Morgunblaðið - 23.09.1999, Blaðsíða 28

28 FIMMTUDAGUR 23. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
"■r / | • "yr J -W- Ehud Barak í
Pnr leiðtogar Hamas
handteknir í Amman
Amman, Berlín, Damaskus. Reuters.
JÓRDANAR handtóku þrjá leið-
toga Hamas, herskárrar hreyflng-
ar Palestínumanna, þegar þeir
komu með flugvél til Amman frá
Teheran í gær.
Mikill viðbúnaður var á alþjóða-
flugvellinum í Amman þegar flugvél
leiðtoganna lenti. Embættismenn
og öryggisverðir tóku á móti þre-
menningunum og handtóku þá um
leið og þeir stigu út úr flugvélinni.
Bryndrekar voru við eftirlitsstöðvar
flugvallarins og gerðar voru ráð-
stafanir til að koma í veg fyrir mót-
mæli vegna handtökunnar.
Leiðtogamir þrír - Khaled Mes-
hal, formaður framkvæmdastjóm-
ar Hamas, Ibrahim Ghosheh, fjöl-
miðlafulltrúi hreyfingarinnar, og
framkvæmdastjórnarmaðurinn
Musa Abu Marzook - höfðu verið
varaðir við því að þeir yrðu hand-
teknir ef þeir sneru aftur til Amm-
an. Stjórnvöld í Jórdaníu létu loka
öllum skrifstofum Hamas í landinu
í síðasta mánuði þegar leiðtogarnir
vom í Iran og 15 starfsmenn hreyf-
ingarinnar vom handteknh’.
Ayman al-Majali, aðstoðarfor-
sætisráðheiTa Jórdaníu, sagði að
Abu Marzook yrði vísað úr landi.
Marzook er án ríkisfangs og hefur
notað egypskt ferðaskjal sem ætlað
er palestínsku flóttafólki frá Gaza.
Hinir leiðtogamir tveir em
jórdanskir ríkisborgarar og búist
er við að þeir verði úrskurðaðir í
Raísa
kvödd
HUNDRUÐ Moskvubúa vottuðu
minningu Rafsu Gorbatsjovu,
eiginkonu síðasta leiðtoga Sov-
étríkjanna, virðingu sína í gær
við minningarathöfn í Menning-
arstofnuninni sem hún kom á fót
í Moskvu. Opin líkkista hcnnar
var á palli í byggingunni, um-
kringd blómum sem syrgjendur
höfðu sent.
Langar biðraðir mynduðust
fyrir utan bygginguna og á með-
al fyrstu gestanna voru
Vladúnír Pútín forsætisráð-
herra, Jegor Strojev, forseti efri
deildar þingsins, og nokkrir af
fyrrverandi samstarfsmönnum
Míkhafls Gorbatsjovs. Naína
Jeltsín, eiginkona Rússlandsfor-
seta, var einnig viðstödd athöfn-
ina og hún vottar hér Gorb-
atsjov samúð súia.
Rafsa verður borin til grafar í
Novodevítsjí-grafreitnum í
Moskvu í dag eftir borgaralega
athöfn í' Menningarstofnuninni.
lýðveldis“
Sachsenhausen, Berltn. Reuters,
Daily Telegraph.
EHUD Barak, forsætisráðherra
ísraels, sem er í opinberri heim-
sókn í Þýskalandi, sagði í gær, að
gyðingar yrðu aldrei framar jafn
vamarlausir fyrir ofsóknum og
þeir vora á dögum síðari heims-'
styrjaldar. í ísrael hafa margir
gagnrýnt Barak harðlega íyrir
Þýskalandsheimsóknina og saka
hann um tillitsleysi við fómarlömb
Helfararinnar.
I ræðu, sem Barak hélt að lok-
inni ferð um útrýmingarbúðir nas-
ista í Sachsenhausen, sagði hann,
að gyðingar myndu aldrei framar
eiga líf sitt og limu undir því, að
aðrir skytu skildi fyrir þá. „Við
munum verja sjálfa okkur og alla
gyðinga hvar sem þá er að finna.
Það verður aldrei aftur Auschwitz,
engir gasklefar, engar fjöldagrafir.
Aðeins sterkt Israel getur tryggt
framtíð okkar.“
Gerhard Schröder, kanslari
Þýskalands, sagði við minningarat-
höfn í gær, að Þjóðverjar mættu
aldrei gleyma glæpum fortíðarinn-
ar og eina friðþægingin væri fólgin
í því að láta þá ekki endurtaka sig.
Barak er fyrsti opinberi gestur
Schröders síðan þýska stjórnin
flutti aðsetur sitt frá Bonn til
Berlínar og heimsóknin er því
táknræn fyrir hið nýja „Berlínar-
lýðveldi" og þá stefnu Schröders,
að Þjóðverjar eigi að semja sátt við
fortíð sína og treysta um leið stöðu
sína sem stórveldi.
Reuters
„Litla Sviss"
Ymsir ísraelskir fjölmiðlar sök-
uðu Barak í íyrradag um tillitsleysi
við fómarlömb Helfararinnar og
sögðu, að Berlín hefði á sínum tíma
verið höfuðstaður nasista. Þá gagn-
rýndu þeir hann líka fyrir að ætla
að gista á Adlon Hotel, sem þeir
sögðu hafa verið sótt af frammá-
mönnum í nasistaflokknum og ver-
ið notað sem Gestapoaðsetur.
