Morgunblaðið - 01.12.2000, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR 1. DESEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Plastflögur
í stað kísil-
flagna á
næsta leiti
Tele Panmark og Belgacom kaupa hlut í hugbúnaðarfyrirtækinu Netverki
Danir fyrstir
til að kynna
íslenska
tækninýjung
Carsten Gaarn-Larsen, forstjóri Danmark Innovation, dótturfyrirtækis
Tele Danmark, sem hefur keypt 170 milljóna hlut í Netverki. Við hlið hans
stendur Jón Þór Þórhallsson, varastjórnarformaður Netverks.
TELE Danmark kynnti í gær nýj-
ung í gagnaflutningum í gegnum
:.farsíma, svokallað Mobil Express,
sem íslenska fyrirtækið Netverk
hefur hannað. Tele Danmark kaupir
einnig hlut í Netverki fyrir um 170
milljónir ísl. kr. en nýverið var enn-
fremur gengið frá kaupum belgíska
símafyrirtækisins Belgakom í ís-
lenska íyrirtækinu fyrir svipaða
upphæð. Tele Danmark er fyrst fyr-
irtækja til að markaðssetja hugbún-
aðinn sem eykur flutningsgetu
gagna í gegnum farsíma allt að átt-
falt.
Dótturfyrirtæki Tele Danmark,
Danmark Innovation, er frumkvöð-
ull í fjárfestingum og samstarfi við
framsækin tæknifyrirtæki, að sögn
Carsten Gaarn-Larsen, forstjóra.
„Við höfum litið á um 400 tillögur er
varða Netið, farsíma og gagnaflutn-
inga, þar af nokkrar íslenskar og
höfum fjárfest í sjö af 400. Kostur-
inn við lausn Netverks var að hún
var tilbúin til notkunar og að hún er
lausn á vanda sem ekkert annað fyr-
irtæki hefur komið fram með mér
vitaniega," segir Gaarn-Larsen.
„Það sem að notandanum snýr er
höfuðmálið, að hann geti sent og
móttekið gögn á hraðvirkan og
þægilegan hátt í gegnum farsíma,
nokkuð sem hefur ekki verið raunin
hingað til. Fyrir okkur skipti hins
vegar höfuðmáli að ná samningum
við alþjóðlegt fyrirtæki en það opnar
okkur leið að mörkuðum erlendis,"
segir Jón Þór Þórhallsson, vara-
stjórnarformaður Netverks og sá
sem kom samningnum við Tele
Danmark á. Hefur Jón Þór lagt nótt
við dag undanfama mánuði en með-
göngutími samningsins var réttir
níu mánuðir að hans sögn.
Mobil Express-hugbúnaðurinn
kostar um 1.000 ísl. kr og ársfjórð-
ungsgjald er um 750 ísl. kr. Þar á
móti kemur sparnaður þar sem
kostnaður við gagnasendingar lækk-
ar að mun. Tele Danmark hefur
einkarétt á búnaðinum í hálft ár í
Danmörku en hann verður settur á
markaðinn um miðjan janúar. Á ís-
landi fara nú fram prófanir á búnað-
inum hjá hallo.is..
Tele Danmark og
Belgacom kaupa hlut
Tele Danmark kaupir 3-4% hlut í
Netverki fyrir 17,7 milljónir dkr.,
um 170 milljónir ísl. kr. og tekur
fulltrúi þeirra sæti í stjórn fyrirtæk-
isins. Áðaleigendur Netverks eru
stofnandinn Holberg Másson,
Landsbankinn, Citicorp Capital Asia
Ltd., Equitiy Bridge Finanz og
Belgacom. „Við teljum Netverk öfl-
ugan viðskiptafélaga og teljum okk-
ur geta boðið fyrirtækinu markaðs-
þekkingu, aðgang að mörkuðum og
möguleika á að þróa starfsemina
hratt,“ segir Gaarn-Larsen en síma-
markaðurinn er í örum vexti, því er
spáð að árið 2003 verði far-
símanotendur yfir milljarður
manna.
