Skírnir - 01.08.1909, Síða 12

204
Prestarnir og játningarritin.
mælisnúra fyrir kenningu kirkjunnar um allar ókomnar
aldir. Og þegar Lúter amaðist við hinni breyttu Ágsborg-
ar-játningu, gjörði hann það engan veginn af því, að bann
eignaði ritinu nokkra slíka framtíðar-þýðingu, heldur blátt
áfram af því, að hann áleit þær skoðanir réttari, sem
haldið hafði verið fram í hinni fyrri útgáfu. Það voru
kringumstæðurnar, sem knúðu siðbótar-höfundana til'þess
að semja rit þessi, — þarfir safnaðanna, sem í mörgu til-
liti áttu erfitt með að átta sig á öllu þessu nýja í kenn-
ing og lielgisiðum, er siðbótin hafði hrundið á stað. Og
hvað snertir Ágsborgar-játning sérstaklega, þá átti bein
krafa keisarans mikinn — ef ekki mestan — þátt í fram-
komu hennar, eins og ráða má af sjálfum formálanum
fyrir því riti. Þar er svo að orði komist: »Yðar keisara-
lega hátign hefir fyrir byrjun þessa ríkisdags í Ágsborg
látið birta það kjörfurstum, höfðingjum og ríkisstéttum,
að sérhver ríkisstétt skuli samkvæmt boðum yðar
keisaralegu hátignar, bæði á þýzkri og latneskri
tungu, skýra írá og gjöra grein fyrir meiningum sínum
og áliti. . . Til þess að sýna þegnlega hlýðni vilja yðar
hátignar, leggjum vér liér fram í þessu trúarmáli játningu
vorra kennimanna og vora eigin til sönnunar um það,
hversu þeir hafa boðað og prédikað lærdóm-
inn söfnuðunum í löndum voru m, hertogadæm-
um, þegnskyldum héruðum og borgum samkvæmt heilagri
ritningu og hreinu guðs orði«l). Þannig verður Ágsborg-
ar-játning til. Hér er alls ekki að ræða um neinar skip-
anir eða fyrirmæli um það, hvernig kenna s k u 1 i á pré-
dikunarstólunum á ókomnum tímum, heldur að eins um
lýsing á því, hvernig kent s é þ á í evangeliskum söfnuð-
um, og tilgangurinn með þeirri yfirlýsingu var sá aðallega
að hrekja og berja niður ýmsar lygar og heilaspuna um
hina nýju kenningu, sem haldið var á lofti af mótstöðu-
mönnum siðbótarinnar.
Hversu fræði Lúters hin minni eru orðin til, vitum.
‘) Sbr, þýðingu Sigurðar Melsteðs bls 4. (Kvík 1861).