Morgunblaðið - 15.02.2000, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913
38. TBL. 88. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR15. FEBRÚAR 2000 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Blásýrumengað vatn berst í ár
Deilt um
skaðabætur
Búdapest, Belgrad. AFP, AP.
FRAMKVÆMDAST J ÓRN Evrópu-
sambandsins kvaðst í gær vera reiðu-
búin að koma Ungverjum og Rúmen-
um til hjálpar vegna blásýru-
mengunar sem hefur valdið miklu
tjóni á lífríki árinnar Tisza, einnar af
þverám Dónár.
Framkvæmdastjómin kvaðst ætla
að senda æðsta embættismann sinn í
umhverfismálum til að meta tjónið.
Blásýrumengunin barst í Dóná á
sunnudag og nálgaðist Belgrad í
gær. Pótt blásýran hefði þynnst út og
væri ekki talin banvæn lengur olli
mengunin skelfingu í júgóslavnesku
höfuðborginni. Yfirvöld lokuðu
hreinsunarstöð sem notuð er til að
veita vatni úr Dóná í fimm hverfi í
borginni.
Ungversk yfirvöld sögðust ekki
enn hafa metið fjárhagslega tjónið af
völdum mengunarinnar en sögðu að
lífrxkið í Tisza myndi ekki ná sér fyrr
en eftir tíu ár.
Serbnesk yfirvöld hafa hótað að
höfða mál gegn Rúmeníu fyrir Al-
þjóðadómstólnum í Haag vegna
tjónsins sem mengunin hefur valdið i
Serbíu. Rúmenskur embættismaður
sagði að Rúmenar myndu ekki greiða
Ungverjum eða Serbum skaðabætur.
Stjóm Rúmeníu segir Ungverja og
Serba hafa ýkt tjónið af völdum
mengunarinnar en kveðst vera til-
búin að aðstoða við rannsókn á því
hvað olli mengunarslysinu.
■ Sögð „eitra fæðukeðjuna“/30
AP
íbúi í bænum Camilla í Georgíu-ríki leitar að munum í rústum heimilis síns sem eyðilagðist í hvirfilvindi í gær.
Á nærliggjandi húsum hafa bæði þakplötur og viðarborð á þaki rifnað upp.
Drúsar
mót-
mæla
Gólan-hæðum, Jerúsalem. AP, AFP.
SEX menn af trúflokki drúsa særð-
ust í átökum við ísraelskar öryggis-
sveitir í Gólan-hæðum á landamær-
um ísraels og Sýrlands í gær. Um
það bil 1000 drúsar söfnuðust saman
í Gólan-hæðum til að mótmæla her-
námi ísraela á hæðunum, sem staðið
hefur í 18 ár. Mótmælendur báru
kröfuspjöld með slagorðum gegn
ísrael og myndum af Hafez al-Assad
Sýrlandsforseta. Mannfjöldinn hóf
grjótkast að ísraelskum öryggis-
vörðum sem svöruðu með því að
skjóta gúmmíkúlum á mótmælend-
ur. Hinir særðu voru fluttir á sjúkra-
hús þar sem gert var að sárum
þeirra.
Drúsar eru sértrúarhópur sem
játar íslam og búa um 17.000 þeirra í
Gólan-hæðum. Þeir vilja að hæðun-
um verði skilað aftur til Sýrlendinga.
AP
Ungir drúsar kasta gijóti að
ísraelskum öryggissveitum í
Gólan-hæðum í gær.
Hvirfílvindar valda tjóni og skelfíngu í Georgíu-ríki í Bandaríkjimum
Á þriðja tug lést
Camilla. AP, Reuters.
HVIRFILVINDAR urðu a.m.k. 22
að bana í Georgíu-ríki í suðurhluta
Bandaríkjanna snemma á mánudag.
Yfir eitt hundrað manna slasaðist
þegar vindamir sópuðu burt húsum
og öðrum mannvirkjum.
Nöturlegt var umhorfs í bænum
Camilla í Mitehell-sýslu, sem er um
320 kílómetra suður af höfuðborg
ríkisins, Atlanta. Þar ruddi hvirfil-
vindur eins konar braut gegnum
íbúabyggð í suðurhluta bæjarins og
var hún um 8 kílómetrar að lengd.
„Það er engu líkara en einhver
hafi farið á jarðýtu yfir svæðið,“
sagði sjálfboðaliði sem var við björg-
unarstörf í Camilla í gær.
Heyrði skerandi óp
Johnny Jones, íbúi í bænum, segir
að hann hafi heyrt líkt og skerandi
óp og síðan hafi hjólhýsi hans verið
svipt á hliðina. Hann segist hafa los-
að 14 ára gamlan son sinn, sem sat
fastur undir þvottavél heimilisins, og
saman hafi þeim tekist að skríða út
um glugga.
Að mati björgunarmanna í Cam-
illa má ætla að 50-60 heimili hafi
eyðilagst, um 90% þeirra hjólhýsi.
