Morgunblaðið - 27.04.2000, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 27. APRÍL 2000 11
FRÉTTIR
Doktor í
læknis-
fræði
• BOLLI Bjarnason hefur varið
doktorsritgerð við læknadeild Karol-
inska Instututet í Stokkhólmi. Rit-
gerðin ber heitið
„Laser Doppler
imaging of patch
tests - a met-
hodological and
comparative stu-
dy with visual
assessments".
Ritgerðinni
tengjast 9 vís-
indagreinar.
Ritgerðin fjallar
um húðofnæmi sem er erfitt heilsu-
farsvandamál sem getur m.a. leitt til
starfsskipta eða varanlegrar örorku,
til skertra lífsgæða og til sálrænna
vandamála. Oft má koma í veg fyrir
afleiðingar húðofnæmis með skjótri
greiningu ofnæmisvaka. Ofnæmis-
greiningin er algengt og erfitt
vandamál í húðlækningum ekki síst
vegna mikils fjölda þekktra ofnæm-
isvaka og skorts á þekkingu hvað
próftækni hinna ýmsu ofnæmisvaka
varðar. Hluti próftækninnar er sjón-
rænn aflestur prófa, en þar gætir
mikils munar milli húðlækna þrátt
fyrir staðlað matskerfi.
Ritgerð Bolla leggur fram
heimsstaðal íyrir notkun nýiTar las-
ertækni til rannsókna á húðsvörun-
um ofnæmisframkallandi og ertandi
efna. Stöðlunin byggir á yfir 100.000
tilraunamælingum utan líkama og
meira en 50.000 mælingum á húðof-
næmis- eða húðertisvörunum hjá
sjúklingum. I ritgerðinni eru bornar
saman niðurstöður aflestra snertip-
rófa (patch tests) með lasertækninni
og með berum augum. I ritgerðinni
ei-u einnig könnuð áhrif ýmissa þátta
próftækni á niðurstöður prófa og
besta aðferðafræði könnuð fyrir próf
með algengum ofnæmisvökum fyrir
báðar aflestraraðferðirnar.
Nýjung með lasertækninni er að
unnt er að meta ofnæmi með mæl-
ingum á blóðflæði án snertingar við
húð. í ritgerðinni er sýnt fram á að
unnt er að lækka prófskammt al-
gengra ofnæmisvaka og stytta lengd
prófunar með lasertækninni. Þetta
eykur sértækni prófa og minnkar
jafnframt líkur á að sjúklingar hljóti
ofnæmi af prófunum sjálfum. Sér-
stök nýjung er mæling á ofnæmis-
svari í gegnum þunnar gegnsæjar
plasthimnur og prófefni á húðinni á
meðan á ofnæmisprófi stendur. I rit-
gerðinni er lagður grunnur að þró-
unarverkefni ESB um hátæknibún-
að í læknisfræði þar sem hlutverk
Bolla hefur verið beiting tækninnar
við húðpróf.
Um 20 kynningar hafa farið fram á
rannsóknum Bolla á fjölda ráðstefna
víðsvegar um heim. Hann hefur not-
ið styrkja frá fjölmörgum aðilum,
þ.á m. Karolinska Institutet, sænska
læknafélaginu, sænsku astma- og of-
næmissamtökunum, og ESB.
Leiðbeinandi Bolla var prófessor
Torkel Fischer og andmælandi pró-
fessor Chris Anderson frá Astralíu.
Bolli er fæddur í Reykjavík 10.
nóv. 1957. Eftir stúdentspróf frá
hagfræðideild VÍ, læknapróf frá HÍ
og sérfræðinám í húð- og kynsjúk-
dómum við Karolinska sjúkrahúsið
hefur hann starfað við húðdeild og að
hluta til atvinnuhúðsjúkdómadeild
(húðofnæmisdeild) sjúkrahússins.
Auk þess hefur hann sinnt rannsókn-
astöðu við atvinnulækningadeild Ar-
betslivsinstituet í Stokkhólmi. Bolli
hefur í tæp 2 ár haft leyfi frá störfum
á Karolinska sjúkrahúsinu til að
gegna m.a. grunnrannsóknum í húð-
ofnæmi og krabbameini við húðdeild
Háskólans í Birmingham í Alabama í
Bandaríkjunum.
