Morgunblaðið - 06.07.2000, Qupperneq 66

66 FIMMTUDAGUR 6. JÚLÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Matur og matgerð
Á hlaðinu hjá Kristínu Gestsdóttur
flögraði aðmírálsfíðrildi um þá daga sem
kristnihátíð var haldin á Þingvöllum og
hélt hátíð með þeim hjónum, en þau
komust ekki á Þingvöll.
ORÐIÐ maís er komið úr máli
indíána og er hið rétta orð á græn-
metinu og víðast notað.
Það vou breskir landnemar sem
kölluðu það indian corn sem síðar
var stytt í com, en það orð er mt-
að í enskumælandi löndum. ís-
lendingar kalla þetta maískom
eða jafnvel maísbaunir og eiga þá
við þann maís sem búið er að losa
afkólfinum.
Sagan segir að Kólumbus hafi
komið með maísinn til Evrópu
upp úr aldamótunum 1500. í
Austurríki og Ungverjalandi er
maís þekktur sem tyrkneskur
maís, en þegar Tyrkir réðust inn í
Evrópu á sextándu og sautjándu
öld tóku þeir með sér ýmsar nýj-
ungar og var maís þar á meðal.
Bendir það til að maís hafi verið
ræktaður í Tyrklandi þá þegar.
Indíánamir í Nýja heiminum
þekktu hann þó löngu áður og
ræktuðu og nytjuðu hann mörg-
um öldum áður en hvíti maðurinn
steig þar á land. Maís hefur þó
aldrei fundist villtur en menjar
ýmissa tegunda hans hafa fundist
í grafhýsum Inka og Azteka. Maís
þess tíma var smávaxinn og gjör-
ólíkur þeim maís sem við þekkjum
en gegnum aldimar hefur hann
verið mikið kynbætur enda mjög
vel fallinn til slíks. Við þeklgum
helst þann maís sem á ensku kall-
ast sweet corn, en af því afbrigði
em meira en 200 tegundir sem
nær allar era framræktaðar. Til-
tölulega stutt er síðan Evrópu-
búar fóra að nýta maís til mann-
eldis.
Þrátt fyrir frysti- og kæligáma
fáum við aldrei maís eins og hann
er bestur, hann er fljótur að tapa
sér og mynda sterkju sem gerir
hann of sætan einkum ef hann er
geymdur við of hátt hitastig. Þeg-
ar maískomin era skafin af kólfin-
um tapast ljúffengur safi, þess
vegna er hann bestur matreiddur
heill. Nagið maískomin af kólfin-
um ef hægt er að koma því við,
þannig er hann langbestur.
Ekki er sama hvemig heill maís
er matreiddur. Utan um hann er
bastkennt hýði, sem því miður er
stundum búið að fjarlægja þegar
við kaupum hann. Stundum er
búið að taka helming af hýðinu og
setja maísinn á plastbakka og
filmu yfir. Hann tekur sig vel út
þannig en versnar til muna við
þessa meðferð.
Þegar við bökum eða grillum
maís er best að hafa hann í hýð-
inu, ef hægt er. Því miður er það
oft svo illa farið að það er ekki
hægt. Undir hýðinu er fínir þræð-
ir sem þarf að fjarlægja, bijóta
eða toga hýðið út til endans og
bursta þræðina af. Leggja síðan
hýðið yfir maísinn og binda utan
um hann með bómullarþræði.
Setja svo kalt vatn í skál og hreyfa
maísinn fram og til baka í því
nokkram sinnum. Maís á hvorki
að sjóða í söltu vatni né salta fyrir
matreiðslu. Nóg af smjöri og salt
og pipar á að bera með honum.
Frosinn rilaís þarf að þíða fyrir
matreiðslu.
Soðinn maís
Látið mikið vatn í frekar stóran
pott og látið sjóða. Setjið einn kólf
í einu í pottinn svo að suðan fari
aldrei úr. Sjóðið í 5-8 mínútur.
Bakaður maís
Bakið maísinn í hýðinu, sjá hér að
framan, eða vefjið í smurðan ál-
pappír. Hitið ofninn í 200 °C.
