Morgunblaðið - 27.04.2000, Blaðsíða 30

30 FIMMTUDAGUR 27. APRÍL 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Ballet er
okkar ær
og kýr
Ballettskóli Eddu Scheving hélt upp á
fjörutíu ára afmæli sitt í síðustu viku með
tveimur stórum nemendasýningum í Borg-
arleikhúsinu. Allir nemendur skólans tóku
þátt í sýningunum eða hátt í þrjúhundruð
börn. Hrafnhildur Hagalín ræddi við Eddu
Scheving og dóttur hennar, Brynju, en
saman standa þær að rekstri skólans.
Morgunblaðið/Jim Smart
Edda og dóttir hennar Brynja leiðbeina einum nemenda sinna.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Haldið var upp á fjörutíu ára afmæli skólans með tveimur sýningum fyrir troðfullu Borgarleikhúsi.
„ÉG hafði áhuga fyrir ballett og
dansi allt frá því ég var smástelpa í
Vestmannaeyjum,“ segir Edda
Scheving. „Þá kom Konunglegi
danski ballettinn þangað, ásamt
Friðbimi Bjömssyni, íslenskum
karldansara sem starfaði með þeim í
mörg ár en hann var ættaður frá
Vestmannaeyjum. Ég fékk sem sagt
að fara á sýninguna og hreifst mjög
af henni. Á þessari sömu sýningu var
einmitt Helgi Tómasson, sem þá var
fímm ára gamall, en mamma hans
hafði hlaupið heim í hléi og sótt hann
af því að henni fannst sýningin svo
glæsileg. Og þama fékk Helgi sem
sagt bakteríuna. Þegar ég svo fluttist
til Reykjavíkur var ég fyrst í ballett-
námi í skóla sem rekinn var í Skáta-
heimilinu af Sif Þórz og Ástu Norð-
mann. Þetta var árið 1946. Félag
íslenskra listdansara var svo stofnað
árið 1947 af þeim Ástu Norðmann, Sif
Þórz, Sigríði Armann, Ellý Þorláks-
son og Rigmor Hansen. Um sama
leyti var Dansskóli Félags íslenskra
listdansara stofnaður en aðalkennar-
ar þar vom Sigríður Armann og Sif
Þórz. Það var mikil gróska í dansin-
um á þessum tíma og sá skóli starfaði
óslitið með góðum árangri þangað til
Listdansskóli Þjóðleikhússins var
stofnaður árið 1952 en eftir það fóra
allir þangað, bæði kennarar og nem-
endur. Eg hætti að dansa á tímabili
vegna veikinda, en þegar góður vinur
minn, Jón Valgeir Stefánsson, sem
hafði dansað mikið með okkur hér
heima kom heim frá námi og stofnaði
skóla með Hermanni Ragnari þá fór
ég þangað. Stuttu seinna fór ég út og
tók kennarapróf og byijaði svo að
kenna upp úr því ásamt Jóni Valgeiri,
en hann fluttist svo fljótlega til út-
landa og þá hélt ég áfram sjálf. Ég tel
því skólann vera orðinn minn skóla
veturinn 1959-1960. Og ég er búin að
kenna óslitið síðan.
Með dansinn í genunum
Edda Scheving kenndi bæði ballett
og samkvæmisdansa fyrstu árin, en
sneri sér svo eingöngu að ballett árið
1965. Skólinn var fyrst til húsa í KR-
heimilinu við Frostaskjól, síðan lengi
á Skúlagötu 34 og í Skúlatúni 4 og nú
undanfarin tvö ár í Safnaðarheimili
Háteigskirkju. í Ballettskóla Eddu
Scheving hafa margir af helstu döns-
uram landsins stigið sín fyrstu spor.
Ljósmynda-
sýning
í Oneoone
KRISTINN Már Ingvarsson
hefur opnað ljósmyndasýning-
una „looking good“ í Oneoone
gallerí.
Sýningin stendur til 22. maí.
Galleríið er opið mánudaga til
föstudaga 12-19, laugardaga
12-16.
„Það era auðvitað nokkrir aðrir
mjög góðir ballettskólar starfandi
hér, t.d. Ballettskóli Sigríðar Ár-
mann o.fl., en ég er mjög hreykin af
því að margir af þeim sem hafa kom-
ist áfram í íslenska dansflokknum,
t.d. margar af stelpunum sem upp-
haflega stofnuðu hann, vora nemend-
ur sem byijuðu hjá mér.“
Dóttir Eddu, Brynja Scheving,
hefur aðstoðað móður sina við
kennsluna frá unga aldri. Hún sneri
sér svo alfarið að kennslunni upp úr
tvítugu og hefur kennt við skólann
síðan. „Ég byijaði fimm ára í skólan-
um hjá mömmu og fór svo í Þjóðleik-
hússkólann um leið og ég hafði aldur
til, eða níu ára, og þar var ég til tví-
tugs,“ segir Brynja. „Um tíma fékk
ég að æfa með dansflokknum og tók
þátt í sýningu með honum en eftir
menntaskólann fór ég að starfa ein-
göngu við kennsluna. Á þessum tíma
þegar ég var að útskrifast var mjög
lítið að gera fyrir dansara, margar
stelpur fóra út og reyndu fyrir sér
þar en ég hafði ekki áhuga á því.
