Skírnir - 01.01.1893, Blaðsíða 82
82
Noregur.
Þrefið og ósamþykkið um mál þetta keyrði fram úr öllu hófi, bæði í
blöðum og á þingum beggja þjóðanna. Norðmenn beimtuðu að gert væri
út um málið á norsku ráðherramóti, því það kæmi Svíum svo sem ekkert
við, en stjórn Svia tók því fjarri og jókBt deilan nú orð af orði þangað
til Norðmenn böfðu í hótunum, að rjúfa bandalagið við Svía, þvi bctra
væri að sigla sinn eigin sjó en að vera undirtylla þeirra í nokkru. Ekki
varð þó úr þessu að sinni.
Ríkiseríinginn sænski fór til Krisjanín í því skyni, að reyna til að
miðla málum, en tókst ekki að koma á sættum. Norska þingið hélt hvern
fundinn um málið eptir annan og komst loksins að þeirri niðurstöðu, sem
þegar er tekin fram, að engir befðu rétt til að fjalla um málið aðrir en
norska stjórnin. 64 þingmenn greiddu atkvæði n:eð ályktun þessari, en
50 á móti.
Skömmu seinna kom Osear konungtir til Kristjaníu og bitti stjórnar-
forsetinn Steen bann þegar að máli. Konungur vildi hvorki gefa ályktun
þingsins né ráðum ráðaneytisins nokkurn gaum og stóð fast á því, að
konsúlamálið yrði að koma til kasta sænsku stjórnarinnar. Ráðaueyti
Steens sagði þá af sér völdum, en Emil Stang, foriugi bægra manna á
þingi Norðmunna, tókst á hendur að mynda nýtt ráðaneyti; hann var
atjórnarforseti áður en Steen tók við. Vinstri menn tóku svo á móti
þessu nýja ráðaneyti, að þcir lýstu yfir vantrausti sínu gegn því og fóru
um það mörgum hörðum orðum og stórum. Stang tók öllu stillilega, sagði
að enginn yrði með orðum veginn og mundi bann fara sinu fram, hvað
sem vinstri menn segðu, en gaf það í skyn um áform sín, að hann vildi
koma á samkomulagi við sænsku stjórnina.
Um þessar mundir var minnzt á konsúiamálið á þingi Svía og var
tekið fremur friðsamlega í það og önnur sambandsmál. Þó var það tekið
fram, ineðal annars, að ekki gæti komið til greina að Norðmenn fengju
sérstakan utanríkisráðgjafa, en sama væri hvort hann væri sænskur mað-
ur eða norskur.
Alltaf harðnaði rimman á þinginu, en hægri menn fóru undan í fiæm-
ingi, en gerðu þó allt, sem þeir gátu, til að hylla þjóðina til samvinnu við
stjórn Svía, en gekk seigt, þvi öll alþýða Norðmanna hallast að frjáls-
lyndum skoðunum.
Um þetta leyti kom fyrir mál, sem hafði nær því kveykt í öllu sam-
an. Meðan Oscar konungur var i Kristjaníu, fékk foringi herskipallotans
í Horten skipun frá höfuðborginni, að vígbúa nokkur skip og senda þau