Morgunblaðið - 12.10.1999, Blaðsíða 46

46 ÞRIÐJUDAGUR 12. OKTÓBER 1999
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
SMÁSKÚR
Sérverslun m/barnaskó
í bláu húsi við Fákafen,
sími 568 3919.
Mm
til útlaada
-auðvelt að muna
SÍMINN
www.simi.is
MORGUNVERÐARFUNDUR SAF
UM AÐGENGI ÍSLENSKRA
FYRIRTÆKJA AÐ
ERLENDU VINNUAFLI
SAMTÖK FERÐAÞJÓNUSTUNNAR halda
morgunverðarfund miðvikudaginn
13. október nk. kl. 8.30-10.00
í Víkingasal Hótels Loftleiða.
Rætt verður um möguleika íslenskra fyrirtækja á að
ráða erlent vinnuafl og réttindi og skyldur bæði
starfsfólksins og fyrirtækjanna.
Frummælendur eru:
Gissur Pétursson, forstjóri Vinnumálastofnunar,
Jón S. Karlsson, EES vinnumiðlun,
Jón H. Magnússon, lögmaður, Samtök
atvinnulífsins.
Allir velkomnir.
Vinsamlegast skráið þátttöku sem fyrst á skrifstofu
Samtaka ferðaþjónustunnar,
sími 511 8000, myndsendir 511 8008,
tölvupóstur info@saf.is.
Hvenær er
nóg að gert?
HVERSU mikið þarf aðhald
stjórnvalda að vera? Það er of lítið
ef samkeppnisstöðu, markaðshlut-
deild og arðsemi íslenskra fyrir-
tækja er fórnað fyrir aukin rekstr-
arútgjöld ríkis og
sveitarfélaga. Að-
haldið er ekki nægt
ef útþensla hins op-
inbera er á kostnað
verðmætasköpunar í
einkarekstri. Það
dugir ekki til ef
frumkvæði einstakl-
ingsins til sóknar á
innlendum og er-
lendum mörkuðum
er fórnað til þess að
hægt sé að fjölga op-
inberum starfs-
mönnum og hækka
laun þeirra.
Vísbendingar um
versnandi sam-
keppnisstöðu má sjá
á því að framleiðslukostnaður og
útsöluverð innlendrar vöru og
þjónustu hækkar umfram erlenda.
A síðasta ári hækkuðu til að
mynda innlendir liðir í vísitölu
neysluverðs um 3,5% á sama tíma
og verðlag innflutnings lækkaði
um 3,2%. Launakostnaður á hverja
framleidda einingu hækkaði þá
4,3% hraðar hjá innlendum fyrir-
tækjum en erlendum keppinaut-
um.
Áfram er spáð sömu þróun. I
áætlun Þjóðhagsstofnunar fyrir
næsta ár er gert ráð fyrir að inn-
lent verðlag hækki tvöfalt hraðar
en í helstu viðskiptalöndum okkar.
Munurinn á innlendum og erlend-
um kostnaðarhækkunum verður
að öllum líkindum svipaður eða
meiri. Áfram mun því vegið að
samkeppnisstöðu og
markaðshlutdeild inn-
lendra fyrirtækja.
Þar sem verðsam-
keppnin er virkust milli
innlendra og erlendra
fyrirtækja velja stjórn-
endur oft fremur að
fórna arðseminni en
markaðshlutdeildinni.
Þannig fá þeir varið um
stund fyrir niðurbrot-
safli þenslunnar þá
markaðsstöðu sem ís-
lenskt framtak hefur
skapað.
Samtök iðnaðarins
hafa gert könnun á af-
komu meðal fram-
leiðslufyrirtækja innan
sinna raða. Borin eru saman ár:
shelmingsuppgjör 1999 og 1998. I
úrtakinu eru meðalstór fyrirtæki
en árleg velta þeirra er allt að
tveir milljarðar króna. Samanlögð
velta þeirra er tæplega fimmtung-
ur af heildarveltu í framleiðsluið-
naði. Niðurstaða könnunarinnar er
sú að ein af hverjum tíu krónum,
sem fyrirtækin höfðu í hagnað fyr-
ir ári, eru horfnar.
Niðurstaðan er jafnvel enn
meira sláandi þegar litið er á ein-
stakar greinar innan framleiðsluið-
naðar. Þannig eru fjórar krónur af
hverjum tíu, sem málmiðnaðarfyr-
Alþjóðlegi gigtardagurinn
Gigtarskor Landspítalans 30 ára
Gigtarskor Landspítalans, Gigtarráð og Gigtarfélag íslands
efna til
málþings um gigtarsjúkdóma í Súlnasal Hótels Sögu
þriðjudaginn 12. október 1999 kl. 13.15.
Málþingið er öllum opið og aðgangur ókeypis.
Fundarstjóri: Þóra Árnadóttir, hjúkrunardeildarstjóri á
Gigtarskor Landspítalans og varaformaður GÍ.
Dagskrá:
Ávarp. Ingibjörg Pálmadóttir, heilbrigðisráðherra.
13.25.
13.40.
14.20.
Umfang og kostnaður gigtar. Emil Thoroddsen, framkuæmdastjóri QÍ.
„Living healthy with arthritis and new directions (hopes) in drug treatment of arthritis."