Minn hugur stóð fyrst og fremst til
kennslunnar. Mér hefur alltaf þótt
mjög gaman og gefandi að kenna,
ekki síst yngstu krökkunum. Dans-
inn er líklega eitthvað sem er í gen-
unum. Fyrir mig var þetta aldrei nein
spurning. Og dóttir mín virðist vera
eins. Hún er búin að vera hér í skól-
anum frá því hún var pínulítil og
finnst mjög gaman að dansa.“
Reka skólann tvær
Böm mega hefja nám í Ballett-
skóla Eddu Scheving fjögurra ára og
að sögn Eddu geta þau verið eins
lengi og þau vilja. „Þær elstu í skól-
anum núna era sextán ára en hér áð-
ur fyrr voram við með mun eldri
nemendur eða allt upp í tvítugt. Nú
er svo margt annað í boði, t.d. líkams-
ræktarstöðvamar o.fl., en við eram
með mismunandi hópa frá fjögurra
ára aldri og upp í sextán ára. Til að
byrja með er námið mikið til leikur en
við reynum svona smátt og smátt að
mata þau á alvöranni, t.d. kennum við
þeim að strekkja vel og hneigja sig
fallega og setjum þetta allt upp í
leikdansform meðan þau era lítil. Oll-
um bömum finnst gaman að trítla á
tánum og nota hendumar ef það heit-
ir að herma eftir fiðrildi eða fiigli. Það
getur verið heilmikil vinna að fá þau
til að gera einföldustu hluti eins og að
hneigja sig með því að setja annan
fótinn aftur fyrir hinn o.s.frv.
Edda segir þær mæðgur bera allan
hita og þunga af skólastarfinu en að
Brynja dóttir sín sé nú yfirkennarinn
við skólann. „Ég fer náttúrlega ekki í
splitt lengur, en ég kenni ennþá og
við geram allt sjálfar, kennum, þríf-
um, svöram í síma og sinnum innrit-
unarstarfi. Þetta era okkar ær og
kýr.“ Brynja segir þær kenna tímana
með yngstu krökkunum saman. „Það
þarf tvo til að sinna hópi af litlum
bömum því ef eitt dettur og meiðir
sig þá þarf að sinna hinum á meðan.
Það er ekki hægt að stoppa þegar
þessi aldurshópur á í hlut.“
Settu upp Pétur og úlfinn
í tilefni af fjöratíu ára afmæli skól-
ans settu þær mæðgur upp tvær
stórar ballettsýningar í Borgarleik-
húsinu með öllum nemendum skólans
eða um þijúhundrað krökkum.
Brynja segir að sýningarnar hafi ver-
ið í undirbúningi í allan vetur. „Þetta
var mikil vinna og margir sem spyrja
okkur hvemig við höfum farið að
þessu. Sumir kalla okkur galdrakon-
umar. En við fáum góða hjálp frá
mörgum mæðram og þær sem era
kannski búnar að vera með böm í
skólanum lengi eru orðnar vanar og
vita hvað þær eiga að gera og ganga í
að stjóma. Það er ómetanlegt." Hún
segir sýningarnar hafa samanstaðið
af mismunandi atriðum. „Við voram
með atriði þar sem litlu bömin vora
með dýralátbragð eins og við geram
mikið með þeim í tímunum, atriði
með blönduðum aldri sem við kölluð-
um „Vorboðann" og svo sýndum við
„Pétur og úlfinn" eftir hlé.
Edda segist vera búin að ganga
með það í maganum í mörg ár að
setja upp Pétur og úlfinn en að hún
hafi aldrei getað fundið tónlistina
eina og sér án sögumanns. „Svo frétti
ég af því að Öm Ámason hefði verið
að lesa inn á Pétur og úlfinn og ég
hringdi í hann og hann gaf mér leyfi
til að nota tónlistina. Við vorum líka
svo heppin að fá lánaða sviðsmynd úr
leikritinu Afaspili en þar fengum við
heilan skóg sem hentaði verkinu full-
komlega. Öll bömin fengu svo sinn
búning en margir þeirra vora saum-
aðir sérstaklega fyrir þessar sýning-
ar. Hulda Jónsdóttir hannaði alla
búningana í Pétur og úlftnn af mikilli
útsjónarsemi, t.d. var trýnið á úlfin-
um gert úr gömlum hnakk af reiðhjóli
og tennumar klipptar út úr majones-
dós. Þetta leit nú samt út fyrir að
vera mjög hættulegur úlfur.“ Þær
Edda og Brynja segja það mjög mik-
ilvægt fyrir bömin að fá að taka þátt I
sýningum sem þessum en þær setji
upp skólasýningar á hveijum vetri.
