Morgunblaðið - 18.08.2000, Blaðsíða 49

Morgunblaðið - 18.08.2000, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR FÖSTUDAGUR18. ÁGÚST 2000 4íþ takti. Allt þetta hnígur í átt að full- komnu samræmi svo sálin fyllist af flæðandi ljósi. Kristinn hafði sterkar taugar til Seljaness en Drangar voru hans staður, þar bjó hann með Önnu og öllum börnunum á meðan þau voru ung. Hann yfirgaf Drangana ekki fyrr en í fulla hnefana, 1966, þegar nærliggjandi bæir voru famir í eyði. Það var sárt, rétt einsog það hefur sárt fyrir Kristin að kveðja Drang- ana í sumar og vita að hann kæmi aldrei aftur. Hann var ekki bara að kveðja stórbrotna náttúru og allan tímann sem hann hafði lifað þama og starfað, hann var að kveðja sjálfan sig, slíta þá brennandi taug sem batt hann þessum stað, fastara en allt annað. Þegar hann vissi hvað hann var veikur skipaði hann sonum sínum að smíða sér líkkistu úr rekaviði. Samt var honum ekki sama. Ég fann það þegar ég heimsótti hann um daginn, við sátum og spjölluðum einsog við höfðum gert fyrir tuttugu ámm. Svo kvöddumst við og ég tók ekkert sér- staklega eftir handabandi hans því ég bjóst við að sjá hann aftur, hann mundi jafnvel hafa þetta af. Þegar ég var komin langleiðina útá þjóð- veginn fann ég alltíeinu einkennileg- an þrýsting utanum höndina, einsog handtak hans hefði stimplast í hönd mína. Og ég hugsaði: Hann hefur verið að kveðja. Eg sé hann ekki aft- ur. En hugsaði svo að þetta hlyti að vera vitleysa. Ég hringdi í hann áð- uren ég fór í viku til Stokkhólms og hann sagði: Ég veit ekki hvort ég verð lifandi þegar þú kemur aftur. Ég fékk lánaða íbúð í Stokkhólmi og viti menn: Fyrir ofan rúmið mitt í milljónaborginni hékk mynd af Kristni á Dröngum. Þetta var einsog hver önnur stríðni úr honum sjálf- um. Kristinn var eldheitur persónu- leiki, skapheitur, tilfinningaríkur, of- urnæmur, húmoristi af guðs náð, fíngerður, feiminn, örlátur, ögi'andi, afburða gáfaður, gæddur djúpu inn- sæi og eðlislægri forvitni. Honum þótti vænst um forvitnina af öllum sínum eiginleikum, hún hélt honum vakandi og kynti undir aðra eigin- leika og hæfÚeika. Hann hélt inn- blásnar ræður um mikilvægi forvitn- innar sem hann kallaði kjarna mannlegrar tilveru og hve nauðsyn- legt væri að halda henni við. Þegar ég hitti hann um daginn sagði mér að nú væri forvitnin farin. Hún hefði farið einn daginn í vor. Þá vissi ég að hann var mikið veikur. En allir þess- h- eiginleikar gæddu hann ómót- stæðilegum persónutöfrum sem eng- inn stóðst, útlit hans kórónaði persónuna, hann var afskaplega lag- legur, með leiftrandi augu, lág- stemmda rödd og ríka af blæbrigð- um, og svo fallega og karlmannlega vaxinn að enginn hafði bak eða herð- ar einsog hann. En fyrst og fremst var hann afi Kristjóns, elsta sonar míns. Og þeg- ar ég var ófær um að ala hann upp vegna veikinda af alkóhólisma tóku Kristinn og Anna hann að sér í fjög- ur ár fyrir utan öll sumrin sem hann var hjá þeim á Dröngum. Fyrir það hef ég aldrei vitað hvernig ég ætti að þakka. Þau voru á sjötugsaldri þegar það var og búin að ala upp öll sín böm. En kannski þakkar maður bara fyrir slíkt