Morgunblaðið - 24.09.1999, Blaðsíða 38

- 38 FÖSTUDAGUR 24. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Norræn ráðstefna um hugverka-
"réttindi í þágu atvinnulífsins
DAGANA 11.-14.
ágúst sl. var haldin
ráðstefna norrænna
umboðsmanna sem
vinna með hugverka-
réttindi í þágu atvinnu-
lífsins á Grand Hótel
Reykjavík. Pað var Fé-
lag umboðsmanna
vörumerkja og einka-
^ leyfa sem stóð fyrir
ráðstefnunni í sam-
vinnu við norræna um-
boðsmenn á sviði hug-
verkaréttinda í þágu
atvinnulífsins.
Samstarfið miðast
við að stuðla að góðum
og samræmdum
stjómsýslureglum á
Norðurlöndum á sviði hugverka-
réttinda í þágu atvinnulífsins, m.a.
með því að vinna með og hafa áhrif
á opinber stjómvöld og einkastofn-
anir sem vinna á þessu sviði.
Helstu dagskrárliðir
landanna og fyrirlestrar
^ Á ráðstefnunni fór hvert land
með stjóm og ábyrgð á tilteknum
dagskrárliðum.
Danmörk: Danski fyrirlesarinn
Leif Rorbol umboðsmaður ræddi
um reglur um endurskoðun á
stjórnsýslustigi á útgefnu einka-
leyfi, en endurskoðunarreglur
þessar eru einkum til komnar til að
gefa einkaleyfishafa tækifæri til að
breyta/takmarka einkaleyfaréttinn
vegna nýrrar tækni, sem til hefur
orðið eftir að einkaleyfisbréfið var
t gefið út. - Dr. Birgitta Gunzel er
lögfræðingur og starfandi nefndar-
maður í Áfrýjunarnefnd Einka-
leyfastofu Evrópusambandsins
sem staðsett er í Múnchen, Þýska-
landi. Hún ræddi um hugtakið ný-
næmi uppfinningar (á ensku novel-
ty) en nýnæmi uppfinningar varðar
það sem telst þekkt eða ekki þekkt
þegar metið er hvort
skilyrðum um nýnæmi
uppfinningar er full-
nægt. Er t.d. fullnægt
skilyrðum um nýnæmi
þegar eitt eintak af af-
urð uppfinningarinnar
hefur verið selt ein-
hverjum, eða þegar
uppfinningarútbúnað-
ur hefur verið sýndur
einhverjum sem e.t.v.
skortir þekkingu og
forsendur til að skOja
uppfinninguna, eða
þegar starfsmaður
tengdur uppfinning-
unni ljóstrar upp upp-
lýsingum tengdum
uppfinningunni, þrátt
fyrir að viðkomandi starfsmaður
hafi verið bundinn ströngum trún-
aðarskyldum skv. fyrirmælum upp-
finningamannsins eða uppfinninga-
mannanna.
Finnland: Finnski umboðsmað-
urinn Karin Slotter ræddi m.a. um
úrskurði hinna opinberu vöru-
merkjaskráningarstofa (á íslandi
Einkaleyfastofan) í deilumálum
sem tengjast alþjóðlegri skráningu
vörumerkis. Með alþjóðlegri skrán-
ingu vörumerkis er átt við skrán-
ingu vörumerkis hjá alþjóðaskrif-
stofunni er starfar á vegum Al-
þjóðahugverkastofnunarinnar
WIPO, skv. sérstakri bókun sem
kennd er við Madrid. - Finninn
Torbjörn Lydman umboðsmaður
ræddi um samræmingu eða sam-
ræmi í stjórnsýslulegri fram-
kvæmd vörumerkjalaganna á
Norðurlöndum. Virðist nú stefna í
innbyrðis breytta stjórnsýslulega
framkvæmd vörumerkjalaganna á
Norðurlöndum. I Danmörku og
Svíþjóð, öfugt við Finnland, ísland
og Noreg, er stefnt að því, að vöru-
merkjaskráningarstofur í þessum
löndum muni framvegis ekki kanna
Hugverkaréttindi
Vaxandi mikilvægi fyr-
ir vöxt, segir Ólafur
Ragnarsson, sköpun og
verðmætaaukningu
í hagkerfinu.
skráningarhæfi vörumerkjaum-
sókna með tilliti til ruglingshættu
við önnur skráð vörumerki í við-
komandi landi, eins og hingað til,
heldur verði vörumerkjaumsækj-
andi sjálfur að kanna eða kosta
könnun á ruglingshættu viðkom-
andi vörumerkjaumsóknar við þeg-
ar skráð vörumerki.