Foreldrar Bolla eru Hólmfríður
Árnadóttir fv. prófessor við Kenn-
araháskóla f slands og Bjarni Jóns-
son fv. verzlunarskólakennari. Eig-
inkona hans er Ellen Flosadóttir
sem stundar framhaldsnám í tann-
lækningum í Birmingham. Synir
Bolla eru Gunnlaugur og Fannar.
Bróðir Bolla er Brjánn Árni, geð-
læknir í Reykjavík.
Liggur á gjör-
gæsludeildeftir
slys við Sólheima
Þingmenn
fengu Nýja
testamentið
ÞINGMENN fengu í gær Nýja
testamentið að gjöf frá Gídeonfé-
laginu. Tóku varaforsetar Al-
þingis á móti gjöfinni fyrir hönd
þingmanna. Gídeonfélagið hefur
á stefnuskrá sinni að gefa grunn-
skólanemum Nýja testamentið að
gjöf og sömuleiðis hefur félagið
útvegað það í hótel og skip. I gær
var röðin si'ðan komin að þing-
mönnum.
FIMMTAN ára piltur sem slasað-
ist á höfði þegar bifreið var ekið á
hann við Sólheima í Reykjavík á
þriðjudagskvöld liggur alvarlega
slasaður á gjörgæsludeild Lands-
spítalans í Fossvogi þar sem hon-
um er haldið sofandi í öndunarvél.
Að sögn læknis er líðan hans stöð-
ug en hann hlaut andlitsáverka í
slysinu.
Hópur ungmenna var staddur á
bílastæði við Sólheima 23 þegar
slysið varð og var farið með átta
þeirra ásamt bílstjóranum og far-
þega á slysadeild þar sem þeim
var veitt áfallahjálp.
Morgunblaðið/Jira Smart
Varaforsetar Alþingis tóku við Nýja testamentum fyrir hönd þingmanna. Frá vinstri: Guðjón Guðmundsson,
Guðmundur Árni Stefánsson, Sigurbjörn Þorkelsson, fulltrúi Gídeonfélagsins, og Árni Steinar Jóhannsson.
Bækur seldar
eftir þyngd
Agóðinn
rennur
til Geð-
hjálpar
BÓKAHRINGRÁS Máls og
menningar, Bókabúðar Kefla-
víkur og Bókvals á Akureyi’i,
verður í verslununum út
þessa viku og mun allur ágóði
renna til Geðhjálpar að þessu
sinni.
Að sögn Öddu Steinu
Björnsdóttur, fræðslu- og
upplýsingafulltrúa Geðhjálp-
ar, er bókahringrásin árviss
og var Geðhjálp boðið að
njóta góðs af að þessu sinni.
„Fólk getur komið með all-
ar gömlu bækurnar sínar í
verslanirnar og síðan eru þær
seldar þeim sem áhuga hafa á
500 kr. kílóið,“ sagði hún.
„Þetta er því ódýrara en
soðningin."
Adda Steina sagði að
fjárstuðningurinn kæmi sér
vel, þar sem á vegum Geð-
hjálpar væri að hefjast átak,
geðrækt, sem fæli í sér að
efla vitund Iandsmanna um
geðheilsu og mikilvægi þess
að hlúa að henni eins og ann-
arri heilsu. Jafnframt að
vinna gegn geðsjúkdómum
t.d. þunglyndi og kvíða og
fræða almenning um sjúk-
dómana.
Helgi Hjörvar, forseti borgarstjórnar, um niðurstöðu félagsmálaráðuneytisins
Tekur borgina tíma að
aðlagast nýjum ákvæðum
Segir fyrirtæki borgarinnar
standa vel fjárhagslega
HELGI Hjörvar, forseti borgar-
stjórnar, segir að upplýsingar um
efnahag í upphafi og lok árs fylgi
fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar
fyrir næsta ár. Hann segir að það
hafi tekið Reykjavíkurborg tíma að
aðlagast nýjum ákvæðum sveitar-
stjórnarlaga, sem kveða á um að
áætlun um efnahag fylgi fjárhags-
áætlunum.
„Áætlanir eru núna gerðar fyrr en
áður var og uppgjör liggja fyrir fyrr.
