Skírnir - 01.04.1909, Blaðsíða 23
Um sjúkrasamlög.
119
Þegar menn ganga á jökla hafa þeir taug í milli sín;
hún er þeim ekki byrðarauki, en ef einhver þeirra dettur
eða hrapar, þá taka hinir í taugina og kippa honum úr
hættunni.
Sjúkrasamlög íþyngja ekki alþýðu manna, þau auka
ekki veikindakostnað þjóðarinnar, en þau eru bjargtaug
milli manna; ef einhver verður fyrir sjúkdómsáfalli, þá
kippa hinir honum úr kostnaðarhættunni, úr sjálfstæðis-
voðanum. —
Sá verður þræll þjóðfélagsins, sem á sveitina fer; hann
er sviftur frelsi sínu, ýms dýrmæt réttindi eru tekin af
honum, t. d. kosningarétturinn. Sjúkdómar eru algengasta
orsökin til þess, að menn lenda í slíkum þrældómi. Sjúkra-
samlög verða dýrmæt vernd gegn þeirri þrældómshættu.
Vinnukona í sveit g e t u r losað 3 kr. af kaupinu sínu
til að gjalda í sjúkrasamlag, en fái hún lungnatæringu og
þurfi að fara í heilsuhæli og vera þar 1—2 misseri, þá
verður hún um leið að fara á sveitina — ef hún er ekki
í sjúkrasamlagi. Kotbóndi getur greitt lambsverð á ári í
sjúkrasamlag fyrir sig, konu og börn, en fái hann hnémein
og verði að liggja 10—12 mánuði í sjúkrahúsi og kosta
til 5—6 hundruð krónum, það getur hann e k k i, þá fer
jhann á sveitina — ef hann er ekki í sjúkrasamlagi.
Því er það, að fátæklingar í öðrum löndum klífa þrí-
tugann bamarinn til þess að komast í sjúkrasamlag og
standa í skilum við það.
Er minni sómatilfinning í fátæklingunum hér á landi?
Af og frá.
En íslenzka alþýðu liefir skort þekkingu á þessari
miklu og merku veraldarnýung.
Mér vitanlega er ekki til nema eitt sjúkrasamlag hér
á landi, er líkist erlendum sjúkrasamlögum; þcð er »Sjúkra-
samlag prentara í Reykjavík«. Það var stofnað árið 1897,
er átrúnaðargoð prentarastéttarinnar og hefir líka dafnað
ár frá ári. I árslok 1908 voru samlagsmenn 22 og áttu
í sjóði 4073 kr. og 4 aura. Það er mikill sómi fyrir þá
stétt.