örlæti með því að láta sér batna. Þegar ég leitaði mér lækninga hafði ég ekki heyrt lengi í Kristni. Hann hringdi svo í mig um vorið og hafði frétt af því og sagðist hafa verið að hugsa til mín í allan vetur og reyna að ná í mig því hann hefði fundið á sér að eitthvað mikið væri að gerast. Þegar einhver fer sem er svona næmur á mann verður sársaukinn yfir því að hann skuli vera farinn einsog glóandi eldfjalla- kvika. Önnu Jakobínu, börnunum fjór- tán, barnabörnunum, öðrum afkom- endum og ástvinum sem elskuðu Kristin og sakna hans votta ég mína dýpstu samúð - í dag eru fuglarnir hljóðir og selurinn grætur. Elísabet K. Jökulsdóttir. Hversu oft gerist það ekki á lífs- leiðinni að stefnumóti, sem maður hugðist eiga við mætan samferða- mann, stundum skyldmenni, stund- um vandalausan, er sífellt slegið á frest og er svo í skyndingu að engu gert með því að dauðinn hrifsar þann burt, sem maður hugðist sækja heim. Stundum vissi maður að lítill tími var til stefnu, stundum ekki. Frásögn manns á fömum vegi fyrir alllöngu þess efnis að Kristinn Jóns- son frá Dröngum hefði fyrirskipað sonum sínum að fara velja rekavið af Ströndum í líkkistu sína og hefja smíðina, því stundin mikla nálgaðist, var viðvörun, sem ég hefði átt að taka mark á. Áform um að þiggja boð þitt heim að Dröngum urðu síð- an að engu gjörð við fréttina af and- láti þínu, Kristinn. Fyrirhugað sam- tal okkar dagar nú uppi í eintali mínu, sem leitar útrásar í þessum skrifuðu orðum sveipað ódauðlegri minningu um þig. Þú varst okkur kvikmyndagerðar- mönnunum meira happ við gerð kvikmynda okkar Verstöðin ísland 1 - 4 og íslands þúsund ár en ég hef náð að tjá þér. Ástæðurnar eru margar en allar koma þær saman í þessum eina punkti: Þú sjálfur barst með þér lif- andi arfleifð þjóðmenningar okkar í þúsund ár. I veru þinni allri, sál og ásjónu, holdgerðist þessi arfleifð með svo sterkum hætti að meira að segja auglýsingamenn hér á malbik- inu fyrir sunnan fóru ekki varhluta af útgeisluninni, þegar kom að því að velja táknmynd fyrir sjávarútvegs- sögumyndaflokkinn Verstöðina Is- land. Mynd þín ummyndaðist sam- stundis í huga þeirra í táknmynd íslenska sjómannsins í þúsund ár. Og þeir gengu lengra og völdu þessa mynd sem táknmynd þúsund ára sögu sjávarútvegs okkar íslendinga og lögðu til að hún yrði notuð á vegg- spjald, sýningarskrá og myndban- dskáp myndaflokksins. Hvorki við kvikmyndagerðarmennimir né for- svarsmenn LÍÚ, sem kostuðu gerð myndarinnar, efuðust um það eitt andartak að þetta væri rétt val. Seinna fullkomnaðir þú þessa ímynd íslenska sjómannsins í árabáta- myndinni Islands þúsund ár, hvort heldur sem þú lagðist á árar, dróst lóðir eða sast undir þönndum seglum á siglingu heim að loknum fisk- drætti. Og sólin hnígur til viðar að baki þér. Það er engin furða þótt falast hafi verið eftir ljósmyndum af þér í ver- mannsgervi þínu, Kristinn, til birt- ingar í bókum hér heima og erlendis. Ég ætlaði að vera búinn að sýna þér þessar bækur, en nú er það um seinan. Einnig hefði ég átt að vera búinn að segja þér frá því hvílíka hrifningu íslands þúsund ár hefur vakið í Sjóminjasafni Islands á