Morgunblaðið - 24.09.1999, Side 41

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 24. SEPTEMBER 1999 41**-
UMRÆÐAN
Reynslan af
Samfylkingunni
KALLIÐ er komið.
Nú í haust fer fram
landsfundur Alþýðu-
bandalagsins þar sem
ræða á stofnun nýs
flokks, byggðum á
grunni þeirra þriggja
flokka sem stóðu að
sameiginlegu fram-
boði í þingkosningum
sl. maí. Að baki því
framboði stóð sam-
þykkt landsfundar Al-
þýðubandalagsins frá
því í júlí í fyrra um
samfylkingu vinstri-
manna. Ekki var þá
samþykkt að stofna
nýjan flokk heldur átti
að gera „tilraun til fjögurra ára“,
svo vitnað sé í fonnann flokksins.
Nú er hins vegar komið nýtt hljóð
í strokkinn. Tilraun til fjögurra
ára er orðin að sameiningu flokk-
anna strax, og helst í gær. Það
sem ákveðið var í fyrra er ekki
lengur nógu gott fyrir formann og
framkvæmdastjórn flokksins.
Forsendur hafa breyst.
Forsendur tilraunarinnar til
fjögurra ára voru einkum þessar: I
fyrsta lagi að kraftar vinstrimanna
væru dreifðir. Með því að bjóða
fram sameiginlega en ekki hver í
sínu lagi fengju vinstrimenn auk-
inn slagkraft gegn ríkisstjórnar-
flokkunum, Sjálfstæðis- og Fram-
sóknarflokki. Það var raunhæfur
ávinningur sem olli því að ýmsir,
þ.á m. undirritaður, vildu gera átak
í að sameina sundraða vinstri-
flokka í öflugri og breiðri samfylk-
ingu. Hefur Samfylkingunni sem
nú er orðin til tekist að sameina
krafta vinstrimanna? Náði sameig-
inlegt framboð í vor þeim árangri?
Því fer fjarri. Samfylkingin var
keyrð í gegn í andstöðu við áhrifa-
mikla forystumenn í Alþýðubanda-
lagi og Kvennalista, engin tilraun
var gerð til að koma til móts við
sjónarmið sem gengu í rétta átt, en
þó skemur en æstustu sameining-
armenn vildu. Afleiðingarnar eru
öllum ljósar. Þrátt fyrir hugaróra
einstakra manna reyndust gamal-
grónir forystumenn
vinstrimanna eiga
hljómgrunn meðal
kjósenda sinna og
hefði ekki átt að koma
á óvart.
í annan stað var
ákveðið að líta fram
hjá auðsæjum ágrein-
ingi flokkanna í veiga-
miklum málum, t.d. ut-
anríkis- og virkjunar-
málum, undh' því yfir-
skini að þessi mál
væru ekki á dagskrá.
Flokkarnir myndu eft-
ir sem áður halda sinni
stefnu en sæst yrði á
það sem hægt væri að
sættast á að framkvæma á einu
kjörtímabili. Eins og ýmsir höfðu
bent á, reyndist slíkt stefnuleysi
óframkvæmanlegt þegar komið var
að kosningum. Verra var þó að
Samfylkingin
Staðreyndin er hins
vegar sú, segir Sverrir
Jakobsson, að Samfylk-
ingin er útvötnuð gerð
af Alþýðuflokknum.
sumir þingmenn Alþýðubandalags
og Kvennalista gengu gegn öllum
samþykktum þessara flokka í mál-
efnum herstöðvarinnar og Nató og
héldu að kjósendum væri sama.
Þeim var ekki sama, eins og sein-
ustu kosningaúrslit sanna.
