Morgunblaðið - 15.02.2000, Blaðsíða 24
24 ÞRIÐJUDAGUR 15. FEBRÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Hagnaður Jarðborana hf, 91,2 milljónir króna á síðasta ári
Aukin umsvif vegna
nýrra verkefna
JARÐBORANIR HF
Úr reikningum ársins 1999
Rekstrarreikningur 1999 1998 Breyting
Rekstrartekjur Milljónir króna 945,8 651,4 +45%
Rekstrargjöld 821,9 558,9 +47%
Rekstrarhagnaður án fjármagnsliða 123,9 92,5 +34%
Fjármunatekjur og (fjármagnsgjöld) 13,9 2,6 +435%
Hagnaður fyrir skatta 137,8 95,2 +45%
Reiknaðir skattar (46,6) (24,2) +93%
Hagnaður ársins 91,2 71,0 +29%
Efnahagsreikningur 3i.des.: 1999 1998 Breyting
Eignir samtals Milljónir króna 976,4 796,8 +23%
Eigið fé 726,5 625,4 +16%
Skuldir 249,9 171,4 +46%
Skuldir og eigið fé samtals 976.4 796,8 +23%
Kennitölur og sjóðstreymi 1999 1998 Breyting
Ávöxtun eigin fjár 14,8% 13,0%
Eiginfjárhlutfall 74,4% 78,5%
Veltufjárhlutfall 2,1% 4,2%
Veltufé frá rekstri Milljónir króna 175,8 130,1 +35%
HAGNAÐUR samstæðu Jarðbor-
ana hf. árið 1999 var um 91,2 mil-
ljónir króna, samanborið við 71,0
milljón árið á undan. Nam hagnað-
urinn um 9,6% af heildartekjum fyr-
irtækisins. Þessi afkoma er í sam-
ræmi við þá áætlun sem félagið
gerði ráð fyrir þegar gengið var frá
rekstraráætlun ársins.
Heildarvelta samstæðu Jarðbor-
ana hf. nam 945,8 milljónum króna
en var 651,4 milljónir árið á undan.
Veltan hefur því aukist um 45% á
milli ára. Rekstrarhagnaður án fjár-
munatekna var 123,9 milljónir
króna en var 92,5 milljónir árið á
undan.
Heildareignir félagsins voru bók-
færðar á 976,4 milljónir króna í árs-
lok 1999 og skiptust þannig að
fastafjármunir námu 713,9 milljón-
um en veltufjármunir 262,5 milljón-
um. I árslok 1999 nam eigið fé fé-
lagsins 726,4 milljónum króna.
Eiginfjárhlutfall í lok árs 1999 var
74,4%. Arðsemi eigin fjár nemur
14,8% en var 13% árið á undan.
Veltufé frá rekstri var 175,8 millj-
ónir króna árið 1999 en var 130,1
milljón árið 1998. Handbært fé frá
rekstri var 182,9 milljónir í árslok.
Hlutafé félagsins er 259,6 milljónir
króna.
Stjóm félagsins mun leggja til við
aðalfund að hluthöfum verði greidd-
ur 12% arður af hlutafé, eða um 31,1
milljón króna.
Samkvæmt upplýsingum Bents.
S. Einarssonar, framkvæmdastjóra
Jarðborana hf., einkenndist starf-
semi Jarðborana hf. af áframhald-
andi vexti á síðasta ári, en félagið
tekst nú á við fjölbreyttari verkefni
en nokkru sinni. Aukin velta og vax-
andi umsvif koma til vegna nýrra
verkefna innanlands sem utan.
„Rekstrartekjur Jarðborana hf.
hafa aldrei verið meiri en á þessu
starfsári og nýtur félagið þess að
uppsveifla er í orkuvinnslu. Þær
breytingar sem nú eiga sér stað inn-
an og utan orkumarkaðarins skapa
fyrirtæki eins og Jarðborunum hf.
mikla möguleika. Þátttaka Jarðbor-
ana hf. á þessu ári í ýmsum verkefn-
um sem hafa það að markmiði að
virkja jarðhita staðfesta vilja fé-
lagsins til að taka þátt í þeirri fram-
þróun sem framundan er,“ segir
Bent.