Leggið á grind og bakið í 25 mín-
útur, aðeins lengur ef hann er í
hýðinu.
Grillaður maís
Grillið maísinn í hýðinu eða vefjið
í smurðan álpappír. Snúið öðra
hveiju og grillið í 25-35 mínútur.
Einfaldur réttur
með maiskornum
oq grænum
baunum.
Handa4
4 miúkar tortillokökur (fást iil-
____________búnor)____________
4 msk. hreinn rjómoostur
________4 msk. hrein jógúrt___
_______4 msk. sýrður rjómi____
_________fersk steinselja_____
_______4 dl frosin maískorn___
4 dl frosnar smáar grænar baunir
12 sneiðar mjólkurostur
Brúnið Tortillakökurnar örlítið
á þurri pönnukökupönnu.
Blandið saman rjómaosti, jóg-
úrt og sýrðum rjóma. Klippið
steinseljuna út í. Rjómaostinn má
velgja örlítið, t.d. í örbylgjuofni.
Smyrjið blöndunni á kökurnar.
Sjóðið maískornin og baunirnar
án vatns í örbylgjuofni í 3 mínút-
ur. A hellu í örlitlu vatni í 5 mínút-
ur. Skiptið jafnt á helming kakn-
anna og brjótið yfir.
Setjið ostsneiðar ofan á og bak-
ið í ofni við 200 °C í um 10 mínút-
ur.
ÍDAG
VELVAKAIVDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
Aldraðir og
öryrkjar
NU er kristnitökuhátíð á
Þingvöllum að baki. Nú
tekur við sumarfrí hjá þing-
mönnum og ráðherrum. Á
Þingvöllum var samþykkt
að ríkið legði fram eitt
hundrað milijónir á næstu
fimm árum til að efla
kristni í landinu. Það er allt
gott og blessað.
En þingmenn og ráð-
herrar eru ekki svona
samstiga í að leiðrétta kjör
aldraðra og öryrkja í þessu
þjóðfélagi. Kannski flytja
allir flokkar sameiginlega á
haustdögum frumvarp til
laga um leiðréttingu á kjör-
um aldraðra og öryrkja og
efni sín kosningaloforð í
leiðinni. Það er kannski
kominn tími til að ráðherr-
ar fari að iðrast og fari að
starfa í anda kristni og efni
sín loforð. Ef til vill hafa
aldraðir og öryrkjar verið
bænheyrðir á því ári sem
þjóðin minnist kristnitöku
á Islandi. Aldraðir og ör-
yrkjar, allir sem vilja að
kjör þessara hópa verði
leiðrétt, ættu að biðja fyrir
alþingismönnum og ráð-
herrum til að þeir megi
starfa í anda kristinnar
trúar. Aldraðir og öryrkjar
verða að biðja, bíða og
vona.
Gunnar G.
Bjartmarsson.
Hugleiðing
að lokinni hátíð
AÐ lokinni kristnitökuhátíð
segja menn að þeir hafi
ekki viljað fara á hátíðina
því þeim hafi blöskrað svo
kostnaðurinn við hátíðina.
En vegna þess hversu mik-
ið var lagt í hátíðina og til
hennar vandað var hún
mjög vönduð og skemmti-
leg. í öðru lagi er talað um
að aðstandendur hátíðar-
innar hafi verið óánægðir
með aðsóknina, að aðsóknin
að hátíðinni hafi verið mis-
reiknuð.
Það hefði mátt hafa skoð-
anakönnun fyrir hátíðina til
að finna út hversu margir
ætluðu á kristnihátíð og þá
hefði aðsóknin ekki átt að
koma á óvart. Og hvers
vegna var það ekki gert?
Var kannski talið að slík
könnun myndi draga úr að-
sókn? Að lokinni þessari
hátíð mætti hugleiða að
kannski hefði verið betra að
dreifa hátíðinni á fleiri
daga, hafa styttri dagskrá
og sjónvarpa svo lands-
menn gætu fylgst með.
Sjónvarpið á að þjóna þeim
sem heima sitja og þannig
gert öllum kleift að fylgjast
með þessari hátíð.
