Morgunblaðið - 01.12.2000, Blaðsíða 2

2 FÖSTUDAGUR 1. DESEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
íslensk endurtrygging hf. dregur úr starfsemi sinni um næstu áramót
Semja verður um endur-
tryggingu skipaflotans
Yerð á
bensíni
lækkar
OLÍUFÉLÖGIN lækkuðu í
morgun verð á bensíni um 2 kr.
og mun lítrinn af 95 oktana
bensíni kosta 96 krónur og 98
oktana bensín kr. 100,70 krón-
ur. Verð á gasolíu á bíla og skip
breytist ekki, en lítrinn af
svartolíu hækkar um 65 aura.
Samkvæmt upplýsingum frá
Olíufélaginu taka verðbreyt-
ingar nú mið af breytingu með-
alheimsmarkaðsverðs frá októ-
ber til nóvember ásamt áhrifum
frá stöðu krónunnar gagnvart
erlendum gjaldmiðlum.
Talsverðar hreyiíngar hafa
verið á eldsneytisverði í nóvem-
ber og um miðjan mánuðinn
hækkaði það verulega og varð
með því hæsta í gasolíutegund-
um ó árinu, en síðustu daga hef-
ur verðið farið lækkandi, þó
engar meiri háttar sveiflur hafi
orðið.
STARFSEMI íslenskrar endur-
tryggingar hf. verður að mestu hætt
um næstu áramót í kjölfar þess að ís-
lensku tryggingafélögin hafa ákveðið
að segja upp endurtryggingarsamn-
ingi við fyiirtækið. Stæi'stur hluti ís-
lenska skipaflotans, þ.e. skip yfir 100
lestir, hefur verið endurtryggður hjá
íslenskri endurtryggingu (IE), gegn-
um tryggingafélögin í landinu og
þurfa félögin að semja við nýja aðila
um endurtryggingu skipatrygginga
fyrir áramót. Heildariðgjöld skipa-
flotans námu í fyrra um 1.200 milljón-
um króna.
Gunnai- Felixson, forstjóri Trygg-
ingamiðstöðvarinnar (TM), segir að
fram að þessu hafi tryggingafélögin
keypt af ÍE tryggingavemd á stór-
tjónum, en nú verði því hætt og hvert
tryggingafélag fyrir sig verði að
kaupa endurtryggingu á sinni starf-
semi á markaði erlendis.
Að sögn Gunnars hefur harðnað á
dalnum í staii'semi endurtryggingar-
félaga að undanfömu og afkoman í
skipatryggingum ekki verið sem
skyldi. Því sé útlit fyrir nokkra hækk-
un á endurtryggingaiðgjöldum skipa-
trygginga frá næstu ár-amótum.
Rótgróið fyrirtæki
íslensk endurtrygging hf. er rót-
gróið fyrirtæki á íslenskum markaði,
en dregið hefur þó úr starfsemi þess á
seinni áram, ekki síst vegna sam-
keppnissjónarmiða, en íslensku
tryggingafélögin era stærstu eigend-
ur félagsins og um leið stærstu við-
sldptavinir þess og hefur verið talið
vafasamt hvort slíkt standist gagn-
vart samkeppnislögum.
Félagið verður hins vegar rekið
áfram að nafninu til, enda þótt sölu
endurtrygginga verði nú hætt, að
sögn Einars Sveinssonar, stjórnar-
formanns félagsins og forstjóra Sjó-
vár-Almennra.
„Þetta era ákveðin kaflaskil, enda
um rótgróið félag að ræða. Óuppgerð-
ar tjónakröfur gagnvart endurtrygg-
ingarfélagi mun hins vegar, eðli máls-
ins samkvæmt, taka mörg ár að gera
upp og af þeim sökum verður félagið
rekið áfram í einhverri mynd,“ segir
hann.
TM stærsti eigandi félagsins
Hagnaður af rekstri íslenskrar
endurtryggingar hf. á síðasta ári nam
163,6 milijónum króna. Hagnaður fé-
lagsins árið 1998 var 85,3 milljónir
króna.