Erlend verkefni 17% af
heildarveltu Jardborana hf.
Nýliðið ár var fyrsta heila starfs-
ár Iceland Drilling (UK) Ltd. (ID
UK), hins breska dótturfyrirtækis
Jarðborana hf. ID UK annaðist á
árinu alla erlenda starfsemi sam-
stæðunnar og rak umfangsmikil
verkefni, annars vegar á írlandi og
hins vegar á Azoreyjum. Heildar-
velta dótturfélags Jarðborana hf.
Iceland Drilling (UK) á starfsárinu
1999 var um 158 milljónir króna sem
jafngildir um 17% af heildartekjum
samstæðunnar á liðnu starfsári.
I ágúst sl. náðust samningar við
orkufyrirtækið Sogeo á Azoreyjum
um borun á tveimur háhitaholum á
eyjunni Sáo Miguel, hinni stærstu í
eyjaklasanum. Samningsupphæðin
var um 145 milljónir króna. Um
þriðjungi af verkefninu var lokið
fyrir síðustu áramót en nú er hafinn
seinni hluti verkefnisins og er áætl-
að að því ljúki í apríl nk.
Daewoo
undirbýr
uppboð
DAEWOO bílaframleiðandinn
ætlar að senda um tíu bíla-
framleiðendum bréf í þessari
viku til að bjóða þeim að gera
tilboð í fyrirtækið, en Daewoo
er nú til sölu vegna bágrar
fjárhagsstöðu fyrirtækisins.
Akvörðun Daewoo kemur
nokkrum vikum eftir að Gen-
eral Motors, Ford og Daiml-
erChrysler bflaframleiðend-
urnir höfðu allir sýnt áhuga á
Daewoo, sem leiddi til vanga-
veltna um verðstríð. Auk
þessara þriggja er a.m.k. gert
ráð fyrir því að Hyundai verði
leyft að bjóða í Daewoo.
Þróunarbanki Kóreu, Kor-
ea Development Bank, sem er
helsti lánardrottinn Daewoo,
hafði áður sagt að senda ætti
út boðskort til þátttöku í lok-
uðu útboði í janúar síðastliðn-
um, en endurskipulagning hjá
Daewoo seinkaði því, segir á
fréttavef CNNfn.
Kaup á Daewoo, sem skuld-
ar 18.600 milljarða suður-kór-
eskra wona á móti eignum
sem metnar eru á 12.900
milljarða wona, eru áhuga-
verð fyrir erlenda bílafram-
leiðendur þar sem þeir búast
við því að 70% af heimsvexti
bflamarkaðarins næstu fimm
árin muni fara fram í Asíu.
Kaup á Daewoo væru ef til
vill auðveldasta leiðin fyrir
erlenda bílaframleiðendur til
að komast inn á suður-kór-
eska markaðinn, sem er
ásamt Kína og Japan einn af
þremur mikilvægustu bif-
reiðamörkuðum Asíu.
Skýrsla Verslunarráðs fyrir Viðskiptaþing 2000
Sameining Verðbréfa-
skráningar og V erðbréfa
þings verði athuguð
Vöruskiptajöfnuður árið 1999
Ohagstæður um
22,8 milljarða
MÆLST er til þess í nýrri skýrslu
Verslunarráðs íslands að farið
verði yfir það hvort sameining
Verðbréfaskráningar og Verð-
bréfaþings sé hagkvæm fyrir
markaðinn. Eigendur fyrirtækj-
anna verði síðan að taka ákvörðun
um málið.