270821-2439.
Tapað/fundið
Hækja
tapaðist
HÆKJA tapaðist fyrir um
það bil mánuði síðan, gæti
hafa gleymst í verslun. Það
er mjög áríðandi fyrir eig-
andann að hún finnist. Ef
einhver getur gefið ein-
hverjar upplýsingar, vin-
samlegast hringið í síma vs.
562-2411 eða hs. 562-5354
eða 896-0460.
Kvengullarmband
fannst
KVENGULLARMBAND
fannst á Landspítalalóðinni
fyrir hádegi þriðjudaginn 4.
júlí sl. Upplýsingar í síma
894-4327.
Gullarmband
í óskilum
GULLARMBAND með
ágröfnu nafni fannst í
Hvassaleiti sl. þriðjudag.
Uppl. í síma 568-5374.
Fjólublá flíspeysa
í óskilum
FJÓLUBLÁ flíspeysa
fannst í Heiðmörk fyrir
u.þ.b. mánuði síðan. Einnig
fannst húfa með fléttum á
Helgafelli fyrir nokkrum
vikum síðan. Upplýsingar í
sima 555-1223 og 555-0164.
Armbandsúr
týndist
ARMBANDSÚR, blátt
með höfrungamynd, týnd-
ist líklega á leiðinni með-
fram sjónum við miðbæ
Reykjavíkur sl. fostudag.
Skilvís finnandi hafi sam-
band í síma 699-8428.
Dýrahald
Læður fást gefins
TVÆR átta vikna læður
fást gefins. Upplýsingar í
síma 551-0033.
Fallegir kettlingar
fást gefins
SÉRSTAKLEGA fallegir
kettlingar fást gefins á góð
heimili. Upplýsingar í síma
553-0457.
Gárapar óskast
ÓSKA eftir gefins gára-
pari. Upplýsingar í síma
555-3041.
SKAK
Umsjón lielgi Áss
Grótarsson
Franska vörnin hefur oft
reynst Alexander Mor-
ozevich (2748) vel í ólgu-
sjó skákbaráttunnar, en
staðan kemur einmitt
upp úr þeirri byrjun í
skák hans við ungverska
skákstirnið Peter Leko
(2725) á risaatskákmót-
inu í Frankfurt er lauk
25. júní sl. 30...Dg3+!
31.Khl 31.fxg3 eða
31.Hxg3 leiða í bæði
skiptin til máts eftir
31...hxg3. 31...Dxf2
32.Hc3 h3 33.g3 h2
34.Hgcl Hxg3 35.Hxg3
Dxg3 36.Hfl Hg6
37.Rd7+ Síðasta brella
Ungverjans
snjalla þar
sem eftir
37...Bxd7
38. HÍ8+ Bc8
39. Hxc8+
Kxc8 40.De8
er það hvítur
sem mátar!
Hinn rúss-
neski mót-
herji hans er
hins vegar
eldri en
tvævetur í
þessum
bransa og lék
37...Ka8! sem þvingaði
hvítan til uppgjafar enda
verður hann mát innan
tíðar.
Ég leyfi Lúðvík
stundum að ráða
hvar hann situr.
Víkverji skrifar...
IÞRÓTTAFRÉTTIR era oft sér-
kennilega persónulegar. Næsta
sjálfsagt þykir að fjalla á persónu-
legan hátt um frammistöðu íþrótta-
manna og segja ítarlega frá meiðsl-
um þeirra og heilsufari. Stundum
liggur við að fréttimir fjalli ekki um
íþróttir heldur um eitthvað allt ann-
að. Dæmi um þetta er frétt sem birt-
ist í sjónvarpi um síðustu helgi.
Fréttin var stutt en þar segir:
„Fanney Rúnarsdóttir, fyrirliði
kvennalandsliðsins í handknattleik,
leikur ekki með liði sínu, Gróttu-KR,
á næstu leiktíð. Fanney á von á sínu
fyrsta barni með eiginmanni sínum
Hreini Karlssyni. Sömu sögu er að
segja af Hrafnhildi Skúladóttur,
stórskyttu úr FH.“
Tekið skal fram að þetta var
fyrsta frétt í þeim hluta fréttatímans
sem fjallar um íþróttir. Næst á eftir
vora sagðar fréttir af tímatökum í
Formula 1 kappakstrinum. Þessi
frétt vekur upp ýmsar spurningar.