„Böm era eins og aðrir listamenn,
aðalmálið er að komast upp á svið til
að tjá sína list. Og þessari þörf reyn-
um við að sinna eins vel og mikið og
við getum.“
„Vorið í
Foss-
vogsdal“
TOJVLIST
Hjallakirkja
KÓRTÓNLEIKAR
Kór Snælandsskóla söng íslensk og
erlend lög; píanóleikarar: Lóa
Björk Jóelsdóttir og Kristinn Öm
Kristinsson; söngstjóri: Heiðrún
Hákonardóttir. Þriðjudagskvöld
kl. 20.00.
KÓR Snælandsskóla er farinn í
söngferð til Bandaríkjanna. Á þriðju-
dagskvöldið hélt kórinn kveðjutón-
leika og flutti þá h'tið brot af því sem
sungið verður í Ameríkuferðinni.
Kór Snælandsskóla hefur ekki verið
meðal þeirra barnakóra sem mest
hefur borið á hér á landi, en þar kann
að verða breyting á. Söngstjóranum
Heiðrúnu Hákonardóttur hefur tek-
ist að byggja upp skínandi góðan
kórhljóm og agaðan söng í kórnum
sínum, og trúlega mikils af lionum að
vænta í framtíðinni. Á tónleikunum
nú gætti svolítillar þreytu og ekki
laust við að spennan væri orðin mikil
fyrir ferðalagið morgunin eftir. Það
er algengt að tónn lækki þegar sung-
ið er án nægilegs þindarstuðnings,
en það var ekki vandamál Kórs Snæ-
landsskóla. Söngurinn hafði frekar
tilhneigingu til að hækka, um jafnvel
allt að hálftóni, og slíkt gerist gjam-
an af spennu. Þetta var langt frá því
að vera stórvægilegt vandamál í söng
kórsins, en var þó áberandi í nokkr-
um lögum og gegnumgangandi. Góð-
ur kórhljómur er nokkuð sem allir
kórstjórar vilja hafa í sínum kór, -
hljómur sem er einn og heilsteyptur,
þar sem raddirnar allar, hversu
margar sem þær era, syngja einum
rómi. Þessu hefur Heiðrún Hákonar-
dóttir náð vel í söng kórsins; - hljóm-
ur kórsins er mjög tær og fallegur.
Texti hefði mátt vera skýrar borinn
fram, og börnin almennt skýrmælt-
ari. Það var glatt yfir söngnum og
mikil útgeislun af þessum krökkum;
- þeim fannst greinilega gaman að
syngja. Einsöngvarar úr röðum kór-
félaga, þær Erna, Erla Hlín og Odd-
rún (að því er mér heyrðist stúlkurn-
ar nefndar), vora allir mjög góðir og
sungu listavel.
Best lét kómum að syngja ís-
lensku þjóðlögin og var t.d. fyrsta
lagið, Island farsælda frón, fram-
úrskarandi fallega flutt sem og út-
setning Jóns Ásgeirssonar á Vísum
Vatnsenda-Rósu. Smaladrengur
Skúla Halldórssonar var vel sunginn
og Afmælisdiktur eftir Atla Heimi
Sveinsson var sérstaklega líflegur og
húmorinn í ljóðinu skilaði sér í
söngnum. Kórinn söng lög sem ætl-
unin er að syngja með bandarískum
barnakór úti, þar á meðal Appalas-
íusvítu númer tvö eftir Christine
Jodanoff, sem var gleðiríkt verk sem
krakkamir kunnu augljóslega bæði
vel að meta og vel að syngja. Lag
Mistar Þorkelsdóttur við kvæði Sig-
urbjöms Einarssonar um Snælands-
skóla er rismikill einkennissöngur
kórsins, lagið var samið fyrir afmæli
skólans í fyrra. Hápunktur tónleik-
anna nú var frumflutningur nýs
verks eftir Hildigunni Rúnarsdóttur,
sem Hildigunnur samdi í tilefni Am-
erikuferðar kórsins. Móðir blómanna
heitir lagið, samið við ljóð eftir kórfé-
laga, Sigrúnu ísleifsdóttur, sem orti
það þegar hún var tólf ára. Ljóðið er
sérstaklega hrífandi og auðvelt að
verða snortinn af einlægni þess og
sannleika. Lag Hildigunnar fellur
ákaflega vel að ljóðinu. Það er byggt
á moll-þríhljómi; þríraddað, þar sem
efri og neðri rödd vega salt um mið-
rödd sem oft syngur sama tóninn um
hríð. Þetta var fallegt lag sem líklegt
er til að njóta vinsælda meðal ís-
lenskra bamakóra. Með slíkt lag er
Kór Snælandsskóla sannarlega vel
nestaður til ferðarinnar yfir hafið.
Bergþóra Jónsdóttir