Prófessor David Yocum, University of Arizona, Tucson.
Gigtarskor Landspítalans 30 ára. Starfsemi Rannsóknastofu í gigtarsjúkdómum.
Kristján Steinsson, yfirlæknir á Gigtarskor Landspítalans og Rannsóknastofu
í gigtarsjúkdómum.
14.40-15.00.
Kaffihlé
15.55.
■v
Gigt meðal fornmanna á íslandi. Jón Þorsteinsson, fyrrverandi yfirlæknir.
Hreyfing og slitgigt. Helgi Jónsson, dósent við Hl.
Gigtarlínan. Símaráðgjöf gigtarsjúklinga.
Jónína Björg Quðmundsdóttir, verkefnisstjóri fræðslu og útgáfu hjá QÍ.
Upplýsingavefur: Gigtarsjúklingurinn og vinnuumhverfi tölvunnar.
Unnur Alfreðsdóttir, iðjuþjálfi QÍ.
Þingslit
Silkibolirnir fást
í Glugganum
Glugginn
Laugavegi 60, simi 551 2854
■ Fínstilling “með einu handtaki”
• Auðvelt að yfirfara stillingu
■ Lykill útilokar misnotkun
• Minnstu rennslisfrávik
- Hagkvæm rennslistakmörkun
Heimeier - Þýsk nákvæmni
T€flGI
Smiðjuvegi 11 • 200 Kópavogur
Sími: 5641088 • Fax: 5641089
irtækin í úrtakinu höfðu í hagnað
fyrir ári, horfnar. Kostnaðarhækk-
anir í þeirri grein hafa líka verið
gríðarlegar undanfarið og langt
umfram það sem erlendir keppina-
utar hafa þurft að takast á við.
Þetta er annað árið í röð sem við
sjáum þessa þróun: Minnkandi
hagnað þrátt fyrir veltuaukningu.
Nú þegar frumvarp til fjárlaga
hefur verið lagt fram og stjórnend-
ur ríkisstofnana ganga með betlist-
af á fund fjárlaganefndar Alþingis
er versnandi samkeppnisstaða og
minnkandi arðsemi sá raunveru-
leiki sem stjórnendur margra ís-
lenskra fyrirtækja horfast í augu
við. Utgjaldaaukning ríkis og
Þensla
s
Utgjaldaaukning ríkis
og sveitarfélaga dregur
úr verðmætasköpun
einkarekstrar, segir
Ingólfur Bender.
sveitarfélaga dregur úr verðmæta-
sköpun einkarekstrar. Miðað við
þann afgang, sem boðaður er í
frumvarpi til fjárlaga og horfur á
framhaldandi á hallarekstri sveit-
arfélaga, verður ekki annað séð en
sú þróun haldi áfram. Þess vegna
er aðhald stjórnvalda enn ófull-
nægjandi.
Versnandi samkeppnisstaða inn-
lendra fyrirtækja kemur fram í
hluta viðskiptahallans. Þar felst
hið illkynja mein og merki þess að
markaðshlutdeild innlendra fyrir-
tækja er fórnað á innlendum og er-
lendum mörkuðum fyrir fleiri störf
og launahækkanir í opinberum
rekstri. Þar sjást merki þess að
stjórnvöld hafa ekki staðið sig í
stykkinu í hagstjórninni. Þar sjást
merki þess að aðhaldið er alls ekki
nóg.
Nú munu einhverjir benda á
vaxandi tekjuafgang, rekstrara-
fgang, lánsfjárafgang og kerfisafg-
ang fjárlaga og áætlanir um minni
halla á sveitarfélögum og segja að
ástæðulaust sé að kvarta. Þeir,
sem það gera, hafa hins vegar
misst sjónar á því sem máli skiptir:
Afkoma hins opinbera er lítið ann-
að en tæki til hagstjórnar og ekki
markmið í sjálfu sér. Raunveru-
leiki íslensks efnahagslífs er það
sem við er glímt og birtist okkur í
versnandi samkeppnisstöðu inn-
lendra fyrirtækja og miklum við-
skiptahalla um þessar mundir.
Þeir sem telja að aðhald stjórn-
valda sé nægjanlegt horfa framhjá
þessum staðreyndum.
Ekki má þó fjalla um þessi mál
án þess að geta þess sem horfir til
bóta. Verði sigling þjóðarskútunn-
ar í takt við það sem boðað er í
þjóðhagsáætlun má telja niður-
stöðuna til bestu frammistöðu ís-
lenskra stjómvalda í hagstjórn til
þessa. Skortur stjórnvalda á að-
haldi um þessi aldamót og síðari
hluta þessa áratugar er ekki nema
hjómið eitt samanborið við möjg
þau dæmi sem hagsaga okkar Is-
lendinga geymir um mistök í hag-
stjórn á þensluskeiði. Hins vegar
er full ástæða til að fara fram á að
stjórnvöld geri betur því öll erum
við sammála um það markmið að
þessi uppsveifla á ekki að enda
með brotlendingu.
Höfundur er hagfræðingur Samtaka
iðnaðarins.
Nýtt á herrana
Schiesser®
NÁTTFÖT með
stuttum/síðum buxum.
NÁTTSERKIR
Mikið úrval
Ivrnpti
Kringlunni 8-12, 553 3600
Fást í byggingavöruverslunum um iand alit