Tele Danmark er stærsta símfyr-
irtæki Danmerkur en það var einka-
vætt árið 1994. Það á hluta í fjölda
samskiptafyrirtækja í Norður- og
Mið-Evrópu og segir Gaarn-Larsen
það vafalaust koma til góða við sölu
á Mobil Express. Nefnir hann sem
dæmi Pólland þar sem Tele Dan-
mark á stóran hlut í stærsta far-
símafyrirtækinu. Gert Rieder,
markaðsstjóri farsímadeildar Tele
Danmark vill ekki gefa upp hve mik-
inn hagnað fyrirtækið telur sig geta
fengið, spurningin fyrir fyrirtækið
nú sé að vera leiðandi á mai-kaðnum
og bjóða upp á framtíðarlausnir í
fjarskiptum. Netverk stefnir að því
að opna skrifstofu í Kaupmannahöfn
um næstu áramót en það er nú þeg-
ar með skrifstofu í Hong Kong, höf-
uðstöðvarnar eru í London en þró-
unarvinnan fer fram á Islandi.
Netverk hefur þegar leitað hófanna
með samninga við önnur norræn
símafyrirtæki en að sögn Jóns Þórs
er markaðurinn mjög þróaður, far-
síma- og fartölvueign útbreidd, sem
teljast kjöraðstæður fyrir tækni af
því tagi sem Netverk kynnir. Þá
mun Belgacom markaðssetja hug-
búnaðinn í Belgíu öðru hvorum meg-
in við áramót.
Fimmtíu og átta manns starfa hjá
Netverki sem er átta ára gamalt.
Fyrstu tæknilausnirnar tengdust
gagnaflutningum í gegnum gervi-
hnattasíma og byggir farsímalaus-
nin á sömu tækni en hún snýst ekki
aðeins um að þjappa upplýsingunum
sem mest heldur einnig að nýta
bandvíddina sem best og draga úr
töfum á sendingum um þráðlaus
kerfi.
London. Morgunblaðið.
PLASTFLÖGUR í stað kísilflagna
gætu verið á næsta leiti í tölvuheim-
inum og um leið á aðeins um tíunda
hluta þess sem kísilflögumar kosta.
Jafnframt stefnir í að hægt verði að
nota flögur í mun fleiri hluti en áður
og gefa þeim annað hlutverk og
notagildi.
Þetta er framtíðin eins og hún
kemur Hennanni Hauser fyrir sjón-
ir, en hann er framkvæmdastjóri
Amadeus Capital Partners, áhættu-
fjárfestingarsjóðs, sem hyggst
leggja um 200 milljónir íslenskra
króna í nýtt fyrirtæki, Plastic Log-
ic. Aðrir sem leggja fé í fyrirtækið
eru m.a. bandaríska fyrirtækið Dow
Chemicals. Markmið fyrirtækisins
er að þróa tölvuflögur úr plasti í
stað kísils. Tilraunaflögur eiga að
verða tilbúnar þegar á næsta ári.
Framleiðsla plastflagna mun án efa
gjörbylta bæði flöguframleiðslu
heimsins og eins gera það kleift að
nota tölvuflögur í mun fleiri hluti en
nú er, sökum þess hve flögurnar
verða ódýrar. Kísill í sjálfu sér er
ekki dýrt hráefni, en framleiðslu-
ferlið er flókið og dýrt.
Ýmis önnur fyrirtæki eins og
Lucent Technologies, bandarísku
fyrirtækin IBM, Dupont og Xerox,
japönsku Mitsubishi og Hitachi,
hollenska Philips og þýska Hoechst
eru einnig að þróa plastflögur, en
ekkert þeirra hefur tilkynnt að
framleiðsla sé í sjónmáli.
Plastic Logic er eitt af um 1.500
nýjum og nýlegum hátæknifyrir-
tækjum í háskólaborginni Cam-
bridge og nágrenni. Samtals starfa
um fjörutíu þúsund manns hjá þess-
um nýgræðingum atvinnulífsins á
svæðinu.
Afkoma Búnað-
arbankans lakari
en áætlað var
Hagnaður Landsbank-
ans dregst saman um 9%
HAGNAÐUR samstæðu Lands-
banka íslands hf. fyrir skatta nam
1.068 milljónum króna fyrstu níu
mánuði þessa árs, samkvæmt óend-
urskoðuðu uppgjöri. Á sama tímabili
í fyrra nam hagnaður fyrir skatta
1.170 milljónum og hefur því dregist
saman um tæp 9%. Að teknu tilliti til
skatta nam hagnaður bankans alls
828 milljónum íyrstu níu mánuði
þessa árs. Arðsemi eigin fjár á tíma-
bilinu nam 9,7% eftir skatta, en um
12,5% fyrir skatta. Á sama tímabili í
fyrra var arðsemi fyrir skatta 16%.