undanförn- um árum en þangað koma gestir víða að úr héiminum. Þessi mynd þín gegndi og mikilvægu hlutverki á ára- bátasýningunni „Fólk og bátar á Norðurlöndum", sem farið hefur um öll Norðurlönd og nú ertu til sýnis í Hafnarhúsinu, þar sem sýningin „Lffið við sjóinn“ stendur yfir og verður síðan sett upp í öðrum lönd- um. Mynd þinni hefur verið dreift víða, bæði hér heima og erlendis, t.d. til Danmerkur, Svíþjóðar, Noregs, Frakklands, Spánar og Japans. Og forsetinn okkar hafði hana meðferðis í fyrstu ferð sinni á íslendingaslóðir vestur um haf. Öll lögðum við mikið á okkur við að endurskapa sem sannferðugast sjávarhætti liðinna alda veturna 1990 og 1993 en það ár varðst þú átt- ræður, Kristinn. Ætli við höfum ekki fundið það innra með okkur að tæki- færið var einstakt og óvíst að það byðist aftur seinna. Við kappkostuð- um að hagnýta okkur allt sem vitað var um viðfangsefnið og nutum Sjáv- arhátta Lúðvíks heitins Kristjáns- sonar og ráðlegginga hans sjálfs auk óþreytandi liðsinnis Geirs Guð- mundssonar, sem nú heldur merki árabátatímans á lofti í „verstöðinni okkar“ í Ósvör í Bolungarvík. Oftar en ekki komu samt upp vafaatriði varðandi handbrögð eða verklag meðan á tökum stóð. Þá var ómetan- legt að hafa þig nærri, Kristinn, til að gera út um álitaefnin. Ég gleymi því aldrei hversu ánægjulegt og fróðlegt var hlýða á þig segja frá með þinni þýðu lágværu röddu, sem umsvifalaust fangaði athygli nær- staddra án þess þú þyrftir að hækka róminn, hve frásagnargáfan bar keim af frásagnarlist þeirri, sem best hefur lifað með þessari þjóð í gegnum aldir. Það vakti aðdáun okkar allra hversu ósérhlffinn þú varst í þessari þreytandi vinnu bæði á sjó og landi. Þegar við komum í land eftir langan tökudag á sjó tókst þú þátt í því til jafns við aðra samstafsmenn okkar á besta aldri að sinna nauðsynlegum frágangi fyrir nóttina. Já, það var gott að eiga þig að, Kristinn, í þessu verki. En laun heimsins eru oft og tíðum undarlega saman sett. Við uppskár- um Menningarverðlaun DV fyrir þessa kvikmynd okkar, en frávísun af hálfu Námsgagnastofnunar ís- lands, stoftiunarinnar sem við héld- um að myndi fagna þessari kvik- mynd sem einu lifandi heimildinni um sjávarhætti og lífsbaráttu for- feðra okkar við sjóinn, mynd sem menn eru sammála um að sé til þess fallin að viðhalda lifandi sambandi við rætur þjóðmenningar okkar og ætti því að vera skyldunámsefni í skólum fyrir æsku þessa lands, eins og gagnrýnendur komust að orði. Nú óttast maður að þetta sé enn eitt merki þess að þráðurinn sem bindur okkur saman og tengir okkur við rætur okkar og grundvöll sé raun- verulega að trosna, svo ekki sé meira sagt. Og kannski er ágætt að okkur gafst ekld tækifæri til að fara ofan í saumana á því máli, Kristinn. Það hefði ekki glatt þig, nema ef vera skyldi að okkur hefði fundist það dá- lítið broslegt að voldugasta sjávar- útvegsfyrirtæki landsins sá sér ekki fært að kaupa eina spólu af Islands þúsund árum, þegar hún vai' boðin því til kaups. Það sem gefur okkur von um að heimsmynd okkar sé ekki alveg að hruni kominn er t.d. vaxandi áhugi á síðari árum á endurreisn