Skírnir - 01.01.1905, Síða 86

86
Ritdómar.
bliksmyndir læsa sig fastar í hugann, þeim fylgir undarlegur
manngjörvismáttur. Auðun vestfirzki, Brandur örvi, Einar Skúla-
son, Halldór Snorrason, Sighvatur, Stúfur blindi, Sneglu-Halli,
Þórarinn Nefjólfsson, Þorleifur jarlaskáld o. fl. o. fl. — allir eru þeir
auðkendir frá öðrum mönnum. Enginn mundi láta sér til hugar
koma, að það þyrfti að steypa þá upp aftur. Það sópar líka af
Teiti biskupssyni og Jóni presti Ogmundssyni á þinginu í Niðarósi,
er þeir reyna að frelsa líf Gísls Illugasonar. Eítt af því sem þætt-
irnir hafa rér til ágætis er einmitt það, hve vel þeir syna oss
framkomu forfeðra vorra erlendis, því um það efnið eru þeir flestir.
Vér sjáum landann í samblendi hans við konunga og höfðingja.
Hann á þar heiraa, því konungleg er drengslundin og lyndisfestan,
konunglegir eru vitsmunirnir og áræðið. Ekkert eitikennir Islend-
inga hina fornu betur en ofurhuginn. Þeim er yndi að etja við
ofureflið, hvenær sem færið b/ðst, þeir fara sínu fram, hver sem á
móti stendur, og hafa sitt fram oftar en nokkrar líkur standa til.
»Eru þór einráðir Islendingar«, segir Haraldur harðráði. »íslend-
ingar, frændur mínir, eru harðir viðreignar, ok vilja seint láta af
því, sem þeir taka upp«, segir Stefnir Þórgilsson. En það eru
orð og athafnir þessa einráða, harðsnúna vilja, sem bera birtu öld
eftir öld. G. F.
Opið bréf til klerka og kennimanna frá Leo Tolstoj. Þýtt hefir Guðm.
Hannesson. Akureyri 1903. [Kostnaðarm. Oddur Björnsson].
Ritlingur þessi er áskorun til allra þjóna kirkjunnar um að
snúa við henni bakinu, af því að meginkenningar þær er hún flytji,
séu sannleikanum fjarri og gangi aðeins í börn og óþroskaðar sálir.
Ræðst hann sérstaklega á kensluna í biblíusögum, eins og hún hefir
tíðkast.
Þyðingin er góð. Þ/ðandinn hefir og ritað stutta en skemti-
lega grein um Tolstoj framan við ritið. Ytri frágangur er ágætur.
G. F.
* * *
Leo Tolstoj: Endurreisn helvitis. Alcureyri 1904. [Kostnaðarm.
Oddur Björnsson].
Efni ritlings þessa verður ekki betur lyst en með orðum eftir-
málans: »Ritgjörð þessi hefir þanu kost, að hún s/nir í örstuttu
máli aðalkjarnann í kenningu hins heimsfræga höfundar. Hór fá