í Þverárhlíð í Borgar-
firði hjá þeim heiðurshjónum Kjart-
ani Jónssyni og frú Þorbjörgu Pét-
ursdóttur og undi hann hag sínum
mjög vel þar. Sjómaður var hann í
mörg ár og starfaði hann í álverinu í
Straumsvík.
Þessi fáu orð segja ef til vill lítið,
en efst í huga mér er mikið þakklæti
fyrir að hafa átt hann að vini sem
aldrei brást þegar á reyndi. Friður
Guðs þig blessi, hafðu þökk íyrir all-
ar samverustundirnar. Ollum ætt-
ingjum og vinum bið ég og fjölskylda
mín Guðs blessunar og huggunar í
þeirra miklu sorg.
Vertu sæll! Þig signi ljósið bjarta.
Sjálfur Guð þig leggi sér að hjarta.
Blómgist þar um eilífð andi þinn,
innilegi tryggðarvinur minn.
Birgir G. Ottósson.
Með örfáum línum langar mig að
kveðja vin minn og skólabróður sem
er látinn um aldur fram eftir hjarta-
stopp sem hann fékk sunnudaginn
13. júní.
Við Sæmundur kynntumst í Norð-
urleiðarrútu á leið úr Reykjavík
haustið 1957 og var ferðinni heitið að
Hólum í Hjaltadal. Strax í rútunni
leist mér vel á piltinn, ekki stóran en
sperrtan og öruggan með sig. Við
vorum saman í herbergi þennan vet-
ur og er óhætt að segja að aldrei féll
skuggi á okkar vináttu sem hélst svo
alla tíð síðan.
Það er að sjálfsögðu margs að
minnast frá þessum skólaárum okk-
ar, enda ungir og fjörmiklir strákar
með litlar áhyggjur, nema þá rétt af
líðandi stund.
Það var nú ekki hægt að segja að
Sæmundur hafi verið gefinn fyrir
bóklesturinn, en í leikfimi, söng og
tamningum var hann á heimavelli.
Mér er minnisstæður söngurinn
hans. Hann kunni marga slagara og
ekki síst þessa erlendu, var sannkall-
aður rokksöngvari og þar með mikill
gleðipinni í öllum partíum eða þar
sem menn voru við skál.
Ekki man ég hvort Sæmi átti hross
áður en hann kom að Hólum, en þar
keypti hann hesta og alla tíð síðan
átti hann hesta. Oft góða bæði kapp-
reiða- og sýningarhesta.
Það fór nú svolítið fyrir ofan garð
og neðan hjá mér, þegar Sæmi fór að
þylja upp ættir sinna hesta og þeirra
ættingja, en þó að ég hefði takmark-
að vit á þessari upptalningu var ekki
hægt annað en hrífast með áhuga
hans.
Eftir skólaárin skildu leiðir en
alltaf héldum við sambandinu og
þannig vissi ég af honum í vinnu-
mennsku, á togurum, í Álverinu og
við búskap svo eitthvað sé nefnt. Ég
held að búskapurinn hafi alltaf átt
best við hann, þó að dæmið gengi
ekki upp hjá honum. í Eyvindar-
tungu í Laugardal var Sæmi ein
fimm til sjö ár sem unglingur og undi
hag sínum vel hjá Jóni bónda; leit á
Eyvindartungu sem sitt annað heim-
ili. Hann vann líka á Laugarvatni eitt
sumar.
Fyrir eitt verð ég Sæma alltaf
þakklátastur. Þegar vantaði fjár-
mann að Laugarvatni 1960 var hann
milligöngumaður um að ráða mig
þangað og þar hef ég verið síðan.
Þegar við Sæmi settumst niður til að
spjalla, barst talið alltaf að bænda-
skólaárunum. Þá var spurt um hina
félagana, hvar þeir væru og hvað þeir
gerðu.
Og þegar 40 ár voru liðin frá því að
við útskrifuðumst sem búfræðingar
var Sæmi einn af hvatarmönnunum
um að hittast á Hólum og það var
ákveðið, 19. júní skildi það vera.
Tveimur dögum fyrir áfallið hringdi
Sæmundm- í mig til þess að kanna
samflot norður og fá að heyra það
sem ég vissi nýjast af félögum okkar.