Hvenær á Fanney Rúnarsdóttir von
á sér? Er þetta fyrsta barn Hrafn-
hildar Skúladóttur? En það sem
vekur þó mestar spurningar er það
hver er barnsfaðir Hrafnhildar?
Sú spurning vaknar einnig hvort
aðrir fréttamenn gætu ekki lært
sitthvað af fréttaflutningi íþrótta-
fréttamanna. Hvað er t.d. að því að
birta eftirfarandi frétt þar sem
greint er frá helstu viðburðum í
menningarlífinu? „Signý Sigurhjart-
ardóttir, óbóleikari í Sinfóníuhljóm-
sveit íslands, leikur ekki með hljóm-
sveitinni næsta vetur. Signý á von á
sínu öðra barni með eiginmanni sín-
um Jóni Sveinbjörnssyni fiðluleik-
ara. Þetta er hins vegar þriðja barn
Jóns en hann átti sem kunnugt er
barn með Sveinbjörgu Sigurgísla-
dóttur klarinettuleikara áður en
hann gekk að eiga Signýju."
Vel mætti einnig hugsa sér að
fréttamenn sem flytja fréttir af sjáv-
arútvegi segðu eftirfarandi frétt:
„Sæmundur Sæmundsson, skip-
stjóri á Guðnýju frá Húsavík, hefur
ákveðið að hætta á sjónum en Sæ-
mundur á von á sínu þriðja barni
með konu sinni Sveinbjörgu Sigur-
hjartardóttur. Karl Jósepsson,
stýrimaður á Guðnýju, á einnig von
á barni og er því óvíst hvort hann
tekur við bátnum af Sæmundi."
xxx
ÍKVERJI er orðinn ærið
þreyttur á háu bensínverði en
bensínlítrinn náði því sögulega
marki um helgina að fara yfir 100
krónur. Bensínið hefur hækkað nær
mánaðarlega í meira en eitt ár og
ekki fyrirsjáanlegt að endir sé að
verða á. Þrátt fyrir að bensínið sé
orðið óheyrilega dýrt er samt ekki
komið að því að Víkverji sé farinn að
hugleiða að leggja bílnum og svo
Víkverji sé alveg hreinskilinn er
hann ekki viss um að þetta háa verð
hafi orðið til þess að hann hafi dregið
úr akstri. Ástæðan er einfaldlega sú
að einkabíll er svo þægilegur ferða-
máti að „óþægindin" af því að nota
hann verða að vera ærið mikil áður
en Víkverji fer að hugleiða að finna
sér annan ferðamáta. Ef það er rétt
mat hjá Víkverja að fleiri hugsi eins
þá vaknar sú spurning hvort það sé
til nokkurs að reyna að sporna við
mengun frá bílaumferð með því að
leggja sérstakan mengunarskatt á
bensín og aðrar olíuvörar eins og
sumir stjórnmálamenn hafa lagt til.
Það er a.m.k. ljóst að 100 króna
bensínlítri dugar ekki til.
XXX
FURÐULEGASTA frétt vikunn-
ar er fréttin um að skútan
Besta sé í neðsta sæti í siglinga-
keppni milli íslands og Frakklands.
Fréttamenn fluttu fyrir nokkram
dögum ítarlegar fréttir af því að
skútan væri í fyrsta sæti. Rætt var
við skipverja eftir fyrri hluta keppn-
innar sem lýstu ánægju með þennan
frábæra árangur. Síðan kemur í ljós
að þegar búið er að taka tillit til
stærðar skútunnar, stærðar segl-
flatar og fleira er Besta tveimur
dögum á eftir skútunni sem er í
fyrsta sæti. Greinilegt er að hér hef-
ur eitthvað farið úrskeiðis í frétta-
flutningi eða eins og maðurinn sagði,
þetta er hið versta mál fyrir áhöfn
Bestu.