I þriðja lagi var ekki gengið út
frá stærð flokkanna þegar farið
var að ráða á lista fyrir kosningar
heldur var farið í opin prófkjör að
hætti Alþýðuflokksins. Þá var
ekki tekið mið af því að stórir jafn-
aðarmannaflokkar í Evrópu
ástunda að jafnaði önnur vinnu-
brögð. Afleiðingin varð sú að Al-
þýðuflokksmenn smöluðu sér á
lista Samfylkingarinnar, langt um-
Sverrir
Jakobsson
fram það sem fylgi þess flokks gaf
tilefni til. Skipti þá engu máli
hvaða aðferð var notuð við út-
reikninga, þó að sumir Alþýðu-
bandalagsmenn hefðu hátt af því
tilefni. I þessu liggur önnur rót
þess að sameining vinstrimanna
varð ekki að veruleika í vor.
Þegar menn tókust á hendur það
erfíða verkefni að sameina vinstri-
menn var aldrei gengið út frá öðru
en að það framboð fengi vel yfir
30% atkvæða. Þeir hefðu þá verið
álitnir fylupokar og úrtölumenn
sem hefðu spáð því að framboðið
fengi 27% atkvæða í kosningum og
yrði búið að glata þriðjungi þess
fylgis í skoðanakönnunum hálfu ári
síðar (í öllum skoðanakönnunum).
Þá var öllu tali um að verið væri að
búa til nýjan krataflokk með lið-
styi'k Alþýðubandalagsins fortaks-
laust vísað til föðurhúsanna. Stað-
reyndin er hins vegar sú að Sam-
fylkingin er útvötnuð gerð af Al-
þýðuflokknum, flokkur sem í meg-
inatriðum hefur sömu stefnu og
Sjálfstæðis- og Framsóknarflokkur
en gerir öðru hvoru ágreining um
dægurmál og meinta spillingu rík-
isstjórnarflokkanna. Fylgi Alþýðu-
flokksins seinni árin er ágæt vís-
bending um hug kjósenda til flokks
af þessu tagi.
Það má vissulega taka undir það
að forsendur hinnar örlagaríku
„tilraunar til fjögurra ára“ hafa
breyst. Einungis einfeldningar
gætu hins vegar dregið þá ályktun
að rétt skref í þeirri stöðu væri að
stofna nýjan flokk, sem byggður
yrði á núverandi þingflokki Sam-
fylkingarinnar og þeim lágsiglda
samsetningi sem var kosninga-
stefnuskrá Samfylkingarinnar
seinasta vor. Ef menn vilja læra
eitthvað af tilrauninni eins og hún
hefur gengið fram að þessu geta
menn gert annað tveggja. Annað-
hvort geta Alþýðubandalagsmenn
lagt niður Alþýðubandalagið og
gengið sem einstaklingar í aðra
flokka, og þá sumir í þann Alþýðu-
flokk sem Samfylkingin er í raun.
Hins vegar geta menn reynt að
halda tilrauninni áfram og vinna að
sameiningu allra vinstrimanna fyr-
ir næstu kosningar. Þar strandar
ekki á neinum öðrum en okkur
sjálfum. En þá þarf að hafa annað
verklag á en forysta flokksins hef-
ur haft hingað til.
Höfundur er sagnfræðingur og situr
í miðstjórn Alþýðubandalagsins.
Jörðin er flöt
RAGNAR Fjalar
Lárusson skrifar um
kirkju og samkyn-
hneigð í Morgunblaðið
þann 14. september sl.
Hann kemst að þeirri
niðurstöðu að þótt sam-
kynhneigð sé tæpast
syndsamleg þá sé hún
brenglun eða sjúkdóm-
ur sem viðkomandi ráði
ekki við. Og svo hefur
hann fulla samúð með
samkynhneigðum.
Margh’ kirlqunnar
menn hafa gegnum ald-
imar haldið í bábiljur
og bull um lífið og til-
veruna, löngu eftir að
þjóðfélagið í heild sinni
hefur annaðhvort fyrir tOstuðlan
vísinda eða fyrir önnur áhrif, séð að
bábiljurnar standast ekki. Lengi
héldu kirkjunnar menn sig hafa
guðfræðilegan rökstuðning fyrir því
að jörðin væri flöt, að þrælahald
væri guðs vilji, að kynþáttaaðskiln-
aður væri óbreytanlegur hluti sköp-
unarverksins, að konur skyldu
þegja í söfnuðinum (að þær gegndu
prestsembætti kom ekki til mála),
og nú síðast að samkynhneigðir séu
brenglaðir (eða sjúkir). Þess vegna
má ekki vígja þó tfl staðfestrar sam-
vistar í þjóðkirkjunni því „þá hættir
hún að vera kirkja sem byggir á
orðum Jesú Krists" eins og Ragnai'
segir í gi'ein sinni.