Tilhlökkun hans var mikil. En örlög-
in tóku í taumana og við hinir hitt-
umst á Hólum án Sæmundar. Það er
óhætt að segja að hans hafi verið sárt
saknað. í þessum hópi hefði hann
notið sín vel.
Við Hólasveinar frá 1959 sendum
Margréti, börnunum hans og öðrum
ættingjum samúðarkveðjur. Guð
blessi minningu hans.
Hilmar Einarsson.
Það mun hafa verið haustið 1961,
að Sæmundur Ólafsson hitti foreldra
mína á götu í Borgarnesi, og spurði
umbúðalaust hvort þau vantaði ekki
vetrarmann á bú þeirra á Guðna-
bakka í Stafholtstungum. Svo reynd-
ist vera, og var ekki orðlengt frekar,
hann kom með upp að Guðnabakka
og ílentist þar í mörg ár og eftir að
hann fluttist til Reykjavíkur hélt
hann góðu sambandi við þau og okk-
ur systkinin allar götur síðan.
Sæmundur hafði dvalist langdvöl-
um í Eyvindartungu í Laugardal hjá
góðu fólki, sem honum varð tíðrætt
um, og síðar lokið búfræðinámi frá
Hólum í Hjaltadal, þannig að hann
var ágætlega undir fjármennsku bú-
inn, sem varð aðalstarf hans á
Guðnabakka. Þar var á þessum tíma
eitt stærsta fjárbú á landinu, á annað
þúsund fjár af fjalli, þannig að í nógu
var að snúast alla daga. Hann var
líka áhugamaður um hross, sem
hentaði ágætlega því nóg var af þeim
hjá okkur. Það voru að jafnaði 12-15
hestar á járnum vetur sem sumar, og
tækifæri til að sameina skemmtun og
vinnu með því að á vetrum hirtum við
fé í Selhaga og jafnan farið þangað
ríðandi, og á vorin og haustin komu
smalamennskur, eftirlit með sauð-
burði og leitir á Tvídægru, sem
krafðist þess að menn væru ríðandi
og helst vel hestaðir. Þarna var Sæ-
mundur í essinu sínu í góðum félags-
skap nágranna og vina. Og alltaf
töldum við, að við værum manna best
ríðandi. Þess ber að geta, að á þess-
um árum voru hross ekki almennt
notuð til skemmtunar, frekar af illri
nauðsyn og hestamenn ekki taldir
neinir sérstakir snillingar. Þetta hef-
ur nú sem betur fer breyst, og ólík-
legustu menn farnir að halda hross.
Því vakti það athygli sveitunga okkar
þegar menn riðu um héruð, jafnvel
um miðjar nætur þegar sólai’gangur
var lengstur.
Sá sem þetta ritar átti því láni að
fagna að deila með Sæmundi óendan-
legum áhuga á útreiðum, og það urðu
margar ferðirnar sem við fóram sam-
an, ýmist tveir einir eða með öðram
fram á Kjör að huga að lambfé, sem
vildi leita til fjalls áður en búið var að
marka og taka af sem kallað var, og
svo að hausti í leitir, en á sumrin rið-
um við til Þingvalla eða vestur í Dali
á hestmannamót, sem þá voru
skemmtisamkomur en ekki sam-
ræmd landspróf. Mér er sérstaklega
minnisstæð ferð sem við fórum til
Þingvalla 1962, sem við lögðum upp í
tveir einir með 15 hross, en eftir því
sem á ferðina leið fjölgaði í hópnum
og gleðskapur óx, þannig að þegar á
Þingvöll var komið vora hrossin á
annað hundrað og ferðalangar eitt-
hvað á milli 30 og 40. Þá lögðu menn
á sína bestu hesta við ferðalok, og fór
aðdáunarkliður um áhorfendabrekk-
ur þegar Borgfirðingar komu til
leiks. Það fannst manni að minnsta
kosti þá.