Gengi bréfa Landsbankans lækkaði
um 1,4% í gær og var lokagengi
bréfanna á Verðbréfaþingi 3,40.
í tilkynningu frá Landsbankanum
kemur fram að minni arðsemi í ár
skýrist að verulegu leyti af gengis-
tapi á markaðsskuldabréfum og erf-
iðri afkomu í tryggingarekstri. Af-
koma bankans af almennri
viðskiptabankaþjónustu hefur hins
vegar batnað milli ára, og allir
helstu þættir í rekstri bankans hafa
verið að styrkjast á árinu 2000 sam-
hliða því að lagður hefur verið
grundvöllur að margháttuðum nýj-
ungum. Markaðsskuldabréf í fjár-
festingabók bankans eru bókfærð í
samræmi við fyrri uppgjör bankans.
Hreinar vaxtatekjur
hafa aukist um 6,7%
Hreinar vaxtatekjur bankans
námu alls 4.298 milljónum fyrstu níu
mánuðina og höfðu aukist um 6,7%
frá því á sama tíma í fyrra. Hreinar
rekstrartekjur í heild námu alls um
6.316 milljónum og höfðu þær aukist
um 3,5%. Heildareignir Landsbank-
ans í lok september námu alls tæp-
lega 218,5 milljörðum króna og
höfðu aukist um 13,1% frá áramót-
um. Útlán námu í lok september
159,3 milljörðum og höfðu á tímabil-
inu aukist um 19,4%. Innlán námu
84 milljörðum og höfðu aukist um
7,6%. Eigið fé var í lok september
um 13,4 milljarðar. Eiginfjárhlutfall
samkvæmt CAD-reglum nam 9,5% á
sama tíma.
„Afkoma Landsbankans fyrir
fyrstu níu mánuði ársins 2000 er í
samræmi við markmið bankans um
arðsemi á árinu. Stefnt var að 9-12%
arðsemi eigin fjár eftir skatta á ár-
inu í heild eða u.þ.b. 13-16% arðsemi
fyrir skatta. Ekki þykir ástæða til að
endurskoða þau markmið. Rétt er
þó að taka fram að afkoma fjármála-
fýrirtækja er að hluta háð ýmsum
ytri þáttum, svo sem verðlagsþróun
og þróun ávöxtunarkröfu á mark-
aði,“ segir í tilkynningu bankans.
Hagnaður af rekstri Skinna-
iðnaðar á síðasta rekstrarári
SAMKVÆMT óendurskoðuðu
bráðabirgðauppgjöri var hagnaður
Búnaðarbanka Islands hf. á fyrstu
9 mánuðum ársins 438 milljónir
króna fyrir skatta, en 342 milljónir
króna að teknu tilliti til áætlaðra
skatta. Gengi hlutabréfa í Búnað-
arbankanum lækkaði um 5,6% í
gær eftir að afkomutölur bankans
voru birtar og var lokagengi bréf-
anna 4,25.
Rekstrarniðurstaða
undir áætlun
í tilkynningu frá bankanum seg-
ir að þetta sé nokkru lakari niður-
staða en rekstraráætlun gerði ráð
fyrir og skýrist af erfiðum aðstæð-
um á fjármálamarkaði, jafnt inn-
anlands sem erlendis. Sömu sögu
megi segja um aðstæður á markaði
það sem af er fjórða ársfjórðungi.
Því sé fyrirséð að rekstrarniður-
staða ársins verði að óbreyttu
nokkuð undir áætlun, en sveiflur á
fjármálamörkuðum hafi talsverð
áhrif á rekstrarafkomu bankans.
í tilkynningu bankans kemur
fram að almennur bankarekstur
hafi hins vegar gengið mjög vel á
árinu og tekjuaukning orðið af
grunnstarfsemi bankans í takt við
áætlanir.
