Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1905, Síða 93

Skírnir - 01.01.1905, Síða 93
Illjóðbærar hugsanir. 98 tiú er það alt orðið að rústum, hljóðura bútum og rammlegum Teköldum, nema bækur Grikklands! Þar lifir Grikkland enn þá bókstaflega í augum hvers hugsandi ntanns, verður enu vakið til lífsins. Engin töfrarún er undarlegri en bókin. Alt sem mann- kynið hefir starfað, hugsað, aflað eða verið, það liggur sem í töfra- geymslu á blöðum bókanna. Þær eru kjörgripir mannanna. Vinna ekki bækur etiti þá kraftaverk, eins og rúnunum var ætlað í þjóðtrúnni? Þ<ær sannfæra menti. I faraudbókasöfnum afskektra þorpa, getur ekki svo auðvirðilega skáldsögu, sem fávísar stúlkur lesa í þaula og setja sítt fingraför á, að hún eigi ekki sittn þátt í giftingum og heimilislífi þessara einföldu stúlana. Svona hugsaði »Celia«, svona fór »Clifford« að: hin heitnskulega lífsskoð itn læsir sig í þessa ungit heila og kemur skýrt fram í breytninni, þegar minst vonttm varir. íikyldi nokkur rún í æstustu ímyndun hjátrúarmannsins bafa valdið slíkum furðuverkum, setn siirnar bæk- ur hafa gjört á steini studdri jorðunni? Hvað var það sem reisti St. Páls kirkju? Þegár að er gáð, þá var það hebreska bókin hei- laga, — að ttokkru leyti orð mannsins Móse, útlagans sein gætir midianskra hjarða á eyðimörkum Sinai! Ekkert er undarlegra en þetta, og þó er það hverju öðru sannara. Prentlistin er einföld, úhjákvæmileg og tiltölulega lítilfjörleg endurbót á ritlistinni, en nteð ritlistinni hófst hið sanna töfravald mannkytisins. Hún tengdi og tvinnaði á ny'jatt og undursamlegan hátt hið liðua og fjarlæga við hið núlæga í tíma og rúmi, allar stundir og staði við það sem nú er og hór er. Alt breyttist, allir inikilvæyir starfshættir manna: kensla, prédikun, landsstjórn og hvað annað. Lítum t. d. á kettsluna. Háskólar erit frægar og virðulegur stofnanir seinoi alda. Þegar bækurttar komu til sögunttar, breytt- ist tilvera háskólanna frá rótum. Háskólar komu á fót, meðan ekki var hægt um að útvega bækur, af því að þá kostaði einstök bók heila landareign. Þegar svona stóð á var ekki annars úrkostar fyrir hvern þann er einhverja þekkingu átti öðrum að miðla, en að safna lærisveinunum kring um sig augliti til auglitis. Sá sem vildi vita það sem Abelard vissi, varð að fara og hlusta á Abelard. Þúsundir manna. fullar þrjátíu þúsundir fóru að hlusta á Abelard og trúspeki hans. Og nú átti hver annar kennari, sem kenslu vildi veita í sintti grein, ntiklu hægra aðstöðu; þarna voru saman komn- ar svona margar þúsunair námfúsra manna, enginn staður var hon- um því hagkvæmari en þessi. Fyrir þriðja kennarann var aðstaðan enn betri, og varð æ betri því fleiri sem kennararnir komu. Nú
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Skírnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.