Eigið fé félagsins í árslok 1999 nam
675,3 milljónum króna að meðtöldu
hlutafé að fjárhæð 374,4 milljónir
ki-óna. Hluthafar í árslok vora 59 og
fækkaði þeim um fjóra frá fyrra ári.
Fjórir stærstu hluthafamir í árslok
vora Sjóvá-Almennar tryggingar hf.,
Tryggingamiðstöðin hf. og Vátrygg-
ingafélag íslands hf. með 27,1% hlut
hvert félag og Trygging hf. með 9%
hlut. Síðan þá hefur Tryggingamið-
stöðin eignast hlut Tryggingar hf. og
er því nú stærsti hluthafi félagsins.
Tryggingamiðstöðin hefur jafn-
framt mesta markaðshlutdeild í
skipatryggingum hér á landi, eða
tæplega 50%.
Hæstiréttur í máli lyfsala gegn rrkinu
Gjaldtakan
ólögmæt en mál
höfðað of seint
HÆSTIRÉTTUR segir að laga-
grundvöll hafi skort fyrir töku lyf-
sölusjóðsgjalds af lyfsala árin 1989-
1994 og lyfjaeftirlitsgjalds 1989-1993.
Hins vegar hafi lyfsalinn ekki sýnt
fram á að hann hafi orðið fyrir tjóni í
skilningi skaðabótaréttar og krafa
hans um endurgreiðslu hafi fymst,
þar sem meira en 4 ár liðu frá síðustu
greiðslu hans þar til hann höfðaði mál.
Lyfsalinn, sem rak lyijaverslanir á
árunum 1986 til 1997, höfðaði tvö mál
gegn íslenska ríkinu til greiðslu
skaðabóta og/eða endurgreiðslu lyf-
sölusjóðsgjalds og lyfjaeftirlitsgjalds
sem honum var gert að greiða á
grandvelli þágildandi lyfjalaga. í lög-
unum kom fram, að lyfsölusjóðsgjald
væri meðal tekna lyfsölusjóðs og nyti
lögtaksréttar. Það væri jafnhátt eftir-
litsgjaldi lyfjabúða og innheimtist
með því, svo sem nánar skyldi ákveðið
í reglugerð. Slík reglugerð var þó
ekki sett, en frá árinu 1988 aðstoðaði
Apótekarafélag Islands lyfsölusjóð
við innheimtu gjaldsins með því að
senda sjóðnum gíróseðla með útfyllt-
um réttum upphæðum, sem greiða
skyldi vegna hvers og eins apóteks í
landinu.
Umræddur lyfsali greiddi tæpar
760 þúsund kr. í lyfsölusjóð. Hann
greiddi einnig tæpar 550 þús. kr. í
lyfjaeftirlitsgjald, en það gjald var
lagt á og innheimt á grandvelli lyfja-
laga um árlegt eftirlitsgjald á fyrir-
tæki þau og stofnanir, er Lyfjaeftirlit
ríkisins hefði eftirlit með, og skyldi
verja þeim tekjum til greiðslu kostn-
aðar við eftirlitið. Lyfsölusjóður var
lagður niður í júní 1995 og rannu
eignir sjóðsins til Islenska lyfjafræði-
safnsins og Lyfjafræðingafélags ís-
lands.
Hæstiréttur segir, að um tekjuöfl-
un opinberra aðila gildi sú megin-
regla, að hún verði að byggjast á
heimild í settum lögum, hvort sem um
sé að ræða skattheimtu eða álagningu
gjalda fyrir þá þjónustu, sem látin er í
té. „Þjónustugjöldum er ekki ætlað
annað hlutverk en að standa straum
af þeim kostnaði, sem lagaheimildin
kveður á um,“ segir rétturinn og vísar
m.a. til þess að lög hafi gert ráð fyrir
að lyfsölusjóðsgjaldi hafi mátt, að
minnsta kosti að hluta, verja til ann-
arra verkefna en þeirra, er gætu talist
til þjónustu við þá, sem gjaldið var
lagt á. „Lagaheimild um töku gjalds-
ins varð því að fullnægja kröfum 40.
gr. og 77. gr. stjómarskrárinnar um
skattlagningu," segir Hæstiréttur.