Skýrslan nefnist „Atvinnulíf
framtíðarinnar - Island meðal tíu
bestu“, og verður kynnt á Við-
------------------------
Minni hagn-
aður hjá
Norsk Hydro
SAMKVÆMT ársuppgjöri Norsk
Hydro sem kynnt var í gær skilaði
fyrirtækið hagnaði á síðasta ári sem
nemur um 3,1 milljarði norskra
króna, eða tæpum 28 milljörðum ís-
lenskra króna. Það er 666 milljónum
norskra króna, eða tæpum 6 millj-
örðum króna, minna en á árinu 1998,
að því er fram kemur í frétt frá
NRK. Hlutabréf í Norsk Hydro
hækkuðu um 2,2% á mörkuðum í
kjölfar birtingar uppgjörsins.
Olíu- og gasframleiðsla fyrirtækis-
ins jókst um 25% í fyrra, í samræmi
við yfirtöku Hydro á Saga Petrol-
eum. Tekjur tvöfölduðust, úr 3,2
milljörðum norskra króna 1998 í 6,9
milljarða á síðasta ári, eða úr 28,8
milljörðum íslenskra króna í 62,1
milljarð íslenskra króna.
skiptaþingi Verslunarráðs 2000,
sem haldið verðurá morgun, mið-
vikudag.
I henni er bent á að hvorki í lög-
um um kauphallir né lögum um
rafræna eignarskráningu verð-
bréfa sé kveðið á um einkarétt til-
tekinna fyrirtækja á þeirri starf-
semi sem þeir stunda. Því mæli
ekkert gegn því að Verðbréfa-
skráning geti hafið rekstur kaup-
hallar eða Verðbréfaþing taki að
sér rafræna skráningu.
Verslunarráð telur rafræna
skráningu hlutabréfa og annarra
verðbréfa nauðsynlega til þess að
ná niður kostnaði og auka hag-
kvæmni. Nauðsynlegt sé að meta
hvernig til hafi tekist eftir að
Verðbréfaskráning Islands hefur
starfað í nokkra mánuði. Bæta
verði úr ef starfsumgjörð fyrir-
tækisins reynist ekki nægilega góð
og ennfremur sé ljóst að þróun
þessara mála erlendis sé svo hröð
að aðferðir við rafræna skráningu
og umsýslu verðbréfa geti úrelst á
skömmum tíma ef þær eru ekki
aðlagaðar jafnóðum því sem gerist
annars staðar.
Skilgreina þarf betur að-
gangsrétt að hluthafaskrám
Ýmis mál sem snúa að rafrænni
skráningu hlutabréfa hafa ekki
enn fengið farsæla lausn að mati
sumra forráðamanna hlutafélaga,
segir í skýrslunni. „Þannig er
nefnt að ekki er nægilega ljóst
hver ber ábyrgð á viðhaldi og um-
sjón með hluthafaskrá eftir að
hlutabréfin eru komin í rafrænt
form. Ekki er á hreinu hvaða aðili
hefur síðasta orðið um breytingar á
hluthafaskrá, t.d. þegar hún breyt-
ist án þess að nein viðskipti hafi
verið gerð. Þá er umdeilt hvernig
breytingar eru gerðar á skránni
þegar viðskipti eru með hlutabréf
án milligöngu aðila að skráningar-
fyrirtækinu. Ekki liggja fyrir
reglur um hvernig hluthafar veita
tilteknum aðilum umboð til að eiga
viðskipti og hvernig þau skuli stað-
fest. Skilgreina þarf betur hver ber
ábyrgð á mistökum gagnvart hlut-
höfum.“
Hluthafar hafi
ákveðna vernd
Þá telur Verslunarráð að skil-
greina þurfi betur réttindi til að-
gangs að hluthafaskrám. „Rafræn
skráning á í sjálfu sér ekki að
breyta neinu í eðli sínu um aðgang
að hluthafaskrám. Hlutafélag eða
hluthafar eiga að hafa eitthvað um
það að segja hvort þessar skrár
megi nýta til annarra þarfa en sem
beint tengjast samskiptum viðkom-
andi félags við hluthafana,“ segir í
skýrslunni.
