Morgunblaðið - 04.05.2000, Page 33

MORGUNBLAÐl*)
LISTIR
FIMMTUDAGUR 4. MAÍ 2000 33
BÆKUR
Skáldsögur
LEYNDARDÓMAR
REYKJAVÍKUR 2000
Höfundar: Viktor Arnar Ingólfsson,
Hrafn Jökulsson, Birgitta Hall-
dórsdóttir, Arnaldur Indriðason,
Stella Blómkvist, Árni Þórarinsson,
Gunnar Gunnarsson, Kristinn
Kristjánsson, Félag íslenskra
bókaútgefenda, Reykjavík, 2000,
219 bls.
SKYR greinarmörk milli bók-
menntagreina, virðulegra sem lítt
virtra, eru ímyndun ein. Samt bendir
ýmislegt til þess að gildi höfundarins
sé ekki það sama í því sem við köllum
fagurbókmenntir og í formúlubók-
menntum. Þannig er staðhæft að
glæpasögur seijist alia jafna ekki eftir
nafni höfundar heldur eftir umbúðum
og kynningu og ekki síst eftir nafni
hetjunnar, tO að mynda Morgan
Kane. Lesendur formúlubókmennta
eru gríðarlega afkastamiklir og hafa
að sama skapi skýrar kröfur: hefðar-
rof og formúlubrot er ekki það sem
sóst er eftir; lesandinn vill bera
kennsl á formúluna, lögmálið er:
nautnin við endurtekninguna. Höf-
undur skal kunna full skil á fonnúl-
unni. Þó eru gerðai- þær kröfur að
hann marki sér verk sín, bæti örlitlu
við formúluna, stíl, sérkennum í pers-
ónusköpun, óvæntum hlykkjum. Og
hann skal vera samkvæmur sjálfum
sér milli verka: ef fagurbókahöfundur
skrifar svipað verk tvisvar sinnum
eru viðbrögðin þau að höfundur sé
farinn að endurtaka sig; formúluhöf-
undur hinsvegar bregst lesendum
sínum ef hann bregður of mikið útaf
vana sínum. Þetta kemur ekki hírar-
kískri virðingarröð bókmenntagreina
neitt við né heldur frumleika sem
gildishlöðnu hugtaki heldur sérkenn-
um bókmenntagreina. Og næg dæmi
eru um sérkenni stöðu höfunda for-
múlubókmennta: til eru dæmi um
höfunda sem skrifa bók á viku og hafa
fólk í vinnu við að fylla upp í skema
sem þeim er gefið. Iðulega er ekkert
höfundamafn á spennubókum og
stundum eru sama bókin gefin aftur
út með öðrum titli. Spennusagnahöf-
undurinn Aiistair McLean breyttist á
dögunum í Aiistair McNeal, höfund
bóka í svipuðum dúr og með sama út-
liti. Og ekki víst að nokkur hafi orðið
varvið neitt.
Það er því í samræmi við bókmenn-
tagreinina að íslenska glæpafélagið
svokallaða, lítil samtök glæpasagna-
höfunda, skrifi í sameiningu glæpa-
sögu. Vika bókarinnar 2000 er tilefni
þessa tiltækis. “Við köllum það rað-
sögu“ segir í aðfai’aorðum; einn höf-
Evora
með aðra
tónleika
SÖNGKONAN Cesaria Evora frá
Grænhöfðaeyjum heldur aðra tón-
leika á skemmtistaðnum Broadway
þriðjudaginn 30. maí ki. 19 en miðar
á fyi’ri tónleika hennar á Listahátíð í
Reykjavík seldust upp á tveimur og
hálfri kiukkustund.
Miðasala á þessa seinni tónleika
hefst á morgun, föstudag, kl. 9 í
miðasölu Listahátíðar í Reykjavík,
Bankastræti 2.
-----------
Söngraddir
trésmiða
SAMKÓR Trésmiðafélags Reykja-
víkur heldur sína árlegu vortónleika
í Bústaðakirkju á laugardag ki. 17. Á
efnisskránni eru lög af léttara taginu
frá ýmsum löndum. Gestakór á tón-
leikum er Kór Þorfinnsbræðra, sem
tekur nokkur iög, og í lok tónleik-
anna munu kórarnir syngja saman.
Stjórnandi kóranna er Jóhanna V.
Þórhallsdóttir og undirleikari er Að-
alheiður Þorsteinsdóttir.
Formúlur
undur byrjar söguna, sá næsti tekur
við og þannig koll af kolli. Höfundam-
ir eru 8 talsins, bókin er skrifuð á
skömmum tíma og án samráðs höf-
undanna á milli, utan þess sem þeir
gátu lesið í fyrri köflum. Sagan gerist
á 6 dögum. Hlutar sögunnar eru dag-
settir og innan hlutanna eru undir-
kaflar Viktor Amar Ingóifsson hefur
bókina, gefur tóninn í stfl og kynnir til
sögunnar lögreglumanninn Palla.
Palli segir í fyrstu persónu frá fundi
líksins af „Rósa læk“, sem finnst á
hinum og þessum stöðum niðurbútað.
Böndin taka að beinast að Palla sjálf-
um og þegar Stella Blómkvist er tek-
in við í 22. kafla er okkar maður á
flótta og heimurinn í samsæri gegn
honum. Þetta hljómar kunnuglega
einsog það á að gera. Stfllinn er hnytt-
inn og harðsoðinn frá upphafi og höf-
undamir halda honum hver fyrir sig
en bæta við aukapersónum, sem ef til
vill em dálítið hver úr sinni áttinni.
Sagan nær að búa til leyndardóma,
auka við þá og gefa ekki upp of mikið
þar til í lokin. Gunnar Gunnarsson og
Kristinn Kristjánsson fá í sameiningu
það erfiða verkefni að ijúka sögunni
með öllum þeim þráðum sem hinir
hafa spunnið og skilið eftir lausa, þótt
i hluta Áma Þórarinssonar í köflun-
um þar á undan séu málin farin að taka
skýra stefiiu. Og lokahnykkurinn er
veikur hlekkur verksins. Valin er harð-
soðin útgáfa formúlunnar ,jiróðugur
morðingi játar alit fyrir rannsakanda“
en ekki farið stíft eftir henni svo ákveð-
ins stflrofs gætir: farsi tekur við af frá-
sögn í töffarastíl. Reynt er að hnýta
sem flesta lausa enda og lausnin verður
fyrir vilrið fremur mglingsleg, þótt hún
sé vissulega ekki útúr kú miðað við
framvindu sögunnar.
I heildina er þetta vel heppnað
verkefni að mínu mati, unnið fullkom-
lega í anda bókmenntagreinarinnar,
hratt og með flöktandi höfundargildi.
Og útkoman nær að halda spennunni,
vekja upp gmnsemdir og afvegaleiða
lesandann á víxl. Allt eftir kúnstar-
innar reglum, einsog formúlan segir
til um.
Hermann Stefánsson
Mikið urval af
fallegutn
rúmfatnaíi
Skólavörðustíg 21, Iíeykjavík, sími 551 4050
^mb l.i is
/\LLTAf= errrH\TA£J n/ÝT7—
^6363E Ui
Vet
SiwnM'I”
EXPERT erstærsta heimilis-
og raftækjaverslunarkeðja
í heimi - ekki aðeins á
Norðurlöndum.
RflFTfEKðflPERZLUM ÍSLflMDS If
Skútuvogur 1 • Sími 568 8660 • Fax 568 0776
á fslandi
*Ársbirgðir skv. upplýsingum framleiðanda
edesa
ve.21 p i'iii'iiminUt
Verðáðurkr.
52.900.- IWl
120

