Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1905, Blaðsíða 93

Skírnir - 01.01.1905, Blaðsíða 93
Illjóðbærar hugsanir. 98 tiú er það alt orðið að rústum, hljóðura bútum og rammlegum Teköldum, nema bækur Grikklands! Þar lifir Grikkland enn þá bókstaflega í augum hvers hugsandi ntanns, verður enu vakið til lífsins. Engin töfrarún er undarlegri en bókin. Alt sem mann- kynið hefir starfað, hugsað, aflað eða verið, það liggur sem í töfra- geymslu á blöðum bókanna. Þær eru kjörgripir mannanna. Vinna ekki bækur etiti þá kraftaverk, eins og rúnunum var ætlað í þjóðtrúnni? Þ<ær sannfæra menti. I faraudbókasöfnum afskektra þorpa, getur ekki svo auðvirðilega skáldsögu, sem fávísar stúlkur lesa í þaula og setja sítt fingraför á, að hún eigi ekki sittn þátt í giftingum og heimilislífi þessara einföldu stúlana. Svona hugsaði »Celia«, svona fór »Clifford« að: hin heitnskulega lífsskoð itn læsir sig í þessa ungit heila og kemur skýrt fram í breytninni, þegar minst vonttm varir. íikyldi nokkur rún í æstustu ímyndun hjátrúarmannsins bafa valdið slíkum furðuverkum, setn siirnar bæk- ur hafa gjört á steini studdri jorðunni? Hvað var það sem reisti St. Páls kirkju? Þegár að er gáð, þá var það hebreska bókin hei- laga, — að ttokkru leyti orð mannsins Móse, útlagans sein gætir midianskra hjarða á eyðimörkum Sinai! Ekkert er undarlegra en þetta, og þó er það hverju öðru sannara. Prentlistin er einföld, úhjákvæmileg og tiltölulega lítilfjörleg endurbót á ritlistinni, en nteð ritlistinni hófst hið sanna töfravald mannkytisins. Hún tengdi og tvinnaði á ny'jatt og undursamlegan hátt hið liðua og fjarlæga við hið núlæga í tíma og rúmi, allar stundir og staði við það sem nú er og hór er. Alt breyttist, allir inikilvæyir starfshættir manna: kensla, prédikun, landsstjórn og hvað annað. Lítum t. d. á kettsluna. Háskólar erit frægar og virðulegur stofnanir seinoi alda. Þegar bækurttar komu til sögunttar, breytt- ist tilvera háskólanna frá rótum. Háskólar komu á fót, meðan ekki var hægt um að útvega bækur, af því að þá kostaði einstök bók heila landareign. Þegar svona stóð á var ekki annars úrkostar fyrir hvern þann er einhverja þekkingu átti öðrum að miðla, en að safna lærisveinunum kring um sig augliti til auglitis. Sá sem vildi vita það sem Abelard vissi, varð að fara og hlusta á Abelard. Þúsundir manna. fullar þrjátíu þúsundir fóru að hlusta á Abelard og trúspeki hans. Og nú átti hver annar kennari, sem kenslu vildi veita í sintti grein, ntiklu hægra aðstöðu; þarna voru saman komn- ar svona margar þúsunair námfúsra manna, enginn staður var hon- um því hagkvæmari en þessi. Fyrir þriðja kennarann var aðstaðan enn betri, og varð æ betri því fleiri sem kennararnir komu. Nú
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96

x

Skírnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.