Hreinar vaxtatekjur Búnaðar-
bankans námu 2.881 milljón króna
fyrstu níu mánuði ársins, sem er
145 milljóna króna aukning milli
ára. Vaxtamunur, þ.e. vaxtatekjur
að frádregnum vaxtagjöldum í
hlutfalli af meðalstöðu heildarfjár-
magns, lækkaði og var 3,07% til
samanburðar við 3,37% á síðast-
liðnu ári. „Þessi þróun er í takt við
rekstraráætlun bankans og hefur
vaxtamunur þá lækkað um 1,58
prósentustig á tæpum fjórum ár-
um, en vaxtamunur var 4,65% á
árinu 1996. Lækkun vaxtamunar
um 1,58 prósentustig svarar til
þess að hreinar vaxtatekjur bank-
ans eru tæplega 1.500 milljónum
króna lægri en ella,“ segir í til-
kynningunni.
Gengistap af verðbréfa-
viðskiptum 303 mllljónir króna
Aðrar rekstrartekjur án gengis-
hagnaðar námu 1.644 milljónum
króna og hækkuðu um 431 milljón
milli ára, eða um 36%, og hafa þá
vaxið um 69% á tveimur árum.
Gengistap upp á 303 milljónir
króna varð hins vegar af verð-
bréfaviðskiptum og eru það mikil
umskipti frá síðastliðnu ári, þegar
gengishagnaður bankans var 712
milljónir króna eftir þriðja árs-
fjórðung. Rekstrargjöld voru 3.335
milljónir króna og hækkuðu um
15% milli tímabila, sem er í takt
við áætlanir.
Á afskriftareikning útlána voru
færðar 449 milljónir króna, en 591
milljón fyrir sama tímabil í fyrra.
Þar af var 141 milljónar króna sér-
stakt varúðarframlag vegna út-
lánaaukningar bankans. Búnaðar-
bankinn á nú í sjóði tæplega 2,5
milljarða til að mæta mögulegum
útlánatöpum á næstu árum.
Heildarfjármagn bankans í lok
september var 132,8 milljarðar, til
samanburðar við 117,7 milljarða í
ársbyijun.
SKINNAIÐNAÐUR hf. á Akureyri
var rekinn með tæplega tveggja
milljóna króna hagnaði á liðnu
rekstrarári en því lauk þann 31. ágúst
síðastliðnn. Rekstrarárið 1998-1999
var félagið hins vegar rekið með 134,4
milljóna króna tapi. Meginskýringin
á stórbættri afkomu er sú að Skinna-
iðnaður hefur selt mestan hluta hús-
eigna sinna á Gleráreyrum og er bók-
færður söluhagnaður 144,8 milljónir
króna. Jafnframt jukust sölutekjur
félagsins umtalsvert á árinu að því er
fram kemur í tilkynningu frá félag-
inu.
Rekstrartekjur Skinnaiðnaðar að
meðtöldum söluhagnaði voru 629
milljónir króna á liðnu rekstrarári og
jukust um 65% á milli ára. Rekstrar-
gjöld námu 596,9 milljón króna og
hækkuðu um 22% á milli ára. Rekstr-
arhagnaður fyrir fjármagnsgjöld og
skatta nam 32,1 milljónum króna,
samanborið við 109,4 milljóna króna
tap árið áður.
Eigið fé Skinnaiðnaðar þann 31.
ágúst sl. nam 120,6 milljónum króna.
Eiginfjárhlutfallið var 15,0% saman-
borið við 9,9% í lok ágúst 1999. Eignir
voru bókfærðar á 802,6 milljónir
króna í lok ágúst sl., sem er um 15%
aukning, en skuldir námu 682 milljón-
um króna og jukust um 8% á milli ára.
Bjami Jónasson, framkvæmda-
stjóri Skinnaiðnaðar, segir þessa nið-
urstöðu valda vonbrigðum, enda sé
hún mun lakari en ráð var fyrir gert í
áætlunum. Hann segir einkum tvo
þætti ráða mestu um að afkoman er
ekki betri en raun ber vitni. Annars
vegar hafi gengisþróun verið félaginu
óhagstæð en um 60% af tekjum fé-
lagsins eru í evru eða mynt tengdri
þeim gjaldmiðli auk þess sem minna
magn en ráð var fyrir gert hafi verið
selt inn á þá markaði sem borga
hæsta verðið. Þá hafi framleiðslu-
kostnaður verið hærri en áætlað var
og loks hafi óhagræði vegna flutnings
á starfseminni í nýtt húsnæði haft
nokkurn kostnað í för með sér.