Morgunblaðið - 04.05.2000, Page 58

k.\
58 FIMMTUDAGUR 4. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Hundalíf
Lueer, sæktu i
Síðan hvenœr hefur þú borið
nafnið Lubbi ?

a fajtw- ms.
Ljóska
m ALEXANDER, KOLLA, JONNI06
EG ÆTLUM Á MEXÍKANSKAN VEITINGA
STAt) í KVÖLD
VEISTU ÞA6 A61HVERT
SINN SEM KRAKKARNIR
FARA ÚT Á KVÖIDIN t>Á
TÖL.UM VID BARA UMRAU!
HVERNIG Jl ÁGÆTT, EKKERT 5TÓRMÁL,
ER SVO SAM \ NEMA P/VBBIER ALLTAF AD
KOMULAGID 'GEFA MERPESSIRAD!
VID GAMLA"1
SEriIt>? ENMAMMER
ER FÍN..
Smáfólk
Ég veit að öllum í fjöl-
skyldunni er illa við mig.
I M 60NNA RUN AUIAV,
THAT'5 U)HAT l'M 60NNA DO!
Ég ætla að hlaupast á brott,
það er það sem ég ætla að gera.
Kannski þegar þessi
þáttur er búinn.
Hvernig reiðhjól
henta mér best?
Frá Bimi Finnssyni:
NÚ Er vor og veður batna, margir
fara að huga að reiðhjólum sínum,
pumpa í dekkin, þurrka rykið af og
smyrja.
Aðrir fara í hjólabúðimar til að
velja sér ný reiðhjól. Kemur þá í ljós
að þar er mikill frumskógur hjóla og
skoðanir manna misvísandi um hvað
best sé. Hvað skal þá gera?
Best er að gera sér grein fyrir því
fyrst til hvers við ætlum að notað
hjólið, á götuna, til fjalla, í ferðalög
eða til vinnu, til leiks eða í blandaða
notkun og hversu mikil notkunin á að
vera. Næst skal ákveða hversu mikið
á að nota af peningum til hjólakaup-
anna. Flestir nota hjólið sér til
ánægju og hjóla mest í þéttbýli á
malbiki en skreppa stundum á gróf-
ari stíga. Með grein þessari vil ég
koma á framfæri nokkrum upplýs-
ingum um hjól og hjólagerðir svo að
þú, lesandi góður, getir betur áttað
þig á hvað hentar þér best.
Götuhjól
Götuhjól eru með háu stelli, oftast
3-7 gírum og eru gerð fyrir reista
ásetu svo hjólandinn hafi góða yfir-
sýn til umferðar og umhverfis.
Dekk eru mjó og með tiltölulega
sléttu munstri svo þau renni betur á
götum og stígum, þau eru oftast með
fótbremsu að aftan en alltaf með
handbremsu að framan. Oftast koma
þau með brettum, ljósum, böggla-
bera og breiðum hnakk. Dekk eru yf-
irleitt í stærð 700 cc eða 28". Stærð
stells er valin með því að standa klof-
vega yfir stönginni og skal þá vera
hægt að koma tveimur fingrum milli
stangar og klofs. Konur geta valið
stærð með mælingu á karlstelli.
Fjallahjól
Fjallahjól eru með lágu stelli, 21-
24 eða 27 gíra, og gerð fyrir lram-
hallandi ásetu svo hjólandinn hafi
góða sýn á stíga og torfæra slóða.
Gíramir eru í reynd 7-8 eða 9 og drif-
in 3. Gírar á afturtannhjólum en
framtannhjólinn eru drif. A flestum
fjallahjólum eru handbremsur af
mismunandi gerðum, bæði að fram-
an og aftan, einnig má finna hjól með
diskabremsum. Fjallahjól koma yfir-
leitt án nokkurs aukabúnaðar svo
sem bretta, ljósastandara og böggla-
bera. Dekk á fjallahjóli eru til í mörg-
um gerðum, tiltölulega slétt dekk á
stíga og götur, gróf dekk á slóða og
torfærur, svo eru til breið dekk, mjó
dekk og fyrir veturinn eru til nagla-
dekk. Dekkjastærð á fullorðins
fjallahjóli er 26” en stellstærðir eru
mismunandi, yfirleitt frá 14" upp í
22". Hæð stells má velja með því að
standa yfir stöng klofvega og skal þá
koma hnefa milli stangar og klofs.
Séu stellin óhefðbundin í laginu má
finna rétta stærð á hefðbundnu stelli.
Stýrin eru lág og bein, breidd þeirra
miðaðst við herðabreidd viðkomandi.
Hnakkar eru mjóir og frekar harðir,
einnig má fá sérstaka kvenhnakka
lagaða fyrir ásetu kvenna.