Barkalaus þéttiþurrkari
m/rakaskynjara
Tekur 6 kg.
2 hitastilhngar,
veltir i þáðar áttir og
krumuvörn
Ma ijiiinminn
T602cw m/iakaskvnjara
Verðáðurkr.
64.900
Mjög öflug uppþvottavél
fyrir 12 manna matarstell,
5 þvottakerfi: Skol, forþvottur, aðalþvottur,
seinna skol og þurrkun.
2 hitastig 65“C/55°C, sparnaðarkerfi.
Mjög lágvær (42db)
Breidd 59,5cm - Hæð 82 cm - Dýpt 57 cm.
Þurrkari m/barka
Tekur 5 kg. 120
min.þurrktími, krumpuvörn,
2 hitastillingar.
Surrevdnnn^
Verðððurkr.
32.900.-
16-20" Sjtnvarp CB-20F80K
20" LG sjónvarp með Black Hi-
Focus skiá sem gefur
einstakleaa sícarpa mynd.
Hátalarar ao framan, ACMC
sjálvirkur stöövaleitari, 100
rása minni, fjarstýring, rafræn
barnalæsinq
innbyggður tölvuleikur o.fL

astercw/i
Mastercook eldavél 2375
1 hraðsuðuhella, grill, blástursofn o.fl.
Stærð: 85x50x60

IS-2B" CB-
29H40s|ánvarp
Nicam stereo, textavarp,
sjálfvirk stöðvaleitun,
Black line myndlampi,
frábær hljómgæöi,
einstaklega
notendavænt, fjarstýring
m/flýtihnöppum fyrir
textavarp, 2 scart-, 1
SVHS- og 1 RCA tengi.
Verð áður kr.
21J900L-

LG-29" slónvarp CE-29Q121P
100 riða Flatron skjár, Super
Biack line myndlampi, 100%
flatur skjár, multi stereo,
Zoom inn/út, DVD input,
stafrænt aucja sem skyniar
mismunandi birtustig, digital
Campfilter, tónjafnari, 2x12
RMS wött, extra bassi,
mynd f mynd (PIP), íslenskt
textavarp, SVHS, RCA. VGA og
2 Scarttengi.
Hórtemlrðutölvuna
beifflviðsiónvatpl
Hastercook eldavél 7242
4 keramikhellur, grill,
blástursofn m./hitajafnara
stafrænni klukku o.fl.
Stærð: 85x60x60
m
Mastereook eldavé!2070
1 hraSsuðuhella, grill, o.fi.
Stærö: 85x50x60

Verö áður kr.
39J90a-l
239001-
LG-vldeotækl2hausa
Nýtt videotæki frá LG meö
frábærum myndgæðum. Long piay
afspilun og upptaka. NTC afspilun.
Allar valmyndir á skjá, fjarstýring,
Video Doctor (sjálfbilanagreining)
barnalæsing o.fl.
Þú gerir ekki betri kaupl
LG-HI-FI videotækl 6 hausa
Ný hönnun frá LG með frábærum
myndgæðum. Long play afspihjn
og upptöku. NTSC afpilun á PAL
TV, 100% kyrrmynd.
Breiðtjaldsstilling 16:9.
Barnalæsing, fjarstýring,Video
Doctor(sjálfbilanagreining) o.fl.