fortíðar- minja með aðferðum fyrri tíða. Gott er til þess að vita að þarna koma nokkrir sona þinna við sögu. Það hef- ur veitt mér mikla gleði að fylgjast úr fjarlægð með framlagi Guðjóns á sviði stein- og torfhleðslu að hætti fyrri tíðar og ég veit að Guðmundur Oli og Benjamín leggja sitt af mörk- um til trésmíða og tréskurðar. Nú fullyrða vísir menn að endur- reisn og aðhlynning menningar- minja sé skærasti vaxtarbroddurinn fyrir viðgang og þróun ferðaþjónust- unnar og er það vel og þessi upp- bygging og tengsl við rætur okkar eflir auðvitað lífsgæði okkar sjálfra svo fremi við forheimskumst ekki í eftirsókn okkar eftir vindi og hætt- um að geta notið þess að vera við sjálf í lifandi sambandi við gengnar kynslóðir. Nú þegar ég kveð ég þig, gamli vinur, finn ég að ég mun ætíð sakna þess að ekki varð af endurfundum okkar á Ströndum og fyrirhuguðu samtali. En ég hugga mig við síðustu myndina af þér sem er þó ekkert annað en hugsýn mín af þér og til- búinni líkkistunni þinni með eld- smíðuðum höldunum, allt gert af sonum þínum samkvæmt fyrirmæl- um þínum. Þannig kveður holdgerv- ingur hinnar lifandi arfleifðar þús- und ára þennan heim og mætir skapara sínum í fullkomnu æðru- leysi. Og minningin um þig heldur áfram að lifa á meðal vor í lifandi myndum lífs og leiks. Ég bið eftirlifandi eiginkonu þinni og lífsfórunaut, henni Önnu Jak- obínu Guðjónsdóttur, blessunar, sem og Guðjóni, Guðmundi Óla og Sveini, sem allir aðstoðuðu okkur við að endurskapa liðna tíma, svo og öllum öðrum afkomendum þínum. Erlendur Sveinsson. • Fleiri minningargreinar um Kristin Hall Jónsson bíða birt■ ingar ogmunu birtast íblaðinu næstu daga. ' BiómabwðiKí > Ga^ðskom k v/ Possvo0ski»*Ujug[at*ð * X. Sími«554 0500 / TRAUSTI MARINÓSSON trúum, að líf okkar stefni á æðri vegu. Eitthvað þessu líkt kemur upp í hugann er við úr árgangi ’39 frá Vestmannaeyjum minnumst góðs vinar og félaga, Trausta Marin- óssonar. Hann var sá er hélt árgangnum saman og hafði jafnan forustu um að árgangsmót yrðu haldin með reglulegu millibili. Trausti vai-í jafnan hlýr og einlægur. Aldrei heyrðist hann + Trausti Marinós- son fæddist í Vestmannaeyjum 18. ágúst 1939. Hann lést á Landspitalaum 12. júlí síðastliðinn og fór útför hans fram í kyrrþey að ósk hins látna. Guðgefiméræðruleysi tilaðsættamigviðþað, semégfæekkibreytt kjarktilaðbreytaþví, seméggetbreytt ogvittílaðgreinaþará milli. Kærleikurirm umber allt, fyrirgefur allt Elsku Trausti minn. Það var kær- leikurinn sem þú umvafðir okkur öll með, ekki bara þína nánustu, heldur alla stórfjölskylduna. Ég kveð þig með miklum söknuði og einnig miklu þakklæti fyrir alla hjálpina og stuðninginn við mig og bömin í gegnum árin. Og ég veit að það hafa verið miklir fagnaðarfundir þegar þú komst til himnaríkis, það hjálpar okkur í gegn um sorgina elsku Trausti. Elsku afi. Guð geymi þig og varð- veiti, og enn og aftur, takk fyrir allt og allt. Svava, Gísli Birgir, Kristín Sjöfti og Sigrún EUa. Eitt sinn skal hver deyja. Sá ör- lagadómur er óumflýjanlegur, eins og dagur fylgir nótt og sumar vetri. Dag- ar líða. Ár og aldir renna í tímans djúp. Hver stund ævi