Er lagt til að tryggt verði að
hluthafarnir hafi ákveðna vernd
gegn því að skrárnar verði ekki
notaðar til markaðssetningar af ut-
anaðkomandi aðilum eða fyrir þá
hvort heldur er til þess að falast
eftir kaupum á hlutum í viðkom-
andi félagi eða bjóða þá til sölu.
VORUSKIPTAJOFNUÐUR í við-
skiptum Islendinga og erlendra
ríkja var óhagstæður um 22,8 millj-
arða króna á árinu 1999. Fluttar
voru inn vörur fyrir 167,8 milljarða
króna, en útflutningur nam 145
milljörðum. Til samanburðar var
vöruskiptajöfnuður óhagstæður
um 25,5 milljarða á árinu 1998, á
föstu gengi. Vöruskiptajöfnuðurinn
var því 2,7 milljörðum króna betri
árið 1999 en árið 1998 á föstu
gengi, segir í fréttatilkynningu frá
Hagstofu Islands.
í desembermánuði 1999 voru
fluttar út vörur fyrir 11,6 milljarða
króna og inn fyrir 13,1 milljarð
króna. Vöruskiptin í desember
voru því óhagstæð um 1,5 millj-
arða. Vöruskiptajöfnuður var hins
vegar óhagstæður um 0,9 milljarða
á föstu gengi, í desember árið 1998.
Minni halli en gert var
ráð fyrir í þjóðhagsspá
Hallinn á vöruskiptum var rúm-
um tveimur milljörðum króna
minni en gert var ráð fyrir í endur-
skoðaðri þjóðhagsspá fyrir árið
1999 frá desember síðastliðnum. Ef
skip og flugvélar eru undanskilin
er halli síðasta árs rúmum milljarði
meiri en árið 1998, að því er segir í
morgunfréttum F&M.
í tilkynningunni frá Hagstofunni
segir að árið 1999 hafi heildarverð-
mæti vöruútflutnings verið 6%
meiri árið 1999 en árið 1998, eða
sem nemur 8,6 milljörðum króna á
föstu gengi.
Sjávarafurðir voru 67% útflutn-
ings og var verðmæti þeirra 1%
minna en árið áður eða sem nam
1,4 milljörðum. Stærstu liðir út-
íluttra sjávarafurða voru fryst fisk-
flök og saltaður og/eða þurrkaður
fiskur. Lægra verðmæti útflutn-
ings á lýsi og mjöli var helsta
ástæða samdráttar á útflutningi
sjávarafurða, en á móti kom aukn-
ing í útflutningi á frystum flökum,
ferskum fiski og á söltuðum og/eða
þurrkuðum fiski, segir í tilkynning-
unni.
Útfluttar iðnaðarvörur voru 26%
alls útflutnings árið 1999 og jókst
verðmæti þeirra um 18% frá fyrra
ári eða um 5,7 milljarða króna. Á1
átti stærstu hlutdeild í útflutningi
iðnaðarvöru svo og í aukningu út-
flutnings. Útflutningur á öðrum
vörum jókst um 4,1 milljarð, aðal-
lega vegna sölu á skipum og flug-
vélum.
Innflutningur 4% meiri
Heildarverðmæti vöruinnflutn-
ings var 4% meiri árið 1999 en árið
á undan eða sem nam 6,0 milljörð-
um króna á föstu gengi, segir í til-
kynningunni.
Stærstu liðir innflutnings árið
1999 voru fjárfestingarvörur með
25% hlutdeild, hrávörur og rekstr-
arvörur með 23% hlutdeild og
neysluvörur, aðrar en matar- og
drykkjarvörur, með 20% hlutdeild,
en innflutningur þeirra jókst um
11% eða um 3,2 milljarða króna.
í tilkynningunni segir að af ein-
stökum liðum hafi mest aukning
orðið í innflutningi á flutningatækj-
um, 13% eða 3,4 milljarðar, og var
það aðallega á fólksbílum. Inn-
flutningur á flutningatækjum var
alls 18% alls innflutnings árið 1999.
Innflutningur á hrávörum og
rekstrarvörum dróst hins vegar
saman um 5% eða um 2,1 milljarð
króna.