Skírnir - 01.08.1909, Page 18

210 Prestarnir og játningarritin.
W v' '
jafnlöglega samankallaðir, og að frá þeim komtt játníng-
ar jafnlöglega samþyktar, þar sem góðir og mikilsmetn-
ir kirkjumenn héldu fram ólíkum — ef ekki gagnstæð-
um — kenningum, en út frá sínum skilningi á ritningunni.
Hvers vegna ættu vorir tímar að vera bundnir af ályktun-
um þessa eina fundar fremur en af ályktunum hinna?
Þegar öllu er á botninn hvolft, er það fylgi keisarans,
sem styður eina játningu til sigurs fremur en aðra. Eins
og það er veraldlega valdið, sém oftast nær ræður úrslit-
um fornkirkjufundanna, eins er það veraldlega valdið
sem fylgir ályktunum þeirra fram til sigurs í kirkjunni.
Þeir sem dálítið þekkja til sögu trúarlærdómanna vita, að
það eru ekki svo fáar kenningar, sem hlotið hafa viðurkenn-
ingu »kirkjunnar« fyrir þá sök eina, að menn — óttuðust
reiði keisarans! Svo var vafalaust í Níkeu forðum og oft
síðar.
En »lúterska kirkjan hefir viðurkent þessar forn-
kirkju-játningar« munu menn segja. Það er þó álitamál.
Vér getum sagt, að Lúter og Melankton hafi »viðurkent«
þær, en hér hefir líka verið drepið á það, hvernig á
þeirri viðurkenningu hafi staðið. Þeir gjörðu það fyrst
og fremst af »praktiskum« ástæðum, til þess með því að
sýna, að tilgangur þeirra með siðbótinni væri alls ekki
sá að slíta samfélaginu við heilaga, almenna kirkju, en
meðfram af því að þeir fengu ekki betur séð en að þess-
ar fornkirkju-játningar væru í fullri samhljóðan við guðs-
orð i ritningunni. En ekki kom þeim til hugar að gefa
út neina skipun um, að þessi rit skyldu hafa ævarandi
gildi í kirkjunni! né heldur að heitbinda skyldi prestana
við þau fremur en við þau ritin, sem þeir sjálfir sömdu.
Og hverjir eru það, sem samþykkja Ágsborgar-játning-
una? Menn tala oft svo sem þetta góða rit hafi verið
hátiðlega samþykt á einhverju allsherjar-kirkjuþingi fyrir
hina evangelisk-lútersku kirkju, — en sagan veit ekki af
neinu slíku kirkjuþingi. Hún var afhent Karli keisara
V. á ríkisþinginu í Ágsborg árið 1530. En það var ekk-
ert kirkjuþing og þar fór engin atkvæðagreiðsla fram um