Skírnir - 01.01.1893, Blaðsíða 74

74
England.
gert fyrir og voru þá. einkum rædd ýms sveitarstjórnarmál og kirkjumál.
Gladstone hafði ávallt meira hluta atkvæða með sér, að sama skapi og í
Home-Kule-málinu, og þó nokkru rífara, en aptur beið hann ósigur fyrir
Tórýum og fylgiflskum þeirra utan þings, því þeir urðu talsvert ofan á
við kosningar til sveitar- og borgarráða. Um miðjan janúar 1894 var
þingfundum frestað til 12. febrúar 1894 og lauk svo einhverju hinu merk-
asta þingi í sögu Breta á þessari öld.
Á Englandi hafa orðið stórkostleg verkföll 1893, og skal nú fara
nokkrum orðum um þau-
Framan af árinu varð verkfall mikið í Hull, því þeir sem fermdu og
affermdu skip, sem lágu þar i lægi, hættu alveg að fást við slíkt, og gerðu
alt sem þeir gátu til að aptra öðrum frá því. Orsökin til verkfallsins var
að verkmenn vildu fá hærri laun, en skipaeigendur og aðrir, sem hlut
áttu að máli vildu ekki gegna því. Yerkfallsmenn beittu ýmiskonar ofríki,
brendu varningsbyrgðir o. s. frv. og varð vopnað herlið að vera til taks
ef úr hófi kynni að keyra. Verkfall þetta endaði 19. maí, og var þá mjög
af verkfallsmönnum dregið, enda höfðu þeir þá tapað mörgum miljónum
króna í vinnulaunum, sem þeir hefðu fengið hefðu þeir haldið áfram verk-
um sínum.
Hitt verkfallið var þó enn stórkostlegra, enda er það hið stórkostleg-
asta verkfall, sem sögur fara af. Seinna hlutann af júlí hófst verkfall
mikið meðal kolanámamanna á Bretlandi; stóð svo á því, að kol lækkuðu
nokkuð í verði og vildu þá námaeigendur setja laun verkmanna niður um
fjórðung eða 25°/0. Verkmennirnir vildu ekki ganga að þessum kostum.
Námaeigendurnir buðu að leggja málið í gerð, en verkamenn vissu sem
var, að fleatir gerðarmennirnir mundu verða úr flokki námaeigendanna
og neituðu þessum kosti. Verkfallið byrjaði nú og voru 400,000 manns
vinnulausir þegar mest var, en þegar konur þeirra og börn eru talin mcð
má fullyrða, að hálf önnur miljón manna hafi ekkert haft fyrir sig að leggja,
en als var talið að verkfallið kostaði Bretland 27 miljónir króna á viku
hverri, þegar öll kurl kæmu til grafar.
Sumir námaeigendurnir áttu byrgðir miklar af kolum og leit þvíþeg-
ar í byrjun út fyrir að verkfallið mundi verða langvinnt, en á hinn bóg-
inn höfðu námamennirnir safnað saman allmiklu fé til styrktar ef verk-
fall yrði og vonuðu þeir, að það mundi hrökkva þangað til uámaeigend-
urnir yrðu uppiskroppa með kol, því þá vissu þeir, að þeir mundu bera
sigur úr býtum.