Ég held, að þessar björtu hliðar
búskaparins hafi verið Sæmundi of-
arlega í huga eftir að hann fór frá
Guðnabakka og stundaði sjó um
nokkurra ára bil og síðar eftir að
hann fór í land og fór að vinna I Ál-
verinu í Straumsvík. Hann stofnaði
heimili, eignaðist góða konu og
mannvænleg börn. Hann var búinn
að leggja grann að ágætri afkomu og
hefði vafalaust farið til Spánar einu
sinni á ári eða byggt sér sumarbú-
stað, og farið í veiði, jafnvel gengið í
Oddfellow, ef ekki hefði verið þessi
ódrepandi sveitamaður í honum. Það
veit enginn, sem ekki hefur reynt
sjálfur, hvað löngunin til að takast á
við búskapinn getur verið lífseig.
Enginn má sköpum renna, Sæmund-
ur tók sig upp með börn og bura og
flutti vestur á Skógarströnd, að Vals-
hamri, vildisjörð sem þau hjónin
keyptu, og settu upp myndarbú. Þar
unnu þau öll hörðum höndum við að
skapa sér heimili og lífsframfæri. Ég
kom þar nokkram sinnum og maður
fann hve vel öll fjölskyldan lagði sig
fram og naut þess bezta sem sveitin
getur boðið. En það var ekki nóg. Á
þessum áram eftir 1980 breyttust
kjör bænda til hins verra, bæði vegna
almennt lakari lífskjara í landinu og
eins var hitt, að sú skoðun raddi sér
æ meir til rúms, að íslenzkar land-
búnaðarvörar væra of dýrar, og
lausnin á þeim vanda væri að lækka
laun bænda. Og það gekk eftir. Fjöldi
bænda varð að gefast upp og er raun-
ar ekki séð fyrir endann á þeirri þró-
un, þar sem smábúin era ekki sam-
keppnisfær, en úrelt og miðstýrð
landbúnaðarpólitík kemur í veg fyrir
að duglegir bændur geti búið þannig
að hægt sé að lifa af vinnu sinni. Fyr-
ir þessum hremmingum varð Sæ-
mundur og fjölskylda hans. Þau flutt-
ust til Reykjavíkur aftur 1986, og
segir mér svo hugur, að það hafi ver-
ið þung spor.
Sæmundur Ólafsson var maður
tæplega meðalmaður á hæð, hraust-
legur ásýndum og alla tíð vel á sig
kominn. Hann var vel gefinn, athug-
ull, glettinn þegar það átti við, en gat
brugðist illa við ef hann taldi sér mis-
boðið. Hann var vinfastur og góður
vinur vina sinna.
Ég gat þess í upphafi, að hann
hefði kynnst fjölskyldu minni fyrir
hartnær 40 árum. Þá var stofnað til
vináttu, sem varað hefir síðan. Ég bið
honum blessunar og sendi samúðar-
kveðjur til eftirlifandi eiginkonu,
móður, barna og systkina.
Pétur Kjartansson.
Kæri frændi. Þá hefur þú lagt af
stað til nýrra heima og það miklu
fyrr en við áttum von á og enn sann-
ast það að enginn ræður sínum næt-
urstað. Það er svo stutt síðan við
kvöddumst með kossi, bæði hlæjandi
yfir fyndnum tilsvörum þínum. Næst
eram við stödd á sjúkrahúsi, ég stend
við rúmið heltekin af sorg, þú liggur í
rúminu, hafðfr fengið alvarlegt
hjartaáfall og læknirinn segir að þú
sért á föram. Ég kvaddi þig með
kossi og óskaði þér góðrar ferðar.
Elsku frændi, ég vil þakka þér fyr-
ir samferðina og allt sem þú gafst
mér með hjartahlýju þinni, alveg frá
því ég var barn, og þegar ég var ung-
lingur buðuð þið Nína, fyrrum kona
þín, mér að koma og búa hjá ykkur.
Þið sýnduð mér ómælda umhyggju,
kærleik og þolinmæði því ég var víst
talin frekar baldin. Hafðu þökk fyrir
það. Og núna seinni tíma þegar sam-
gangurinn okkar á milli varð meiraj
fannst fjölskyldu minni það tilheyra
að hafa Sæma og Möggu með.
Þú varst (litli) bróðir hennar
mömmu og það var svo gaman að
heyra ykkur rifja upp bernskuna
saman og lágum við oftast í hlátur-
skrampa_ yfir sögunum af hrekkjum
ykkar. Ég veit að hún saknar þín
mikið.