Nú er það svo að samkynhneigðir
eru vanir því að fólk tjái brenglaðar
hugmyndir sínar um þá opinberlega
og kippa sér mismikið upp við það.
Slíkar hugmyndir lýsa frekar þeim
sem þær tjá fremur en hommum og
lesbíum. Það er hins^-
vegar alvarlegt þegar
þessum órum er beint
gegn þjóðkirkjunni og
því fólki sem vinnur að
því að gera hana að
hluta af lífi nútíma-
mannsins en ekki að
safngripi á öskuhaug-
um þeirra bábflja sem
fyrr voru nefndar.
Þeim starfsmönnum og
meðlimum þjóðkirkj-
unnar, prestum og öðr-
um, sem vinna af hefl-
um hug að því að rétta*
hlut samkynhneigðra
innan kirkjunnar er
vorkunn að þurfa að
glíma við þá drauga
sem skjóta upp kollinum í áður-
nefndri grein.
Ég hef fulla samúð með Ragnari
- og með þjóðkirkjunni.
Höfundur er tónlistarmaður.
Samkynhneigð
Margir kirkjunnar
menn, segir Haukur F.iJ&
Hannesson, hafa gegn-
um aldirnar haldið í bá-
biljur um lífið og tilver-
una, löngu eftir að
þjóðfélagið hefur séð að
þær standast ekki.
Haukur F.
Hannesson
HUGSKOT
^**í’ ^ ví í c*
13nmc'\myndtvtöl<ur
1 5% afslóttur í september
Nethyl 2 S. 587 8044

*
ImI notuð tæki
a uilaouiuiiiii uiciui.
Sími 561-7510
Laugavegur174
simi 569 5700
heimasíöa www.hekla.is
netfang hekla@hekla.is
EH-0763 Cat 436B,traktorsgrafa
Árg. 1993 Vinnustundir 6000, 4x4,
EH-0551 CASE580K
traktorsgrafa. Árg. 1989, vst. 6500,
skotbóma. Fast bachoe, opnanleg 4x4, skotbóma, opnanleg
framskófla. Vélin er sem ný.
Verð 2.800.000 + vsk
framskófla, Astand gott.
Verð 1.000.000 + vsk
EH-0399 CASE 580
traktorsgrafa.Árg. 1989, vst. 6500,
4x4,skotbóma, opnanleg framskófla,
Ástand gott, nýsprautuð.
Verð 1.000.000 + vsk
EH-0034 Cat 428 traktorsgrafa
Árg. 1988. Vst. 9.600 4x4
skotbóma, opnanleg framskófla.
Vél í góðu ástandi.
Verðl .200.000 + vsk
EH-0833 Cat 438B traktorsgrafa
Árg. 1993. Vst. 5.000 4x4
skotbóma, opnanleg framskófla
Topp vél.
Verð kr. 3.300.000. + vsk.

EH-0662 Cat 438 traktorsgrafa
Árg. 1991. Vst. 8.400 4x4,
skotbóma, opnanleg framskófla.
Vél í sérlega góðu ástandi
Verð 1.700.000 + vsk
EH-0599 CAT 438 traktorsgrafa.
Árg. 1990, vst. 7300,4x4, skotbóma,
opnanleg framskófla með göfflum,
uppteknar bremsur, nýsprautuð.
Verð 1.700.000+ vsk
EA-0002, CAT 206 hjólagrafa.
Árg. 1990. Vinnustundir 5000.
Lagnir fyrir fleyg og / eða annan
aukabúnað. Stuðningsfætur og
tönn. Vélin er í mjög góðu ástandi.
Verð 3.000.000 + vsk