Tilkynnt hafði verið um fjórtán látna
í Mitchell-sýslu vegna hamfaranna í
gærkvöldi að íslenskum tíma en
búist var við að sú tala ætti eftir að
hækka. Sjö aðrir höfðu á sama tíma
fundist látnir í Grady-sýslu og einn í
Cojquitt-sýslu.
Ibúi að nafni Willie Nelson sagði
að hús hans hefði tekist á loft og fok-
ið um 300 metra leið áður en það nam
staðar. „Ég bað drottin að hjálpa
mér,“ sagði Nelson.
Vonir um að heimastjórn N-frlands geti senn hafíð störf
Bretar og Irar
samræma stefnuna
Dublin, London. AFP, Reuters.
PETER Mandelson, ráðherra í mál-
efnum Norður-írlands í bresku rík-
isstjóminni, sagðist í gær vongóður
um að heimastjórnin á N-írlandi
gæti senn hafið störf að nýju. For-
sætisráðherra írlands, Bertie
Ahem, tók í sama streng og sagði að
breska og írska stjórnin hefðu komið
sér saman um stefnu til að leiða frið-
arferlið á N-írlandi út úr þeim
ógöngum sem það virtist hafa ratað
í. Mandelson viðurkenndi í gær að
ágreiningur hefði verið milli Breta
og íra vegna málsins en ákvörðun
stjórnanna um samræmda stefnu
sýnir að hann hefur ekki rist djúpt.
Vonir um varanlegan frið á Norð-
ur-írlandi dofnuðu í síðustu viku
vegna tregðu írska lýðveldishersins
(IRA) við að afhenda vopn sín eins
og friðarsamkomulag frá 1998 gerir
ráð fyrir. Deila um framkvæmd
samkomulagsins leiddi til þess að
tveggja mánaða gömul heimastjóm
á N-Irlandi var í síðustu viku leyst
frá störfum og völd hennar flutt til
Lundúna að nýju.
Ahern sagði við fréttamenn í gær
að allar aðgerðir stjórnvalda myndu
miða að því að valdastofnanir í
héraðinu gætu orðið virkar á ný.
„Ég átti samræður við Tony Blair
[forsætisráðherra Bretlands] um
síðustu helgi og aftur í morgun. Við
höfum komið okkur saman um
stefnu í málinu og munum fram-
fylgja henni í þessari viku,“ sagði
írski forsætisráðherrann.
Yfirlýsingar IRA góðs viti
Mandelson sagði í gær að yfirlýs-
ingar IRA frá því á föstudagskvöld,
þar sem lýst var vilja til að hefja af-
vopnun, væra góðs viti og bentu til
þess að liðsmönnum lýðveldishers-
ins væri að þessu sinni alvara. „Ef
skilaboðin merkja það sem þau virð-
ast merkja, gæti þetta verið fyrsta
merkið um að IRA sé, þegar öllu er
á botninn hvolft, reiðubúinn að láta
vopn sín af hendi í eitt skipti fyrir
öll,“ sagði Mandelson.
Fyrirheit IRA vora gefin í skýrslu
sem nefnd undir forsæti John de
Chastelain, fyrrverandi kanadísks
herforingja, birti á föstudagskvöld.
De Chastelain hefur stýrt starfi
nefndar sem falið var að hafa um-
sjón með afvopnun deiluaðila á N-
Irlandi.
í gærkvöldi hitti Mandelson írska
utanríkisráðherrann, Brian Cowen,
að máli til að ræða framhald málsins.
TENNESSEE/ N-KAROLINA
ALAj
BAWllí
©Atlanta
GEORGÍA
SUÐUR-
. KARÓLÍNA
) Mitchell- Tjft.
sýs/a /sýsjg
Camilla—Í í "V—■ Colguitt-
\ syslc
'—y
sýsla
Atlants-
■f haf
100 krií'
FLORIDA
Flugbanni
aflétt
Brussel. AP, Reuters.
UTANRÍKISRÁÐHERRAR
Evrópusambandsríkja ákváðu
á fundi sínum í Brassel í gær að
aflétta flugbanni á Serbíu
næstu sex mánuði. Flugbann
hefur verið í gildi frá því í sept-
ember 1998 vegna stefnu serb-
neskra stjórnvalda í Kosovo-
héraði. Bannið náði upphaflega
til sambandsríkisins Júgóslavíu
alls en var aflétt af Svartfjalla-
landi á síðasta ári.
Akvörðunin var tekin vegna
óska stjómarandstöðunnar í
Serbíu, sem hefur haldið því
fram að flugbannið hafi skaðað
almenning meira en stjórnvöld.
Um 800 serbneskum stjórn-
málamönnum, hermönnum og
lögreglumönnum verður eftir
sem áður meinað að ferðast til
ESB-ríkja.
■ Solana biður/32
MORGUNBLAÐIÐ 15. FEBRÚAR 2000