Það er gerð þriggja ára fjárhags-
áætlun fyrir borgarsjóð, stofnunum
er úthlutaður fjárhagsrammi til
þriggja ára sömuleiðis og þetta eru
þættir í umbótastarfi sem hefur verið
í gangi um nokkurra ára skeið á veg-
um Reykjavíkurlistans,“ segir Helgi.
Hann segir að við vinnslu fjár-
hagsáætlunar fyrir þetta ár hafi ekki
gefist tóm til að afla upplýsinga frá
fyrirtækjum sem tengjast Reykja-
víkurborg.
„Á undanförnum árum hafa verið
gerðar verulegar úrbætur í fjármála-
stjóm og upplýsingagjöf hins opin-
bera og innleiddar margvíslegar nýj-
ungar. Það er eðlilegt að menn þurfi
tími til þess að koma þeim nýjungum
á, sérstaklega í jafnumfangsmiklum
rekstri og borgarsjóðs og dótturfyr-
irtækja borgarinnar. Þær upplýsing-
ar sem hér um ræðir eru ávallt lagð-
ar fram í tengslum við uppgjör á
rekstrinum á hverju ári og þar hafa
menn getað nálgast þær í ársreikn-
ingum borgarinnar.“
Helgi vísar á bug gagnrýni Guð-
laugs Þórs Þórðarsonar borgarfull-
trúa, sem óskaði eftir úrskurði fé-
lagsmálaráðuneytisins um hvort
fjárhagsáætlun borgarinnar bryti
gegn sveitarstjórnarlögum. Eins og
fram hefur komið hefur félagsmála-
ráðuneytið komist að þeiiTÍ niður-
stöðu að fjái-hagsáætlun Reykjavík-
urborgar sé ekki í samræmi við 5.
mgr. 61. greinar sveitarstjórnarlaga
þar sem henni fylgi ekki áætlun um
efnahag í upphafi og lok árs. Guð-
laugur Þór sagði í Morgunblaðinu í
gær að hann teldi að ástæðan fyrir
því að þessi áætlun hefði ekki fylgt
fjárhagsáætluninni vera þá að borg-
arstjóri vildi ekki sýna fram á þá
aukningu sem orðið hafi á skuldum
borgarinnar.
Staða borgarsjóðs sterk
Helgi segir að staða borgarsjóðs
hafi um langt árabil ekki verið jafn-
sterk fjárhagslega. Komið hafi verið
böndum á reksturinn þannig að af-
gangur sé verulegur og svigrúm til
fjárfestinga orðið talsvert. Einnig
hafi verið komið böndum á skulda-
söfnun borgarsjóðs. „Fyrirtæki
borgarinnar standa sömuleiðis mjög
vel en þau hafa líka ráðist í umfangs-
miklar fjárfestingar. Orkuveitan hef-
ur fjárfest í virkjun á Nesjavöllum,
Línanet hefur fjárfest í ljósleiðurum
í borginni og Reykjavíkurborg í
hafnargerð. Allt eru þetta fjárfest-
ingar sem eru arðbærar og skila sér
inn á forsendum fyrirtækjanna
sjálfra og eru ekki skuldbindingar
sem borgarsjóður þarf að hafa
áhyggjur af,“ segir Helgi.
Hnífurinn sem notaður var í árásinni er borðhnífur með 11 cm blaði.
Lögregla leitar
árásarmanns
LÖGREGLAN í Reykjavík
vinnur nú að því að hafa uppi á
pilti sem stakk leigubílstjóra í
brjóstið með hnífi klukkan 21 á
sunnudagskvöld við biðstöð í
Hvassaleiti. Leigubílstjórinn
hlaut grunnt sár á brjósti áður
en blaðið í hnífnum brotnaði.
Gert var að sárum hans á slysa-
deild Landsspítalans í Fossvogi.
Árásarmaðurinn, sem sagður
var vera um 165-170 cm á hæð,
15-16 ára gamall, klæddur í
strigaskó, skopparabuxur og
gráleita hettupeysu, flúði af
vettvangi og kastaði frá sér
hnífsskeftinu.
Lögreglan biður þá sem hafa
vísbendingar um piltinn, að hafa
samband. Ennfremur biður lög-
reglan þá sem gætu gefið upp-
lýsingar um hnífinn að hafa
samband. Hnífurinn er borð-
hnífur með 10 cm svörtu plast-
haldi og 11 cm löngu tenntu
blaði.