Noregur: Olav Torvund, norskur
lagaprófessor, ræddi um Netið og
notkun þess í lögmætum og ólög-
mætum tilgangi. Greindi hann á
milli hinna ýmsu hugverka og hætt-
unnar á misnotkun í ólögmætum til-
gangi á þessum hugverkum á Net-
inu. Hættan á misnotkun er mis-
mikil eftir því hvort um er að ræða
uppfinningaverk sem vemduð eru
með einkaleyfi, lögvernduð hönnun-
arverk, verk sem njóta höfundar-
réttarverndar, auðkenni og tákn
sem njóta vörumerkjaverndar eða
heiti sem eru firmanöfn og njóta
vemdar skv. firmalögum. Mikil
réttaróvissa ríkir í heiminum varð-
andi notkun og vernd hugverka á
Netinu en misnotkun hugverka á
Netinu er tiltölulega auðveld í fram-
kvæmd og hefur orðið til og farið
vaxandi á allra síðustu ámm vegna
nýrrar tækni sem gerir misnotkun-
ina mögulega.
Island: Við val á íslenska dag-
skrárliðnum var byggt á þeirri hug-
mynd að koma á framfæri og til um-
ræðu íslenskum þekkingarfyrir-
tækjum, sem standa framarlega á
sviði hátækni og sem selja hug-
verkaafurðii- sínar á alþjóðlegum
markaði og ræða hugverkastefnu
þeima.
Kári Stefánsson, forstjóri Is-
lenskrar erfðagi’einingar hf. (IE),
greindi frá starfsemi ÍE og sérstöðu
fyrirtækisins frá sjónai'hóli frum-
kvöðulsins. IE væri rannsóknarfyr-
irtæki á sviði mannerfðafræði.
Mai’kmið fyrirtækisins er að finna
erfðafræðilegar orsakir sjúkdóma
og flýta með þeim hætti leit að nýj-
um aðferðum til lækninga. Hann
nefndi hvers vegna og hvemig Is-
land býður upp á kjöraðstæður
vai’ðandi starfsemi sem tengist
mannerfðafræði og upplýsingastarf-
semi sem lýtur að mannerfðafræði
og líftækni og hvers eðlis og hvaða
tækifæri til öflunar á nýiri þekk-
ingu má búast við að verði til við
notkun miðlægs gagnagrunns á
heilbrigðissviði. - Geir A. Gunn-
laugsson, forstjóri Marels hf.,
greindi m.a. frá tilurð Marels hf.
Geir greindi frá því að Marel hf.
væri þekkingarfyrirtæki og væri nú
stærsta iðnfyrirtæki landsins að
undanskildum stóriðjufyrirtækjum.
Hann greindi einnig frá hugverka-
stefnu þess. Marel hf. hefði á árinu
1997 samþykkt ákveðna stefnu að
því er varðar hugverkalegar afurðir
fyrirtækisins. Marel hf. sækir nú
um einkaleyfi og þar með lögvemd
á nýjum aðferðum og nýjum afurð-
um í þeim tilgangi að lögvernda
samkeppnisstöðu sína gagnvart
keppinautum, fylgst er með því,
hvað keppinautamir gera til að lög-
vernda hugverkaréttindi sín og
fleira.
Svíþjóð: Sænski lögmaðurinn
Ragnar Lundgren og Bertil Orten-
blad, umboðsmaður með tækni-
menntun, greindu frá sænsku
ógildingarmáli á einkaleyfi, en út-
gefið einkaleyfi varðaði útbúnað á
Ólafur
Ragnarsson
skip til ísbrots. Snerust dómkröfur
m.a. um hversu víðtæk einkaleyfa-
vernd á viðkomandi ísbrotsútbún-
aði var en sænska flutningaskipið
Oden var með sérstakan ísbrotsút-
búnað. Isbrotsútbúnaður framan á
skip hefur verið í þróun frá því um
aldamótin 1800. Skýrleiki varðandi
innbyrðis hámarks stærðarhlutföll
á viðkomandi ísbrotsútbúnaði skv.
aðaleinkaleyfiskröfu fyrir viðkom-
andi einkaleyfi var umdeilanlegur
og tilefni ógildingarmálsins.
Ráðstefnugögn aflient
í rafrænu formi
Þátttakendur lýstu ánægju sinni
með framkvæmd ráðstefnunnar,
bæði varðandi val og meðferð á því
fagefni sem tekið var til meðferðar.
Það vakti athygli ráðstefnugesta
og þeir voru ánægðir með að öll
ráðstefnugögn voru afhent í raf-
rænu formi, þ.e. á einum litlum
disklingi. Ráðstefnuefni á prentuð-
um pappír var eingöngu kynning á
fyrirlesurum og samandregið fyrir-
lestrarefni sem skyldi vera mest 4
blaðsíður.
Um vaxandi mikilvægi
hugverkaréttinda
Þekking og kunnátta hafa vax-
andi þýðingu varðandi samkeppnis-
hæfni þjóða, um leið og vægi auð-
linda eitt og sér fer minnkandi.