Stígahjól-hybrid
Stígahjól eru með stelli sem líkist
ljallahjólastelli en er heldur hærra.
Það er blendingur eða millistig milli
götu- og fjallahjóla og gert fyrir
álútari ásetu en götuhjólin en reist-
ari en fjaliahjólin. Þau eru fjölgíra
eins og fjallahjólin en hafa stærri
drifhjól (framtannhjól), oft hafa þau
sérstakan brekkugír mjög lágan
(megarange). Þau hafa götudekkj-
astærð, góð stígmunstruð dekk og
koma yfirleitt með handbremsum
framan og aftan. Mismunandi er
hvaða aukabúnaður fylgir. Mikil-
vægt er að hjól sé af réttri stærð fyr-
ir hvern og einn, einnig að hæð sætis
halli og fjarlægð frá stýri séu rétt.
Rétt stillt hjól af réttri stærð veitir
meiri ánægju og áreynsla á líkamann
verður léttari.
Að kaupa hjól og þurfa að skipta
um hnakk og hækka stýri er ekki
rétt því önnur hjólagerð getur haft
þetta sem þú vilt sem staðalbúnað.
Auk nefndra hjóla eru til nokkrar
gerðir keppnishjóla sem eru þá sér-
búin og henta ekki almennri notkun
t.d. götukeppnishjól (racer), brun-
hjól (downhill) og ýmis fleiri, um þau
fjalla ég ekki hér.
Við afhendingu hjóls skal athuga:
1. Haldið framhjólinu milli
hnjánna og athugið að ekki sé hægt
að snúa stýrisstammanum til hliðar.
2. Lyftið hvoru hjóli fyrir sig,
snúið því. Athugið hvort gjörðin
stiýkst við bremsupúðana. Sé svo er
gjörðin skökk eða bremsur rangt
stilltar.
3. Taktu í bremsuhandföngin og
vertu viss um að bremsupúðamir
nemi við gjörðina eftir að þú hefur
togað handföngin inn um 1-2 cm.
4. Taktu í frambremsuna og ýttu
hjólinu fram og aftur, smellir og tikk
heyrast ef höfuðlegur (head set) eru
ekki fastar. Láttu festa þær.
5. Taktu í bremsuhandföngin og
athugaðu hvort stýrið geti snúist í
festingunni eða hvort bremsuhand-
föngin eru laus á stýrinu.
6. Lyftu afturhjólinu og prófaðu
hvort skiptamir, bæði fram og aftur,
virka snuðrulaust á hvert tannhjól,
láttu annars stilla það upp á nýtt.
7. Losið sætisfestinguna og kannið
hvort sætisstöngin færist liðugt upp
og niður og hvort hún hafi verið
smurð.
8. Kannið hvort pedalarnir séu vel
hertir á sveifamar. Athugið; alltaf er
öfugur skrúfgangur á vinstri pedala.
9. Prófaðu að hjóla og athugaðu
skiptingu og bremsur. ískri í brems-
um em þær vitlaust stilltar. Smyrja
þarf keðjutannhjól og skipta reglu-
lega.
10. Mundu eftir hjálmi, lás og
bjöllu, bótum og pumpu. Athugið að
þijár gerðir ventla era í hjólaslöng-
um: Reiðhjólaventlar, bílaventlar
(schrader) og franskir ventlar
(presta).
Foreldrar athugið að reglulega
þarf að stilla bremsupúða því þeir
slitna og skipta þarf um slitna púða.
Einnig þarf að stilla ólar á hjálmum
reglulega, því þær aflagast mjög við
notkun. Hjálmar skulu vera CE
merktir og framleiddir samkvæmt
staðli sem heitir EN1078.
Til era þumalputtareglur við still-
ingar á hæð hnakks og fjarlægð frá
stýri:
A. Hæð hnakks. Pedalar settir í
lóðrétta stöðu, hæl stigið á þann
neðri og skal fótur þá vera beinn ef
hæð er rétt. Vegna þess að ástig við
hjólun er með tábergi en ekki hæl
verður við þetta örlítil sveigja á hné
svo átakið verði sem léttast.
B. Fjarlægð frá stýri: Pedalar
hafðir í láréttri stöðu, ástig sé með
tábergi og skal þá vera lóðlína af
framanverðu hné og í miðjan pedala
á fremra fæti.
C. Hnakkur: Hnakk má auðveld-
lega færa fram og aftur, upp og nið-
ur. Hver og einn þarf að finna réttan
halla er hentar hans rassi. Ath. kona
með karlmannshnakk þarf gjarnan
að láta hnakknefið vísa nokkuð nið-
ur.
BJÖRN FINNSSON,
Krammahólum 13, Reykjavík.