Skírnir - 01.04.1909, Blaðsíða 93

Erlend tíðindi.
189
fivæsnnstu greinum síuum. Þetta var keut Ungtyrkjum og urðu
úr megnar æsingar og þær notaði soldán og klerkarnir til að espa
herliðið og var tækifærið vænlegt, því aðalforingi Ungtyrkja, Enver
Þey, var auk þess norður í Berlín. Prestar og smalar gengu milli
herskálanna og soldán bar óspart fó á liðið og svo var alt sett af
stað 13. apríl. Þingið herkvíað, dómsmálaráðgjafi veginn og stjórn-
inni nyju vikið frá. Annars gekk þetta furðu illvirkjalítið, enda
flýðu þeir sem gátu og ills áttu von. Skipar nú soldán nýja stjórn,
og öllu öðru að sínu skapi.
Miðstjórn Ungtyrkja sat vestur í Salónikí og þar áttu þeir
trúar hersveitir og víðar utan Miklagarðs, og þar var yfirforingi
þeirra,Mahmúd Sjefket passja (titill,yfirforingi), fljótur til ráðs. Hann
lætur safna saman hersveitum víðs vegar að og heldur öllum hern-
um, um 30 þús., 16. apríl á leið til Miklagarðs, en Enver bey
ýtiti 11, fylkisstjóri, borgarhöfðingi) kemur að norðan, og að viku liðinni
hafa þeir kringt um borgina, og halda inn í hana þ. 24. Flestir
hermannaskálar gáfust þegar upp, þó vörðust sumir nokkuð og
varð því nolckurt mannfall. Sunnudaginn 25. var tekin hin víg-
girta höll 3oldáns og hann fangaöur, hafði búist við dauða sínum
og varð ákaflega vesalmannlega við, þegar hann var tekinn, og
þrábændi sér lífs, en honum voru áður ætluð grið. Er þar skemst
af að segja, að þessi járnkaldi blóðhundur, Abdúl Harníd, var rek-
inn frá ríki næsta dag og fluttur í æfilangt varðhald til Salónikí
i höll sem hann á þar, en hann látinn afsala sér öllum eigum sín-
um, um 1000 miljónum króna, sem hann hafði stolið mestu af rík-
is fé, en 10 af konum sínum fekk hann að hafa með sór og þjóna,
og fær of fjár í lífeyri.
Til soldáns var tekinn yngri bróðir hans, Múhamed Resjad
Effendi og nefndur Múhamed 5. Hefir Abdúl bróöir hans haldið
honum í varðhaldi í 32 ár í sömu höllinni, sem hann situr nú
sjálfur í. Hinn nýi soldán kvað vera veiklaður af sparhaldinu,
annað vita menn fátt um hann.
Nú ráða Ungtyrkir öllu aftur í Tyrkjaveldi og er auðséð að
öll völd eru þar í höndum hersins og hans manna, en menningin
ekki meiri en það, að sigurvegararnir hafa hengt uppreistarmenn
hópum saman á opinberum torgum um borgina og fyrir dómkirkju-
dyrum og látiö bólgin likin hanga þar allan dagiun. Sá aumingja
lýður, sem er ætlað að horfa á þetta sér til betrunar, á marga
sjói eftir í land.