Hlutur hugverka í hagsæld og at-
vinnulífi þjóða fer vaxandi en hug-
verk eru einmitt afrakstur þess er
þekking og hugkvæmni fara saman.
Áhersla á að tengja sem best hug-
verka- og nýsköpunarferli mun
aukast og í framtíðinni mun fremur
skorta áhugaverðar hugmyndir en
fjármagn til arðbærra verkefna. AI-
þjóðlegir sáttmálar á þessu sviði
hugverkaréttinda eru orðnir margir
og samræming á löggjöf ski’áning-
arkerfa fyrir þessi hugverkaréttindi
í hinum iðnvæddu löndum á sér nú
stað meira en áður. ísland er nú að-
ili að flestum þessara alþjóðlegu
sáttmála og íslenska skráningar-
kerfið er keimlíkt norrænu skrán-
ingarkerfunum.
Höfundur er hæstaréttarlögmaður
og formaður Félags umbodsmanna
vörumerkja og einkaleyfa.
Meira en bara sumarbúðir
ÞÓTT hin 100 ára
gömlu æskulýðsfélög
^KFUM og KFUK í
w Reyk javík séu á síðari
árum þekktust fyrir
starfsemi sína í sumar-
búðum félaganna í
Vatnaskógi og Vindás-
hlíð er starf KFUM og
KFUK meira en bara
sumarbúðastarf.
Sumarbúðirnar í
Vatnaskógi og Vindás-
hlíð eru vissulega mik-
ilvægur hlekkur í
starfi KFUM og
KFUK í Reykjavík og
að mörgu leyti andlit
þeirra í dag, enda eru
það um 2.000 gestir sem koma til
' ‘’sumardvalar í Vatnaskóg og Vind-
áshlíð árlega. Þar fyrir utan koma
um 1.800 fermingarbörn til
fræðslu í Vatnaskóg á veturna
með prestum sínum og starfsliði
safnaðanna.
Hinir fjölmörgu sem í gegnum
árin hafa dvalið í lengri eða
skemmri tíma í Vatnaskógi eða
Vindáshlíð minnast flestir stað-
anna með þakklæti, sérstakri lotn-
ingu og með einhverjum ævintýra-
ljóma.
Meirá en bara sumarbúðir
En KFUM og KFUK í Reykja-
vík eru meira en bara sumarbúðir.
Á veturna bjóða félögin upp á
þroskandi starf fyrir börn og ung-
íinga á mismunandi aldri í um 40
deildum á 15 stöðum.
Á vikulegum fundum eða sam-
verum deildanna er boðið upp á
^leiki, þrautir og keppni af ýmsum
toga. Dýrmætt samfé-
lag, skemmtun og
kjarngott veganesti út
í lífíð með fræðslu um
kristna trú auk þess
sem þátttakendum er
kennt að biðja til
Guðs með eigin orðum
og orðum annarra í
formi ljóða og bæna-
versa. Aðrar deildir
KFUM og KFUK eru
heimsóttar og farið er
ævintýraferðir,
styttri og lengri, með-
al annars í sumarbúð-
irnar í Vatnaskógi og
Vindáshlíð. Haldið er
meðal annars fótbolta-
mót á milli deilda svo eitthvað sé
talið upp af því fjölbreytta starfi
KFUM og KFUK
Á veturna, segir Sigur-
björn Þorkelsson,
bjóða félögin upp á
þroskandi starf fyrir
börn og unglinga á mis-
munandi aldri í um 40
deildum á 15 stöðum.
sem KFUM og KFUK í Reykjavík
hafa að bjóða börnum og ungling-
um í vetur.
Þjálfaðir leiðtogar úr starfi
KFUM og KFUK halda utan um
starfið og athygli er vakin á því að
þátttökugjald er ekki neitt.
Launaðir æskulýðsfulltrúar
KFUM og KFUK eru þau Helgi
Gíslason kennari og Gyða Karls-
dóttir heimspekingur. Sjá þau um
leiðtogafræðslu, gerð efnis og þjón-
ustu við leiðtoga.
í æskulýðsnefnd KFUM og
KFUK í Reykjavík sitja þau Halla
Jónsdóttir, settur fræðslustjóri
þjóðkirkjunnar, Magnea Sverris-
dóttir, æskulýðsfulltrúi Hallgríms-
kirkju, Tómas Torfason auglýs-
inga- og markaðsráðgjafi og Sig-
valdi Björgvinsson verslunarmað-
ur.
Miðbæjarstarf
Að næturlagi um helgar standa
KFUM og KFUK fyrir vakt í mið-
bæ Reykjavíkur og reyna að lið-
sinna þeim sem um miðborgina
ráfa. Miðstöð félaganna er í Loft-
stofunni í Austurstræti 20, í sama
húsi og McDonalds.