okkar fellur eft- ir aðra, eins og sandkom í stundaglas- inu. Og fyrr en varir er mælirinn full- ur, ævin liðin og dauðans lúður gellur. Við spytjum gjaman: Hvað er fram- undan, handan við gröf og dauða? Við fáum ekkert svar. En við vonum og kvarta, hvorki í veikind- um sínum né öðra. Við biðjum góðan guð að blessa minningu hans og biðjum jafnframt að hann styrki böm og aðra ástvini Trausta í sorg þeirra. Svo viðkvæmt er lífið sem vordagsins blóm er verður að hlíta þeim lögum, að beygja sig undir þann allsheijardóm sem ævina telur í dögum. Við áttum hér saman svo indæla stund sem aldrei mér hverfur úr minni. Og nú er þú genginn á guðanna fund, það geislar af minningu þinni. ^ (Friðrik Steingrímsson.) Árgangur ’39 úr Vestmannaeyjum. Hver minning dýrmæt perla að liðnum lífsins degi, hin Ijúfu og góðu kynni af alhug þakkahér. Þinn kærleikur i verki var gjöf, sem gleym- isteigi, og gæfa var það öllum, er fengu að kynnastþér. <" (Ingibj. Sig.) Elsku Trausti, við kveðjum þig og biðjum góðan Guð að geyma þig. Sigrún, Guðmundur ogAgnes Svava. JÓHANNA ÖGMUNDSDÓTTIR + Jóhanna Ögmundsdóttir fæddist í Reykjavík 31. maí 1945. Hún lést á Landspítalanum - háskólasjúkrahúsi í Fossvogi 2. ágúst síðastliðinn og fór útför hennar fram frá Langholtskirkju 9. ágúst. Elskulega vinkona. Mikið óskap- lega er það sárt, að þú skulir vera farin frá okkur. Ég hélt og vonaði svo heitt og innilega, að þú myndir að lokum sigrast á meini þínu. Það átti ekki eftir að ganga þrátt fyrir fá- dæma hetjulega baráttu. Mig langar að þakka þér fyrir tólf ára ómetan- lega vináttu. Við kynntumst gegnum sönginn í Pólífonkórnum. Þú hvattir mig til að koma og syngja með þér í Söngsveitinni Fílharmóníu haustið 1988 og síðar einnig í kirkjukór Ár- bæjarkirkju. Þessar söngstundir voru mjög dýrmætar og gefandi. Við stóðum ávallt hlið við hlið á æfingum og tónleikum, því okkur fannst gott að heyra í hvor annarri. Ég á erfitt með að sætta mig við, að við skulum' ekki framar taka þátt í því saman að flytja margar af fegurstu tónlistar- pei'lum, sem samdar hafa verið. Ég minnist allra góðu og skemmtilegu stundanna sem við áttum saman. Eftirminnileg var ferðin, sem við fór- um til Edinborgar eitt haustið. Þá grófum við meðal annars upp tón- leika hjá feikigóðum skoskum kór, sem við hlýddum á í fallegri alda- gamalli kirkju. Jóhanna mín, ég veit að þú áttir ákaflega góða og sam- henta fjölskyldu, sem á nú mjög um sárt að binda. Ég sendi elskulegum föður þínum, systur, mági og systra- bömum, sem þú sást ekki sólina fyr- ir, mínar innilegustu samúðarkveðj- ur. * Hvíl í friði, kæra vinkona. Sólveig Jónsdóttir. UTFARARSTOFA ÍSLANDS Sjáum um alla þá þætti sem hafa ber í huga er andlát verður Utfararstjórar okkar búa yfir áratuga reynslu af störfum við útfararþjónustu. Sjáum um útfarir á allri landsbyggðinni. Sverrir Einarsson útfararstjóri, sími 896 8242 Sverrir Olsen útfararstjóri. Baldur Frederiksen útfararstjóri, sími 895 9199 Útfararstofa íslands, Suðurhlíð 35, Fossvogi. Sími 581 3300. Þjónusta allan sólarhringinn. www.utfcirarstofa.ehf.is
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.