Hann vísar til þess að við álagningu
lyfsölusjóðsgjalds hafi verið vísað til
ákvæða laganna um lyfjaeftirlits-
gjald, en hvergi hafi verið skýrlega
kveðið á um skattstofn og afmörkun
þeirrar fjárhæðar sem renna skyldi í
lyfsölusjóð. Með dómi réttarins árið
1998 hafi verið komist að þeirri niður-
stöðu, að taka lyfjaeftirlitsgjalds
vegna ársins 1996, sem reist var á
reglugerðarákvæði um skipun gjald-
enda í gjaldflokka eftir „veltu og/eða
umfangi eftirlitsskyldrar starfsemi",
hefði ekki stuðst við viðhlítandi laga-
heimild og verið ólögmæt.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Nemendur Flensborgarskóla voru ekkert sérstaklega brosmildir þegar þeir mættu á fund með skólameistara í
gær, enda verkfall framhaidsskólakennara búið að standa í rúmar þrjár vikur.
NEMENDUR í Flensborgarskóla í
Hafnarfirði voru hvattir til þess á
fundi með Einari Birgi Steinþórs-
syni skólameistara í gær, að nýta
tímann í verkfallinu vel, rifja upp
námsefni og klára þau verkefni sem
þeir ættu eftir að gera. Um 550 nem-
endur eru í skólanum og mættu um
100 þeirra á fundinn, þar sem Einar
Birgir fór yfir stöðu mála í verkfall-
inu.
„Verkfallið leysist, þótt ekki sé
vitað hvenær, og við hvern dag sem
líður styttist í að skólahald hefjist að
nýju,“ sagði Einar Birgir. „Skólinn
mun gera allt sem í hans valdi stend-
ur til að þetta námsár nýtist ykkur,
en nánari útfærsla á leiðum til þess
verður að bíða verkfallsloka."
Einar Birgir lagði áherslu á það
að önnin væri ekki ónýt en að vænt-
anlega yrði ekki hægt að ljúka henni
fyrir jól eins og áformað hefði verið.
N emendur
hvattir til
að nýta
tímann
„Þessari önn verður náttúrlega
lokið, það eru búnar 11 vikur af 14 í
kennslu og það verður aldrei sett
strik yfir það.“
Einar Birgir bað nemendur að
skoða vel námsáætlanir haustannar-
innar og lesa námsefnið sem eftir
væri í hverri grein ef þeir mögulega
gætu.
„Þegar kjaradeilan leysist verður
þráðurinn tekinn upp þar sem frá
var horfið og önninni lokið með ein-
hveijum þeim hætti sem samkomu-
lag verður um milli aðila. Eitt er al-
veg ljóst, álag á nemendur verður
mikið þegar farið verður af stað aft-
ur og þess vegna er brýnt að nota
tímann vel til að minnka það álag.“
Reynt að halda
uppi eðlilegu félagslífi
Þótt engin kennsla sé í Flensborg í
verkfallinu er reynt að halda uppi
eðlilegu félagslífi og á fundinum var
farið yfir helstu viðburði næstu
vikna og verða m.a. uppákomur á
þeim dögum sem í upphafi annar
voru hugsaðir sem prófdagar.
Laust eftir hádegi í dag munu
nemendur skólans vekja athygli á
þvi að þeir era líka í verkfalli og hitt-
ast á hringtorginu við veitingastað-
inn A. Hansen, spila jólalög, drekka
heitt kakó og borða piparkökur.
á&émt líf
BlÓBLAÐIÐ
Á FÖSTUDÖGUM
Kvennalandsliðið
leikur gegn Slóveníu / B1
Stærsti ósigur Stoke
á heimavelli frá upphafi / B4
Morgunblað-
inu í dag fylgir
blað frá Skíf-
unni, „Plötu-
tíðindi".
Fylgstu
með
nýjustu
fréttum
www.mbl.is