Á Loftstofunni er fólk á vegum
KFUM og KFUK sem tilbúið er að
spjalla við þá sem þangað leita,
veita fræðslu eða ráðgjöf, gefa
heitt kakó og kex og veita um-
hyggju, hlýju og dýrmætan tíma til
spjalls og ekki síst til að hlusta,
hugleiða Guðs orð og biðja.
KFUM og KFUK eru með sér-
stakan miðbæjarprest í þjónustu
sinni, sr. Jónu Hrönn Bolladóttur,
sem heldur utan um starfið í mið-
bænum og sér um þjálfun leið-
toga. Sr. Jakob Ágúst Hjálmars-
son er fulltrúi Reykjavíkurpró-
fastsdæma í miðbæjarnefnd
KFUM og KFUK en aðrir í
nefndinni eru Guðmundur Ingi
Leifsson skólastjóri, Anna G.
Hugadóttir uppeldisfræðingur,
Sverrir Jónsson bankamaður og
sr. Irma Sjöfn Óskarsdóttir.
Leikskóli
Fullyrt er að helstu mótunarár
mannsins séu fyrstu þrjú til fimm
æviárin.
Á næsta ári verða 25 ár frá því
KFUM og KFUK hófu rekstur
leikskóla í félagsheimili sínu í
Langagerði 1. Um 60 börn komast
að í leikskólanum hverju sinni og
eru nú milli 50 og 60 börn á biðlista
eftir að komast í skólann, sem
sennilega hefur aldrei verið vin-
sælli en einmitt nú.
I leikskólanum eru börnin frædd
um kristna trú eins og í öllu öðru
starfi KFUM og KFUK og þeim
kennt að lifa eðlilegu daglegu lífi
með frelsara sínum Jesú Kristi.
Þeim eru kenndar bænir og kennt
að biðja fyrir öðru fólki og málefn-
um sem það snerta.
Skólastjóri leikskóla KFUM og
KFUK er María Sighvatsdóttir
leikskólakennari og formaður leik-
skólastjórnar er Kristín Pálsdóttir
leikskólakennari. Aðrir í leikskóla-
nefnd KFUM og KFUK eru Arn-
mundur Kr. Jónasson fram-
kvæmdastjóri, Guðný Jónsdóttir
myndlistarkennari og María Aðal-
steinsdóttir kennari.
Einn fyrir alla og allir fyrir einn
Á sunnudögum koma allar
starfsgreinar KFUM og KFUK
saman í aðalstöðvum KFUM og
KFUK við Holtaveg með alla fjöl-
skylduna til þess að njóta samfé-
lags og uppbyggjast saman bæði
félagslega og trúarlega.
Samkomurnar eru sameiginleg-
Sigurbjörn
Þorkelsson
ur vettvangur stjórna, nefnda,
launaðra starfsmanna, sjálfboða-
liða, fyrirbiðjenda og allra áhuga-
samra um starf KFUM og KFUK.
Því er öllum velkomið að vera með
og koma ófeimnir á Holtaveginn kl.
17:00 á sunnudögum.
Vetrarstarfið kynnt
Sunnudaginn 26. september
verður vetrarstarf KFUM og
KFUK, sem nú þegar er hafið,
kynnt.
Fjölskyldum þeirra barna sem
dvöldu í Vatnaskógi og Vindáshlíð í
sumar er sérstaklega boðið á sam-
komuna til að kynna sér vetrar-
starf félaganna, en allir eru að
sjálfsögðu velkomnir.
Meðal efnis á samkomunni verð-
ur að Helga Vilborg Sigurjónsdótt-
ir, forstöðukona í Vindáshlíð, flytur
vitnisburð. Kangakvartettinn
syngur og rifjuð verða upp
skemmtiatriði af kvöldvökum sum-
arsins í Vatnaskógi og Vindáshlíð.
Stutta hugvekju flytur sr. Ólafur
Jóhannsson, formaður KFUM í
Reykjavík.
Á samkomunni verða meðal ann-
arra foringjar sumarbúðanna frá
því í sumar og leiðtogar í æsku-
lýðsstarfi félaganna í vetur.
Hver veit nema hin 100 ára
gömlu en sífersku æskulýðsfélög
KFUM og KFUK hafi upp á eitt-
hvað að bjóða sem þú hefðir
ánægju af að taka þátt í.
Kynntu þér málið og vertu með í
að móta æsku Islands og hafa
kristileg áhrif í landinu sem orðið
hafa þjóðinni til heilla í 1000 ár.
KFUM og KFUK er kjörinn
starfsvettvangur, upplögð leið til
mikilla tækifæra.
Höfundur er framkvæmdastjóri
KFUU og KFUK í Reykjavík.