Það er samt alltaf ljós í myrkrinu,
og ljósið er það að ég veit að þú fórst
hamingjusamur. Þá hamingju gaf
hún Magga þér, þið voruð svo ást-
fangin, góð og blíð við hvort annað og
það er hrein synd að þið skylduð eklB-T
hafa fengið meiri tíma.
Börnin þín, Maggi, Óli, Lára og
Þórlaug, eiga líka svo erfitt núna en
ég veit að þú munt vaka yfir þeim og
styrkja þau í lífinu.
Elsku Sæmi frændi minn, vertu
sæll og hafðu þökk fyrir allt og við
sjáumst þó síðar verði.
Elsku Magga mín, Guð blessi þig og
styrki í þinni miklu sorg. Við verðum
alltaf héma fyrir þig. Kæra Maggi,
Óli, Lára, Þórlaug og Nína, ykkur vil
ég senda mínar innilegustu samúðar-
kveðjur, svo og til annarra ástvina.
Guð á hæðum gaf þér ástríkt hjarta,
gæfii, lán og marga daga bjarta.
Nú er sál þín svifrn heimi fiá,
sett til nýrra starfa Guði hjá
Vertu sæll! Þig signi ljósið bjarta
Sjálfur Guð þig leggi sér að hjarta.
Blómgist þar um eilífð andi þinn,
innilegivinurminn.
(B.B.)
Þín frænka,
Lára Dan.
Vertu sæll - til sólarlanda farinn.
Sælum anda fagnar englaskarinn.
Við þér taki ljúfur lausnarinn, ' <
leiði, styrki’ og blessi anda þinn.
(B.B)
Takk fyrir skemmtileg kynni,
elsku frændi.
Dýrley Stella, Lovísa
Elísabet og Óskar.
Gatan er auð og allt er kyrrt og hljótt
og engin stjama lýsir kvöldsins höll.
Sem bleikir skuggar rísa fjarlæg fyöll.
Fram undan blundar hafið þungt og mótt.
Og mjöllin, mjöllin hnígur hægt og rótt.
Og hvert sem augað lítur fellur mjöll.
Og hvítum svefni sefur borgin öll.
í svefni gengur tíminn hjá i nótt.
V*
En eins og hvíta, mjúka mjöllin vefur
moldina frá í júní, þannig sefúr
í draumum tveggja hjartna horfið vor.
En langt að baki liggja tveggja spor.
Svo langt, svo langt! Og bráðum hyljast sjón-
um
tvenn spor, sem liggja langt að baki í snjónum.
(Tómas Guðm.)
Það er með mikilli sorg sem Sæ-
mundur Ólafsson sambýlismaður
systur minnar er kvaddur tæplega
sextugur að aldri. Það era aðeins
rúm tvö ár síðan þau Sæmundur og
hún Magga systir fóra að búa saman.
Ég hafði ekki kynnst honum neitt að
ráði. Við höfðum aðeins hist nokkram
sinnum. Þau bjuggu fyrir sunnan, vúfr
fyrir norðan. En þetta stóð allt til
bóta, sumarið framundan og leiðir
milli landshluta alltaf að styttast.
En skjótt skipast veður í lofti, tími
þeirra Sæmundar og Möggu var allt í
einu liðinn. Elsku Magga hefur mikið
misst, hún hreifst svo af öllu því sem
Sæmi hennar hafði að gefa. Hann var
fyrst og fremst ljúfur og elskulegur
maður sem vildi öllum gott gera.
Hrossarækt og hestamennska voru
hans líf og yndi og hann hreif Möggu
með sér sem tók þátt í hestamennsk-
unni af lífi og sál.
Ég votta börnum Sæmundar, méi*S
ur hans og systkinum innilega sam-
úð.
Elsku Magga mín, tíminn ykkar
Sæmundar var allt of stuttur, en það
tekur enginn frá þér minningarnar
sem þú átt eða draumana ykkar um
allt það sem þið ætluðuð að gera
saman og ég veit að það mun styrkia
þig á þessum erfiðu tímum. í r-
Úlfhildur Rögnvaldsdóttir.