Talsmaður Adlon Hotels hefur
vísað þessum fullyrðingum á bug
sem „hreinum þvættingi". Segir
hann, að á stríðsámnum hafi hótel-
ið verið kallað „Litla Sviss“ vegna
þess, að erlendir sendimenn sóttu
það mikið enda hafi það verið
minna sótt af nasistum en ýmis
önnur hótel í Berlín.
Suu Kyi gagn-
rýnir Ástrala
Canbcrra. Reuters.
AUNG San Suu Kyi, leiðtogi lýð-
ræðissinna í Búrma, gagnrýnir
stjóm Ástralíu í myndbandsupp-
töku, sem birt var í gær, og segir
stefnu Astrala torvelda baráttuna
fyrir lýðræði í Búrma.
Suu Kyi sendi þingi Ástralíu
upptöku af tíu mínútna ávarpi þar
sem hún gagnrýnir stjómina fyrir
að senda mannréttindafulltrúa
sinn, Chris Sidoti, til Búrma í síð-
asta mánuði. Hún segir að tíma-
setning ferðarinnar hafí verið röng
og herforingjastjórnin í Búrma
geti túlkað heimsóknina sem
stuðning við stefnu sína.
Vilja kanna
nýjar leiðir
Stjóm Ástralíu varði heimsókn-
ina og sagði að ekkert hefði miðað í
baráttunni íyrir lýðræði í Búrma í
svo langan tíma að þörf væri á nýj-
um aðgerðum. „Fátt hefur gerst og
við eram að reyna að kanna nýjar
leiðir sem kunna að bæta ástand-
ið,“ sagði stjórnarþingmaðurinn
Peter Nugent, sem talaði fyrir
hönd Alexanders Downers utanrík-
isráðhema.
Nugent bætti við að heimsókn
mannréttindafulltrúans kynni að
greiða fyrir viðræðum við herfor-
ingjastjómina en lagði áherslu á að
Ástralar myndu ekki ræða við hana
nema hún sýndi fram á að hún vildi
bæta ástandið í Búrma. „Við emm
enn að reyna að beita okkur í þágu
lýðræðis og mannréttinda í landinu
og ef við teljum okkur geta fundið
nýjar leiðir til að gera það þá ber
okkur skylda til að kanna þær.“
hreyfinguna hafa birgt sig upp af
vopnum og komið upp þjálfunar-
búðum í landinu og bætti við að
þetta væri brot á samkomulagi um
að hreyfingin einskorðaði starf-
semi sína við stjómmál meðan hún
starfaði í landinu.
Hamas hefur vísað þessum ásök-
unum á bug og segir að markmiðið
með herferðinni gegn hreyfingunni
sé að sefa stjómvöld í Israel og
Bandaríkjunum.
Meshal, einn leiðtoganna
þriggja, sagði áður en hann hélt
aftur til Amman að Hamas myndi
ekki breyta starfsemi sinni og
skoraði á Abdullah konung að
binda enda á herferðina gegn
hreyfingunni. Faðir Abdullah,
Hussein, bjargaði lífi Meshal þegar
hann fékk ísraela til að útvega
mótefni gegn eitri sem ísraelskir
leyniþjónustumenn sprautuðu í
hann í misheppnuðu banatilræði á
götu í Amman árið 1997.
Ehud Barak, forsætisráðherra
Israels, fagnaði handtökunni og
sagði hana til marks um „djarfa
stefnu sem takmarkar svigrúm
mjög hættulegra samtaka".
Hamas-hreyfingin er andvíg frið-
arsamningum Israela og Palestínu-
manna og hefur orðið tugum Isra-
ela að bana í sprengjutilræðum.
Hamas fordæmdi handtökumar
og skoraði á alla Jórdana og Pa-
lestínumenn að beita sér íyrir því
að herferðinni yrði hætt.
Reutere
Liðsmaður Hamas mótmælir handtöku þriggja leiðtoga hreyfingarinn-
ar í Nablus á Vesturbakkanum.
Abu Marzook var vísað úr
Jórdaníu 1995 og hann var hand-
tekinn í Bandaríkjunum skömmu
síðar. Hu8séin konungur leyfði
honum að snúa aftur til Jórdaníu
fyrir tveimur áram.
Jamil Abu-Baker, talsmaður
Bræðralags múslima, stærstu
stjómmálahreyfingar Jórdaníu,
kvaðst harma handtökuna. Hann
var á meðal 100 stuðningsmanna
íslömsku hreyfingarinnar sem biðu
á flugvellinum til að taka á móti
Þremenningamir eiga yfir höfði
sér ýmsar ákærur, m.a. vegna að-
ildar þeirra að bannaðri hreyfingu.
Sagðir stefna þjóðar-
örygginu í hættu
Abdul-Raouf al-Rawabdeh, for-
sætisráðherra Jórdaníu, sagði í
vikunni sem leið að stjómin væri
staðráðin í að handtaka leiðtoga
Hamas um leið og þeir kæmu aftur
til landsins. Hann sakaði Hamas
um starfsemi sem stefndi þjóðarör-
yggi Jórdana í hættu. Hann sagði
[